درمان زانو درد - بهترین روش های درمان

درد زانو، ناراحتی یا دردی است که در داخل یا اطراف مفصل زانوی خود احساس می‌کنید. این مفصل، استخوان ران (فمور) را به استخوان ساق پا (درشت‌نی) متصل می‌کند.

زانو،‌ بزرگ‌ترین مفصل در بدن است و در حین حرکت، وزن زیادی را جذب و تحمل می‌کند. به همین دلیل آسیب‌های زیادی به آن وارد می‌شوند. درد زانو می‌تواند مشکلی موقت و کوتاه‌مدت یا مزمن (طولانی‌مدت) باشد که نیاز به تشخیص و درمان متخصص دارد.

محل درد زانو معمولاً به بخش آسیب‌دیده مفصل بستگی دارد. ممکن است درد زانو را در نواحی زیر احساس کنید:

• نزدیک سطح بالا یا پشت زانو: این درد معمولاً به‌خاطر مشکلی در عضلات، تاندون‌ها یا رباط‌ها است.
• عمیق‌تر در داخل زانو: درد از استخوان‌ها یا غضروف‌ها ناشی می‌شود.
• در چندین قسمت از زانو یا ساق پا: درد زانو گاهی‌اوقات می‌تواند به نواحی دیگر سرایت کند. ممکن است دردی را در یک طرف احساس کنید که گاهی‌اوقات به نظر می‌رسد از پشت زانو می‌آید. درد همچنین می‌تواند به نواحی اطراف زانو مانند ساق پا یا ران سرایت کند.

درد زانو می‌تواند بیاید و برود. به‌عنوان مثال، ممکن است هنگام حرکت دادن یا خم کردن زانو، درد را احساس کنید. این درد با استراحت بهبود می‌یابد. برخی افراد نیز در قسمت‌های مختلف روز، دچار زانودرد می‌شوند. ممکن است صبح زود وقتی از خواب بیدار می‌شوید، درد بیشتری احساس کنید. همچنین زانودرد معمولاً در طول شب شایع‌تر است؛ به‌خصوص اگر در اوایل همان روز از نظر بدنی فعال بوده‌اید.

روش‌های مختلفی برای درمان درد زانو وجود دارند که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم.

دارودرمانی

پزشک ممکن است داروهایی را برای تسکین درد و درمان مشکلاتی مانند آرتریت روماتوئید یا نقرس که باعث درد زانو می‌شوند، تجویز کند.

تراپی

تقویت ماهیچه‌های اطراف زانو باعث ثبات بیشتر آن‌ها می‌شود. پزشک ممکن است فیزیوتراپی یا انواع مختلف تمرینات تقویتی زانو را بر اساس شرایط خاصی که باعث درد بیمار می‌شوند، توصیه کند.

اگر از نظر جسمی فعال باشید یا ورزش کنید، ممکن است به تمریناتی نیاز داشته باشید که الگوهای حرکتی‌ای را که به زانو آسیب می‌رسانند، اصلاح کنند. همچنین باید تکنیک‌های مناسبی را در طول ورزش یا فعالیت خود رعایت کنید تا آسیب کمتری به زانوها وارد شود. انجام تمرینات ورزشی برای افزایش انعطاف‌پذیری و تعادل نیز از اهمیت زیادی برخوردارند.

تزریق

در برخی موارد، پزشک ممکن است تزریق مستقیم داروها یا موارد دیگر در مفصل را پیشنهاد دهد. به‌عنوان مثال:

• کورتیکواستروئیدها: تزریق داروی کورتیکواستروئید به مفصل زانو ممکن است به کاهش علائم التهاب مفاصل کمک کند و باعث تسکین درد شود. اثر آن نیز ممکن است تا چند ماه باقی بماند. البته این تزریقات در همه موارد مؤثر نیستند.
• اسید هیالورونیک: تزریق اسید هیالورونیک، مایعی غلیظ (مشابه مایعی که به‌طور طبیعی مفاصل را چرب می‌کند) باعث بهبود تحرک و تسکین درد می‌شود. اگرچه نتایج مطالعات درمورد اثربخشی این درمان متفاوت هستند، اما اثر یک یا چند دوز تزریق ممکن است تا شش ماه باقی بماند.
• پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): پی‌آرپی زانو، حاوی فاکتورهای رشد مختلفی است که باعث کاهش التهاب و افزایش بهبودی می‌شود. برخی مطالعات نشان داده‌اند که PRP ممکن است برای افراد مبتلا به آرتروز زانو مفید باشد، اما مطالعات بیشتری مورد نیاز هستند.

وسایل کمکی

وسایل کمکی مختلفی برای درمان درد زانو وجود دارند که می‌توانند به تسکین درد و بهبود عملکرد زانو کمک کنند.

