تزریق های درمانی زانو می تواند عوارض دردناک مربوط به آرتروز زانو را کاهش دهد. تزریقها اغلب همراه با سایر درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، بریس یا داروها استفاده میشوند.
ما در اینجا تزریقهای مختلف موجود، از جمله کورتیزون، اسید هیالورونیک، پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) ، تزریق سلولهای بنیادی و همچنین پرولوتراپی را به اختصار توضیح خواهیم داد.
تزریق ژل زانو چیست؟
تزریق های درمانی زانو می تواند علائم دردناک مربوط به آرتروز زانو را کاهش دهند. تزریقها اغلب همراه با سایر درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، استفاده از بریس یا داروها به کار برده میشوند.
تزریق زانو معمولاً دارو را مستقیماً به داخل کپسول مفصل زانو می رساند. ممکن است از سونوگرافی برای کمک به تزریق در محل صحیح استفاده شود.
تزریق چطور انجام می شود؟
تزریق زانو معمولاً یک روش سریع است که می تواند در محیط کلینیک انجام شود. این تزریق ها باید لزوما توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی واجد شرایط انجام شود. در کلینیک های تخصصی ابتدا سوابق پزشکی، عکس های سونوگرافی و علائم درد ارزیابی میشوند تا سایر علل زانو درد رد شوند و از تاثیرگذاری مثبت تزریق ژل اطمینان لازم حاصل شود. پس از انجام این کار، شما به روز تزریق خود خواهید رسید. پس از آماده سازی زانو به صورت استریل، پزشک با استفاده از مقدار کمی بی حس کننده موضعی، مفصل زانو را بی حس می کند. بسته به آناتومی مفصل زانو و میزان آرتروز، ممکن است از اشعه ایکس یا سونوگرافی برای هدایت سوزن سرنگ به داخل مفصل زانو استفاده شود. پس از وارد شدن سوزن به داخل مفصل، ژل به آرامی با فشار ملایم وارد مفصل میشود. پس از آن، سوزن برداشته می شود، و یک باند کوچک روی محل تزریق اعمال می شود. از آنجایی که تنها به مقدار کمی بی حسی موضعی نیاز است، برای این روش نیازی به آرام بخش IV یا محرک ندارید.
ما در اینجا تزریقهای مختلف موجود، از جمله کورتیزون، اسید هیالورونیک، پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) ، تزریق سلولهای بنیادی و همچنین پرولوتراپی را به اختصار توضیح خواهیم داد.
تزریق کورتیزون برای آرتروز زانو
شما احتمالا تزریق کورتیزون یا استروئید را به عنوان اولین قدم در درمان دریافت خواهید کرد. تزریق کورتیزون برای بسیاری از بیماران در کاهش سریع التهاب و درد در داخل مفصل موثر است، و تاثیر آن میتواند از 3 هفته تا 3 ماه و گاهی بیشتر طول بکشد. اما با چند احتیاط همراه است.
به گفتهی پزشکان استروئیدها ممکن است تا حدودی برای غضروف مفصل شما مضر باشند و در طول زمان عوارضی جانبی در بدن شما ایجاد کنند. بهتر است تزریق کورتیزون را برای مواقع ضروری نگه دارید. باید به صورت طولانی مدت و مکرر برنامه درمانی دیگری ارائه دهیم.
این تزریقات برای آسیب های جزئی، تسکین ممکن است به طور نامحدود ادامه یابدتا زمانی که درد کاملا از بین برود، اما برای دردهای مزمن و طولانی مدت، شما فقط تا 3 ماه اثرات استروئید را احساس خواهید کرد. همینطور افرادی که خواهان تسکین سریع و موقت درد آرتروز زانو هستند، ممکن است تزریق کورتیزون را انتخاب کنند. تسکین موقت درد ممکن است به فرد اجازه دهد در جلسات فیزیوتراپی شرکت کند، برای حضور در یک رویداد مهم، مانند تعطیلات برنامه ریزی شده ،جراحی تعویض مفصل زانو را به زمان مناسبتری موکول کند.
تزریق هیالورونیک اسید برای آرتروز زانو
یکی از این گزینه ها برای تسکین، تزریق اسید هیالورونیک است. در صورت موفقیت آمیز بودن، این تزریق ها می توانند عملکرد زانو را بهبود بخشند، درد را کاهش دهند و جراحی تعویض زانو را به تعویق بیاندازند یا حتی در امیدوانه ترین حالت از آن جلوگیری کنند.
