جراحی ترمیم مینیسک زانو در تهران
جراحی منیسک یک عمل رایج برای برداشتن یا ترمیم منیسک پاره (قطعهای از غضروف در زانو) است. جراحی نیاز به چند برش کوچک دارد و حدود یک ساعت طول می کشد. این عمل می تواند درد را کاهش داده، تحرک و ثبات را بهبود بخشد و شما را به فعالیت های زندگی بازگرداند. دکتر علیرضا امین جواهری در آرتروسکوپی زانو تخصص دارد. برای دریافت نوبت با مطب دکتر امین جواهری تماس بگیرید!
مینیسک، غضروف هلالیشکلی در زانو است که نقش ضربهگیر را ایفا کرده و به حفظ ثبات مفصل کمک میکند. پارگی مینیسک یکی از شایعترین آسیبهای زانو است که اغلب بهدلیل پیچخوردگی ناگهانی یا فرسودگی ناشی از افزایش سن رخ میدهد.
جراحی ترمیم مینیسک، روشی درمانی برای بازسازی این غضروف حیاتی است. این جراحی معمولاً بهصورت آرتروسکوپی و با استفاده از دوربینی کوچک و ابزارهای ظریف ازطریق برشهای کوچک انجام میشود. هدف اصلی این جراحی، نهتنها تسکین درد و بازگرداندن عملکرد طبیعی زانو، بلکه حفظ بافت مینیسک برای جلوگیری از مشکلات بلندمدت مانند آرتروز است. انتخاب نوع جراحی (ترمیم یا برداشتن بخش آسیبدیده) به محل و شدت پارگی بستگی دارد و توسط پزشک متخصص ارتوپد تعیین میشود.
آیا پارگی مینیسک زانو ترمیم میشود؟
اگر ترمیم امکان پذیر باشد، این درمان ترجیح داده میشود؛ زیرا در مقایسه با منیسککتومی به پیشگیری از آرتریت کمک میکند. متأسفانه، همه پارگیها قابل ترمیم نیستند.
اکثر افرادی که منیسکشان پاره میشود میتوانند به فعالیت کامل بازگردند. اگر جراحی ترمیم پارگی منیسک انجام دهید، زانوی شما باید پس از چند ماه فیزیوتراپی بهطور کامل بهبود یابد. اگر جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از مینیسک انجام دهید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتریت باشید.
جراحی ترمیم منیسک به روش آرتروسکوپی روشی سرپایی برای ترمیم پارگی غضروف زانو است. مینیسک پارهشده با انواع تکنیکهای کم تهاجمی ترمیم میشود و برای بهبودی نیاز به مراقبت پس از عمل دارد. پس از جراحی، برای افزایش و حفظ قدرت و ثبات زانو باید تمریناتی انجام دهید. برای بازیابی عملکرد کامل زانو که بهطور متوسط 4 تا 5 ماه پس از جراحی رخ میدهد، فیزیوتراپی مفید است. در این عمل کمتهاجمی، جراح با استفاده از ابزارهای کوچک و دوربینی ظریف ازطریق چند برش کوچک، پارگی را ترمیم میکند. پس از جراحی، بخش بزرگی از روند بهبودی بر عهده بیمار است. برای بازیابی کامل قدرت و ثبات زانو، باید برنامه فیزیوتراپی را دنبال کنید. بهطور معمول، برای بازگشت به فعالیتهای کامل، به چند ماه مراقبت و فیزیوتراپی (معمولاً 4 تا 5 ماه) نیاز دارید. این روش به شما کمک میکند تا به عملکرد طبیعی زانوی خود بازگردید، اگرچه درصورت برداشتن کامل یا بخشی از مینیسک، خطر ابتلا به آرتروز در بلندمدت افزایش مییابد.
هدف از ترمیم آرتروسکوپی منیسک
هدف از جراحی ترمیم منیسک، حفظ بافت طبیعی و سالم این غضروف است.
بااینحال، ترمیم تنها در صورتی امکانپذیر است که پارگی مینیسک در قسمتی از غضروف رخ داده باشد که دارای خونرسانی کافی باشد. تنها بخش بیرونی منیسک خونرسانی لازم برای ترمیم را دارد و به همین دلیل، جراحی ترمیم فقط در این ناحیه انجام میشود.
در بسیاری از موارد، پارگی در بخشی از منیسک رخ میدهد که فاقد خونرسانی است . در چنین شرایطی، ترمیم امکانپذیر نیست و پزشک ناچار است بخش آسیبدیده را بردارد. این روش به عنوان منیسککتومی شناخته میشود.
مینیسک چیست و چه انواعی دارد؟
یکی از بخشهای اصلی و مهم زانو، مینیسک (غضروف هلالیشکل زانو) است که چون نقش ضربهگیر زانو را دارد، موجب جذب ضربههای واردشده به زانو و درنتیجه استحکام زانو میشود. پاره شدن مینیسک باعث اختلال در عملکرد صحیح زانو میشود و فعالیتهای روزمره فرد را تا زمان درمان و ترمیم کامل مختل میکند.
