درمان آرتروز زانو (استئوآرتریت) با جدیدترین روش ها

با افزایش سن و پیر شدن، غضروف های موجود در مفصل ها نیز دچار آسیب و فرسودگی می شوند؛ آرتروز زانو یکی از شایع ترین انواع بیماری های مفصلی است که به دنبال تخریب مفصل ها ایجاد می شود.

از آنجایی که بیماری آرتروز جزو بیماری های پیشرونده است با ادامه داشتن این بیماری، استخوان ها و مفصل های زانو نیز متحمل آسیب های جدی می شوند که در این حالت گفته می شود فرد در معرض ساییدگی زانو قرار دارد.

درمان کامل آرتروز زانو میسر نیست، اما درمان می‌تواند به کاهش ناراحتی و آسیب کمک کند. همچنین می‌تواند کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد و باعث شود فعالیت‌های روزانه‌تان را بهتر انجام دهید.

گزینه‌های درمانی شما به نیازهای فردی‌تان بستگی دارند که شامل سابقه پزشکی، سطح درد و تأثیر آرتروز بر زندگی روزمره می‌باشند.

درمان آرتروز زانو در اغلب موارد از طریق روش های درمانی بدون جراحی صورت می گیرد و جراح ارتوپد در ابتدای سعی دارد به کمک روش های غیر جراحی همچون فیزیوتراپی، دارودرمانی و تزریق به درمان این اختلال بپردازد.

آرتروز با چه علائمی همراه است؟

آرتروز زانو در ابتلا ممکن است هیچ گونه علائمی را برای بیمار بوجود نیاورد ولی با گذشت زمان این علائم و نشانه ها ظاهر می شود که از مهم ترین علائم آرتروز مفصل زانو می توان به:

• بروز درد در هنگام راه رفتن و خم و راست کردن زانو
• سفتی و خشکی شدید در مفصل زانو با شدت بیشتر در هنگام صبح
• کم شدن دامنه حرکتی مفصل زانو و از بین رفتن انعطاف پذیری زانو
• شنیده شدن صداهایی از زانو در هنگام خم و راست شدن زانو
• احساس سوزش و حساسیت به لمس
• نرم شدن مفصل زانو به دلیل تجمع مایع اضافی
• خم شدن و انحراف زانو

آیا درمان قطعی برای آرتروز وجود دارد؟

بیماری آرتروز زانو درمان قطعی ندارد. اما پیشگیری از آرتروز زانو و کنترل علائم بیماری امکان‌پذیر است. در برخی موارد پیشرفته نیز، هنگامی که بیمار توانایی راه رفتن را به‌طور کامل از دست می‌دهد و هیچ کدام از درمان‌های دارویی و غیر دارویی مؤثر نیستند، پزشک اقدام به تعویض مفصل زانو می‌کند. توجه داشته باشید که جراحی تعویض مفصل زانو همیشه به‌عنوان آخرین راه‌حل و گزینه درمانی در نظر گرفته می‌شود و انجام آن نیز طبق تشخیص متخصص ارتوپد صورت می‌پذیرد. جراح ارتوپد پس از انجام معاینات دقیق و بررسی وضعیت بیماری شما، روش درمانی خاصی برای درمان ساییدگی مفصل زانویتان طراحی می‌کند.

درمان آرتروز زانو بدون جراحی

درمان بیماری ساییدگی مفصل زانو در مراحل اولیه شامل روش‌های ساده و غیرجراحی است. برنامه های درمانی بدون جراحی مخصوص ساییدگی مفصل زانو عبارت‌اند از:

با کمک درمان های محافظه کارانه هم می توان علائم آرتروز زانو را درمان کرد و هم از فرآیند پیشرفت بیماری جلوگیری نمود. از جمله روش های رایج برای کنترل علائم و بهبود شرایط بیمار می توان به:

دارودرمانی

در برخی بیماران روش‌های غیردارویی مؤثر نیستند و به کاهش علائم بیماری منجر نمی‌شوند. این گونه افراد مجبور به استفاده از داروهای مسکن مانند استامینوفن و داروهای ضدالتهابی می‌باشند. استفاده از پمادهای موضعی نیز می‌تواند تا حدی مؤثر واقع شود. از معروف‌ترین داروهای ضدالتهاب می‌توان به ایبوپروفن و آسپیرین اشاره کرد که همه ما با آن‌ها آشنایی داریم. این نوع داروها عموماً خاصیت مسکن نیز دارند و با کم کردن تورم و التهاب در کاهش درد ناشی از آرتروز زانو به کار برده می‌شوند.

بهتر است برای مصرف دارو حتما از یک پزشک متخصص نظیر جراح ارتوپد کمک بگیرید؛ زیرا بدن افراد مختلف در واکنش به داروها متفاوت است و بسته به علت ساییدگی زانو، نوع داروی تجویزی نیز متفاوت می باشد. انواع داروهایی که برای بیمار مبتلا به آرتروز زانو تجویز می شود شامل:

• داروهای مسکن و ضد درد( این داروها را می توانید بدون نسخه پزشک نیز تهیه کنید)
• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی
• داروهای ضدروماتیسمی
• داروهای قوی کورتیکواستروئیدی
• داروهای شل کننده عضلانی

برای اطلاع بیشتر پیشنهاد می‌کنیم مطلب بهترین قرص ها و داروهای درمان آرتروز را بخوانید.

