انحراف زانو و انواع روش‌های درمانی - 4 تمرین برای درمان

انحراف زانو چگونه ایجاد می شود؟

به بدشکلی و بدفرم شدن استخوان زانو، انحراف زانو می گویند. با منحرف شدن زانو مفصل زانو با استخوان ران و ساق پا در یک راستا قرار ندارند.

بدشکلی و انحراف زانو در سنین کودکی امری طبیعی است اما در صورتی که این مشکل با رشد کودک به تدریج اصلاح نشود و همچنان باقی بماند؛ در این صورت باید علت انحراف زانو را در مشکلات زمینه ای جستجو کرد.

مفصل زانو از جمله بزرگ‌ترین مفصل های بدن انسان است که بوسیله آن استخوان ران انسان به ساق پا متصل می شود.

این مفصل از سه استخوان ران، استخوان درشت نی و استخوان کشکک زانو تشکیل شده است که در کنار یکدیگر به پایداری و ثبات زانو کمک می کنند.

ساختمان زانو از پایداری بالایی برخوردار است تا بتواند کل وزن بدن را هنگام ایستادن تحمل کند. این مفصل در هنگام راه رفتن، دویدن فشار زیادی به آن وارد می شود.

حال شما فرض کنید انحرافی در استخوان های زانو وجود داشته باشد در این صورت فشار وارده بر مفصل چندین برابر شده و مشکلات زانو چندین برابر می شود.

تصاویر انواع انحراف زانو

انواع انحراف زانو

مفصل زانو قابلیت حرکت در جهات مختلف را دارد؛ بنابراین انحراف زانو می تواند عملکرد زانو را تحت تاثیر قرار می دهد موجب درد و ناراحتی در بیمار شود. چهار نوع انحراف شایع در زانو وجود دارد که شامل:

انحراف زانو رو به داخل

در انحراف رو به داخل یا زانوی ضربدری زاویه بالای ساق پا به طرف داخل قرار می گیرد و زانوها در تماس با یکدیگر قرار می گیرند؛ به این نوع انحراف، زانوی ضربدری می گویند.

این نوع انحراف یک وضعیت غیرطبیعی برای پا هاست که در آن بیمار قادر نیست به طور همزمان از زانو ها و مچ ها در کنار یکدیگر استفاده کند.

زانوی ضربدری به دو علت پاتولوژیک و فیزیولوژیک رخ می دهد. در پای ضربدری فیزیولوژیک که بیشتر در کودکان 7تا 8سال رخ می دهد بخشی از فرآیند طبیعی رشد و نمو به شمار می آید.

عامل پاتولوژیک عموما به دنبال بیماری هایی همچون راشیسم، مالتیپل اپ فیزیال و شکستگی های قبلی استخوان زانو رخ می دهد.

انحراف زانو رو به خارج

در انحراف زانو رو به خارج که به زانوی پرانتزی معروف است؛ زانو ها از یکدیگر خارج می شوند.

زانوی پرانتزی در کودکان نوپا بسیار معمول است زیرا موقعیت جنین در رحم مادر به صورت پای خمیده و پرانتزی بوده است. هنگامی که کودک نوپا شروع به راه رفتن می کند و وزن بدنش کم کم زیاد می شود، پای پرانتزی شروع به اصلاح شدن می کند.

البته تمامیه پای پرانتزی اینگونه نیستند و دلایل دیگری در بروز این عارضه دخیل هستند که شامل:

• شکستگی استخوان زانو و پا
• راشیتیسم
• تومورهای استخوانی
• استخوان سازی ناقض

انحراف زانو از نوع زانوی پرانتزی

برای انحراف زانو چکار باید کرد

برای درمان انحراف زانو باید یک فکر اساسی کرد زیرا در صورتی که درمان این عارضه به تعویق بیفتد احتمال بروز مشکلات جدی تر وجود دارد. جراح ارتوپد با توجه به شدت عارضه در مورد راهکارهای درمان آن تصمیم می گیرد.

پزشک ابتدا بررسی می کند که علت انحراف زانو از کدام نوع است و به چه دلایلی رخ داده است تا بر اساس آن روش درمانی را انتخاب کند. درمان اولیه انحراف زانو بدین طریق انجام می شود که شامل موارد زیر می‌شود:

زانوبندهای اصلاحی

در موراد خفیف عارضه انحراف زانو جراح ارتوپد برای پشتیبانی بهتر از زانو‌ها و اصلاح زاویه قرارگیری زانوها و مچ پاها کفش‌های مخصوص، بریس‌های مخصوص استفاده در شب و دیگر ارتز‌ها تجویز می کند.

بریس‌ها  یا زانوبند های اصلاحی کمک می‌کنند تا زاویه زانوها در حالت درستی قرار بگیرد؛ در نتیجه از ضربدری شدن زانو‌ها در روند رشد کودک جلوگیری می‌شود تا وضعیت قرار گیری پاها در هنگام ایستادن و شکل راه رفتن کودک را اصلاح شود

فیزیوتراپی و لیزر درمانی

عارضه ی انحراف زانو یک نوع اختلال در اسکلت های بدن می باشد که موجب می شود بافت نرم در پروسه ی ایجاد پای پرانتزی، درگیر شده و درد زیادی را به وجود بیاورد. درمان انحراف زانو با لیزر یکی از روش هایی است که برای کاهش آنی دردهای حاصل از انحراف زانو انجام می شود.