در آناتومی بدن انسان، استخوان ساق پا و ران در حالت طبیعی با هم برخورد ندارند؛ زیرا سر استخوان ساق پا صاف و استخوان ران حالت منحنی دارد. وظیفه مینیسک از بین بردن این اختلاف شکل است؛ به این صورت که پایین استخوان ران بهطور مناسب در حفرههای مینیسک جای میگیرند تا فرد بهآسانی پای خود را حرکت دهد. جذب ضربه برای حفظ غضروف میانی زانو امری ضروری بوده و این وظیفه بر عهده مینیسک است. هنگام دویدن و بالا رفتن از پله نیروی بسیاری به زانو وارد میشود که بدون وجود مینیسک غضروف زانو بهآسانی دچار آسیب شده و به آرتروز زانو منجر میشود.
هر زانوی انسان دارای دو مینیسک است: منیسک داخلی و منیسک خارجی
آسیب های وارد شده به مینیسک زانو هم متفاوت اند و روند درمانی هرکدام از آنها فرق میکند، برای دریافت اطلاعات بیشتر به مطلب " انواع آسیبهای مینیسک زانو" سر بزنید.
علت پارگی مینیسک
پارگی مینیسک انواع متفاوتی دارد و با توجه به شکل پارگی و ناحیه آسیبدیدگی متفاوت است. .پارگی مینیسک معمولاً به انواع مختلف طولی، عرضی، شبیه دسته سطل، زبانهای، شاخیشکل یا تلفیقی از این موارد تقسیم میشود. از مهمترین دلایلی که سبب پارگی این عضو زانو میشود میتوان به موراد ذیل اشاره کردشامل موارد زیر هستند:
- هنگامی که در طول بازیهای فعالیتهای ورزشی بهطور ناگهانی بمیچرخید و تغییر جهت میدهید (، در وضعیتی که پایتان پایتان روی زمین است)، فشار بسیار زیادی را به مینیسک وارد میکنید. خصوصاً هنگامی که زانوی شما خم است، این عمل موجب پارگی مینیسک میشود.
- یکی از دیگر از دلایل پارگی منیسک زانو، وارد شدن شوک به زانو بر اثر ضربه ناگهانی به آن است؛، مخصوصاً زمانی که زانو خم شده باشد؛ زیرا هنگام خم شدن زانو ، مینیسک بهویژه منیسک داخلی برجستهتر میشود. زمانی که زانوی فرد خم باشد، فشار واردشده به مینیسک بهطور غیر مستقیم اعمال میشود و احتمال آسیب منیسک در این حالت بیشتر است.
- یکی از دیگر از دلایل شایع پارگی مینیسک، بلند کردن اجسام سنگین است که فشار زیادی، حدود 5 برابر وزن واقعی، روی مینیسک وارد میکند. اگر بهدلیل کهولت سن منیسک ضعیف شده باشد، تحمل این حد از فشار باعث آسیبهای جدی به آن میشود.
- برخی مواقع نیز چاقی بیشازحد شخص میتواند موجب پارگی مینیسک شود؛ زیرا وزن زیادی که به زانوهای فرد وارد میشود، باعث فرسوده شدن زودرس منیسک و پارگی تدریجی آن خواهد شد.
- یکی دیگر از دلایل شایع پاره شدن منیسک، خم کردن زانو بهطور ناگهانی است. این وضعیت معمولاً زمانی رخ میدهد که فرد در هنگام راه رفتن یک قدمی اشتباه بردارد. در این حالت بهعلت خم شدن شدید زانو، مینیسک بین ران و ساق پا گیر میکند و صدمه میبیند.
حتما بخوانید: دلایل پارگی مینیسک زانو چیست؟
پاره شدن مینیسک داخلی خطر بیشتری نسبت به پارگی منیسک خارجی دارد؛ زیرا همان طور که قبلاً بیان کردیم منیسک داخلی متصل به رباط میانی است. اما مینیسک خارجی میتواند آزادانه حرکت کند و همین عدم توانایی در حرکت مینیسک داخلی باعث شدت فشار بر آن و درنتیجه پارگی آن میشود.
علائم و نشانههای پارگی مینیسک
- در صورتی که پارگی خفیف باشد، میزان درد و تورم نیز کم خواهد بود. هنگام راه رفتن درد زیادی را احساس نخواهید کرد و تنها در انجام فعالیتهای روزمره خود کمی محدود خواهید بود. این نوع پارگی در اکثر مواقع با ضربه به زانو اتفاق میفتد و روند بهبودی آن نیز نسبتاً خوب است.
