رایج ترین دلایل و علت پارگی مینیسک زانو
مینیسک غضروفی است که بین استخوان ران و استخوان ساق پا قرار گرفته و همچون ضربه گیر عمل می کند. در هر زانو دو مینیسک قرار دارد که غضروفهایی به شکل C را تشکیل می دهند.
این غضروفها مانند یک ضربهگیر بین استخوان ران و ساق پا عمل میکند و از فشار آمدن به زانو پیشگیری می کند. دو مینیسک قرار گرفته در مفصل زانو در هنگام انجام فعالیتهایی که نیاز به چرخش دارند یا فشار زیادی بر زانو وارد میکنند دچار پارگی یا آسیبدیدگی شود.
از شایع ترین دلایل و علت پارگی مینیسک زانو میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
چرخش ناگهانی زانو
چرخش ناگهانی زانو و چرخش بیش از حد از جمله رایج ترین دلایل پارگی مینیسک زانو است که این حادثه بیشتر در ورزش هایی همچون فوتبال، بسکتبال و والیبال اتفاق می افتد. همچنین در صورتی که در یک سطح ناهموار ورزش کنید احتمال ابتلا به این عارضه تا چندین برابر افزایش می یابد.
وارد شدن فشار مستقیم به زانو
اعمال ضربه شدید به قسمت جلویی زانو علاوه بر پارگی رباط ها می تواند منجر به پارگی مینیسک زانو نیز شود که چنین اتفاقی بیشتر در ورزشکاران و در هنگام شیرجه زدن و زمین خوردن اتفاق می افتد.
آرتروز زانو
آرتروز زانو به مرور زمان موجب ضعیف شدن زانو شده و همین عامل موجب می شود فرد در هنگام مواجه با کوچکترین ضربه ای منیسک های زانوی وی آسیب ببیند.
علت پارگی مینیسک زانو در ورزشکاران چیست؟
پارگی مینیسک زانو یکی از شایع ترین آسیب های زانو در ورزش است که به دنبال ورزش هایی همچون والیبال، بسکتبال و... رخ می دهد. مینیسک ها در مفصل زانو وظایف متعددی از جمله افزایش پایداری مفصل زانو، انتقال و پخش نیروهای وارده به مفصل، افزایش نرمی مفصل و... برعهده دارد.
همان طور که دیدید پارگی مینیسک زانو بیشتر به دلیل چرخاندن یا پیچش ناگهانی و سریع پا اتفاق می افتد و ورزشکاران نیز بنا به کارشان دائما در حال چرخش و حرکات های ناگهانی هستند که چنین حرکات هایی یک فرد ورزشکار را در معرض آسیب دیدگی و پارگی مینیسک زانو قرار می دهد.
ورزشهای پربرخوردی مانند دو، بسکتبال، فوتبال، هاکی، راگبی و دوچرخهسواری خطر آسیب دیدن زانو و بروز زانودرد را افزایش میدهد. ورزشهایی که در آنها از کفشهایی با استوکهای تیز استفاده میشود، ورزشهایی که تغییر جهت ناگهانی بازیکنان را ایجاب میکند و ورزشهای تماسی جزء عاملهای خطر شایع زانو و پارگی مینیسک زانو به شمار میآیند.
البته روش درمان پارگی مینیسک زانو در ورزشکاران بسته به نوع پارگی متفاوت است. سه نوع پارگی مینیسک زانو وجود دارد که هریک از آنها علائم مخصوص به خود را دارند:
پارگی خفیف مینیسک زانو در ورزشکاران
در پارگی خفیف مینیسک زانو بیمار درد و تورم محدودی را در ناحیه زانو خود احساس می کند و ممکن است این وضعیت به مدت دو الی 3هفته باقی بماند.
پارگی متوسط مینیسک زانو
پارگی متوسط ممکن است باعث ایجاد درد در وسط یا مرکز زانوی شما شود. تورم به مرور طی 2 یا 3 روز بدتر میشود. ممکن است این امر باعث شود احساس کنید زانوی شما به شدت خشک شده و در توانایی شما برای خم کردن زانو محدودیت ایجاد شده است، اما معمولا راه رفتن برایتان امکانپذیر است.
ممکن است در هنگام چرخاندان زانو یا خم کردن آن احساس درد شدید داشته باشید. این علائم ممکن است طی 1 یا 2 هفته از بین بروند اما با چرخاندن یا استفاده زیاد از زانو دوباره برگردند. اگر پارگی درمان نشود درد میتواند سالها برود و بیاید.
پارگی شدید مینیسک زانو
در پارگی شدید، تکههایی از مینیسک پاره شده وارد فضای زانو شود و در تست پارگی مینیسک زانو این عارضه به طور کامل مشخص می شود. این امر میتواند باعث شنیده شدن صدا از زانو ، درد شدید و قفل شدگی آن شود. در این نوع آسیب دیدگی زانو شما قادر به صاف کردن زانو نخواهید بود. ممکن است در زانوی خود احساس لقی کنید. و یا درست بعد از آسیب دیدن ورم و تورم شدیدی را در زانوی خود احساس کنید.
