زانو درد شبانه یا درد زانو هنگام خواب
هیچ چیز کلافه‌کننده‌تر از این نیست که پس از یک روز کاری سخت که می‌خواهیم به تختخواب برویم، درد شدیدی را در زانو احساس کنیم. بروز درد شدید زانو هنگام خواب مشکلی رایجی است که امروزه پیر و جوان نمی‌شناسد و بسیاری از افراد را درگیر خود کرده است.
مسلماً تحمل درد زانو در هنگام خواب به‌دلیل عدم وجود حواس در شب، سخت‌تر از روز می‌باشد. ما در طول روز کارهای زیادی انجام می‌دهیم که همین عامل موجب میشود ذهنمان درگیر اتفاقات مختلف باشد. بنابراین اگر به دردی هم دچار باشیم آن درد را کمتر احساس می‌کنیم.
ولی زمانی که به رختخواب می‌رویم درگیری ذهنی نداریم درنتیجه زانودرد به احساسی اصلی تبدیل میشود و هیچ چیز نمی‌تواند آن را پنهان کند. به همین منظور زیاد شنیده میشود که بسیاری از افراد که به این درد دچار هستند در طول روز هیچ‌گونه دردی را احساس نمی‌کنند و درد بیشتر شبها به سراغشان می‌آید.
دردهای زانو در هنگام خواب عموماً باعث بیدار شدن بیمار از خواب نیز می‌شوند و معمولاً زمانی که فرد وارد مرحله عمیق خواب شده است او را بیدار می‌کند.
اصلی‌ترین دلایل و علت درد زانو هنگام خواب
ازآنجایی‌که درد زانو هنگام خواب، موجب برهم زدن خواب میشود و کیفیت خواب را تحت تأثیر قرار می‌دهد، دانستن علت درد زانو هنگام خواب بسیار اهمیت دارد. مهم‌ترین دلایل و علت درد زانو هنگام خواب شامل موارد زیر هستند:
آرتروز یا ساییدگی زانو
آرتروز یا ساییدگی زانو از شایع‌ترین علل درد زانو هنگام خواب است که بیشتر در افراد مسن و سالمند مشاهده میشود. آرتروز زانو، بیماری‌ای است که به علت از بین رفتن غضروف مفصل ایجاد میشود. با نازک شدن غضروف‌ها، استخوان‌ها به یکدیگر ساییده می‌شوند که موجب بروز دردهایی در مفصل زانو میشود.
زانودردهای ناشی از آرتروز زمانی به اوج خود می‌رسند که بیمار در طول روز فعالیت‌های زیادی را انجام می‌دهد. البته این عارضه تنها برای سالمندان رخ نمی‌دهد بلکه جوانان نیز می‌توانند به درد آرتروز مبتلا شوند.
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید زانو
آرتریت روماتوئید یا همان روماتیسم زانو باعث میشود مفصل زانو حساس شود، درد بگیرد و همچنین خشک، گرم و متورم گردد. آرتریت روماتوئید (رماتیسم مفصلی زانو) بیماری‌ای التهابی است که مفاصل سراسر بدن، ازجمله زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
نقرس
نقرس اختلالی است که در اثر تجمع ماده اسید اوریک ایجاد میشود و در ناحیه زانو نشان‌دهنده ایجاد التهاب است که با درد شدید، ورم و التهاب در مفصل زانو همراه می‌باشد. رایج‌ترین علامت بیماری نقرس ایجاد درد شدید و یک‌باره در هنگام خواب است که این درد ممکن است در دیگر مفصل‌های بدن نیز مشاهده شود. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید مطلب نقرس زانو را مطالعه نمایید.
بورسیت زانو
بورس‌ها، کیسه‌های حاوی مایع هستند که بین استخوان، تاندون و غضروف‌ها قرار گرفته‌اند. این کیسه‌ها امکان حرکت کردن تاندون‌ها را بر روی مفصل‌ها فراهم می‌آورند و موجب تسهیل حرکت آنها می‌شوند.