‌

کفی‌های طبی

کفی‌های طبی برای حمایت از قوس کف پا طراحی شده‌اند. گاهی‌اوقات لژهایی در یک طرف پاشنه پا وجود دارند که به تغییر فشار از سمتی از زانو که بیشتر تحت تأثیر آرتروز قرار دارد، کمک می‌کنند. در شرایط خاص، ممکن است از انواع مختلف بریس‌ها برای محافظت و حمایت از مفصل زانو استفاده شود.

زانوبندها

زانوبند از زانوی شما حمایت می‌کند و آن را در جای خود نگه می‌دارد. زانوبندها با حفظ تراز زانوی شما کار می‌کنند. آن‌ها معمولاً از پلاستیک سفت یا فلز با بالشتک‌ها و بندهایی ساخته می‌شوند که دور زانو و پای شما پیچیده می‌شوند. پزشک به شما خواهد گفت که به چه نوع زانوبندی نیاز دارید و هر چند وقت یک‌بار باید آن را بپوشید.

مطالعه بیشتر: درمان درد آرتروز با زانوبند

بریس‌ها

بریس‌ها به محدود کردن حرکت زانو و کاهش درد در افراد مبتلا به آرتروز زانو یا سایر بیماری‌های مفصلی کمک می‌کنند.

عمل جراحی

اگر مشکلی دارید که ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد، معمولاً لازم نیست عمل بلافاصله انجام شود. قبل از تصمیم‌گیری، مزایا و معایب توانبخشی غیرجراحی و عمل جراحی را بررسی کنید. درصورت انتخاب جراحی‌، گزینه‌های شما ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• جراحی آرتروسکوپی زاو: بسته به آسیب شما، پزشک ممکن است بتواند آسیب مفصلی را با استفاده از دوربین فایبراپتیک و ابزارهای باریک و بلندی که فقط ازطریق چند برش کوچک در اطراف زانو وارد می‌شوند، بررسی و ترمیم کند. آرتروسکوپی برای برداشتن قسمت‌های شل‌شده مفصل زانو، برداشتن یا ترمیم غضروف آسیب‌دیده (به‌ویژه اگر باعث قفل شدن زانو شود) و بازسازی رباط‌های پاره‌شده استفاده می‌شود.
• جراحی تعویض جزئی زانو: در این روش، جراح شما فقط آسیب‌دیده‌ترین قسمت زانو را با قطعات ساخته‌شده از فلز و پلاستیک جایگزین می‌کند. جراحی معمولاً ازطریق برش‌های کوچک انجام می‌شود. بنابراین احتمالاً سریع‌تر از عمل جراحی تعویض کل زانو بهبود می‌یابید.
• تعویض کامل زانو: در این روش، جراح شما استخوان و غضروف آسیب‌دیده را از استخوان ران، استخوان ساق پا و زانو جدا کرده و مفصلی مصنوعی ساخته‌شده از آلیاژهای فلزی، پلاستیک درجه یک و پلیمرها را جایگزین می‌کند.
• استئوتومی زانو: این روش شامل برداشتن استخوان از ناحیه ران یا ساق پا برای تراز کردن بهتر زانو و تسکین درد آرتروز است. این جراحی می‌تواند به شما کمک کند تا تعویض کامل زانو را به تأخیر بیندازید یا از آن اجتناب کنید.

سایر روش‌های درمان زانودرد

• بلوک‌های عصب ژنیکولار: این درمان، سیگنال‌های دردی را که اعصاب ژنیکولار بین مفصل زانو و مغز منتقل می‌کنند، مسدود می‌کند. این کار ابتدا با تزریق بی‌حس‌کننده برای تسکین کوتاه‌مدت انجام می‌شود. اگر مؤثر باشد، بیمار می‌تواند با روشی غیرجراحی به نام ابلیشن فرکانس رادیویی (روشی پزشکی که از امواج رادیویی برای تخریب یا از بین بردن بافت‌های غیرطبیعی یا آسیب‌دیده استفاده می‌کند)، تسکین طولانی‌مدت‌تری دریافت کند. این روش با تولید گرما، پروتئین‌های موجود در عصب را منعقد کرده و سیگنال‌های درد را متوقف می‌کند.
• تحریک عصب محیطی: جراح الکترودها و یک بسته باتری کوچک را در نزدیکی اعصاب محیطی که سیگنال‌های درد را از زانو منتقل می‌کنند، ایمپلنت می‌کند. الکترودها جریان الکتریکی ضعیف را به عصب می‌رسانند (ایجاد احساس سوزن سوزن شدن) که آن را فریب می‌دهد تا سیگنال‌های درد به مغز را خاموش کند. بیمار فرکانس تحریک الکتریکی را کنترل می‌کند.
• درمان‌های مکمل: برخی افراد با استفاده از ماساژ، بیوفیدبک، مدیتیشن، طب سوزنی، یوگا یا تجسم، تسکین می‌یابند.