- درصورت بروز پارگی متوسط، فرد در کناره یا مرکز زانوی خود احساس درد کرده و معمولاً پس از 2 – 3 روز ورم زانو را تجربه میکند. این نوع پارگی اکثر مواقع بهدلیل بلند کردن اجسام سنگین رخ میدهد و راه رفتن را کمی دردناک میکند.
- محدودیت به وجود آمده در خم شدن زانو باعث میشود صبحها و پس از نشستنهای طولانی فرد احساس سفتی در زانوی خود داشته باشد. همچنین چرخیدن زانو با درد شدیدی همراه است. این نوع عارضه اغلب طی 4 – 6 هفته با انجام تمرینات بهبود مییابد.
- زمان پارگی شدید مینیسک، قسمت از مینیسک شل میشود و و بهصورت آزاد در فضای داخل مفصل حرکت میکند که موجب قفل شدن زانو یا صدا دادن آن میشود. درصورت قفل شدن زانو فرد مدتی قادر نخواهد بود زانوی خود را خم کند و ممکن است بیثباتی زانو را بهعلت متناسب نبودن استخوان ران و ساق پا نیز داشته باشد. پارگی بهشکل سطل دستهدار شایعترین نوع پارگی شدید مینیسک است.
در این حالت معمولاً طرف راست مینیسک آسیبدیده ورم میکند و زانو پس از 1 – 2 روز به رنگ آبی در میآید. این رنگ ناشی از پاره شدن رگهای خونی داخل مینیسک و بافتهای اطراف آن است. در چنین شرایطی راه رفتن بسیار دشوار است و بهبودی شاید 3 ماه زمان ببرد و حتی نیاز به جراحی جهت ترمیم مینیسک باشد. اگر علائم پارگی مینیسک زانو را دیدید حتماً با پزشک مشورت کنید.
ترمیم مینیسک بدون عمل جراحی
پزشک متخصص در اولین اقدامات درمانی بدون جراحی، جهت کاهش درد و ورم مفاصل مصرف دارو و استفاده از کمپرس یخ را به بیمار توصیه میکند. همچنین اگر بیمار هنگام راه رفتن میلنگد، پزشک استفاده از عصا را به او پیشنهاد میکند تا فشار زیادی روی ساق پای او وارد نشود.
استراحت و استفاده از کمپرس یخ
لبههای مفصل بهدلیل دارا بودن رگهای خونی، فرصتی را جهت بهبودی مفصل فراهم میکنند. استراحت کافی نیز در بهبودی و ترمیم مفصل مؤثر است. بهعلاوه، پزشک گاهی داروهای مسکن و ضدالتهابی مثل آسپرین و ایبوپروفن جهت کاهش درد و التهاب زانو به بیمار تجویز میکند. استفاده از کمپرس یخ نیز در بهبود درد میتواند تأثیرگذار باشد.
انجام تمرینات اصلاحی
اگر پزشک تشخیص دهد پارگی منیسک جزئی است، انجام تمرینات اصلاحی ارائهشده توسط او به ترمیم مینیسک کمک میکند. همچنین انجام این حرکات باعث استحکام زانو نیز میشود.
فرد باید از انجام فعالیتهای سنگین پرهیز کند. انجام فیزیوتراپی هم میتواند به بیمار کمک کند. متخصص باتجربه در جهت کاهش درد و افزایش تحرک بیمار و بهبودی استقامت ران و پشت ساق پا، در حین انجام فیزیوتراپی در کنار بیمار خواهد بود و پس از بهبودی کامل نیز طریقه صحیح انجام فعالیتهای روزمره و مورد علاقه بیمار را به او آموزش خواهد داد.
ورزش
بیمار میتواند تحت نظر پزشک یا متخصص فیزیوتراپی برخی از تمرینات حرکتی، کششی و استقامتی را در منزل انجام دهد.
برای انجام تمرینات ورزشی که به درمان پارگی مینیسک زانو کمک میکند مطلب مربوط به آن را مطالعه کنید.
استفاده از بریس یا زانوبند طبی
ممکن است پزشک جهت حفظ و ثابت نگه داشتن مفصل، استفاده از عصا و زانوبند را به بیمار توصیه کند. این وسایل از درمانهای مؤثر پارگی منیسک زانو به شمار میروند و مانع از انجام نادرست فعالیتهایی میشوند که عارضه را تشدید میکنند. مدتزمان استفاده از این وسایل و انجام تمرینات اصلاحی به شدت پارگی، نوع آن و تقاضای بیمار بستگی دارد.
