عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان می‌کند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
عفونت‌های زانو گاهی‌اوقات به‌عنوان عوارض جراحی، التهاب یا دلایل دیگر رخ می‌دهند.
درمان عفونت مفصل زانو بسته به علت زمینه‌ای بسیار متفاوت است. برای اطلاع از علائم، علل و درمان‌های عفونت زانو، ادامه مطلب را بخوانید.
علائم عفونت زانو
علامت اصلی عفونت زانو، درد شدید در هر بار تلاش برای حرکت دادن مفصل زانو است. سایر علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- ناتوانی در حرکت دادن زانو به‌دلیل درد یا سفتی
- لرز و حالت تهوع
- تبی که بیش از 24 ساعت طول می‌کشد
- تورم در اطراف زانوی شما
- قرمزی یا تحریک در ناحیه زانو
علت عفونت زانو
علل مختلفی برای عفونت‌های زانو وجود دارند که شامل موارد زیر هستند:
عفونت بافت نرم
عفونت بافت نرم یا سلولیت (Cellulitis) عفونتی است که از پوست شروع می‌شود و می‌تواند به بافت‌های عمیق‌تر گسترش یابد. این عفونت معمولاً پس از ورود باکتری‌ها به بدن ازطریق پارگی پوست یا آسیب ایجاد شده و منجر به گرما، قرمزی و درد در حال گسترش می‌شود. اگر سلولیت درمان نشود، می‌تواند ساختارهای عمیقی ازجمله فضای مفصلی را تحت تأثیر قرار دهد.
عفونت زانو پس از جراحی
روش‌های جراحی متعدد ازجمله آرتروپلاستی کامل مفصل زانو (تعویض کامل زانو)، جراحی آرتروسکوپی زانو و ترمیم تاندون وجود دارند که می‌توانند روی مفصل زانو انجام شوند. یکی از خطرات احتمالی هر روش جراحی، ایجاد عفونت در حین یا بعد از عمل است. بااین‌حال، خطر این عفونت بسیار پایین است. در جراحی تعویض کامل زانو، خطر ایجاد عفونت زانو حدود 1% است.
عفونت زمانی رخ می‌دهد که باکتری یا ویروسی به زخم یا بافت اطراف وارد شده و باعث پاسخ ایمنی می‌شود. عفونت پس از جراحی، وضعیتی اورژانسی است و نیاز به درمان فوری دارد.
التهاب مفصل باکتریایی
عفونت مفصلی یا آرتریت سپتیک (Septic Arthritis) به عفونت در فضای مفصلی اشاره دارد. این نوع عفونت معمولاً در جای دیگری از بدن شروع می‌شود و سپس ازطریق جریان خون به فضای مفصل گسترش می‌یابد. مفاصل مصنوعی، تروما (ضربه) و بیماری‌های موجود مانند آرتریت روماتوئید و نقرس همگی عوامل خطر برای ایجاد آرتریت سپتیک هستند. در حالی که باکتری‌ها شایع‌ترین علت هستند، آرتریت سپتیک می‌تواند توسط ویروس‌ها یا قارچ‌ها نیز ایجاد شود.
بورسیت زانو
بورسیت زمانی رخ می‌دهد که بورس‌ها (کیسه‌های پر از مایع اطراف مفاصل مختلف) ملتهب می‌شوند. بورسیت زانو می‌تواند به‌دلیل آسیب، تروما، حرکات تکراری و سایر شرایط پزشکی مانند نقرس ایجاد شود. به‌ندرت، باکتری‌ها می‌توانند وارد فضای بورس شده و منجر به بورسیت عفونی شوند. بورسیت عفونت مشکلی اورژانسی است و نیاز به درمان مناسب دارد.
استئومیلیت
استئومیلیت (Osteomyelitis) التهابی است که در استخوان رخ می‌دهد. این التهاب معمولاً به عفونت تبدیل می‌شود و می‌تواند بسیار شدید باشد. اگر استئومیلیت درمان نشود، به‌طور بالقوه می‌تواند منجر به نکروز استخوان شود، که مدیریت و درمان سریع و تهاجمی برای آن ضروری است.
عوامل خطر
عوامل خطر احتمالی که ممکن است باعث عفونت زانو شوند عبارت‌اند از:
- مشکلات مفصلی مانند آرتریت روماتوئید
- داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
- جراحی شامل ترمیم غضروف یا تاندون پاره‌شده
- مفاصل مصنوعی
- دیابت
- بریدگی عمیق که ممکن است بافت یا استخوان را در معرض باکتری قرار دهد
تشخیص عفونت زانو
دقیق‌ترین راه برای تعیین منبع عفونت زانو، آسپیراسیون (تخلیه) است که شامل گرفتن نمونه‌ای از مایع فضای مفصلی است. رنگ‌آمیزی گرم (روشی آزمایشگاهی برای شناسایی و طبقه‌بندی باکتری‌ها براساس ساختار دیواره سلولی آنها) و کشت مایع به دست آمده می‌توانند اطلاعات بالینی مهمی فراهم کنند.
