تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماریهایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است. درمان پی آر پی شامل گرفتن خون بیمار، پردازش آن برای غلظت پلاکت‌ها و تزریق آن به ناحیه آسیب‌دیده است. پلاکت‌ها، که سرشار از فاکتورهای رشد و پروتئین‌ها هستند، به ارتقاء ترمیم بافت، کاهش التهاب و تحریک فرایند بهبودی طبیعی بدن کمک می‌کنند.
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) چیست؟
خون عمدتاً از گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌هایی تشکیل شده است که توسط مایعی به نام پلاسما حمل می‌شوند. مسئولیت اصلی پلاکت‌ها کمک به لخته شدن خون است. پلاکت‌ها همچنین حاوی چندین پروتئین مهم ازجمله فاکتورهای رشد و سایتوکاین‌ها هستند. فاکتورهای رشد می‌توانند به بهبود بافت کمک کنند و سایتوکاین‌ها عملکردهای سلولی مختلف را نشان می‌دهند.
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) با گرفتن نمونه‌ای از خون بیمار و چرخاندن آن در سانتریفیوژ ساخته می‌شود. این فرایند پلاکت‌ها را از سایر سلول‌های خونی جدا می‌کند. ترکیب کردن مخلوط پی آرپی به‌دست‌آمده با پلاسما باعث می‌شود غلظت پلاکت‌ها پنج تا ده برابر افزایش پیدا کند. سپس این پلاسمای غنی از پلاکت به مفصل لگن آسیب‌دیده تزریق می‌شود و فاکتورهای رشد را آزاد می‌کند که فرایند طبیعی بهبودی را تحریک کرده، التهاب را کاهش می‌دهد و به بازسازی غضروف آسیب‌دیده کمک می‌کند.
پلاکت‌ها چگونه به درد لگن کمک می‌کنند؟
پلاکت‌ها به همراه گلبول‌های سفید و قرمز، خون را تشکیل می‌دهند. آنها هنگام بریدگی به لخته شدن کمک می‌کنند. آنها همچنین حاوی پروتئین‌ها و فاکتورهای رشدی هستند که به بهبودی بریدگی‌ها کمک می‌کنند. پلاسما بخش مایع خون شما بوده و عمدتاً از آب تشکیل شده است. پی آر پی حاوی غلظت بالاتری از پلاکت‌ها نسبت به خون عادی است.
قبل از اینکه پزشکان شما درمان جراحی را برای مدیریت درد لگن و سایر آسیب‌ها در نظر بگیرند، ابتدا تمام گزینه‌های غیرجراحی را امتحان می‌کنند. پزشکان اغلب از پی آر پی در درمان درد در لگن و بازیابی عملکرد و دامنه حرکتی استفاده می‌کنند.
پی آر پی چه بیماریهایی را درمان می‌کند؟
افرادی که از درد در رباط‌ها، تاندون‌ها، عضلات، استخوان‌ها و غضروف در لگن رنج می‌برند، از تزریق‌های پی آر پی سود می‌برند. این گروه شامل افرادی می‌شود که دچار آسیب شده‌اند یا بیماری دژنراتیو دارند. بیماری‌های شایع درمان‌شده با تزریق‌های پی آر پی عبارت‌اند از:
- بورسیت لگن
- تاندونیت لگن
- آسیب‌های استخوانی
- پارگی رباط‌ها
- آسیب‌های عضلانی
- آرتروز لگن
- پارگی‌های لابروم لگن
چه زمانی از تزریق‌های پی آر پی برای آرتروز لگن استفاده می‌شود؟
- آرتروز مرحله اولیه تا میانی: تزریق‌های پی آر پی در مراحل اولیه تا میانی آرتروز، که آسیب به غضروف به‌طور گسترده شدید نیست، مؤثرتر هستند.
- درد مداوم با وجود درمان‌های سنتی: اگر درمان‌های سنتی غیرجراحی در تسکین کافی درد ناکام بوده‌اند، تزریق‌های پی آر پی ممکن است مسیر جدیدی برای مدیریت درد و ترمیم بافت ارائه دهند.
