انواع تست های تشخیص پارگی و آسیب دیدگی مینیسک زانو

آسیب‌دیدگی و پارگی مینیسک زانو یکی از صدمات شایع در اکثر افراد به‌ویژه ورزشکاران است. سؤالی که پس از آسیب‌دیدگی و ضربه پیش می‌آید این است که از کجا بفهمیم مینسیک زانو پاره شده است؟ روش‌های مختلفی برای تشخیص پارگی مینیسک زانو وجود دارند که در این مطلب آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

مینیسک قطعه‌ای غضروفی به شکل سی است که به‌عنوان جذب‌کننده شوک بین استخوان درشت‌نی (ساق پا) و استخوان ران عمل می‌کند. ازآنجایی‌که چندین مشکل ممکن است علائم مشابهی ایجاد کنند، پارگی مینیسک به‌ندرت صرفاً بر اساس سوابق پزشکی و معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شود.

متخصص ارتوپد برای شروع بررسی به‌دنبال علائم و نشانه‌های آشکار پارگی مینیسک می‌گردد، ازجمله:

• صدای تق‌تق هنگام وقوع آسیب اولیه
• تورم یا سفتی زانو
• درد، به‌خصوص هنگام چرخش یا پیچاندن زانو
• دشواری در صاف کردن کامل زانو
• احساس قفل شدن یا گرفتگی هنگام تلاش برای حرکت دادن زانو
• بیدار شدن از خواب به‌دلیل درد زانو

اگرچه راه رفتن با زانوی دارای پارگی مینیسک امکان‌پذیر است، درصورت ادامه راه رفتن، علائم به‌تدریج بدتر شده و زانو دچار سفتی، تورم و درد می‌شود.

متخصص ارتوپد زانو را از نظر تورم، نواحی حساس، دامنه حرکت، ثبات و درد با استفاده از تست‌های معاینه فیزیکی خاص بررسی می‌کند.

انواع تست‌های تشخیصی پارگی مینیسک

تست تندرنس خط مفصلی ( Joint Line Tenderness )

بررسی وجود تندرنس (درد و حساسیت به لمس) موضعی در خط مفصلی، اصلی‌ترین و مهم‌ترین تست بررسی پارگی و آسیب‌دیدگی مینیسک زانو است. جهت انجام این تست پزشک زانوی بیمار را از قسمت مدیال یا لترال در خط مفصلی بین فمور و کندیل‌های تیبیا لمس می‌کند و احساس درد در این لمس نوعی یافته مثبت تلقی می‌شود.

تست مک موری ( McMurray test )

تست مک موری درصورت مثبت بودن احتمال پارگی مینیسک زانو را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. جهت انجام تست مینیسک زانو، بیمار به پشت روی تخت دراز می‌کشد. پزشک در ابتدا زانوی بیمار را خم کرده، با یک دست خود زانو را گرفته و با دست دیگر خود کف پای بیمار را به طرف چپ می‌چرخاند و پس از آن زانوی بیمار را به آرامی صاف می‌کند.

اگر در حین صاف کردن زانو، زانوی بیمار صدا ایجاد کند یا بیمار دردی ناگهانی را احساس کند، نتیجه آزمایش مثبت بوده و به معنی پارگی و آسیب‌دیدگی منیسک است. توجه به این نکته نیز ضروری می‌باشد که تست مک موری مثبت همیشه علامت آسیب‌دیدگی مینیسک نیست و آسیب‌دیدگی منیسک هم همواره شامل نتیجه مثبت تست مک موری نمی‌باشد.