ترمیم منیسک به روش آرتروسکوپی برای چه کسی مناسب است؟
با وجود اینکه زمان بهبودی برای ترمیم مینیسک نسبت به منیسککتومی طولانیتر است، اما هر منیسک قابل ترمیم معمولاً باید ترمیم شود. ترمیم منیسک زمانی در نظر گرفته میشود که:
- بیمار سالم بوده است و مایل است فعال بماند
- بیمار توانبخشی را درک میکند و خطرات جراحی را هم میپذیرد
- پارگی منیسک در کنارههای منیسک قرار دارد
- بافت منیسک از کیفیت خوبی برخوردار است
- جراح در ترمیم مینیسک مجرب است
مهمتر از همه، باید مطمئن باشید که جراح در ترمیم مینیسک مجرب است. بهترین کار این است که بهجای قیمتهای پایینتر بهدنبال کیفیت بهتر باشید؛ زیرا عمل بد میتواند هزینه بیشتری برای شما و زانویتان داشته باشد.
مزایای احتمالی ترمیم آرتروسکوپی منیسک
منیسک، ساختار مهمی برای انتقال فشار و جذب ضربه در زانو است. زانو در حین فعالیت تا 5 برابر وزن بدن را متحمل میشود. در زانوی صاف نیمی از این نیرو به منیسک وارد میشود و در زانوی خم با زاویه نود درجه، 85 درصد این نیرو از منیسک عبور میکند. از دست دادن مینیسک باعث افزایش فشار روی غضروف مفصلی شده که منجر به تغییرات دژنراتیو میشود. ترمیم موفقیتآمیز مینیسک بافت آن را حفظ میکند و این تغییرات را کاهش میدهد.
بدون جراحی چه اتفاقی میفتد؟
در بهترین حالت، پارگی در محل مناسب بهبود مییابد و به همان نتیجه ترمیم مینیسک میرسد. اما این خیلی بعید است. در بدترین حالت، منیسک قابلترمیم بیشتر پاره شده و غیرقابل ترمیم میشود. درنتیجه تکههای منیسک پارهشده به غضروف مفصلی آسیب میزند که این مسئله منجر به تسریع آرتریت میشود.
آمادگی قبل از عمل جراحی
اگر جراح تشخیص دهد که به جراحی ترمیم مینیسک زانو احتیاج دارید قبل از عمل، سلامت عمومی شما مثل نوار قلب، اشعه ایکس از قفسه سینه، فشار خون و ... را بررسی میکند تا مطمئن شود برای این جراحی کاملاً آماده هستید.
متخصص بیهوشی با توجه به سلامت عمومی و نوع پارگی مینیسک شما تصمیم میگیرد که از بیهوشی کامل، بیحسی منطقهای یا بیحسی موضعی استفاده کند:
- بی حسی موضعی تزریقی است که فقط ناحیه زانوی شما را بی حس می کند.
- بی حسی منطقه ای داخل وریدی است که بدن شما را از کمر به پایین بی حس می کند.
- بیهوشی عمومی دارویی است که شما را به خواب می برد.
معمولاً برای جراحی مینیسک زانو از بیهوشی عمومی استفاده میشود.
نکاتی که پزشک شما چند روز قبل از جراحی حتماً رعایت میکند:
- نسخهی داروهایی را که باید بعد از عمل مصرف استفاده کنید را به شما میدهد.
- فیزیوتراپی را که باید بعد از جراحی شما را ویزیت کند، را معرفی میکند.
- همه وسایل مورد نیاز مثل عصا را که باید قبل از جراحی تهیه کنید، را تجویز میکند.
- نحوه آماده شدن برای جراحی را به شما توضیح میدهد،. ممکن است از شما بخواهد تا چند روز بعضی از داروهای خود را مصرف نکنید و یا چند ساعت قبل از عمل چیزی نخورید.
انواع عمل جراحی ترمیم مینیسک
پارگی مینیسک را میتوان با برداشتن منیسک (منیسککتومی)، ترمیم مینیسک یا در شرایط غیعادی، تعویض منیسک درمان کرد. ازآنجاییکه هدف از جراحی حفظ منیسک سالم است، ترمیم مینیسک زمانی انجام میشود که پارگی قابلترمیم باشد.
منیسککتومی، یا برداشتن بافت آسیبدیده منیسک، نتایج کوتاهمدت خوبی دارد. اما ده تا بیست سال بعد منجر به ایجاد آرتریت میشود.
ترمیم مینیسک نیز نتایج خوبی دارد، اما زمان نقاهت طولانیتری نسبت به منیسککتومی دارد و محدود به پارگیهایی است که قابلترمیم هستند.
جایگزینی منیسک برای بیماران جوان و فعالی در نظر گرفته میشود که قبلاً بیشتر منیسک خود را برداشتهاند و بدون مشکلات تخریبکننده خاصی، دچار درد در غضروف مفصلی (سطح لغزنده) میشوند.
پزشک ارتوپد روش جراحی را بر اساس فاکتورهای زیر تعیین میکند:
- میزان پارگی مینیسک
- ناحیه پارگی منیسک
- در نظر گرفتن مدتزمان بازپروری بیمار
جراحی منیسک زانو به روشهای زیر انجام میشود:
عمل جراحی با دوختن منیسک
بخش پارهشده منیسک به محل خودش دوخته میشود. اگر پارگی در قسمت خارجی مینیسک که دارای رگهای خونی است اتفاق بیفتد یا پارگی بیشازحد بزرگ نباشد، جراح دوختن منیسک را انجام میدهد.