- ترجیح برای درمان‌های کم‌تهاجمی: برای بیمارانی که علاقه‌مند به بررسی گزینه‌های کمتر تهاجمی قبل از در نظر گرفتن جراحی هستند، تزریق‌های پی آر پی جایگزین مناسبی را ارائه می‌دهند.
چه انتظاری از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) برای لگن باید داشت؟
پزشک قبل از جلسه تزریق پی آر پی، دستورالعمل‌هایی مانند قطع داروهای ضدانعقاد، استروئید و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) برای آماده‌سازی به شما می‌دهد. همچنین توصیه می‌کند چند روز قبل از جلسه تزریق مقدار زیادی آب بنوشید.
ابتدا پرستار حدود 57 گرم دو اونس خون از شما میگیرد. سپس آن را برای حدود پنج دقیقه در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌دهد. این دستگاه با سرعت بسیار زیاد می‌چرخد تا اجزای خون شما را جدا کند.
سپس، پوست روی لگن شما را تمیز کرده و از سونوگرافی برای دیدن داخل بدن شما استفاده می‌کنند. این روش به آنها کمک می‌کند تا سوزن را هدایت کنند. هدف این است که تزریق پی آر پی مستقیماً به قسمت آسیب‌دیده لگن شما انجام شود. کل فرایند حدود 45 تا 90 دقیقه طول می‌کشد.
ممکن است پس از این روش، در لگن خود مقداری درد را تجربه کنید. از کمپرس سرد برای تسکین درد استفاده می‌کنند. پزشک ممکن است برای جلوگیری از آسیب و اعمال فشار، استفاده از عصا را توصیه کند.
پزشک شما ممکن است این درمان را هفته‌ای یک بار و به‌مدت سه هفته تجویز کند. او درصورت لزوم برای مدیریت درد و آسیب در لگن شما، تزریق‌ها را با فاصله شش هفته انجام می‌دهد.
مراقبت‌های پس از تزریق
پس از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت برای لگن، بیماران ممکن است تورم، درد یا سفتی خفیفی در محل تزریق را برای چند روز تجربه کنند؛ زیرا بدن فرایند بهبودی طبیعی خود را آغاز می‌کند.
- معمولاً به بیماران توصیه می‌شود که به‌مدت 24 تا 48 ساعت به لگن تحت درمان استراحت دهند.
- همچنین بیمار باید از فعالیت‌های شدید یا ورزش‌های پرفشار به‌مدت چند هفته خودداری کند.
با گذشت زمان، پلاکت‌های غلیظ، فاکتورهای رشدی را آزاد می‌کنند که ترمیم بافت، کاهش التهاب و بهبود عملکرد مفصل را ارتقاء می‌دهند. بیماران اغلب در عرض 4 تا 6 هفته تسکین درد و تحرک بهتری را مشاهده می‌کنند، اگرچه این جدول زمانی ممکن است بسته به شدت بیماری متفاوت باشد. اکثر بیماران به 1 تا 3 تزریق با فاصله چند هفته نیاز دارند که این تعداد به شدت بیماری بستگی دارد.
مزایای درمان پی آر پی لگن
- درمان پی آر پی، روشی غیرجراحی است؛ به این معنی که نیازی به بیهوشیبی‌هوشی عمومی یا برش ندارد. این امر آن را به گزینه‌ای ایمن‌تر برای بیمارانی تبدیل می‌کند که به‌دلیل بیماری‌های زمینه‌ای یا عوامل دیگر، کاندیدای مناسبی برای جراحی نیستند.
- همچنین این روش زمان بهبودی کوتاه‌تری نسبت به جراحی تعویض مفصل لگن دارد. پس از درمان پی آر پی، بیماران معمولاً کمترین زمان از کار افتادگی را تجربه می‌کنند و می‌توانند طی چند روز به فعالیت‌های عادی بازگردند. جراحی تعویض مفصل لگن به زمان بهبودی طولانی‌تری نیاز دارد، به طوری که بیماران باید برای چندین هفته از عصا یا واکر استفاده کرده و تا شش ماه از برخی فعالیت‌ها اجتناب کنند.
