معرفی انواع آزمایش های تشخیص پوکی استخوان
اگر پوکی استخوان به موقع تشخیص داده شود ، می توان آن را معالجه کرد و از وخیم تر شدن این بیماری جلوگیری کرد. با این حال ، بسیاری از افراد تا زمانی که عوارض ناشی از شکستگی را تجربه نکنند ، بیماری آنها تشخیص داده نمی شود. از آنجا که پوکی استخوان به طور کلی یک بیماری وابسته به سن است ، غربالگری برای همه زنان بالای 65 سال و مردان بالای 70 سال برای تعیین نیاز به آزمایش تشخیصی توصیه می شود.
ارزیابی پوکی استخوان می تواند تشخیص دهد که آیا پوکی استخوان یا استئوپروز به پیری طبیعی (استئوپروز اولیه) مرتبط است یا به یک مشکل سلامتی دیگر که بر رشد استخوان تأثیر می گذارد (پوکی استخوان ثانویه).
ارزیابی علائم خطر پوکی استخوان
غربالگری پوکی استخوان شامل اخذ تاریخچه پزشکی کامل و معاینه جسمی متمرکز بر شناسایی علائم بیماری و علائم مرتبط با عوارض آن است.
سابقه پزشکی عوامل خطر کلی را ارزیابی می کند ، مانند سابقه خانوادگی پوکی استخوان و مشکلات سلامتی که بتوانند زمینه ساز کاهش تراکم استخوان (ایجاد پوکی استخوان ثانویه) باشند.
معاینه فیزیکی موارد زیر را بررسی می کند:
- انحنای قوز دار یا برجسته در قسمت فوقانی پشت (ستون فقرات توراسیک) با نام هایپرکیفوز یا کیفوز
- افزایش گودی کمر در قسمت پشت کمر و شکم بیرون زده
- از دست دادن قد کلی بدن
اگر فردی غربال شود و در معرض خطر پوکی استخوان قرار داشته و یا علائم ظاهری بیماری را داشته باشد ، آزمایش تشخیصی برای او تجویز می شود.
حتما بخوانید: علائم پوکی استخوان
تست های تشخیصی استئوپروز
برای تشخیص پوکی استخوان با استفاده از ارزیابی تراکم استخوان ، شکستگی مهره ها و شناسایی یا رد علل پوکی استخوان ثانویه ، ممکن است از آزمایشات زیر استفاده شود.
اسکن DEXA
بالاترین استاندارد تشخیص پوکی استخوان ، اسکن جذب اشعه ایکس دو انرژی (DEXA یا DXA) است که اسکن تراکم سنجی استخوان نیز نامیده می شود. این آزمایش تراکم استخوان را اندازه گیری می کند و به ویژه نشان دهنده تغییرات تراکم استخوان مرتبط با پوکی استخوان است.
اسکن DEXA فرایندی کاملاً ساده دارد:
- بیمار به پشت روی تخت دراز می کشد دراز می کشد.
- یک بازوی اسکن کننده بر روی بیمار حرکت می کند ، و دوز کم اشعه ایکس را به ستون فقرات کمر ، ران و یا مچ دست بیمار می تاباند. در بعضی از دستگاه ها ، بازو فقط شامل دتکتور است و منبع اشعه ایکس در زیر تخت دستگاه قرار دارد.
- تصاویر حاصل از اسکن در کامپیوتری تولید می شوند که تراکم استخوان را اندازه گیری می کند.
نتایج اسکن DEXA با امتیازات T اندازه گیری می شوند که تراکم استخوان را با جمعیت بزرگسال جوان مقایسه می کند و با نمرات Z که تراکم استخوان را با جمعیت مشابه بیمار از نظر سن ، اندازه و جنسیت مقایسه می کند. این نتایج ممکن است نشان دهنده تراکم استخوان سالم ، تراکم استخوان تا حدودی پایین (استئوپنی) و تراکم استخوان بسیار پایین با خطر شکستگی بالا (استئروزیس یا پوکی استخوان) باشند.
هدف از اسکن DEXA این است که نشان دهد آیا بیمار به دلیل تراکم کم استخوان در معرض خطر شکستگی استخوان قرار دارد یا خیر. این اسکن بدون درد است و تابش اشعه در آن بسیار محدود است.
تصویربرداری از مهره ها
ممکن است از ناحیه پایین کمر (ستون فقرات لومبار) ، قسمت فوقانی پشت (ستون فقرات توراسیک) ، یا گردن (ستون فقرات سرویکال) تست اشعه ایکس معمولی گرفته شود تا شکستگی مهره ای تأیید شود. علاوه بر این ، از تصویربرداری مهره برای شناسایی هرگونه شکستگی در ستون فقرات که علائمی ایجاد نمی کنند ، استفاده می شود.
تست شکستگی مهره ممکن است همزمان با تست تراکم مواد معدنی استخوان ستون فقرات توراسیک و لومبار با دستگاه DEXA انجام شود. این دستگاه با تابش اشعه کمتری نسبت به اشعه ایکس استاندارد ، از ستون فقرات تصویر اشعه ایکس می گیرد.
آزمایش خون
برای ارزیابی موارد زیر می توان آزمایش خون داد:
- سطح کلسیم یا کمبود آن
- کمبود ویتامین D
- سطح هورمون ها ، به ویژه استروژن ، هورمون پاراتیروئید (PTH) و گاهی تستوسترون.
- مارکرهای بیوشیمیایی که نشانگر بازسازی و تشکیل استخوان هستند
علاوه بر این ، تست های آزمایشگاهی نیز برای رد کردن علل احتمالی پوکی استخوان ثانویه مانند پرکاری تیروئید یا دیابت استفاده می شوند. آزمایش خون برای تشخیص پوکی استخوان اولیه ممکن است صبح بعد از چند ساعت ناشتایی انجام شود ، چرا که در این زمان نشانگرهای بیوشیمیایی در بیشترین حد هستند.
منبع محتوا : spine-health