تست تسالی ( Thessaly test )

تست تسالی روشی ارزشمند و با دقت تشخیص بالا جهت معاینه فیزیکی مبتلایان به آسیب‌دیدگی‌های حاد زانو است. طبق تحقیقات و مقایسه‌های انجام‌شده نتیجه تست تسالی نسبت به تست‌های مک موری و تندرنس خط مفصلی دقیق‌تر است. جهت تشخیص پارگی مینیسک زانو، بیمار می‌ایستد و کف پای خود را روی زمین قرار می‌دهد. در همین حالت پزشک دست‌های بیمار را در وضعیت صاف و کشیده می‌گیرد و از او می‌خواهد که یکی از زانوهای خود را 20 درجه خم کند و سه مرتبه حرکت چرخشی به داخل و خارج را انجام دهد.

تست فشار دادن اپلی یا آزمون ساییدگی زانو ( Apley test )

جهت انجام تست اپلی، بیمار به شکم خوابیده و زانوی خود را 90 درجه خم می‌کند. سپس پزشک با قراردادن محکم زانوی خود یا دست روی ران بیمار، ران را ثابت می‌کند. در همین حین پای بیمار را می‌گیرد و ضمن چرخاندن تیبیا به داخل و خارج نیروی فشارنده‌ای هم به سمت پایین وارد می‌کند.

در این هنگام اگر بیمار احساس درد داشته باشد نتیجه تست مثبت بوده و بیمار دچار آسیب‌دیدگی مینیسک زانو شده است.

مطالعه بیشتر: جراحی مینیسک زانو با لیزر

تست ایگه (Ege's Test)

تست ایگه تستی ایستاده است که گاهی‌اوقات به آن تست تحمل وزن مک‌موری (McMurray Weight-Bearing Test) نیز گفته می‌شود و شامل یک سری حرکات اسکات و چرخش زانو است.

برای انجام تست پارگی مینیسک زانو، بیمار باید بایستد و پاهای خود را به اندازه عرض شانه باز کند. سپس زانو را تا حداکثر چرخش جانبی (خارجی) بچرخاند و به‌آرامی تا جایی که می‌تواند اسکات بزند، مکث کند و به‌آرامی بلند شود. سپس، زانوی خود را تا حداکثر چرخش میانی (داخلی) بچرخاند. دوباره به‌آرامی اسکات بزند، مکث کند و به‌آرامی بلند شود.

تست ایگه در صورتی مثبت است که در طول آزمایش، درد یا صدای «کلیک» در زانوی آسیب‌دیده احساس شود. این تست دارای حساسیت تقریباً ۷۰٪ است، به این معنی که در هفت مورد از هر ۱۰ مورد، پارگی به‌درستی تشخیص داده می‌شود.

بررسی تصویربرداری برای پارگی مینیسک

ازآنجایی‌که تست‌های تندرنس خط مفصلی، مک‌موری، تسالی، اپلی و ایگه کامل و بی‌نقص نیستند، تست تصویربرداری تقریباً همیشه به‌عنوان بخشی از بررسی اولیه درخواست می‌شوند. این امر گاهی‌اوقات حتی درصورت منفی بودن نتایج تست‌ها نیز صادق است؛ زیرا نتیجه منفی وجود پارگی مینیسک را به‌عنوان علت رد نمی‌کند.

عکس‌برداری با اشعه ایکس معمولاً قبل از سایر مطالعات تصویربرداری برای ارزیابی سایر علل درد زانو مانند شکستگی یا آرتروز (التهاب مفصل) انجام می‌شود. پارگی‌های مینیسک در عکس اشعه ایکس نشان داده نمی‌شوند.

تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) روش تصویربرداری انتخابی برای پارگی مینیسک است. این فناوری از امواج مغناطیسی و رادیویی قدرتمند برای ایجاد تصاویر بسیار دقیق از بافت نرم، مانند غضروف، استفاده می‌کند.

ام‌آرآی به‌تنهایی دارای حساسیتی در حدود ۸۸٪ است. هنگامی که با دو نتیجه مثبت دیگر از تست‌های انجام‌شده در مطب ترکیب شود، دقت آن ممکن است به بالای ۹۰٪ افزایش یابد.