در صورتی که این کیسه‌ها یا بهتر است بگویم بالشتک‌ها دچار آسیب‌دیدگی و التهاب شوند و بیماری بورسیت زانو رخ دهد، با حرکت کردن مفصل، درد شدیدی در زانو ایجاد میشود. این درد در تمام طول روز مشاهده میشود اما شدت آن در شبها خصوصاً هنگام خواب بیشتر است.
استئونکروز یا سیاه شدن سر استخوان
سیاه شدن سر استخوان یا استئونکروز زانو بعد از آرتروز زانو، شایع‌ترین علت درد زانو هنگام خواب است که به‌دنبال اختلال در خونرسانی به استخوان ایجاد میشود. زمانی که خون کافی به استخوان‌ها نرسد شروع به مردن می‌کنند. از این رو این بیماری به مرگ استخوان‌ها نیز معروف است.
علت بروز درد زانو در هنگام خواب به‌دنبال بیماری استئونکروز، کم شدن میزان اکسیژن و جریان خون است که همین عامل موجب درد و ناراحتی شدید میشود.
سندرم زانوی دونده
سندرم زانوی دونده، یکی از شایع‌ترین علل درد زانو در ورزشکاران است. اگر زانوی دونده داشته باشید، ممکن است دردی مبهم پشت کشکک زانو، دردی گنگ یا منتشرشونده نزدیک زانو، یا سایشی در اطراف کشکک زانو احساس کنید.
درد ناشی از زانوی دونده زمانی شروع میشود که کشکک زانو به‌درستی حرکت نمی‌کند و به قسمت پایینی استخوان لگن ساییده میشود. این اتفاق ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- تمرین فیزیکی بیشازحد
- آسیب ناشی از فشار مکرر
- جا به جا شدن استخوان کشکک
- مشکلات مربوط به راه رفتن مانند به داخل چرخیدن پاها در هنگام راه رفتن
- ضعیف شدن عضلات لگن
- سفتی ماهیچه همسترینگ یا تاندون آشیل
در بیشتر موارد، علائم زانوی دونده پس از چند هفته استراحت از بین می‌روند. استفاده از کمپرس یخ و مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) بدون نسخه (OTC) مانند Advil یا Aleve می‌توانند به کاهش التهاب و درد زانو در طول شب کمک کنند.
پارگی منیسک
همه آسیب‌های زانو در ابتدا آشکار نیستند و ممکن است تنها در طول درد شبانه تشخیص داده شوند. این امر به‌ویژه درمورد پارگی‌های منیسک که در آن دو تکه غضروف گوه‌ای شکل بین استخوان لگن و ساق پا پاره می‌شوند، صادق است.
پارگی منیسک اغلب به‌دلیل آسیب حاد مانند پیچش ناگهانی زانو در حین ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال، بیسبال، اسکی یا کشتی رخ می‌دهد. پارگی‌های منیسک همچنین می‌توانند از عوارض آرتروز زانو باشند.
پارگی‌های خفیف منیسک اغلب می‌توانند پس از استراحت، استفاده از بریس زانو، استفاده از کمپرس یخ و مصرف NSAIDs بهبود یابند. موارد شدید ممکن است نیاز به جراحی آرتروسکوپی داشته باشند.
تاندونیت
تاندونیت دردی است که توسط تحریک یا آسیب به تاندون‌های اطراف زانو ایجاد میشود. این تاندون‌ها، ماهیچه‌های شما را به استخوان‌ها متصل کرده و به شما در حرکت پا کمک می‌کنند. هنگامی که از آنها بیشازحد کار کشیده میشود—مانند راه رفتن زیاد، دویدن یا ایستادن—ممکن است متورم و دردناک شوند.
افراد مبتلا به تاندونیت اغلب در طول روز حالشان خوب است، اما با شروع استراحت بدن، درد شروع میشود. به همین دلیل بسیاری از افراد، درد زانو را در طول شب احساس می‌کنند؛ این درد به‌ویژه پس از روزی طولانی که سر پا بوده‌اند، بیشتر مشاهده میشود. تاندون‌ها در حالت سکون سفت می‌شوند و درد زمانی که دراز کشیده‌اید، بیشتر به چشم می‌آید.
