کیسه هایی کوچک و ژله مانند را بورسا می گویند. این کیسه ها در نقاط مختلفی از بدن مانند: لگن، زانو، پاشنه پا، آرنج و ... قرار گرفته اند.
محتویات ژله مانند داخل بورسا ها به گونه ای هستند که بعنوان ضربه گیر عمل می کنند. این کیسه ها در حد فاصل استخوان ها و بافت های نرم قرار گرفته اند.
در ادامه به بررسی کامل بیماری بورسیت زانو می پردازیم. با ما همراه باشید.
بوریست زانو چیست؟
به التهاب بورس های زانو، بوریست می گویند. بورسیت زانو باعث افزایش مایع سینوویال شده و هر چقدر این مایع افزایش یابد درد و حساسیت نیز افزایش می یابد.
بورس ها کیسه های بافتی نازکی هستند که بسیار قابل انعطاف است؛ در داخل این کیسه ها مایعی به نام سینوویال وجود دارد که این مایع از سلول هایی تشکیل شده است که سطح دخلی بورس را فرش کرده است.
این کیسه ها را می توان به عنوان کیسه های نازک پلاستیکی تشبیه کنیم که در آنها بسته است و مقدار کمی از مایع لغزنده در درون آن وجود دارد.
این کیسه ها در مناطقی از اطراف زانو قرار گرفته است که در آن مناطق بافت ها باید روی یکدیگر حرکت می کنند. پس برای تسهیل این حرکت بین دو بافت متحرک یک بورس قرار میگیرد.
اغلب بورس ها بین استخوان کشکک و پوست قرار گرفته و موجب می شود تا پوست جلویی کشکک به راحتی روی آن حرکت نماید.
هر زانو از 11 بورس ساخته شده است از این رو زمانی که یکی از این بورس ها چار التهاب شود؛ در صورت عدم درمان می تواند دیگر بورس ها را نیز درگیر کند و درد و ناتوانی شدیدی را در زانو به همراه بیاورد.
مهم ترین علل و دلایل بوریست زانو
عوامل مختلفی در آسیب دیدگی بورس ها یا بوریست زانو نقش دارد که از مهم ترین آنها عبارتاند از:
- وارد شدن ضربه مستقیم به زانو
- وارد شدن فشار مکرر و مستمر به زانو
- تاندونیت کشکک زانو
- بروز عفونت های باکتریایی در مفصل زانو یا بیماری آرتریت روماتوئید یا روماتیسم زانو
- عوارض ناشی از آرتروز یا ساییدگی زانو همچون بروز خار استخوانی در مفصل
همچنین احتمال بروز چنین بیماری در برخی افراد بیشتر از سایرین است:
- ورزشکاران ( خصوصا ورزش هایی که در آن ها به طور مکرر به زانو ضربه وارد می شود همچون کشتی، فوتبال و والیبال و...)
- افراد چاق ( چاقی و اضافه وزن فشار زیادی را به مفصل زانو را وارد می کند از این رو احتمال بروز بوریست در چنین افرادی بیشتر از سایرین است )
- نصاب ها، لوله کش ها و باغبان ( به طور کلی احتمال بروز بوریست در افرادی که به اقتضای شغلشان مجبورند زمان های طولانی را زانویشان را خم کنند؛ زیاد می باشد)
علائم بوریست زانو
علائم و مشخصات بیماری بوریست زانو بسیار متفاوت و بسته به اینکه کدام بورس آسیب دیده و میزان آسیب دیدگی چقدر بوده است؛ متفاوت است. علائم بورس بلافاصله پس از آسیب دیدگی ظاهر می شود که با چنین نشانه هایی همراه است:
- درد شدید در قسمت جلویی زانو
- گرم شدن زانو
- خشک و سفت شدن مفصل زانو
- شدت گرفتن درد در زمان استراحت
- کم شدن دامنه حرکتی بیمار
- حساسیت بودن به لمس
- کم شدن دامنه حرکتی مفصل
بورسیت زانو را چگونه تشخیص دهیم؟
راهکارهای متفاوتی برای بررسی بورسیت زانو وجود دارند. به طور مثال با تهیه ی گرافی های تشخیصی می توان احتمال بورسیت زانو و میزان آسیب دیدگی مفصل زانو را مورد بررسی قرار داد. در مواقعی که متخصص ارتوپدی به بورسیت عفونی مشکوک شود می تواند از محل مورد نظر نمونه گیری نماید تا بتواند به طور دقیق به بررسی بیماری و انتخاب راهکار مناسب برای رفع آن بپردازد.
راه های درمان بوریست زانو
هدف اصلی از درمان بوریست زانو، کاهش درد و التهاب، بازگرداندن توان حرکتی، پیشگیری از ناتوانایی و عود کردن دوباره بیماری است که جراح ارتوپد متناسب با شرایط بیمار بهترین روش درمانی را انتخاب می کند.
از جمله روش های درمان بوریست زانو عبارتاند از:
درمان خانگی بوریست زانو
استراحت دادن به مفصل زانو یکی از بهترین کارها برای تسکین دردهای بوریست زانو است. تأکید بر استراحت، به منظور کاهش التهاب و افزایش گردش جریان خون برای تسریع روند بهبودی می باشد.