فیزیوتراپی

در صورتی که درد و علائم بیمار از طریق روش های محافظه کارانه و ساده تسکین نباید در این صورت جراح ارتوپد بیمار را به یک متخصص فیزیوتراپ ارجاع می دهد؛ فیزیوتراپی زانو یکی از روش های موثر درمان آرتروز زانو بدون جراحی است که به منظور درمان درد و التهاب زانو انجام می شود.

از جمله روش های درمانی که به کمک فیزیوتراپی ارائه می شود شامل:

ماساژ درمانی

ماساژتراپی یا ماساژ درمانی روشی ایمن و موثر برای درمان دردهای زانوی خصوصا آرتروز زانو می باشد. البته این کار باید با احتیاط کامل انجام شود زیار ممکن است علائم ساییدگی و فرسودگی بدتر شود. این روش همچنین در ترکیب با سایر روش‌های فیزیوتراپی بسیار موثر است.

لیزردرمانی

در روش لیزردرمانی زانو از انرژی نورانی برای تسکین درد و علائم بیماری ساییدگی زانو استفاده می شود. لیزر درمانی یک روش درمانی غیرتهاجمی است که معمولاً توسط پزشک در مطب با ابزارهای دستی کوچک انجام می‌شود. در حین انجام این کار از شما خواسته می‌شود که از یک عینک محافظ استفاده کند زیرا تابش مستقیم لیزر ممکن است به چشم‌های شما آسیب وارد کند.

طول موج نور بر اساس شدت درد در زانو توسط پزشک تنظیم می‌شود. پزشک ابزار دستی لیزر را در نزدیکی زانوی شما گرفته یا آن را به مدت 30 ثانیه تا حداکثر 5 دقیقه به پشت زانوی شما می‌چسباند که البته این مدت به شدت درد بستگی دارد.

طول مدت قرار گرفتن در معرض لیزر درمانی به اندازه ناحیه تحت درمان و میزان لیزر تابشی بستگی دارد. نور از پوست عبور کرده و به بافت زانو می‌رسد. بافت‌ها انرژی نوری که به آن‌ها می‌رسد را جذب می‌کنند. انرژی نور پس از جذب، التهاب را در زانو کاهش داده و بافت‌های آسیب‌دیده را برای بازسازی تحریک می‌کند. پس از یک جلسه درمان، شما احساس بهتری خواهید داشت اما تعداد جلسات درمان مورد نیاز به شدت آسیب‌دیدگی زانوی شما بستگی دارد.

استفاده از زانوبند

از زانوبند در درمان آرتروز زانو به منظور پیشتیبانی و بدتر شدن شرایط بیمار استفاده می شود. البته از زانوبند در مواردی استفاده می شود که آرتروز بر کاسه زانو تاثیر بدی گذاشته باشد در این حالت با استفاده از زانوبند می توان از شدید شدن درد پیشگیری کرد. برای اطلاعات بیشتر مطلب درمان با زانوبند را مطالعه نمایید.

استفاده از کفش طبی

زانو با پاها ارتباط مستقیمی دارد به گونه ای که اگر یکی از این اعضا درد داشته باشد بر دیگری نیز تاثیر می گذارد. از آنجایی که دردهای حاصل از آرتروز زانو با راه رفتن تشدید می یابد ( زیرا در این حالت فشار زیادی به مفصل زانو وارد می شود ) به همین منظور با استفاده از یک کفش مناسب که از طبی مناسبی برخودار است می توان از تشدید یافتن این علائم پیشگیری کرد.

همچنین کفی‌های طبی به افزایش ترازی پاها و مچ پاها کمک کرده که همین مورد باعث افزایش ترازی زانوها شده و به درست راه رفتن شما کمک می‌کند.

استفاده از وسایل کمکی

استفاده از کفی یا زانوبندهای طبی در درمان آرتروز در کاهش علائم و درد ناشی از بیماری مؤثر است. این وسایل مانع از اعمال فشار بیش‌ازحد به زانو می‌شوند و در کاهش درد بیمار مؤثر هستند. استفاده از وسایل کمکی مانند عصا یا واکر نیز در کاهش فشار واردشده به زانو مؤثر است. البته بهتر است قبل از استفاده از این وسایل با متخصص ارتوپد مشورت نمایید.

درمان آرتروز زانو با ورزش

ورزش های مخصوص آرتروز زانو با تاثیری که بر استحکام مکانیکی و تقویت عضلات مفصل زانو دارد می تواند بروی بهبودی و ترمیم غضروف ها تاثیر بگذارد. ورزش همچنین با افزایش گردش خون به انعطاف پذیری مفصل نیز کمک می کند. از جمله حرکات ورزشی موثر در درمان آرتروز زانو شامل:

حرکت کششی عضله همسترینگ

برای انجام این حرکت نیاز به یک باند یا پارچه ای بلند نیاز دارید تا پارچه را دور کف پا بیندازید؛ بدین صورت که دو سر پارچه را با دست گرفته و پارچه را دور کف پا بیاندازید؛ سپس شروع به کشیدن آن پارچه بکنید تا عضله پشت پا کشیده شود. این تمرین را به مدت 20ثانیه برای هر دو پای خود امتحان کنید.