برخی آزمایش‌های خون نیز ازجمله شمارش گلبول‌های سفید، سرعت رسوب اریتروسیت (گلبول قرمز) (ESR یا Sed Rate) و پروتئین فعال سی (C-Reactive Protein) می‌توانند در تشخیص عفونت مفید باشند.
مطالعات تصویربرداری مانند عکس‌برداری با اشعه ایکس و سی‌تی اسکن (CT) ممکن است در تشخیص استئومیلیت مفید باشند.
درمان عفونت زانو
عفونت زانو وضعیتی جدی است و نباید برای جلوگیری از ایجاد هر گونه عوارض خطرناک، در خانه درمان شود. معمولاً درمان مفصل عفونی شامل ترکیبی از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا داخل وریدی (IV) و تخلیه مایع است.
آنتی‌بیوتیک‌ها
هنگامی که تشخیص عفونت در زانو تأیید شد، شروع درمان با آنتی‌بیوتیک داخل وریدی (IV) بدون انتظار برای نتایج کشت انجام می‌شود. ممکن است پس از تعیین دقیق نوع ارگانیسم مسئول، آنتی‌بیوتیک تغییر یابد. بااین‌حال، به دست آمدن این نتایج ممکن است چند روز طول بکشد و نباید درمان به تأخیر بیفتد.
پزشک معمولاً پس از اتمام درمان با آنتی‌بیوتیک داخل وریدی، یک دوره چند هفته‌ای از آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای مصرف در خانه تجویز می‌کند.
تخلیه مفصل
تخلیه مفصل عفونی نه‌تنها به تشخیص بلکه به تسکین علائم نیز کمک می‌کند؛ زیرا مایع برای تجزیه و تحلیل ارسال می‌شود. تخلیه می‌تواند با تزریق سوزن به فضای مفصلی یا با جراحی آرتروسکوپی انجام شود. در جراحی آرتروسکوپی، مایع و بافت آسیب‌دیده را می‌توان خارج کرد و شستشو داد.
پیشگیری از عفونت زانو
می‌توانید با رعایت اقدامات ساده ازجمله موارد زیر از عفونت زانو پیشگیری کنید:
- اگر برای آرتریت روماتوئید یا HIV-AIDS دارو مصرف می‌کنید، یا اگر دیابتی هستید، با پزشک خود درمورد راه‌های مختلف برای جلوگیری از عفونت صحبت کنید.
- به‌طور منظم به پزشک مراجعه کنید تا مفاصل شما را مورد معاینه قرار دهد. هر گونه زخم یا بریدگی را که ممکن است منجر به عفونت شود، بررسی کنید.
- نیش حشرات، عنکبوت یا حیوانات را نادیده نگیرید.
- هر گونه عفونت دیگر در بدن خود را نادیده نگیرید.
- از مصرف داروهای داخل وریدی (تزریقی) خودداری کنید.
- رژیم غذایی سالمی داشته باشید و وزن مناسبی را حفظ کنید.
اگر عفونت زانو درمان نشود، چه اتفاقی میفتد؟
عفونت زانوی درمان‌نشده می‌تواند به غضروف و استخوان زانو آسیب برساند و ممکن است منجر به آسیب دائمی زانو شود. باکتری‌های موجود در زانوی عفونی شما می‌توانند به جریان خون برسند و به قسمت‌های مختلف بدن گسترش یابند.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرید؟
اگر مفصل زانو به‌طور ناگهانی قرمز، متورم و دردناک شود، یا دامنه حرکت آن محدود گردد، تماس با پزشک ضروری است. در حالی که این علائم می‌توانند نشان‌دهنده موردی بسیار ساده‌تر نیز باشند، پزشک بهترین فرد برای تعیین مسیر مناسب درمان است.
علاوه‌براین، داشتن علائم عفونت زانو همراه با تب یا لرز دلیل دیگری برای تماس با پزشک است.
درنهایت، مفصل زانوی عفونی به احتمال زیاد برای مدیریت علائم و جلوگیری از هرگونه عوارض ناخواسته طولانی‌مدت، نیاز به درمان سریع و تهاجمی خواهد داشت.
جمع‌بندی
عفونت مفصل زانو می‌تواند پس از جراحی، تروما، عفونت‌های سطحی یا عمقی بافت رخ دهد. آگاهی از علائم، ازجمله درد مفصل، قرمزی و دامنه حرکت محدود، و دانستن زمان تماس با پزشک بسیار مهم است. درمان سریع و تهاجمی با آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی و تخلیه مایع مفصلی می‌تواند به کاهش خطر عوارض جدی مانند سپسیس و حتی مرگ کمک کند.
منابع
مطالب مشابه
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان می‌کند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده می‌شود.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته می‌شود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع می‌شود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.