همچنین در این دوران باید از وارد کردن فشار مضاعف به زانو خودداری کنید. اگر در کنار استراحت از کمپرس یخ و بانداژکشی استفاده کنید به این روش، روش RICE گفته می شود. که جزو موثرترین روش های درمان خانگی است و تاثیرگذاری بسیار خوبی دارد.
دارو درمانی بورسیت زانو
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی همچون ایبوپروفن و ناپروکسن از جمله بهترین داروهایی هستند که برای درمان بوریست زانو، تجویز می شوند. همچنین در مواردی که علت بوریست زانو عفونت باشد پزشک یک دوره درمانی با آنتیبیوتیک را تجویز میکند.
تزریق درمانی بورسیت زانو
در صورتی که بیماری بورسیت زانو تداوم یابد و به درمانهای اولیه واکنشی نشان ندهد، در این صورت پزشک ارتوپد از تزریق کورتیکواستروئید، اوزون و پی آر پی برای درمان بورس آسیب دیده استفاده میکند تا التهاب آن را کاهش دهد. عموما التهاب حاصل از بوریست پس از تزریق بلافاصله از بین میرود اما ممکن است درد و تورم ناشی از تزریق تا چند روز باقی بماند.
فیزیوتراپی بورسیت زانو
فیزیوتراپی یکی از پرکاربردترین روش ها در درمان انواع آسیب های زانو است که جراح ارتوپد برای بهبودی سریعتر بیماری، شما را به یک متخصص فیزیوتراپی اراج می دهد.
متخصص فیزیوتراپی به شما یکسری تمرینات ورزشی برای افزایش انعطافپذیری و تقویت عضلات را آموزش می دهد. شما با به کارگیری این روش درمانی، دردتان کاهش یافته و احتمال ابتلای دوباره زانو به بورسیت نیز پایین میآید.
البته توجه نماید فیزیوتراپی برای درمان بورسیت زانو باید محافظهکارانه انجام شود تا موجب تشدید این عارضه نشود. زمانی که تورم اولیه کاهش یافت یک برنامه کششی و تقویتی ملایم ارائه میشود که این تمرینات در بازیابی حرکات و افزایش قدرت برای تحمل فشار روی تاندونها و مفصل زانو بسیار موثر است.
لیزر درمانی بورسیت زانو
لیزر درمانی یک روش بیخطر، مطمئن، مؤثر و بدون درد برای کاهش التهابات حاصل از بوریست است که در روش لیزر درمانی از پرتو متمرکزشده نوری با طول موج، شدت و زمان مناسب به منظور بهبودی سریعتر ناحیه آسیبدیده استفاده می شود.
مگنت تراپی بورسیت زانو
مگنت تراپی یا مغناطیس درمانی یکی از روش های درمانی ایمن و کم خطر است که در تسکین درد و بهبودی بیمار بسیار تاثیرگذار است. در این روش درمانی از انرژی مغناطیسی برای بهبودی عملکرد مفصل و پیشگیری از جراحی های غیرضروری که می تواند عوارض زیادی را در پی داشته باشد؛ انجام می شود.
امواج مغناطیسی در مگنت تراپی موجب افزایش جریان خون در عروق و مویرگ های کوچک شده که همین امر موجب کاهش دردهای عضلانی و مفصلی ناشی از بوریست زانو می شود.
اولتراسوند تراپی بورسیت زانو
اولتراسوند از دیگر روش های درمانی در شاخه فیزیوتراپی است که در این روش از امواج صوتی برای درمان بوریست زانو استفاده می شود.
همچنین روش اولتراسوند برخلاف بسیاری از روشهای قدیمی ضدالتهابی که سیستم عصبی را از کار میاندازد، اما این روش با تاثیری که در روند طبیعی بهبودی دارد باعث بهبودی سریعتر آسیب ها می شود.
تمرینات ورزشی
متخصص فیزیوتراپی ممکن است برای شما کشش عضله همسترینگ را به عنوان بخشی از برنامه درمانی در نظر گیرد. یکی دیگر از تمرینات ورزشی که ممکن است به شما داده شود کشش ران و ساق پا است.
عمل جراحی
در صورتی که به بوسیت مزمن دچار شدید و دیگر روش های درمانی تاثیری در بهبودی بیمار نداشته باشد در این صورت پزشک انجام عمل جراحی را برای برداشتن بورس های ملتهب شده تجویز می نماید. جراحی پرکاربرد در درمان بوریست زانو، آرتروسکوپی است که یک روش جراحی کم تهاجمی است که با ایجاد برش های بسیار کوچک در مفصل انجام می شود.
نتیجه گیری
تشخیص بورسیت زانو به عهده ی متخصص ارتوپدی می باشد و از طریق معاینات پزشکی تایید می شود. بهتر است از هرگونه اقدام درمانی خودسرانه پرهیز نمایید تا شدت آسیب دیدگی مفصل زانو، افزایش پیدا نکند.
اگر علت بورسیت زانو، عامل عفونی باشد و با راهکارهای غیرتهاجمی درمان نشود، ممکن است پزشک مربوطه از تزریق داروهای مخصوص مانند کورتیکواستروئید و یا تکنیک های تهاجمی مانند عمل جراحی برای درمان بورسیت زانو استفاده نماید.