بررسی‌ها نشان می‌دهند پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) امروزه رایج‌تر شده است و اغلب برای جایگزینی رباط آسیب‌دیده به جراحی نیاز است. جراحی رباط صلیبی باعث بهبود کیفیت زندگی بیماران می‌شود و به آنها کمک می‌کند به فعالیت یا ورزشی قبلی خود بازگردند. اگرچه اکثر جراحی‌ها نتایج خوبی به همراه دارند، بسیاری از بیماران نگران درد و ناراحتی پس از آن هستند. این عوارض پس از هر عملی مشاهده می‌شوند و می‌توان آنها را با دارو و روش‌های درمانی دیگر مدیریت کرد. بیایید بیشتر درمورد درد پس از عمل و مدت‌زمان ماندگاری آن پس از جراحی ACL بدانیم.
درد پس از عمل
میزان مشخصی از درد و ناراحتی پس از جراحی بازسازی ACL کاملاً طبیعی است. پزشکان معتقدند رعایت دقیق دستورالعمل‌های پس از عمل، کلید رهایی از درد و بهبود تحرک شما است.
در طول چند روز اول پس از جراحی، درد، قرمزی و تورم را تجربه خواهید کرد که به‌تدریج طی 2 هفته با دارو، استراحت و تمرینات توانبخشی کاهش می‌یابد. در روزهای اول، بیماران هنگام انجام کارهای روزمره مانند برخاستن از رختخواب، رفتن به دستشویی و غیره درد خواهند داشت.
برخی از بیماران پس از ترمیم ACL دچار درد جلوی زانو می‌شوند و محققان معتقدند این اتفاق زمانی میفتد که به‌جای اتوگرافت تاندون همسترینگ، از اتوگرافت تاندون کشکک استفاده شده باشد.
ممکن است بیمار پس از عمل رباط صلیبی، دچار کمی درد ساق پا نیز شود. این درد طبیعی است و به‌خاطر ناتوانی بیمار در راه رفتن صحیح روی هر دو پا و اعمال فشار به عضلات ساق پا ایجاد می‌شود.
اگر درد شدید، قرمزی، تورم در کل پا و درد شدید در هنگام لمس ناحیه ساق پا را تجربه می‌کنید، احتمالاً لخته خون تشکیل شده است و باید فوراً درمان شوید.
لزوم مدیریت درد
مدیریت درد پس از جراحی ACL ضروری است. دانستن اینکه چه سطحی از درد طبیعی بوده و چه زمانی نشان‌دهنده وجود مشکل است، می‌تواند به روند بهبودی کمک کند.
سطوح مناسب درد
پس از جراحی رباط صلیبی، تجربه مقداری درد طبیعی است. سطوح درد می‌توانند بر اساس شرایط فردی متفاوت باشند، اما به‌طور کلی، درد خفیف تا متوسط نشان می‌دهد که بدن در حال بهبودی است. احساس ناراحتی در طول حرکت یا هنگام شروع فیزیوتراپی نیز اتفاقی رایج است.
پزشکان اغلب استفاده از مقیاس درد، مانند 1 تا 10، را توصیه می‌کنند. سطح 1 تا 4 نشان‌دهنده درد قابل مدیریت است، در حالی که سطوح بالاتر از 5 نیاز به توجه دارند. داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند به کنترل این درد کمک کنند. بیماران باید دستورالعمل‌های پزشک خود را درمورد استفاده از دارو دنبال کنند و هرگونه تغییر در شدت درد را گزارش دهند.
دردی که نشان‌دهنده عوارض است
انواع خاصی از درد ممکن است نشان‌دهنده عوارض پس از جراحی ACL باشند. درد شدید، تیز یا دردی که به‌جای بهبودی، بدتر می‌شود نگران‌کننده است. این درد می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی مانند عفونت‌ها، لخته‌های خون یا بهبود نامناسب باشد.
بیماران همچنین باید مراقب تورم یا کبودی بیش‌ازحد باشند. اگر درد همراه با تب، لرز، یا ترشح از محل جراحی باشد، احتمالاً عفونت اتفاق افتاده است. در این شرایط، مراجعه فوری به پزشک برای مراقبت و بهبودی مناسب بسیار حیاتی است.