هیلورونیک اسید ماده ای است که به طور طبیعی در مفاصل وجود دارد و به عنوان روان کننده و ضربه گیر عمل می کند. تزریق ها به طور موقت، با تزریق ماده ای با اثر ضربه گیری و روان کنندگی، عملکرد طبیعی زانو را بازیابی می کند. تاثیر این درمان برای هر شخص متفاوت است، اما بسیاری از بیماران ماه ها علائم بهبودی را در خود مشاهده میکنند.
به گفته پزشکان، اگر راه های درمانی دیگر مانند دارو، ورزش یا تزریق استروئید امتحان کردهاید و نتیجه ی مطلوب نداشته اید، تزریق هیالورونیک اسید پیشنهاد بعدی ماست، اما هنوز برای تعویض مفصل زانو کمی زود است.
تزریق ژل زانو یا اسید هیالورونیک جزء یکی از مطرح ترین روش های کاهش درد آرتروز زانو بعد از تزریق کورتیزون میباشد. اسید هیالورونیک مایعی روان کننده را به مفصل زانو می رساند. هدف از این کار این است که به طور موقت مفصل زانو روغن کاری شود، درد و التهاب زانو کاهش یابد و عملکرد زانو بهبود یابد.
تزریق ژل زانو برای اکثر دردهای زانو، به خصوص آرتروز خفیف تا متوسط ، خوب عمل می کند و اثرات عموماً 6 تا 12 ماه طول می کشد.
نسخه های مختلفی از تزریق هیالورونان وجود دارد که به آن ویسکومپلنتیشن نیز می گویند که برای درمان آرتروز زانو استفاده می شود و به طور مستقیم به مفصل تزریق می شوند. اسامی آنها عبارتند از:
- 1درصد هیالورونات سدیم
- هیالورونات سدیم
- هیالورونان با وزن مولکولی بالا
- هیالورونات سدیم
- هیلیان جی-اف 20
- 1 درصد هیالورونات سدیم
این مواد می توانند به کاهش درد آرتروز، افزایش تحرک و فعالیت بیشتر کمک کنند.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (تزریق پی آر پی) یا سلول درمانی برای آرتروز زانو
رایج ترین و نسبتا طبیعیترین روش ، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) نام دارد. در فرآیند تزریق PRP، پلاکت های جداسازی شده از نمونه خون خود بیمار، به مفصل، رباط یا تاندون تزریق میشود. این مواد از خواص درمانی طبیعی خون برای ترمیم بافت آسیب دیده استفاده کنند و حاوی غلظت بیشتری از پلاکت ها نسبت به خون طبیعی هستند.
بااینکه شواهد فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد تزریق PRP ممکن است برای درمان آرتروز زانو در برخی افراد موثر باشد، اما همچنان جای بحث باقی است زیرا تزریق PRP روشی استاندارد در نظر گرفته نمی شود.
تزریق سلول های بنیادی برای آرتروز زانو
برخی از داروهای تزریقی جدیدتر، به نام سلول درمانی ، از سلول ها و بافت های جمع آوری شده از بدن بیمار مانند مغز استخوان یا بافت چربی استفاده می کنند.
تحقیقات نشان میدهد سلولدرمانی التهاب مزمن را در بسیاری از بیماران کاهش میدهد و ممکن است این پتانسیل را داشته باشند که در طول زمان پاسخ درمانی را در بافت تحریک کنند.
محققان این نظریه را مطرح می کنند که وقتی سلول های بنیادی به زانوهای مبتلا به آرتروز تزریق می شود، ممکن است به سلول های غضروف تبدیل شوند.
سرکوب التهاب؛ کاهش سرعت تخریب غضروف؛ و/یا کاهش درد زانو از جمله مزایای تزریق سلول های بنیادی به شمار میآید. سلول های بنیادی مورد استفاده در این تزریق ها از مغز استخوان یا بافت چربی ها هستند که معمولا بعد از جمع آوری، پاکسازی می شوند و با دقت به مفصل، رباط یا تاندون تزریق می شوند.
اینکه آیا تزریق سلول های بنیادی در درمان آرتروز موثر است یا خیر، موضوع بحث برانگیزی است. مانند تزریق پی آر پی، تزریق سلول های بنیادی یک عمل استاندارد در نظر گرفته نمی شود.