- درمان پی آر پی عوارض کمتری نسبت به جراحی تعویض مفصل لگن دارد. خطرات مرتبط با جراحی تعویض مفصل لگن شامل عفونت، لخته‌های خونی و آسیب عصبی هستند. درمان پی‌آر‌پی عوارض جانبی کمی دارد، که شایع‌ترین آنها درد و تورم خفیف در محل تزریق هستند.
- درمان پی آر پی همچنین جایگزینی مقرون‌به‌صرفه برای جراحی تعویض مفصل لگن است. در حالی که جراحی تعویض مفصل لگن می‌تواند گران باشد، درمان پی آر پی گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه‌تر است که نیازی به بستری شدن در بیمارستان یا دوره بهبودی طولانی ندارد.
در حالی که درمان پی آر پی گاهاً جایگزین مؤثری برای جراحی تعویض مفصل لگن است، مهم است که توجه داشته باشید که برای همه بیماران مناسب نیست. این درمان معمولاً برای بیماران با درد و التهاب لگن خفیف تا متوسط توصیه می‌شود. بیمارانی با آسیب شدید مفصل یا آرتروز پیشرفته ممکن است برای بازیابی عملکرد و کاهش درد به جراحی تعویض مفصل لگن نیاز داشته باشند.
بنابراین درمان پی آر پی جایگزینی ایمن و مؤثر برای جراحی تعویض مفصل لگن برای بیماران با درد و التهاب لگن خفیف تا متوسط است. این درمان، روشی غیرجراحی و کم‌تهاجمی است که از خون خود بیمار برای تحریک بهبودی در بافت‌های آسیب‌دیده استفاده می‌کند.
معایب تزریق پی آر پی چیست؟
عوارض جانبی تزریق‌های پی آر پی بسیار محدود هستند؛ زیرا این تزریق‌ها از خون خود بیمار ساخته می‌شوند و بدن نباید آنها را رد کند یا به هیچ وجه واکنش منفی نشان دهد. بااین‌حال، مانند هر روش پزشکی، خطرات و عوارض احتمالی وجود دارند، ازجمله:
- درد و ناراحتی
- کبودی
- خونریزی یا هماتوم
- آسیب عصبی یا بافتی
- واکنش‌های آلرژیک/عفونت (به‌ندرت)
جمع‌بندی
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) گزینه‌ای امیدوارکننده و کم‌تهاجمی برای مدیریت درد و مشکلات ناشی از آرتروز و آسیب‌های لگن است. این روش با استفاده از پلاکت‌های غلیظ‌شده از خون خود بیمار، فاکتورهای رشد را به ناحیه آسیب‌دیده می‌رساند تا فرایند ترمیم طبیعی بدن را تحریک کند و التهاب را کاهش دهد. اگرچه پی آر پی به‌عنوان راه‌حلی دائمی برای موارد پیشرفته بیماری‌های لگن در نظر گرفته نمی‌شود و نتایج مطالعات درمورد اثربخشی آن متفاوت هستند، اما برای بیمارانی با شرایط خفیف تا متوسط که به‌دنبال جایگزینی برای جراحی هستند یا به درمان‌های سنتی پاسخ نداده‌اند، می‌تواند گزینه‌ای مؤثر باشد.
منابع
orthospecialistsjacksonville.com
سوالات متداول
بیماران ممکن است در حین تزریق ناراحتی خفیفی را تجربه کنند، اما این درد معمولاً به‌خوبی تحمل می‌شود و موقتی است.
مطالب مشابه
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماریهایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده می‌شود.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته می‌شود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع می‌شود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
شکستگی‌های استرسی لگن با ترک ناقص در یکی از استخوان‌های لگن مشخص می‌شود. ممکن است در ابتدا به‌صورت درد خفیف ظاهر شوند که با فعالیت، به‌ویژه فعالیت‌های با ضربه بالا مانند دویدن یا پریدن، بدتر می‌شوند.
آرتروز پس از سانحه (PTOA) نوعی از آرتروز است که پس از آسیب مفصلی ایجاد می‌شود. درواقع، این بیماری درصد قابل توجهی از موارد آرتروز در مراحل پایانی را تشکیل می‌دهد.