علائم هشداردهنده در طول بهبودی
در حالی که عوامل زیادی نشان‌دهنده بهبودی مثبت هستند، چندین نشانه هشداردهنده نباید نادیده گرفته شوند. بیماران باید نسبت به موارد زیر هوشیار باشند:
- درد شدید: درد شدید یا افزایشی که با استراحت بهبود نمی‌یابد، می‌تواند نشان‌دهنده عوارض جراحی باشد.
- تورم: تورم مداوم یا افزایش‌یافته پس از چند هفته اول ممکن است نشان‌دهنده تجمع مایع یا عفونت باشد.
- تب: تب بالاتر از 38.3 درجه سانتی‌گراد می‌تواند نشان‌دهنده عفونتی باشد که نیاز به توجه فوری دارد.
- دامنه حرکتی محدود: ناتوانی در دستیابی به تحرک مورد انتظار پس از مرحله اولیه بهبودی باید ارزیابی شود.
اگر هر یک از این علائم هشداردهنده ظاهر شدند، بیماران باید فوراً با پزشک خود تماس بگیرند تا درمورد مراحل بعدی مشورت کنند. مداخله زودهنگام می‌تواند از مشکلات بیشتر جلوگیری کند.
چرا زانوی من هنوز بعد از جراحی ACL درد می‌کند؟
بیشتر افراد انتظار دارند چند روز پس از جراحی رباط صلیبی به حالت عادی بازگردند. بااین‌حال، این مورد برای اکثریت قریب به اتفاق بیماران صادق نیست. در حالی که برخی افراد درد کمتری دارند و سریع بهبود می‌یابند، بسیاری از بیماران به بیشتر از 4 تا 6 هفته زمان نیاز دارند تا به حالت عادی بازگردند.
اما چرا این درد و سفتی پس از جراحی رباط صلیبی رخ می‌دهد؟ تحقیقات نشان می‌دهند این درد به‌دلیل ضعف عضلات اطراف زانو و سفت شدن بافت نرم به وجود می‌آید. درواقع درد، واکنش طبیعی بدن به آسیب‌ها و جراحی‌ها است. بااین‌حال، اگر درد و سفتی زانو بیش از 1 تا 3 ماه پس از جراحی ادامه یابند، ممکن است به بررسی‌های بیشتری نیاز داشته باشید. برخی از دلایلی که زانوی شما هنوز درد می‌کند را می‌توان به موارد زیر نسبت داد:
- عفونت باکتریایی پس از جراحی: عفونت باکتریایی زانو اتفاقی غیرمعمول است اما عارضه‌ای شدید می‌باشد که جراح باید مانع از ایجاد آن شود. مراقب علائمی مانند تب، لرز، تهوع و سفتی زانو که همراه با درد مداوم ظاهر می‌شوند، باشید. آزمایشات خاصی برای بررسی عفونت وجود دارند.
- سندرم سفت شدن (آرتروفیبروز): این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که حجم زیادی از بافت اسکار، مفصل زانوی شما را احاطه کند. درنتیجه حرکت محدود شده و باعث درد وحشتناکی می‌شود. آرتروفیبروز زمانی ایجاد می‌شود که ناحیه آسیب‌دیده برای مدتی طولانی بی‌حرکت باشد. ممکن است متوجه شوید که در خم و راست کردن زانوی خود مشکل دارید.
- ضایعه سیکلوپس: ضایعه سیکلوپس نیز نوعی تشکیل بافت اسکار پس از بازسازی ACL است. در اینجا، بافت اسکار در جلوی رباط بازسازی‌شده شما تشکیل می‌شود. این عارضه با سفتی و درد پس از فعالیت همراه است.
- تشکیل لخته خون (ترومبوز ورید عمقی DVT): لخته‌های خون ممکن است در ران یا ساق پا ایجاد شوند و ازطریق جریان خون به طرف ریه‌ها یا مغز حرکت کنند. اگرچه دلیل دقیق تشکیل لخته خون مشخص نیست، چند عامل ازجمله سن، فشار خون بالا و روش‌های جراحی طولانی‌مدت ممکن است بر ایجاد آن تأثیر بگذارند.