عمل جراحی با حذف بخشی از منیسک زانو (مینیسکتومی جزئی)
وقتی پارگی در قسمتی از منیسک اتفاق افتاده که احتمال بهبودی و ترمیم آن پایین است، پزشک قسمت پارهشده مینیسک را جدا میکند که این عمل باعث حرکت مفصل میشود.
جراحی برای حذف کامل مینیسک زانو (مینیسکتومی کامل)
در صورتی که پارگی مینیسک زانو در جایی باشد یا به حدی باشد که با روشهای درمانی مختلف بهبودی حاصل نشود، پزشک از روش مینیسکتومی کامل استفاده میکند.
با این وجود، اغلب پزشکان بهدلیل اینکه عدم وجود مینیسک در زانو، ریسک ابتلا به فرسودگی انتهای ران و ساق پا و درنهایت ابتلا به آرتروز را در بیمار افزایش میدهد، از انجام این نوع جراحی خودداری میکنند.
چنانچه جهت ترمیم مینیسک خود به جراحی نیاز دارید، به شما توصیه میکنیم که از آرتروسکوپی که در آن از دوربینهایی کوچک عمل را انجام میدهند، استفاده کنید و پس از آن تمرینات فیزیوتراپی را جهت استحکام عضلات زانو و کاهش ورم و درد انجام دهید.
در ترمیم مینیسک، روش بخیه زدن به بریدن آن ترجیح داده میشود؛ زیرا طبق تحقیقات، احتمال بروز آرتروز پس از برش منیسک آسیبدیده خیلی بیشتر از روش دوختن آن است. همچنین در روش بخیه زدن مینیسک، بهبودی سریعتر حاصل میشود. تنها ایراد روش بخیه زدن مینیسک، طولانی بودن زمان بازیابی قدرت بیمار است؛ زیرا محل بخیه باید کاملاً بهبود یابد. در برخی موارد نیز برداشتن پارگی به دوختن آن ارجحیت دارد:
- هنگامی که دوختن تأثیر چندانی در پارگی منیسک نداشته باشد.
- وقتی بخواهیم زمان ریکاوری را درمورد بعضی افراد مانند ورزشکاران حرفهای کاهش دهیم.
در مرحله اول پزشک متخصص درصورت پارگی منیسک، روشهای غیرجراحی را به بیمار توصیه میکند. اما در صورتی که پارگی شدید باشد، جراحی برای ترمیم مینیسک پیشنهاد میشود. خوشبختانه عمل جراحی منیسک با حداقل عوارض، نتایج موفقیتآمیزی به همراه داشته است.
روش انجام جراحی
درمان جراحی پارگی مینیسک بهصورت آرتروسکوپی زانو انجام میشود. جراحی مینیسک به روش آرتروسکوپی معمولاً کمتر از یک ساعت طول میکشد.
تیم جراحی بعد از دریافت بیهوشی زانوی شما را تمیز میکند و روی پای شما را با پارچه جراحی میپوشاند.
جراح سه برش کوچک به نام پورال، روی زانوی شما ایجاد میکند. سپس تیم جراحی مفصل زانو را با مایع استریل پر میکنند. این مایع به کنترل خونریزی در مفصل کمک میکند و بافتهای اضافی را میشوید تا جراح بتواند راحتتر داخل مفصل را ببیند.
این سه سوراخ بهدلایل ذیل ایجاد میشوند:
- سوراخ اول برای پر کردن مفصل زانو با محلولی خاص است که به منظور مشاهده داخل زانو صورت میگیرد و علاوهبرآن احتمال ابتلا به عفونت را در فرد کاهش میدهد.
- سوراخ دوم را به این خاطر ایجاد میکند که دوربین آرتروسکوپ و منبع نور را به درون مفصل بیمار هدایت کند.
- سوراخ سوم نیز جهت ورود وسایل جراحی مورد استفاده قرار میگیرد.
جراح در این مرحله ابزار کوچکی به نام آرتروسکوپ را در محل برش قرار میدهد.آرتروسکوپ لولهای نازک با نور کوچک و دوربین فیلمبرداری در انتهای آن است. این دوربین تصاویر ویدیویی داخل زانوی شما را در مانیتور پخش میکند.
درواقع جراح از آرتروسکوپ استفاده میکند تا به پارگی مینیسک نگاه کند و تصمیم بگیرد که کدام تکنیک جراحی (دوختن منیسک – مینیسکتومی جزئی و مینیسکتومی کلی) را انجام دهد.