روش‌های درمان تاندونیت شامل استراحت، انجام تمرینات کششی و استفاده از کمپرس یخ برای کاهش تورم هستند.
آسیب‌ها یا ضربه‌های قبلی
آسیب‌های قدیمی زانو همیشه ساکت نمی‌مانند. حتی اگر آسیب ماه‌ها یا سال‌ها پیش رخ داده باشد، باز هم می‌تواند باعث درد زانو در طول شب شود. آسیب‌ها شامل پیچ‌خوردگی‌های گذشته، شکستگی‌ها یا جراحی‌هایی هستند که به‌طور کامل بهبود نیافته‌اند.
در طول روز، به‌خاطر فعالیتی که دارید زانوی شما گرم است. اما در طول شب، با خنک شدن بدن و ساکن ماندن، آسیب‌های قدیمی سفت می‌شوند و شروع به درد می‌کنند. به همین دلیل برخی افراد درد شدید زانو را در شب احساس می‌کنند.
علت درد زانو هنگام خواب در کودکان
پادرد و زانودرد از شایع‌ترین اختلالاتی هستند که باعث درد و ناراحتی کودک می‌شوند و بیشتر در هنگام خواب بروز پیدا می‌کنند. اما جای نگرانی نیست؛ زیرا علت اصلی درد زانو هنگام خواب، رشد استخوان‌ها است. این دردها عموماً در کودکان سه تا 12 سال دیده می‌شوند و تا پایان سال‌های نوجوانی فروکش می‌کنند.
البته همیشه نباید درد شبانه زانو را تنها نشانه‌ای از رشد استخوان قلمداد کرد. بلکه ممکن است این درد به‌دلیل وجود مشکلات و بیماری‌هایی در زانو باشد که درمان نکردن آنها، خطرات زیادی را در آینده برای بیمار به همراه داشته باشد. علت‌های دیگر درد زانو هنگام خواب در کودکان شامل موارد زیر هستند:
- پرتحرک بودن کودک و پرش‌های مکرر در طول روز
- آرتروز نوجوانی یا آرتروز زودرس جوانی
- بیماری اسگود شلاتر
- سندروم زانوی جهندگان یا تاندونیت کشکک زانو
روش‌های تسکین درد زانو هنگام خواب
با اینکه برای درمان زانو درد هنگام خواب باید فکری جدی کرد و درصورت ادامه‌دار بودن به پزشک و جراح ارتوپد مراجعه نمود، اما برای اینکه خوابی راحت داشته باشید و از دردهای زانو خلاص بمانید، پیشنهاد می‌کنیم اقدامات زیر را انجام دهید:
استفاده از داروهای مسکن قبل از خواب
داروهای مسکن را 30 دقیقه قبل از رفتن به تختخواب مصرف کنید تا قبل از خواب به‌طور کامل اثرات تسکینی دارو تأثیر خود را بگذارند. البته توجه نمایید شما مجاز به استفاده از داروهای مسکن خفیف همچون استامینوفن هستید که ضرر و عوارض محدودی بر جای می‌گذارند.
ماساژ دادن زانو
ماساژ دادن زانو تأثیر بسیار خوبی در کاهش درد زانو هنگام خواب دارد؛ زیرا ماساژ موجب به جریان افتادن گردش خون در تمام مفصل میشود و از این رو در بهبودی کیفیت خواب شما نیز تأثیرگذار است.
بالا قرار دادن پاها
بالا قرار دادن پاها از سطح بدن در رفع احتباس مایعات و برگشت خون تأثیرگذار است. همین کار ساده در تسکین دردهای شبانه زانو بسیار مؤثر است.
گرفتن دوش گرم قبل از خواب
دوش گرفتن قبل از خواب در تسکین دردهای مفصل و کاهش التهاب و ورم زانو بسیار مؤثر است. دوش با آب ولرم بهترین گزینه برای درمان چنین دردهایی می‌باشد.
اصلاح وضعیت خوابیدن
کسانی که از درد زانو هنگام خواب رنج می‌برند بهتر است به پهلو بخوابند و بالشی را بین زانوهای خود قرار دهند. در صورتی که شما عادت دارید به پشت بخوابید حتماً از بالشی زیر زانو استفاده کنید؛ زیرا چنین حالتی گردش خون را راحت‌تر کرده و مفصل زانو را از هر گونه ورم و التهابی پاکسازی می‌کند.