ورزش اصلاحی

بهترین راه اصلاح و درمان عارضه انحراف زانو در تمام سنین، انجام حرکات ورزشی اصلاحی است که این ورزش ها به گونه ای طراحی شده اند که با تقویت عضلات باعث اصلاح بدشکلی زانو می شود.

درمان انحراف زانو با ورزش

انحراف زانو راه رفتن را مشکل می کند زیرا در هنگام راه رفتن پنچه ها و قوزک پا با یکدیگر برخورد می کنند و باعث محدودیت حرکتی می شوند.

در صورت ابتلا به عارضه خفیف انحراف زانو می توان با یک سری حرکات ورزشی آن را درمان کرد. ورزش کردن یکی از بهترین راه ها برای اصلاح و درمان انواع انحراف زانو است که تاثیر بسیاری خوبی در بهبودی فرم پاها ایفا می کند.

حرکت اول

برای انجام این تمرینات، ابتدا روی زمین صاف بخوابید. زانوهایتان را خم کنید و یک وزنه بین پاها قرار دهید. پاهایتان باید تا حدی خم شود که باسنتان را لمس کند، و سپس آن را بکشید. این فرایند را چندین بار تکرار کرده تا کم‌کم شکل زانویتان اصلاح شود.

حرکت دوم

دراز بکشید. پای خود را با زانوی کاملا باز با استفاده از یک ملحفه به سمت بالا بکشید. این حرکت را روزی دو بار آن هم در 3 تا 4 مرحله انجام دهید؛ یک بار صبح و یک بار شب. حین انجام این حرکت باید پا را 20 تا 30 ثانیه در این حالت نگه دارید.

حرکت سوم

بایستید. یک پایتان را پشت پای دیگر قرار دهید و به سمت مقابل خم شوید. 20 تا 30 ثانیه این حالت کشش را ادامه دهید. احساس کشش باید به‌گونه‌ای باشد که احساس درد نکنید. این حرکت را دو بار در روز انجام دهید.

حرکت چهارم

حرکت کششی به آرام کردن ماهیچه های باسن شما کمک می کند و در نتیجه اجازه می دهد تا زانوها کمی داخل شوند.

این کار مشکل انحراف زانو را با زمان درست می کند، به خصوص اگر به طور مرتب تمرینات ورزشی خود را انجام دهید. برای انجام این کار روی کمرتان دراز بکشید و سپس زانوهای خود را با پاهای خود خم کنید و روی زمین قرار دهید.

عمل جراحی انحراف زانو

در اغلب موراد عارضه انحراف زانو با حرکات اصلاحی و زانوبند تسکین می یابد اما برخی از انواع این عارضه بسیار پیشرونده هستند و به تدریج شدید و بیشتر می شوند به گونه ای که می توانند تمام مفصل زانو را در بر بگیرند در این صورت تنها راه درمان انحراف و کجی زانو انجام عمل جراحی است.

نوع جراحی برحسب شدت و نوع انحراف زانو متفاوت است.

جراحی زانوی پرانتزی

معمول ترین جراحی برای زانوی پرانتزی بکار می رود؛ جراحی استئوتومی بالای درشت نی است. جراح ارتوپد برای انجام این جراحی پس از برش زدن پوست مفصل، استخوان درشتی نی را با وسایلی در قسمت بالای آن به طور کامل کنترل شده می شکند.

 سپس دو قطعه بالا و پایین را در امتداد مناسب قرار میدهد بطوریکه در امتداد جدید، استخوان های ران و ساق تقریباٌ در یک امتداد قرار بگیرند. سپس استخوان ها باید مدتی در این وضعیت بمانند تا به هم جوش بخورند.برای آشنایی بیشتر با  این جراحی  مقاله  جراحی پای پرانتزی را مطالعه کنید.

انحراف زانو از نوع ضربدری

جراحی ضربدری زانو

جراحی برای درمان زانوی ضربدری به دو صورت اصلاح رشد و جراحی استئوتومی انجام می شود. که جراح ارتوپد بسته به شدت عارضه نوع جراحی را انتخاب می کند:

اصلاح رشد

جراحی هدایت رشد زانو با کمک قرار دادن یک صفحه فلزی کوچک در زانو برای اصلاح رشد انجام می شود.

این کار عموما برای کودکان در حال رشد در طول دوران نوجوانی انجام می‌شود. اصلاح فرم زانو به کمک این روش حدود دوازه ماه طول می کشد

استئوتومی یا جراحی برش استخوان

در این روش جراحی، جراح ارتوپد برای اصلاح زاویه پا و تحمل وزن پا به اصلاح شکل اقدام به برش استخوان پا می کند. جراحی برش استخوان برای زانوی ضربدری اغلب نتایج خوبی ارائه می‌دهد.

 پس جراحی نیز بیمار باید مدتی تحت نظر جلسات فیزیوتراپی قرار بگیرد.