حتما بخوانید: جراحی و ترمیم مینیسک زانو چگونه انجام میشود؟
علت پارگی مینیسک زانو در سالمندان چیست؟
بافت تشکیل دهنده مینیسک با بالا رفتن سن، به تدریج ضعیف میشود و مینیسک زانو مستعد فرسایش و پارگی قرار می گیرد. افراد مسن معمولا بر اثر آسیبهای بسیار جزئی مانند بالا و پایین رفتن در هنگام انجام حرکت اسکات، به پارگی مینیسک دچار میشوند.
در اغلب موارد سالمندان بدون اینکه به هیچ آسیب شدید و جدی دچار شود باعث پارگی و فرسایش مینیسک نمیشود. پارگی مینیسک در این افراد، اغلب به خاطر وضعیت عمومی زانوی آنها و ابتلا به آرتروز زانو به خاطر بالا رفتن سن میباشد.
فرسایش مینیسک، معمولا باعث میشود که مینیسک ساییده شده و در جهتهای مختلفی دچار پارگی شود.
کدام متخصص پارگی مینیسک زانو را درمان می کند؟
پزشکان عمومی معمولاً نخستین پزشکانی هستند که آسیب زانو را تشخیص میدهند. چنانچه بیمار به دلیل آسیبدیدگی زانو به اورژانس مراجعه کند، متخصص اورژانس بیمار را مورد معاینه و درمان قرار می دهد.
اما تشخیص دقیق و درمان پارگی مینیسک زانو و نوع آن بر عهده متخصص یا جراح ارتوپد می باشد. متخصص ارتوپد که به آن متخصص استخوان و مفاصل یا جراح استخوان و مفاصل یا ارتوپد نیز میگویند؛ پزشکی است که با استفاده از روش های جراحی و غیر جراحی به تشخیص و درمان مشکلات حرکتی می پردازد.
در اغلب موارد متخصص ارتوپد به کمک روش های غیرجراحی پارگی مینیسک زانو را تحت درمان قرار می دهد. دارو درمانی، ورزش و دیگر روش های بازسازی و ترمیم مینیسک های پاره شده از بهترین روش هایی هستند که برای درمان مینیسک زانو استفاده می شوند.
البته در مواردی که پارگی مینیسک زانو شدید باشد؛ پزشک ارتوپد با استفاده از بهترین و مناسبترین روش جراحی ارتوپدی به درمان و ترمیم مینیسک زانو می پردازد.
مهم ترین علائم پارگی مینیسک زانو
علائم و نشانه های پارگی مینیسک زانو بسته به نوع، شدت آسیب دیدگی و شرایط بدنی بیمار متفاوت است. از جمله رایج ترین علائم این نوع پارگی شامل موارد زیر میشود:
- درد موضعی در نزدیکی ناحیه پارگی مینیسک زانو
- شدید شدن درد زانو در هنگام راه رفتن
- تورم به دلیل تجمع مایع در مفصل زانو
از رایج ترین علائم مزمن پارگی مینیسک زانو که پس از گذشت چندین روز مشاهده می شود.این علائم عبارتاند از:
- شنیده شدن صدا های غیرطبیعی از مفصل زانو
- آب آوردن زانو
- قفل شدن زانو در هنگام حرکت دادن زانو
- خالی شدن و احساس ناپایداری در زانو
راه های پیشگیری از پارگی مینیسک زانو
با اینکه پیشگیری از مینیسک زانو آن هم برای ورزشکاران کار بسیار سخت و نشدنی است اما به کمک برخی اقدامات می توان ریسک ابتلا به این عارضه را تا حد زیادی کاهش دهد.
از جمله راهکارهای ساده برای پیشگیری از پارگی مینیسک زانو شامل:
پرهیز از بی تحرکی
استراحت زیاد باعث ضعیف شدن عضلات شده و بیمار را در معرض آسیب قرار می دهد. البته باید در هنگام ورزش کردن نیز باید دقت و توجه زیادی داشته باشید. سعی کنید برنامه ورزشی داشته باشید که آسیبی به زانویتان وارد نکرده و متناسب با شرایط بدنی شما باشد.
به طور منظم ورزش کنید
ورزش باعث مقاوم شدن عضلات و مفصل شده و با تاثیری که در تقویت عضلات زانو دارد باعث افزایش انعطافپذیری می شود. از بهترین تمرینات و حرکات ورزشی برای تقویت مینیسک زانو شامل: پیادهروی، شنا، حرکات ایروبیک آبی و دوچرخهسواری روی دستگاه
قبل از ورزش کردن، بدن خود را با فعالیت های بدنی سبک گرم نگه دارید.
بین تمرینات ورزشی به بدن خود استراحت دهید
در هنگام ورزش کردن از کفش های مناسب و اندازه ی پا بپوشید