ام‌آرآی بر تصویربرداری با توموگرافی کامپیوتری (CT) ترجیح داده می‌شود، اما سی‌تی اسکن همراه با تزریق رنگ کنتراست به داخل زانو ممکن است برای افرادی که نمی‌توانند MRI انجام دهند، استفاده شود.

آرتروسکوپی

به ندرت، ممکن است به آرتروسکوپی برای تشخیص قطعی پارگی مینیسک نیاز باشد. این جراحی با حداقل تهاجم معمولاً تحت بیهوشی عمومی یا بیهوشی منطقه‌ای برای مشاهده فضای داخلی مفصل زانو انجام می‌شود.

آرتروسکوپی شامل چندین برش کوچک بر روی زانو است که ازطریق آن‌ها دوربین فیبر نوری چراغ‌دار (آرتروسکوپ) و ابزارهای مخصوص وارد می‌شوند تا ساختارهای زانو از نظر آسیب‌دیدگی ارزیابی شده و درصورت لزوم، با کمک جراحی درمان شوند.

به‌طور کلی از آرتروسکوپی اجتناب می‌شود، مگر اینکه هدف درمانی برای این روش وجود داشته باشد.

در صورت تشخیص پارگی چه کاری باید انجام دهم؟

روش‌های درمان پارگی مینسیک زانو شامل دو روش کلی جراحی و غیرجراحی هستند. متخصص ارتوپد روش مناسب را با توجه به وضعیت فیزیکی و سلامتی بیمار و همچنین میزان آسیب‌دیدگی مینیسک انتخاب کرده و اقدام به درمان بیمار می‌کند.

روش‌های درمان غیرجراحی پارگی مینسیک

• بیمار فوراً پس از آسیب‌دیدگی و احساس درد در زانوی خود باید استراحت کرده و فعالیت خود را متوقف کند.
• ممکن است پزشک از شما بخواهد که برای مدتی از عصای زیر بغل یا عصا یا واکر استفاده نمایید تا فشار ناشی از وزن روی زانوی آسیب‌دیده تحمیل نشود.
• پزشک جهت کاهش درد و تورم مفصل زانو داروهایی تجویز می‌کند.
• استفاده از کمپرس یخ روی ناحیه دردناک زانو به کاهش درد کمک می‌کند.
• استفاده از بریس یا زانوبند طبی برای کاهش درد و تورم پیشنهاد می‌شود.
• قرار دادن زانو در حالت استراحت کمی بالاتر از سطح قلب مانع تورم و آب آوردن زانو می‌شود.
• انجام نرمش‌ها و حرکات اصلاحی ارائه‌شده توسط پزشک متخصص و زیر نظر فیزیوتراپ باتجربه توصیه می‌شود. اشتباه و سهل‌انگاری در انجام این تمرینات ممکن است باعث بروز آسیب مجدد به زانوی فرد نیز شود.

درمان جراحی پارگی مینسک

در صورتی که آسیب‌دیدگی یا پارگی منیسک شدید باشد و با استفاده از روش‌های بالا درمان نشود، پزشک اقدام به جراحی زانوی بیمار کرده و از این طریق مینسک آسیب‌دیده را ترمیم می‌کند. جراحی پارگی مینیسک زانو ازطریق آرتروسکوپی صورت می‌پذیرد که روشی کم‌تهاجم است و دوره نقاهت کوتاه‌تری نیز دارد.

جمع‌بندی

تشخیص پارگی مینیسک معمولاً با بررسی سوابق پزشکی بیمار، معاینه فیزیکی و تست‌های بالینی مانند تست‌های تندرنس خط مفصلی، مک‌موری، تسالی، اپلی و ایگه آغاز می‌شود. این تست‌ها با بررسی زانو به تشخیص پارگی کمک می‌کنند.

اگرچه تشخیص تقریباً همیشه می‌تواند با اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) تأیید شود، موارد خاصی وجود دارند که تنها می‌توانند طی جراحی آرتروسکوپی زانو به‌طور قطعی تشخیص داده شوند.

منبع

verywellhealth.com