انقباض عضله چهار سر ران

به پشت دراز بکشید و هر دو پا را کنار هم صاف روی زمین قرار دهید. حالا با انقباض عضله ی چهار سر ران پشت زانوی خود را به یک پد یا حوله فشار دهید و 5 ثانیه در حال انقباض نگه دارید.

حرکت کششی عضله پشت ساق پا با صندلی

برای انجام این حرکت در حالتی که در پشت صندلی قرار گرفته اید؛ با دو دست صندلی را نگه دارید. یکی از پا را جلو آورده و دیگری را کمی عقبتر نگه دارید. حال با فشار بر روی پاشنه یکی از پاها و با راست و خم شدن به جلو عضله ی ساق پای چپ را بکشید.

بالا بردن یک پا در حالت دراز کشیده

برای شروع این حرکت به پشت روی زمین دراز بکشید. پاها باید کشیده شده و دست‌ها در اطراف بدن قرار داشته باشد و با خم کردن زانوها، کف پاها برروی زمین قرار گرفته باشد. حالا یک پا را صاف کرده و به اندازه 30درجه بالا بروید. این کار را با هر دو پای خود انجام دهید و هر پا را می توانید5ثانیه نگه دارید.

درمان آرتروز زانو با تزریق

درمان ساییدگی زانو از طریق تزریق یک روش کم تهاجمی در درمان موقت عارضه زانو درد است که در اغلب موراد تاثیرات مثبتی در تسکین درد بیمار دارد. تزریق برای درمان ساییدگی به روش های متنوعی انجام می شود که این روش ها شامل موارد زیر هستند:

تزریق ژل هیالورونیک اسید

برخی ها کاربرد ژل را تنها در رفع چین و چروک و برجسته سازی اجزای بدن می دانند؛ اما بهتر است بدانید از این مواد در درمان درد ها و بیماری هایی نظیر آرتروز زانو یا ساییدگی زانو نیز استفاده می شود.

ژل تزریق شده برای تسکین دردهای حاصل از ساییدگی زانو، به ژل های اسید هیالورونیک معروف هستند و تزریق مستقیم در موضع درد انجام می شوند. وقتی ژل های اسید هیالورونیک در زانو تزریق می شوند، به روان شدن مفاصل کمک زیادی می کنند.

در مفاصلی که دچار تورم شده اند، ماده طبیعی اسید هیالورونیک به مقدار بسیار کمی وجود دارد و بنابراین تزریق ژل اسید هیالورونیک باعث بهبود ضخامت مایع سینوویال می شود.

کورتون

داروی کورتون به گونه ای طراحی شده است که شبیه به هومورن طبیعی بدن یعنی هومورن کورتیزول باشد؛ به کمک این تزریق، التهاب حاصل از آرتروز کاهش می یابد.

اوزن تراپی یا ازون درمانی

اوزون تراپی یکی از روش های درمانی است که از اتم اکسیژن برای ترمیم و بازسازی بافت آسیب دیده استفاده می شود.

در روش درمانی ساییدگی زانو با اوزون تراپی، پزشک مقدار بسیار کمی از گاز اوزون را به بدن انتقال می دهد. اوزون تزریق شده در بدن با تاثیری که در گردش خون دارد موجب افزایش ترمیم و بازسازی غضروف ها شده از این رو از ساییدگی زانو جلوگیری می کند.

تزریق پی آر پی

پی آر پی یا پلاسمای غنی از پلاکت نوعی روش درمانیاست که از خون خود بیمار برای درمان بیماری استفاده می شود. برای درمان پی آر پی، ابتدا مقداری خون از بازوی شما گرفته می‌شود. نمونه‌ی خون شما درون دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار می‌گیرد.

در این دستگاه با چرخش سریع و بر اساس نیروی گریز از مرکز، بخش‌های مختلف خون جدا می‌شوند. در نهایت محلولی به دست می‌آید که غنی از پلاکت‌های خونی است. پس از دستیابی به این محلول، این محلول به شما تزریق می شود.

درمان ساییدگی زانو با تزریق ژل اسید هیالورنیک

درمان با سلول های بنیادی

بیشتر سلول‌های بنیادی مورد استفاده برای درمان آزمایشی آرتروز، سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSC) بالغ هستند. محققان می‌توانند به راحتی آنها را از چربی یا مغز استخوان فرد جمع‌آوری کنند.

محققان در حال تحقیق بر روی سلول‌های بنیادی مزانشیمی هستند زیرا می‌توانند بسته به نوع بافتی که آنها را احاطه کرده است، به غضروف، استخوان، عضله، تاندون، رباط یا چربی تبدیل شوند.

تحقیقات نشان می‌دهد که این سلول ها عوامل ضد التهابی آزاد می‌کنند که به بهبود و کاهش درد کمک می‌کنند. برخی مطالعات نشان می‌دهند که وقتی این سلول‌ها به مفصل تزریق می‌شوند، ممکن است به بهبود درد، تورم و کاهش از دست دادن حرکت کمک کنند.

همچنین می‌توان از سلول‌های بنیادی برای ساخت بافت مصنوعی در آزمایشگاه استفاده کرد. این بافت ساخته شده در آزمایشگاه می‌تواند در مفصل قرار داده شود تا به ترمیم استخوان، رباط‌ها و غضروف آسیب دیده کمک کند.