پرولوتراپی
پرولوتراپی معمولاً شامل 15 تا 20 تزریق در بافت نرم آسیب دیده است. پرولوتراپی روی تاندون کشکک زانو انجام می شود. برای درمان آرتروز زانو، تزریق پرولوتراپی ممکن است به سایر بافت های مجاور انجام شود.
هدف پرولوتراپی تحریک ترمیم بافت طبیعی در بدن است. در طول درمان، پزشک یک ماده محرک مانند محلول دکستروز را به مفصل زانوی ملتهب و بافتهای اطراف آن تزریق میکند. در طول یک جلسه درمانی چندین تزریق - شاید 15 یا 20 بار - انجام می شود.
پرولوتراپی به طور موقت التهاب را افزایش می دهد. امید این است که التهاب اضافی به بهبود بیشتر کمک کند.
برخی از مطالعات تحقیقاتی بالینی نشان میدهند که پرولوتراپی در درمان آرتروز زانو موثر است، اما این مطالعات از نظر کیفیت متفاوت هستند. پرولوتراپی موضوعی مورد بحث است و به عنوان یک روش استاندارد در نظر گرفته نمی شود.
پرولوتراپی برای اکثر افراد مبتلا به اشکال التهابی آرتریت، مانند آرتریت روماتوئید یا نقرس، مناسب نیست.
بعد از تزریق زانو چه انتظاری می توانم داشته باشم؟
بسته به نوع ژل مورد استفاده، ممکن است بلافاصله احساس تسکین کنید و در صورت نیاز می توانید تزریق را تکرار کنید، یا ممکن است برای تسکین طولانی مدت به یک سری کوتاه از تزریق های متعدد نیاز داشته باشید. مانند همه روشها، خطر خونریزی، عفونت یا آسیب به مفصل زانو در این روش نیز وجود دارد. با این حال، اینها خطرات نادری هستند و شایع ترین عارضه جانبی درد خفیف پس از تزریق است که در عرض چند روز بهبود می یابد.
تزریق ژل چقدر می تواند در تسکین درد موثر باشد؟
تحقیقات در مورد تزریق اسید هیالورونیک بسیار بیشتر از تزریق پلاسمای غنی از پلاکت و درمان با سلول های بنیادی است. اسید هیالورونیک می تواند 4-24٪ تسکین درد بیشتری را در مقایسه با تزریق پلاسبو سالین 5 در 1-4 هفته پس از تزریق ایجاد کند.
در هفته 5 تا 13، مزایای تزریق اسید هیالورونیک ممکن است حتی بیشتر شود. برخی از مطالعات تا 43 درصد افزایش در کاهش درد نسبت به تزریق دارونما نشان داده اند. یک مطالعه اخیر نشان داد که بیمارانی که برای آرتروز زانو تزریق ژل دریافت کردند، توانستند به طور متوسط 8.7 ماه عمل جراحی زانو خود را به تاخیر بیاندازند.
آنچه تحقیقات پیشنهاد می کند: به نظر می رسد تزریق ژل برای آرتریت زانو در کاهش درد موثر است، به ویژه در پنجره 5-13 هفته پس از درمان.
آیا من کاندیدای خوبی هستم؟
مانند هر روش درمانی برای آرتریت زانو، برخی از افراد بهتر از دیگران پاسخ می دهند. تقریباً 50٪ از بیماران پس از تزریق ژل بهبود قابل توجهی در عملکرد زانو و درد دارند. تحقیقات زیادی برای درک ویژگی های افرادی که به طور مداوم به تزریق ژل برای آرتریت زانو پاسخ خوبی می دهند، انجام شده است.
اگر به دنبال تزریق ژل برای آرتریت زانو هستید، می توانید از دکتر امین جواهری در این خصوص مشاوره بگیرید تا احتمال بیشتری برای داشتن یک تجربه مثبت داشته باشید. اگر میخواهید بیشتر بدانید یا احساس میکنید که این درمان میتواند برای شما مفید باشد، آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
منابع:
سوالات متداول
به گفته پزشکان، تفاوت بین اکثر این درمان ها زمان است. در یک ماه، با یک استروئید احساس بهتری خواهید کرد. در دراز مدت، بیماران برای ماه ها و یا سال ها با پلاسمای غنی از پلاکت یا پرولوتراپی احساس بهتری داشته اند.