تمرین بهداشت مناسب خواب
در حالی که درد می‌تواند خواب شما را مختل کند، می‌توانید با کمک روش‌های زیر شبی آرام‌تر داشته باشید:
- از چرت زدن‌های طولانی در طول روز خودداری کنید.
- در هنگام خواب، اتاق خود را خنک و تاریک کنید.
- از خوردن غذاهای سنگین یا ورزش کردن درست قبل از خواب خودداری کنید.
- با پزشک خود درمورد مصرف مکمل‌های ملاتونین یا سایر داروهای آرامش‌بخش صحبت کنید.
- قبل از خواب از تلفن یا کامپیوتر استفاده نکنید؛ زیرا نور آبی صفحه نمایش خواب شما را مختل می‌کند.
ورزش منظم
ورزش منظم به افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند آرتروز کمک می‌کند تا درد کمتری را تجربه کنند.
در حالی که زیاده‌روی در ورزش می‌تواند باعث درد زانو شود، مقدار متوسطی از فعالیت به حفظ سلامت مفاصل شما کمک می‌کند. فعالیت‌های کم‌برخورد مانند راه رفتن، شنا و یوگا می‌توانند مفاصل شما را شل و انعطاف‌پذیر نگه دارند.
درد زانو در هنگام خواب چه زمانی خطرناک است؟
امروزه بسیاری از افراد از درد زانو هنگام خواب شکایت دارند اما قبل از هر چیزی بهتر است بدانید این دردها همیشه نشانه‌ای از آسیب نیستند و به‌عنوان دردی موقتی هستند که به‌دنبال فعالیت بیشازحد در طول روز ایجاد می‌شوند.
اما در صورتی که درد زانو هنگام خواب با چنین شرایطی همراه باشد باید خیلی جدی گرفته شود:
- درد زانو با تورم، قرمزی یا احساس گرمای ناگهانی در قسمت آسیب‌دیده
- دردی که به‌مدت چند روز تا چندین هفته ادامه دارد
- قفل کردن زانو به گونه‌ای قادر به صاف کردن آن نباشید
- شنیده شدن صداهای غیرطبیعی همچون صدای تق تق از زانو
در چنین مواردی باید فکر جدی برای درمان این دردها بکنیم؛ زیرا این علائم نشان‌دهنده آسیب جدید در زانو می‌باشند. در این مواقع از چنین روش‌هایی برای درمان درد زانو در هنگام خواب استفاده میشود:
- ورزش درمانی
- فیزیوتراپی
- لیزر درمانی
- اولتراسوند
- تحریکت الکتریکی
- اوزون تراپی
- درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی
درنهایت اگر سایر روش های درمانی مؤثر نباشند باید عمل جراحی انجام دهید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
درصورت همراهی درد زانو با موارد زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- ناتوانی در تحمل وزن روی زانو
- درد شدید با ماندگاری بیش از 48 ساعت
- ناتوانی در کشیدن یا خم کردن کامل زانو
- خالی کردن زانو
- تغییر شکل فیزیکی یا تغییر رنگ زانو
- شنیدن صدای خرد شدن یا تق تق زانو در هنگام حرکت
جمع‌بندی
درد شدید زانو در طول شب می‌تواند آزاردهنده و مختل‌کننده باشد و خوابیدن آرام را دشوار کند. درک علت درد زانو می‌تواند به شما کمک کند تا گام‌های درستی را برای تسکین درد بردارید. درد زانو در شب اغلب بیشتر احساس میشود؛ زیرا ماهیچه‌ها شل می‌شوند، جریان خون تغییر می‌کند و مغز شما زمانی که حواس‌پرتی کمتری وجود دارد، بیشتر بر روی ناراحتی متمرکز تمرکز می‌کند.
خوشبختانه، بسیاری از درمان‌های خانگی می‌توانند علائم شما را کاهش دهند. اما اگر درد ادامه یابد، بدتر شود، یا به‌طور منظم باعث اختلال در خواب شود باید به پزشک مراجعه کنید.