درمان آرتروز زانو با جراحی

جراحی آرتروسکوپی

جراحی آرتروسکوپی زانو یک روش کم تهاجمی برای تشخیص و درمان آرتروز زانو است که جراح ارتوپد با ایجاد شکاف کوچکی در مفصل زانو و فرستادن لوله آرتروسکوپ به موضع درد می تواند داخل مفصل را به طور کامل ملاحظه کند و از این طریق اقدام به جراحی بکند.

متخصص ارتوپد با باز کردن یک شکاف چند میلیمتری در بدن لوله فلزی آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو کرده و سپس با تصاویری که به کمک دوربین آن بدست می آورد می تواند تشخیص دهد که راه های درمان و عمل جراحی را چگونه انجام دهند این تصاویر به دست آمده به جراح ارتوپد کمک می کند تا محل دقیق جراحی را به طور کامل تعیین کند.

جراحی آرتروسکوپی به این دلیل به عنوان جراحی کم تهاجمی در نظر گرفته می شود که برای انجام آن نیازی به ایجاد برش عمیقی در بافت زانو نیست از این رو در اغلب موراد جراحی آرتروسکوپی زانو برای درمان آرتروز زانو به صورت سرپایی انجام می شود.

از دیگر مزیت های این جراحی کوتاه بودن مدت زمان اقدامات در بیمارستان است؛ شخص بیمار برای مدت زمان کوتاهی قبل از جراحی در بیمارستان بستری می شود و بعد از آرتروسکوپی همان روز از بیمارستان مرخص می شود.

از روش جراحی آرتروسکوپی زمانی برای درمان آرتروز زانو زمانی استفاده می شود که :

• زانو درد بیمار به درمان های غیر جراحی مقاوم است
• بیمار درد شدید و مدامی در مفصل زانو خود احساس می کند
• به دلیل صدمه شدید به غضروف، خارهای استخوانی در محل مفصل تشکیل شده است
• بخشی هایی از غضروف در داخل مایع مفصل شناور باقی مانده است.

جراحی استئوتومی زانو

استئوتومی نوعی روش جراحی است که در آن جراح ارتوپد بخشی از استخوان را توسط وسیله خاصی برش میدهد. به طور کلی استئوتومی در لغت به معنای اره کردن یا برش دادن است. از روش جراحی استئوتومی زانو زمانی برای درمان آرتروز زانو استفاده می شود که با خم شدن زانو وزن بدن به طور نامتعادل در سطح مفصل توزیع می شود.

در این حالت جراح ارتوپد با ایجاد تغییراتی در استخوان درشت نی، تعادل را در سطح مفصل توزیع می کند.

این روش جراحی برای درمان آرتروز زانو بیشتر در افراد جوان انجام می شود. جراحی استئوتومی زانو با تاثیری که در یکنواخت شدن استخوان ها دارد باعث می‌شود که وزن بدن به صورت یکنواخت‌تری بر روی غضروف مفصلی تقسیم شود.

همچنین جراح به کمک جراحی استئوتومی زانو، مفصل را جابجا کرده و محور مکانیکی را از روی غضروف آسیب دیده بر می‌دارد. در نهایت بخش بریده شده استخوان نیز توسط پلیت و پیچ به یک دیگر ثابت می شوند.

جراحی تعویض مفصل زانو

جراحی تعویض مفصل زانو به عنوان آخرین گزینه درمانی بیماری آرتروز زانو است. جراحی تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی که یکی از روش های جراحی پرتهاجمی در درمان آرتروز زانو است؛ کمک خوبی به از بین بردن درد و بازیابی عملکرد غضروف آسیب دیده مفصل زانو می کند.

اما به دلیل خطرات و پرریسک بودن این نوع جراحی آرتروز زانو، جراح ارتوپد زمانی از این روش برای درمان درد و علائم بیماری استفاده می شود که :

• درد زانو به قدری دردناک شود که بیمار قادر به حرکت دادن مفصل خود نباشد و در انجام فعالیت های روزانه ای همچون بالا و پایین رفتن از پله ها، سوار شدن و پیاده شدن از اتومبیل و حتی قدم زدن و راه رفتن نیز دچار اختلال شود.
• زانو درد به درد مداوم و غیرقابل کنترل تبدیل شده باشد.
• زانو دردی در زمان استراحت و هنگام خواب نیز احساس می شود.
• آرتروز باعث بدشکلی، ضربدری یا پرانتزی شدن پاها شود.
• هیچ یک از روش های جراحی و غیر جراحی در درمان آرتروز زانو موثر نبوده باشد.

زمانی که غضروف خاصی از بدن آسیب می بیند یا از بین می رود، دردناک می شود و نمی توان آن را تکان داد و در نتیجه ممکن است که استخوان ها به هم سابیده شوند و باعث شکستن یکدیگر شوند که در این موارد ، بیمار درد زیادی را در مفصل زانو احساس می کند و نمی تواند زانوی خود را به خوبی تکان دهد.

در این شرایط، چاره ای جز خارج کردن قسمت های آسیب دیده غضروف و جایگیزن کردن آن با منابع غیرطبیعی نیست که جراحی تعویض مفصل زانو به همین منظور و در همین شرایط انجام می شود.

روش انجام این جراحی بدین صورت است که جراح ارتوپد قسمت های آسیب دیده غضروف را به طور کامل از مفصل زانو خارج می کند و آن را با یک مفصل مصنوعی جابه جا می کند که این مفصل مصنوعی عموما از جنس فلز، پلاستیک و پلیمر ساخته شده است.