جراح شما بسته به تکنیک مورد استفاده، ابزارهای جراحی دیگری را وارد میکند. هنگامی که منیسککتومی یا ترمیم منیسک کامل شد، جراح برشهای ایجادشده را با بخیه یا نوارهای جراحی میبندد. سپس تیم جراحی زانوی شما را با بانداژ میپوشاند.
پس از پایان جراحی، سوراخهای زانو بهمدت دو هفته بخیه دارند. ترمیم مینیسک به روش آرتروسکوپی، نوعی جراحی سرپایی است. بیمار صبح به بیمارستان یا کلینیک مراجعه میکند و عصر همان روز ترخیص میشود.
بعد از ترمیم منیسک یا منیسککتومی چه اتفاقی میفتد؟
اکثر افرادی که ترمیم مینیسک یا منیسککتومی انجام میدهند نیازی به ماندن در بیمارستان ندارند. شما در اتاق ریکاوری منتظر خواهید بود تا بیهوشی از بین برود. وقتی آماده رفتن شدید، شخص دیگری باید شما را به خانه برساند.
ترخیص از بیمارستان
پبیمار معمولاً از یک کرایوکاف و یک زانوبند استفاده می کند. کرایوکاف یک دستگاه کمپرس سرد است که از یک کافی در دور زانو و یک کلمنی برای یخ و آب تشکیل شده است. با استفاده از نیروی جاذبه برای تخلیه و پر کردن کاف، می توان زانو را خنک نگه داشت تا تورم به حداقل برسد و درد کاهش یابد. بریس، پا را صاف نگه می دارد. بسته به الگوی پارگی، تحمل وزن کامل بر روی بریس ممکن است بلافاصله پس از جراحی مجاز باشد. بالا نگه داشتن اندام در دو روز اول پس از جراحی در هنگام نشستن به حداقل رساندن تورم کمک کرده می کند و در واقع بهبودی را تسریع می کند. در این مدت حرکت مچ پا به بالا و پایین برای بهبود جریان خون در پا توصیه می شود. نکات خاص بعد از عمل در زمان ترخیص بررسی اعلام می شوند.
اثربخشی عمل جراحی
هنگامی که این عمل توسط جراح مجرب انجام شود، ترمیم مینیسک بسیار موفقیتآمیز است و در حدود 90٪ بیماران نتایج خوبی را مشاهده میکنند. هر زانویی که آسیبدیده باشد احتمال بیشتری برای ابتلا به آرتریت دارد. ترمیم موفقیتآمیز پیشرفت آرتریت را کند میکند. عوامل مرتبط با نرخ بالاتر بهبودی منیسک شامل ترمیم در عرض 2 ماه، محل محیطی بیشتر پارگی و بازسازی همزمان ACL هستند.
خطرات یا عوارض جراحی منیسک آرتروسکوپی چیست؟
جراحی آرتروسکوپی زانو بسیار ایمن است و فقط عوارض نادری دارد:
- آرتریت در مراحل بعدی زندگی.
- لخته شدن خون.
- خون در ناحیه زانو.
- عفونت.
- آسیب به اعصاب و عروق خونی نزدیک زانو.
- سفتی در مفصل.
- مشکلات بیهوشی، مانند مشکلات قلب یا ریه.
حتما بخوانید: شایع ترین عوارض جراحی مینیسک زانو چیست؟
ریکاوری جراحی منیسک چگونه است؟
زمان درمان پارگی منیسک به موارد زیر بستگی دارد:
- سن بیمار
- وضعیت جسمانی و فیزیکی بیمار
- روش انجام جراحی
- میزان پارگی منیسک
بهبودی کامل از جراحی منیسک میتواند از شش هفته تا سه ماه طول بکشد. مراقبت پس از جراحی شامل موارد زیر است:
- استفاده ازعصا برای برداشتن فشار از روی زانو در طول دوره بهبودی
- بستن زانوبند برای تثبیت مفصل
- استفاده از داروهای ضد درد
- فیزیوتراپی
- انجام تمرینات توانبخشی در خانه برای بازگرداندن تحرک، دامنه حرکت و قدرت
- RICE (استراحت، یخ، فشرده سازی و قرار دادن زانو درارتفاع)
فیزیوتراپی
سه هدف اولیه توانبخشی پس از عمل عبارتاند از:
- صاف کردن کامل زانو
- کاهش تورم
- به دست آوردن کنترل عضله چهارسر
به بیماران توصیه میشود بلافاصله پس از جراحی، بالا بردن پای صاف را با بریس انجام دهند. از بریس برای راه رفتن با زانو در حالت کشش بهمدت شش هفته استفاده میشود. معمولاً بلافاصله پس از جراحی دامنه حرکتی از 0 تا 90 درجه شروع میشود، بدون اینکه هیچگونه تحمل وزنی در حین حرکت وجود داشته باشد. بریس در هفته ششم باز شده و زمانی که کنترل خوب چهار سر ران بدست آید بریس کاملاً باز میشود. حرکات در شش هفته به اندازه تحمل افزایش مییابند، اما از چمباتمه زدن کامل (اسکوات) تا 12 هفته اجتناب میشود. فعالیتهای کمفشار مانند شنا و استفاده از دستگاههای ورزشی در هفته 12 توصیه میشوند و معمولاً تا هفته 16 به ورزشهای پرشی و چرخشی میرسند. راهنمایی و کمک فیزیوتراپ برای دستیابی به بهبودی سریع و کامل بسیار مفید است.