منابع
physicianpartnersofamerica.com
سوالات متداول
برخی از علل درد زانو ممکن است با ورزشهای ملایم پیادهروی درمان شوند. مهم است که از پیادهروی بیشازحد، که ممکن است درد زانو را بدتر کند، خودداری کنید.
مطالب مشابه
پس از جراحی رباط صلیبی، تجربه مقداری درد طبیعی است. سطوح درد می‌توانند بر اساس شرایط فردی متفاوت باشند، اما به‌طور کلی، درد خفیف تا متوسط نشان می‌دهد که بدن در حال بهبودی است. اما درد شدید ، تیز یا دردی که به‌جای بهبودی، بدتر شود نگران‌کننده است و گاها نشانه عفونت، لخته‌ی خون یا بهبود نامناسب است.
در عقب زدگی زانو، مفصل زانو در جهت اشتباه خم میشود که اغلب منجر به تورم، درد و آسیب بافتی می‌گردد. در موارد شدید، رباط‌هایی مانند رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط صلیبی خلفی (PCL)، یا رباط پوپلیتئال (رباطی که در امتداد پشت زانو قرار دارد) ممکن است دچار پیچ‌خوردگی (رگ به رگ شدن) یا پارگی شوند.
عفونت مفصل لگن وضعیتی جدی است که زمانی رخ می‌دهد که میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به لگن یا بافت استخوانی اطراف آن حمله کنند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث درد شدید، تورم و سفتی قابل توجهی شوند و حرکت یا استفاده عادی از مفصل لگن را دشوار سازند.
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان می‌کند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده میشود.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیشازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
نظرات
-
النا
سلام آقای دکتر .هر دو زانوهام هنگام نشستن و خوابیدن حتی به پهلو هم درد دارن مثل کسی که ساعت‌ها جایی نشسته باشه و مجبور هست جا به جا بشه تا از شر اون درد در امان باشه بنظرتون چه کار کنم ؟
مدیر سایتخدا قوت باید عکس رادیوگرافی رخ هر دو زانو ایستاده گرفته شود تا بر مبنای این عکس بررسی دقیق صورت بگیرد.
-
عیسی زاده
سلام دکتر من شبها پای چپم تو قسمتهای مچ پا، زانو (بیشتر) و کشاله رانم درد میگیره . میشه کمکم کنید خیلی این موضوع اذیت کنندس
مدیر سایتخدا قوت این درد شما می تونه مربوط به کمبود های ویتامینی و تحریک اعصاب انتهای ستون فقرات باشه.
-
حدیث فتحی
من مغازه دار هستم و درطول روز توی قسمت زانوم احساس خستگی میکنم. و شبا ک میخابم درد زانوم شروع میشه با قسمت پشت زانوم بیش از حد احساس خستگی میکنم
مدیر سایتخدا قوت شما باید حدود 15 تا 20 جلسه فیزیوتراپی مداوم و در ادامه ورزش های زانو را هم انجام بدید.
-
خدیجه کاظمی
ممنون آقای دکتر ولی من موقع بیدارشدن گاهی زانودرددارم
مدیر سایتخدا قوت برای درمان خانگی این موضوع بهتر است موقع بیدار شدن زانو ها رو تقویت کنید و مقداری عضلات خودتون رو گرم بکنید اگر این احساس درد رو دارید بعد شروع به راه رفتن کنید.
-
مهرانه نداف
سلام . مادر من قبلش زانو درد نداشت رفت پیاده روی طولانی از اون موقع تا حالا زانوش درد گرفت دو ماهی میشه . ببه نظر شما مشکل از کجاست ؟
مدیر سایتخدا قوت به مفصل زانو فشار اومده ایشون بایستی پیاده رویشون رو کمتر کنند و کلسیم و ویتامین D و ضد التهاب مصرف کنند. باز برای بررسی بیشتر می تونید از مطب وقت بگیرید تا تشریف بیارن تا بررسی دقیق انجام بشه.
-
کریم صمدیان
ممنون از آقای دکتر برای اطلاعات عمومی خیلی خوب بود