مراقبت های بعد از جراحی آرتروز زانو

مانند هر عمل جراحی دیگری، جراحی آرتروز زانو نیز نیاز به مراقبت های جدی دارد تا نتایج قابل قبولی از جراحی بدست بیاید. از جمله مراقبت های لازم بعد از جراحی آرتروز زانو شامل:

مراقبت از زخم ها

توجه نماید در تمام طول بهبودی و بهبود یافتن زخم ها از آلوده شدن زخم جلوگیری کنید به همین منظور بهتر است زخم را سه روز یکبار پانسمان کنید. و در زمان استحمام از کشیدن لیف و صابون در محل جراحی خودداری کنید. حتما بلافاصله بعد از حمام محل زخم را با سشوار خشک کرده و دوباره آن را پانسمان کنید.

فیزیوتراپی

اصولا اغلب افراد بعد از جراحی تعویض مفصل زانو نیاز به فیزیوتراپی خواهند داشت تا راحتر بتواند به فعالیت های گذشته خود بپردازند. بعد از گذشت 7 روز از عمل، جلسات فیزیوتراپی آغاز می شود و تا هفته ی سوم بعد از جراحی تعویض مفصل زانو ادامه پیدا می کند.

اقدامات مهم و موثر بعد از جراحی آرتروز زانو

در صورت مشاهده التهاب، ترشح چرک، خونریزی و تورم حتما جراح ارتوپد خود را در جریان بگذارید.

در صورت مشاهده تورم و حرارت در موضعی که تحت عمل جراحی قرار گرفته است می توانید از کمپرس آب سرد استفاده کنید البته توجه نماید این کمپرس نباید بیشتر از پانزده دقیقه در موضع درد باقی بماند.

زانویی که مورد جراحی قرار گرفته است توانایی خم شدن بیش از 90 درجه را دارد اما با این وجود باز هم توصیه می شود تا 6 ماه بعد از جراحی تعویض مفصل زانو از نشستن روی زمین اجتناب کنید.

بهتر است به منظور خم نشدن زانو به مدت سه ماه بعد از جراحی از سرویس بهداشتی فرنگی و تخت هایی و صندلی هایی که از ارتفاع کمی برخوردار هستند؛ استفاده کنید.

تا زمان مقرر بیماران باید از فردای روزی که جراحی شده اند از واکر برای راه رفتن استفاد کنند و حدامکان تا زمان تعیین شده از بالا و پایین رفتن از پله ها خودداری نمایند.

درمان آرتروز زانو در خانه

برای کاهش درد و سفتی ناشی از آرتروز، باید هم از درمان‌های پزشکی و هم ازدرمان‌های خانگی استفاده کنید. معمولاً درمان به ترکیبی از طب رایج و تغییرات سبک زندگی متکی است. اگرچه داروها می‌توانند درد را درمان کنند، اما در صورت مصرف طولانی مدت می‌توانند عوارض جانبی نیز ایجاد کنند.
درمان‌های خانگی آرتروز زانو قرار نیست کاملاً جایگزین درمان‌های پزشکی شوند، اما ممکن است بتوانند به شما در مدیریت درد آرتروز با عوارض جانبی کمتر کمک کنند.
قبل از امتحان کردن درمان‌های خانگی و تغییر سبک زندگی، مهم است که در مورد آنها با پزشک خود مشورت کنید.

کمپرس‌های گرم و سرد

هنگامی که صحبت از درد به میان می‌آید، کمپرس‌های گرم و سرد می‌توانند بسیار مفید باشند. آن‌ها عوارض جانبی طولانی‌مدت دارو‌ها را ندارند. کمپرس‌های گرم برای خشکی مفاصل مفید بوده و کمپرس‌های سرد برای درد مفاصل بهترین هستند.

بنیاد آرتریت می‌گوید که گرما به تسکین مفاصل سفت و شل کردن عضلات کمک می‌کند، درحالی‌که سرما منجر به بی‌حس شدن درد شدید و کاهش التهاب می‌شود.

کمپرس‌ها می‌توانند درد عضلانی یا اسپاسم‌های اطراف مفصل را کاهش دهند.

حمام نمک اپسوم

حمام نمک اپسوم می‌تواند تسکین کلی، به‌ویژه برای درد مفاصل، فراهم کند. منیزیم موجود در نمک اپسوم ممکن است به التهاب و درد کمک کند. مطالعه‌ای در سال 2017 نشان داد نشستن طولانی‌مدت در حمام نمک اپسوم ممکن است سطح منیزیم شما را افزایش دهد.

به گفته شورای نمک اپسوم، این حمام‌ها به‌اندازه‌ای بی‌خطر هستند که می‌توانید هر چند وقت یک‌بار که بخواهید به‌مدت 30 دقیقه از آن‌ها استفاده کنید.

پمادها و کرم‌های موضعی

ژل‌ها و کرم‌های موضعی ممکن است حاوی آسپرین یا سایر مسکن‌ها برای بی‌حس کردن درد باشند. می‌توانید آن‌ها را مستقیماً روی مفاصل آسیب‌دیده بمالید. این محصولات می‌توانند برای مناطقی که نزدیک به سطح پوست هستند، مانند زانوها، به خوبی عمل کنند.