آیا بعد از جراحی درد خواهم داشت؟
ترمیم آرتروسکوپی منیسک عملی نسبتاً دردناک است. ازآنجاییکه جراحی بیشتر بر روی بافت نرم انجام میشود، نسبت به آرتروسکوپی استاندارد دردناکتر است، اما نسبت به بازسازی رباط یا روش دیگری که نیاز به سوراخ کردن استخوان دارد، درد کمتری دارد. از بیحسی موضعی در حین جراحی برای به حداقل رساندن درد استفاده میشود، اما بیماران معمولاً در سه روز اول پس از جراحی زانوی متورم و دردناک دارند.
استفاده از داروها
داروهای ضدالتهاب خوراکی طبق برنامه بهصورت خوراکی مصرف شده و داروی مسکن نیز درصورت نیاز بهصورت خوراکی مصرف میشوند. بیماران بهطور متوسط 2 تا 5 روز پس از جراحی به داروهای مسکن نیاز دارند.
اثربخشی داروها
ترکیبی از داروهای مسکن و ضدالتهاب باعث تسکین مؤثر درد با حداقل عوارض جانبی میشود. کنترل خوب درد، تعادلی بین اثربخشی و عوارض جانبی تعریف میشود. ازآنجاییکه تمام داروهای ضد درد مخدر میتوانند باعث تهوع و یبوست شوند، نوشیدن مایعات زیاد و مصرف نرمکننده مدفوع بعد از جراحی میتواند این مشکلات را کاهش دهد.
چه مدت پس از جراحی مینیسک میتوانم راه بروم، ورزش کنم و کار کنم؟
اکثر افراد بلافاصله پس از جراحی مینیسک میتوانند با عصا راه بروند. بسیاری از آنها در عرض شش تا هشت هفته به فعالیتهای عادی باز میگردند. برای تشخیص دقیقتر دوره نقاهت بعد از جراحی مینیسک پزشک شرایط جسمی و روند بهبودی شما را زیر نظر میگیرد و دقیقاً دوره نقاهت را اعلام میکند.
بازگشت به ورزش مستلزم توانایی انجام تمرینات ورزشی خاص با سرعت رقابتی است. بسته به سختیهای ورزش، شرایط قبل از عمل، آسیبهای مرتبط و سایر عوامل فردی، بازگشت به ورزش انتخابی معمولاً چهار تا پنج ماه طول میکشد. توانبخشی باید تا رسیدن به اهداف ورزشی بیمار ادامه یابد.
محدودیتهای طولانیمدت بیمار
پس از توانبخشی و بهبودی کامل، بیماران هیچ محدودیتی ندارند. بااینحال، اگر در زمان آرتروسکوپی تشخیصی، آسیب یا دژنراسیون غضروف مفصلی قابل توجهی مشاهده شود، برای کند کردن پیشرفت آرتریت، ورزشهای پر فشار توصیه نمیشوند.
خلاصه ای از ترمیم آرتروسکوپی منیسک برای پارگی مینیسک
- در دستان جراح مجرب، ترمیم آرتروسکوپی منیسک یک روش جراحی سرپایی موثر برای ترمیم غضروف پاره زانو است.
- مینیسک پاره شده با انواع تکنیک های کم تهاجمی ترمیم می شود و برای بهبودی نیاز به مراقبت پس از عمل دارد.
- فیزیوتراپی برای بازیابی عملکرد کامل زانو مفید است که به طور متوسط 4 تا 5 ماه پس از جراحی انجام می شود.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
جراح زمان ویزیتهای بعدی را در طول دوره نقاهت تعیین میکند. اما درصورت مشاهده علائم زیر بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
- تب بالاتر از 38 درجه سانتیگراد
- ترشحات زیاد (خون یا مایع) از محل جراحی
- چرک یا ترشحات بدبو از محل جراحی
- درد یا تورمی که پس از استراحت یا بالا نگه داشتن زانو بهتر نمیشود
- مشکل در تنفس
هزینه جراحی ترمیم مینیسک چقدر است؟
در بیمارستانهای دولتی و دانشگاهی، هزینه جراحی ترمیم مینیسک معمولاً از 15 تا 30 میلیون تومان متغیر است و در صورتی که بیمار از بیمه پایه یا تکمیلی برخوردار باشد، این مبلغ میتواند کمتر شود. اما در بیمارستانهای خصوصی، هزینهها بالاتر بوده و ممکن است بین 25 تا 60 میلیون تومان یا حتی بیشتر است. علاوه بر دستمزد جراح، هزینههای تیم بیهوشی، بستری بیمار در بیمارستان و داروهای مصرفی نیز در این مبلغ لحاظ میشود.