اصلاح سبک زندگی و درمان‌های خانگی

داروهای بدون نسخه - مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین آی‌بی و سایرین) و ناپروکسن سدیم (الیو) - ممکن است به کاهش درد زانو کمک کنند.

برخی افراد نیز از کرم‌هایی که حاوی عوامل بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین یا کپسایسین هستند، برای تسکین درد زانو استفاده می‌کنند.

اقدامات خودمراقبتی برای زانوی آسیب‌دیده عبارت‌اند از:

• استراحت: سعی کنید برای مدتی از انجام فعالیت‌های عادی خود فاصله بگیرید تا فشار تکراری روی زانوی شما کاهش یابد. همچنین به آسیب اجازه بهبودی بدهید تا از بدتر شدن آن جلوگیری شود. یک یا دو روز استراحت ممکن است برای آسیب جزئی کافی باشد. آسیب‌های شدیدتر به احتمال زیاد به زمان بهبودی طولانی‌تری نیاز دارند.
• کمپرس یخ: یخ هم درد و هم التهاب را کاهش می‌دهد. می‌توانید از کمپرس یخ یا یک بسته نخود فرنگی یخ‌زده استفاده کنید. بهتر است برای محافظت از پوست خود، کیسه یخ را در حوله‌ای نازک بپیچید. اگرچه یخ‌درمانی به‌طور کلی ایمن و مؤثر است، اما به‌دلیل خطر آسیب به اعصاب و پوست، در هر بار استفاده بیش از 20 دقیقه یخ را روی بدن قرار ندهید.
• گرمادرمانی: ممکن است با قرار دادن پد گرم‌کننده یا بطری آب گرم روی ناحیه دردناک زانوی خود، تسکین موقتی درد را تجربه کنید.
• فشرده‌سازی: این کار به جلوگیری از تجمع مایع در بافت‌های آسیب‌دیده کمک کرده و هم‌راستایی و ثبات زانو را حفظ می‌کند. باندی انتخاب کنید که به اندازه کافی محکم باشد تا از زانوی شما حمایت کند و باعث اختلال در گردش خون نشود.
• بالا نگه داشتن پا: برای کمک به کاهش تورم، سعی کنید پای آسیب‌دیده خود را روی بالش‌ قرار دهید یا روی صندلی راحتی بنشینید.

برای اطلاعات بیشتر مطلب درمان خانگی زانو درد را مطالعه نمایید.

چگونه می‌توانم از درد زانو پیشگیری کنم؟

ممکن است همیشه نتوانید از درد زانو پیشگیری کنید؛ به‌خصوص اگر ناشی از آسیبی غیرقابل پیش‌بینی باشد. همچنین ممکن است نتوانید از آرتروز و سایر بیماری‌ها پیشگیری کنید. بنابراین بهترین راه برای پیشگیری از درد، حفظ ایمنی هنگام انجام فعالیت بدنی است. در طول ورزش یا سایر فعالیت‌های بدنی به نکات زیر توجه کنید:

• از تجهیزات محافظتی مناسب استفاده کنید.
• اگر زانوی شما در حین یا بعد از فعالیت بدنی درد می‌کند، فعالیت را ادامه ندهید.
• به بدن خود زمان بدهید تا پس از فعالیت شدید، استراحت و ریکاوری کند.
• قبل از ورزش یا تمرین، کشش و گرم کردن را انجام دهید.
• پس از فعالیت بدنی، سرد کردن و کشش را انجام دهید.

جمع‌بندی

درد زانو آنقدر شایع است که تقریباً همه در زندگی خود آن را تجربه کرده‌اند. اما این بدان معنا نیست که شما باید با درد مداوم زندگی کنید. اگر درد زانو به‌حدی بد شده است که روال روزمره شما را تغییر داده، به پزشک مراجعه کنید. او بهترین روش درمانی را با توجه به شرایط شما پیشنهاد می‌دهد. پزشک در موارد خفیف از روش‌های غیرجراحی استفاده می‌کند. اما در صورتی که درد زانو به‌خاطر مشکلی حاد باشد، انجام عمل جراحی توصیه می‌شود. دکتر علیرضا جواهری، یکی از متخصصان حاذق درزمینه جراحی بیماری‌های مربوط به زانو و لگن است. بنابراین در صورتی که زانوی شما درد می‌کند و نیاز به مراجعه به متخصص دارید، برای دریافت نوبت با تلفن‌های مطب تماس بگیرید.

منابع

my.clevelandclinic.org

mayoclinic.org

madeforthismoment.asahq.org

bupa.co.uk

webmd.com