نمونه‌ای از این ژل‌ها دیکلوفناک (Voltaren) بوده که داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) موضعی است. بر اساس مطالعه‌ای در سال 2020، این دارو اثر تسکین‌دهنده درد دارد.

یکی دیگر از درمان‌های خانگی موضعی، کپسایسین است. کپسایسین، ترکیبی است که از فلفل چیلی تند به دست می‌آید. مطالعه‌ای در سال 2014 نشان می‌دهد که این ماده زمانی بهترین عملکرد را دارد که سه تا چهار بار در روز روی مفاصل دردناک مالیده شود. برای جلوگیری از تماس تصادفی با چشم، بعد از هر بار استفاده، دست‌های خود را بشویید.

داروهای گیاهی

داروهای گیاهی برای بیماری‌هایی مانند آرتروز محبوبیت زیادی دارند. اما حتماً پیش از مصرف آن‌ها با پزشک مشورت کنید. داروهای گیاهی مناسب برای درمان آرتروز زانو عبارت‌اند از:

• چای سبز: چای سبز حاوی پلی فنول‌ها است. مطالعه‌ای در سال 2021 نشان می‌دهد که این ترکیبات ممکن است به کاهش التهاب کمک کنند. مطالعه کوچک دیگری در سال 2018 بر روی تأثیر چای سبز در درمان آرتروز زانو انجام شد. نتایج این مطالعه نشان دادند که چای سبز می‌تواند به عملکرد مفصل کمک کند، اما برای تأیید این نتایج به تحقیقات بیشتری نیاز است.

• زنجبیل: مصرف خوراکی زنجبیل نیز به کاهش درد ناشی از آرتروز کمک می‌کند. بر اساس مطالعه‌ای در سال 2015، مصرف طولانی‌مدت زنجبیل ممکن است خطر ناتوانی مرتبط با آرتروز را کاهش دهد. زنجبیل می‌تواند باعث ناراحتی معده، اسهال و سوزش سر دل شود. همچنین ممکن است با داروهای تجویزی مانند وارفارین تداخل داشته باشد؛ زیرا ضد انعقاد یا رقیق‌کننده خون است. بنابراین قبل از مصرف زنجبیل با پزشک خود صحبت کنید.

• زردچوبه و کورکومین: کورکومین ترکیب فعال موجود در زردچوبه است. این ماده از خانواده زنجبیل است اما ممکن است به روش‌های مختلفی به آرتروز کمک کند. مطالعه‌ای در سال 2016 بر روی موش‌های مبتلا به آرتروز نشان داد که کورکومین ممکن است بتواند پیشرفت بیماری را کند کند و موجب تسکین درد شود. بااین‌حال، مطالعه‌ای در سال 2017 بر روی انسان‌ها نتایج قطعی مشابهی را نشان نداد. بنابراین برای تأیید این اثر به تحقیقات بیشتری نیاز است. درحالی‌که زردچوبه به‌طور کلی بی‌خطر است، می‌تواند باعث تهوع شود و ممکن است با داروهای رقیق‌کننده خون تداخل داشته باشد.

رژیم غذایی مناسب

رژیم غذایی متعادل می‌تواند به شما کمک کند احساس بهتری داشته باشید و وزن‌ اضافی خود را کم کنید. تحقیقات نشان می‌دهند که برخی غذاها برای آرتروز مفید هستند.

بر اساس مطالعه‌ای کوچک در سال 2020، سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، اسفناج، کاهو و کلم پیچ سرشار از ویتامین کا هستند و خواص ضدالتهابی دارند. بنیاد آرتریت همچنین می‌گوید که اگرچه شواهد کاملاً قطعی نیستند، مصرف لبنیات حاوی کلسیم و ویتامین دی ممکن است سلامت مفاصل و استخوان‌ها را تقویت کند. بااین‌حال، لبنیات حاوی کازئین است و برخی افراد باید از مصرف آن اجتناب کنند.

علاوه‌براین، غذاهای خوبی که باید بخورید شامل آجیل و روغن‌های گیاهی هستند. یکی دیگر از غذاهای خوب، ماهی‌های سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 مانند ماهی تن، سالمون و ماهی خال مخالی هستند.

اگر هوشمندانه غذا بخورید، می‌توانید از مزایای سلامتی زیادی بهره‌مند شوید. وزن خود را کنترل کرده، غضروف‌های قوی داشته و مقداری از التهاب را کاهش دهید. لازم نیست رژیم غذایی خود را به طور اساسی تغییر دهید. این مراحل ساده را دنبال کنید تا مفاصل خود را سالم نگه دارید.