با درد ساق پا پس از جراحی رباط صلیبی چه کنیم؟
درد ساق پا یکی از علائم رایج پس از جراحی رباط صلیبی است و باید طی چند هفته بهبود یابد. این درد می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی ازجمله افزایش تورم، الگوهای تغییریافته در راه رفتن، کاهش تحرک و درگیر شدن در فعالیت‌های بدنی جدید باشد. روش‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند به کاهش درد ساق پا کمک کنند:
- استفاده از کمپرس یخ: این کار به کاهش جریان خون از رگ‌های خونی اطراف زانو کمک می‌کند. کیسه یخ را در پارچه‌ای قرار دهید و چند هفته اول پس از جراحی، چندین بار در روز و هر بار به‌مدت 10 تا 20 دقیقه استفاده کنید. یخ را مستقیماً روی ناحیه آسیب‌دیده قرار ندهید؛ زیرا ممکن است باعث سوختگی با یخ شود.
- فشرده‌سازی: فشرده‌سازی باعث می‌شود خون از دست‌رفته پس از عمل به حداقل برسد. زانو را با کمک باندی فشاری ببندید تا درد و تورم آن کاهش یابد.
- بالا نگه داشتن پا: بالا بردن پا، درد عضلات ساق پا را کاهش می‌دهد. در هنگام دراز کشیدن، چند بالش زیر پای خود بگذارید تا پای شما بالاتر از لگن قرار بگیرد.
- مصرف دارو: پزشک در چند هفته اول بعد از عمل، داروهایی قوی تجویز می‌کند. او کم‌کم دوز داروها را کم می‌کند.
- فیزیوتراپی: در طول دو هفته اول پس از جراحی، هر یک تا دو ساعت زمانی را به ایستادن و راه رفتن اختصاص دهید. فیزیوتراپ تمرینات کششی را به شما آموزش خواهد داد تا به حفظ گردش خون در پا و جلوگیری از لخته شدن خون کمک کند.
درد ساق پا باید در چند هفته اول جراحی بهبود یابد. بااین‌حال، اگر ناراحتی طولانی‌مدت شد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما آزمایشات بیشتری را برای بررسی لخته شدن خون در پا یا هرگونه شرایط پزشکی دیگر انجام خواهد داد.
جمع‌بندی
مقدار مشخصی از درد و تورم پس از جراحی رباط صیلیبی طبیعی است و به‌تدریج از بین خواهد رفت. بااین‌حال، کنار آمدن با درد و تمرکز بر توانبخشی و فیزیوتراپی ضروری است؛ زیرا کلید بهبودی شما هستند. درد مداوم نشانه خوبی نیست و بهتر است برای تعیین علت آن، به پزشک مراجعه کنید.
منابع
سوالات متداول
علائم کلیدی عوارض شامل تورم شدید، درد شدید، تب، یا افزایش قابل توجه گرما در اطراف زانو هستند. اگر ترشحی از محل جراحی یا نشانه‌هایی از تغییر رنگ وجود داشته باشد، نشان‌دهنده مشکلی جدی است.
مطالب مشابه
پس از جراحی رباط صلیبی، تجربه مقداری درد طبیعی است. سطوح درد می‌توانند بر اساس شرایط فردی متفاوت باشند، اما به‌طور کلی، درد خفیف تا متوسط نشان می‌دهد که بدن در حال بهبودی است. اما درد شدید ، تیز یا دردی که به‌جای بهبودی، بدتر شود نگران‌کننده است و گاها نشانه عفونت، لخته‌ی خون یا بهبود نامناسب است.
در عقب زدگی زانو، مفصل زانو در جهت اشتباه خم می‌شود که اغلب منجر به تورم، درد و آسیب بافتی می‌گردد. در موارد شدید، رباط‌هایی مانند رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط صلیبی خلفی (PCL)، یا رباط پوپلیتئال (رباطی که در امتداد پشت زانو قرار دارد) ممکن است دچار پیچ‌خوردگی (رگ به رگ شدن) یا پارگی شوند.
عفونت مفصل لگن وضعیتی جدی است که زمانی رخ می‌دهد که میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به لگن یا بافت استخوانی اطراف آن حمله کنند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث درد شدید، تورم و سفتی قابل توجهی شوند و حرکت یا استفاده عادی از مفصل لگن را دشوار سازند.
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان می‌کند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده می‌شود.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.