نوع جراحی نیز در تعیین هزینه تاثیرگذار است. جراحی آرتروسکوپی که کمتهاجمیتر است، معمولاً هزینه کمتری نسبت به جراحی باز دارد.
استفاده از بیمههای پایه و تکمیلی میتواند بخشی از هزینه جراحی ترمیم مینیسک را پوشش دهد و بار مالی برای بیمار را کاهش دهد. آگاهی از این موارد و برنامهریزی مالی دقیق به بیمار کمک می کند این فرایند درمانی را با آرامش و اطمینان بیشتری پشت سر بگذارد.
جمعبندی
روش جراحی آرتروسکوپی منیسک روشی سرپایی، مؤثر و کمتهاجمی برای ترمیم غضروف پارهشده زانو است. این عمل که با استفاده از تکنیکهای پیشرفته انجام میشود، نیازمند مراقبتهای دقیق پس از جراحی است تا روند بهبودی بهدرستی پیش برود. فیزیوتراپی نقشی حیاتی در بازیابی کامل عملکرد زانو دارد که بهطور متوسط 4 تا 5 ماه پس از جراحی به طول میانجامد. بنابراین اگر دچار پارگی مینیسک شدهاید و نیاز به انجام عمل جراحی دارید، جهت دریافت نوبت ویزیت توسط دکتر امین جواهری میتوانید با شماره های مطب تماس حاصل فرمایید.
سوالات متداول
ترمیم منیسک آرتروسکوپی یک روش سرپایی است. پس از جراحی، بیمار یک تا دو ساعت را در اتاق ریکاوری سپری می کند و به همراه یکی از دوستان یا اعضای خانواده به خانه مرخص می شود.
داروهای مسکن مخدر می توانند باعث خواب آلودگی، کندی تنفس، مشکل در تخلیه مثانه و روده، حالت تهوع، استفراغ و واکنش های آلرژیک شوند. بیمارانی که در گذشته داروهای مخدر یا الکل قابل توجهی مصرف کرده اند ممکن است متوجه شوند که دوزهای معمول داروهای ضد درد برای آنها کمتر موثر هستند. برای برخی بیماران، ایجاد تعادل بین فواید و عوارض جانبی داروهای مسکن چالش برانگیز است. اگر بیماران قبلاً با داروهای ضد درد یا کنترل درد مشکلاتی داشته اند، باید جراح خود را مطلع کنند.
ترمیم منیسک آرتروسکوپی معمولا بین یک تا یک و نیم ساعت طول می کشد. بسته به اینکه چه جراحی های دیگری برای درمان سایر مشکلات زانو لازم است، این زمان ممکن است کمی بیشتر یا کمتر باشد.
ترمیم منیسک آرتروسکوپی را می توان با بیهوشی عمومی یا نخاعی، به طور ایمن انجام داد. همچنین، بی حس کننده موضعی نیز به زانو و محل برش تزریق می شود. به بیمار توصیه می شود قبل از جراحی در مورد ترجیحات خود با متخصص بیهوشی صحبت کند.
جراحانی که دوره های فلوشیپ گذرانده اند، آموزش های پیشرفته بیشتری در تکنیک های آرتروسکوپی مانند ترمیم مینیسک دیده اند. این عمل بهتر است توسط یک جراح با علاقه و با تجربه در ترمیم آرتروسکوپی منیسک انجام شود.
جراحانی که دوره های فلوشیپ گذرانده اند، آموزش های پیشرفته بیشتری در تکنیک های آرتروسکوپی مانند ترمیم مینیسک دیده اند. این عمل بهتر است توسط یک جراح با علاقه و با تجربه در ترمیم آرتروسکوپی منیسک انجام شود.
جراح باید تخمین معقولی از دستمزد جراح، هزینه بیمارستان، هزینه بیهوشی و میزان پوشش بیمه بیماران را ارائه دهد.
در صورت بروز لخته های خون، رقیق کننده های خون به مدت سه ماه استفاده می شوند تا احتمال رشد یا تجزیه لخته ها و حرکت آنها به سمت ریه ها کاهش یابد.
در صورت بروز عفونت، تکرار آرتروسکوپی برای برداشتن بافت و بقایای عفونی، همراه با استفاده از آنتی بیوتیک ها به مدت شش هفته عموماً مؤثر است.
جراحی پارگی مینیسک ، اورژانسی نیست. ترمیم آرتروسکوپی منیسک یک روش انتخابی است که می تواند برای به حداقل رساندن اختلال در زندگی بیماران برنامه ریزی شود. با ترمیم پارگی منیسک در دو ماه اول آسیب، نتایج به حداکثر می رسد.