• کالری اضافی را کاهش دهید
• میوه و سبزیجات بیشتری بخورید
• اسیدهای چرب امگا 3 استفاده کنید
• به جای سایر چربی‌ها از روغن زیتون استفاده کنید
• ویتامین C کافی دریافت کنید
• از دمای بالای پخت و پز خودداری کنید

از طرف دیگر، بنیاد آرتریت می‌گوید که برخی غذاها می‌توانند با افزایش التهاب بدن، علائم آرتروز را تشدید کنند. این غذاها عبارت‌اند از:

• الکل

• آسپارتام، شیرین‌کننده‌ای مصنوعی

• نمک

• چربی‌های اشباع و ترانس

• اسیدهای چرب امگا 6

• شکر

• کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده مانند نان سفید، ماکارونی یا برنج

• غذاهای حاوی مونوسدیم گلوتامات (MSG)

• گلوتن

• کازئین

مطالعه بیشتر: مواد غذایی مفید و مضر برای آرتروز زانو

کاهش وزن

در اغلب موارد اصلاح سبک زندگی روشی مؤثر در درمان آرتروز و پیشگیری از ابتلا به آن به شمار می‌رود. همان‌طور که بیان شد آرتروز زانو درمان قطعی ندارد. اما می‌توان با به کارگیری روش‌هایی مؤثر از شیوع آن جلوگیری کرد. یکی از این راهکارها کاهش وزن است.

بیماران دارای اضافه‌وزن که مبتلا به آرتروز نیز هستند با رسیدن به وزنی ایده‌آل می‌توانند علائم بیماری آرتروز زانو را تاحد زیادی کاهش دهند. توجه داشته باشید که کاهش وزن باید تحت نظر متخصص تغذیه و طبق برنامه‌ای منظم انجام شود تا مشکلی برای بیمار به وجود نیاید. برای اطلاعات بیشتر مقاله درمان آرتروز زانو با کاهش وزن را مطالعه نمایید. علاوه‌بر کاهش وزن، تغذیه و رژیم مناسب آرتروز می‌تواند با تقویت سیستم ایمنی و مفصل زانو از پیشرفت علائم جلوگیری کند.

پیاده‌روی

پیاده‌روی سریع یکی از مؤثرترین فعالیت‌هایی است که در دسترس همگان قرار دارد و هر فرد با هر شرایطی می‌تواند به آن بپردازد. پیاده‌روی در سلامت سالمندان مخصوصاً افراد مبتلا به آرتروز، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی عروقی تأثیر مثبتی دارد. اما باید دقت شود که هنگام پیاده‌روی از کفش‌های مناسب استفاده شده و از راه رفتن روی سطوح ناهموار و دارای شیب زیاد نیز خودداری شود.

انجام ورزش‌های آبی نظیر ایروبیک در آب نیز برای افراد مبتلا به آرتروز مفید است. همچنین افراد دارای اضافه‌وزن می‌توانند از ورزش‌هایی مانند دوچرخه ثابت بهره ببرند و به سلامت مفاصل زانوی خود کمک کنند. درمورد تاثیر پیاده روی در درمان آرتروز بیشتر بدانید.

ورزش کردن

ورزش های مخصوص آرتروز زانو با تأثیری که بر استحکام مکانیکی و تقویت عضلات مفصل زانو دارند، می‌توانند بر روی بهبودی و ترمیم غضروف ها تأثیر بگذارند. ورزش همچنین با افزایش گردش خون به انعطاف‌پذیری مفصل نیز کمک می‌کند. حرکات ورزشی مؤثر در درمان آرتروز زانو شامل موارد زیر هستند:

حرکت کششی عضله همسترینگ

برای انجام این حرکت نیاز به باند یا پارچه‌ای بلند دارید تا پارچه را دور کف پا بیندازید؛ بدین صورت که دو سر پارچه را با دست بگیرید و پارچه را دور کف پا بیندازید؛ سپس شروع به کشیدن آن پارچه بکنید تا عضله پشت پا کشیده شود. این تمرین را به‌مدت 20 ثانیه برای هر دو پای خود امتحان کنید.

انقباض عضله چهار سر ران

به پشت دراز بکشید و هر دو پا را کنار هم صاف روی زمین قرار دهید. حالا با انقباض عضله چهار سر ران پشت زانوی خود را به پد یا حوله فشار دهید و 5 ثانیه در حال انقباض نگه دارید.

حرکت کششی عضله پشت ساق پا با صندلی

برای انجام این حرکت در حالتی که در پشت صندلی قرار گرفته‌اید، با دو دست صندلی را نگه دارید. یکی از پاها را جلو بیاورید و دیگری را کمی عقب‌تر نگه دارید. حالا با فشار بر روی پاشنه یکی از پاها و با خم و راست شدن به جلو، عضله ساق پای چپ را بکشید.

بالا بردن یکی از پاها در حالت دراز کشیده

برای شروع این حرکت به پشت روی زمین دراز بکشید. پاها را بکشید، دست‌هایتان را در اطراف بدن قرار دهید و با خم کردن زانوها، کف پاهایتان را روی زمین بگذارید. حالا یکی از پاها را صاف کنید و به‌اندازه 30 درجه بالا ببرید. این کار را با هر دو پای خود انجام دهید و هر پا را 5 ثانیه در همان حالت نگه دارید.

جدیدترین روش درمان آرتروز زانو

یک درمان جدید، تسکینی برای افراد مبتلا به آرتروز زانو که آماده یا کاندید جراحی تعویض مفصل زانو نیستند، فراهم می‌کند.

آمبولیزاسیون (رگ بندی) زانو ، که به عنوان آمبولیزاسیون شریان ژنیکولار یا ژنیکولات (GAE) نیز شناخته می‌شود، روشی غیرجراحی است که توسط فوق تخصص رادیولوژی مداخله ای انجام می‌شود. رادیولوژی مداخله‌ای از اشعه ایکس و سایر تکنیک‌های تصویربرداری برای هدایت ابزارهای کوچکی از طریق رگ‌های خونی به ناحیه‌ای از بدن که تحت درمان است، استفاده می‌کنند. آنها در نهایت بیماران خود را تنها با یک برش کوچک در پوست به خانه می‌فرستند.

آمبولیزاسیون زانو، شکاف مهمی را در درمان‌های آرتروز(بیماری که هیچ درمانی ندارد)، پر می‌کند.
آمبولیزاسیون زانو، فرآیند التهابی را که در پوشش زانو - به نام سینوویوم - در هنگام وجود آرتروز رخ می‌دهد، هدف قرار می‌دهد. متخصصین اینترونشنال با استفاده از ذرات ریز، هر کدام به اندازه یک دانه شن، جریان خون به رگ‌هایی را که سینوویوم را در محل التهاب تغذیه می‌کنند، مسدود می‌کنند. این عمل در حدود یک ساعت، اغلب در مطب انجام می‌شود و بیماران در همان روز به خانه می‌روند.
با مسدود شدن یا کند شدن جریان خون، التهاب به سرعت فروکش می‌کند. بیماران اغلب در یک یا دو هفته افزایش تحرک و بهبود درد را تجربه می‌کنند.
دهه‌هاست که از آمبولیزاسیون برای درمان همه چیز از فیبروم و پروستات بزرگ شده گرفته تا سرطان استفاده می‌شود. استفاده از آن برای آرتروز زانو اواین بار در ژاپن انجام شده و بیش از پنج سال در ایالات متحده مورد مطالعه قرار گرفته است. تحقیقات نشان می‌دهد که بین 70 تا 85 درصد از بیمارانی که تحت عمل آمبولیزاسیون زانو قرار می‌گیرند، بهبود قابل توجه و پایداری در درد کلی خود تجربه می‌کنند.

چندین گیاه، از جمله آلوئه ورا، اکالیپتوس و زنجبیل، به دلیل خواص ضد التهابی خود می‌توانند به کاهش درد مفاصل و تورم مرتبط با آرتروز کمک کنند. با این حال، محققان برای پشتیبانی از استفاده از آنها و درک اثرات منفی بالقوه آنها به شواهد علمی بیشتری نیاز دارند.
قبل از استفاده از داروهای گیاهی برای آرتروز، مشورت با پزشک مهم است، زیرا برخی از گیاهان می‌توانند عوارض جانبی ایجاد کنند یا با داروها تداخل داشته باشند.

مطالعه بیشتر: درمان آرتروز زانو با طب سنتی و داروهای گیاهی

درمان بر اساس مراحل مختلف آرتروز زانو

مراحل آرتروز زانو از مرحله 0(طبیعی)، تا مرحله 4(شدید) متغیر است. درمان‌ها و داروهای مختلفی برای هر مرحله در دسترس هستند و جراحی به عنوان یک گزینه برای مرحله 4 در نظر گرفته می‌شود.

• مرحله 0 (نرمال): هیچ درمانی نیاز ندارد.
• مرحله 1 (جزئی): بدون علائم ظاهری آرتروز ، اکثر پزشکان نیازی به انجام هیچ درمانی برای آرتروز مرحله 1 ندارند. با این حال، اگر مستعد ابتلا به آرتروز بوده یا در معرض خطر بیشتری هستید، پزشک ممکن است به شما توصیه کند که برای کمک به تسکین هرگونه علائم جزئی آرتروز و تلاش برای کاهش سرعت پیشرفت آرتروز، یک برنامه ورزشی را شروع کنید.
• مرحله 2 (خفیف): با پزشک خود در مورد علائم آرتروزی که دارید صحبت کنید. آنها ممکن است این بیماری را در این مرحله اولیه تشخیص دهند. در این صورت، می توان برنامه هایی را برای جلوگیری از پیشرفت بیماری تدوین کرد.
  چندین روش درمانی مختلف می‌تواند به تسکین درد و ناراحتی ناشی از این مرحله خفیف آرتروز کمک کند. این درمان‌ها عمدتاً غیر دارویی (ورزش، تجهیزاتی مانند بریس و مسکن هایی برای کاهش درد) هستند، به این معنی که برای تسکین علائم نیازی به مصرف دارو ندارید.
• مرحله 3 (متوسط ): اگر درمان‌های غیردارویی یا مسکن‌های بدون نسخه مؤثر نباشند یا دیگر مانند گذشته درد را تسکین ندهند، پزشک ممکن است دسته‌ای از داروها به نام گلوکوکورتیکوئیدها را نیز توصیه کند.
• مرحله 4 (شدید): درمان های جراحی را شامل می شود.

جمع بندی

انتخاب روش مناسب درمان آرتروز برعهده پزشک و جراح ارتوپد می باشد و پزشک این تصمیم را با توجه به شرایط بیمار و میزان آسیب دیدگی زانوی او می گیرد. توجه داشته باشید که هر زانو دردی به معنی ابتلا به آرتروز نیست و باید معاینه دقیق و عکسبرداری انجام شود تا بتوان تشخیص قطعی داد. دکتر امین جواهری در درمان آرتروز زانو به روش های جراحی و غیرجراحی آرتروز تخصص دارد برای دریافت نوبت ویزیت با شماره 02129123462 تماس حاصل فرمایید.

منابع

healthline.com

arthritis.org

oarsijournal.com