مهم ترین علائم پارگی رباط صلیبی زانو و راه‌های درمان

پارگی رباط صلیبی چگونه ایجاد می شود؟

پارگی رباط های صلیبی از شایع ترین آسیب های زانو در ورزش است که در اثر وارد شدن فشار و آسیب اضافی به رباط ها این اتفاق می افتد. آسیب دیدن این عضو زانو بر عملکرد زانو تاثیر زیادی می گذارد.

این عارضه از یک کشیدگی ساده و خفیف تا پارگی کامل رباط صلیبی متغیر است از این رو علائم پارگی رباط صلیبی برحسب این آسیب دیدگی تعیین می شود از این رو قبل از بررسی علائم و نشانه های این عارضه کمی با ویژگی ها و علت های بروز آن صحبت می کنیم.

رباط ها گروهی از بافت های همبند هستند که همچون طنابی دور تا دور مفصل را گرفته و با محافظت از زانو حرکت مفصل را محدود می کند. رباط های زانو تا حد زیادی در برابر کشش ها مقاوم هستند. این رباط ها به دو دسته رباط های صلیبی و رباط های متقاطع تقسیم می شوند.

آسیب دیدگی رباط های زانو بیشتر در اثر حوادثی همچون آسیب های ورزشی، تصادفات رانندگی ایجاد می شود که بیشتر این نوع آسیب دیدگی ها با آسیب ددیگی غضروف، مینیسک نیز همراه است.

رایج ترین علائم پارگی رباط صلیبی قدامی

پارگی رباط صلیبی قدامی از شایع ترین آسیب های ورزشی در ورزشکاران است که بیشتر در ورزش هایی همچون بسکتبال، فوتبال با ریسک بالا انجام می شود. علائم پارگی رباط صلیبی قدامی با دردهای دردناک مفصل زانو همراه است که این درد در زمان راه رفتن به اوج خود می رسد.

البته شدت علائم پارگی رباط صلیبی به میزان کشیدگی یا پارگی رباط های صلیبی زانو بستگی دارد. که این تقسیم بندی شامل:

آسیب دیدگی درجه یک یا خفیف:

در این نوع آسیب دیدگی رباط‌های زانو کشیده می شوند اما پاره نمی‌شوند. اگرچه این نوع آسیب دیدگی درد و ورم شدید ندارد، اما آسیب دیدگی رباط صلیبی خفیف خطر آسیب دیدگی مجدد را افزایش می دهد.

آسیب دیدگی متوسط یا درجه 2:

در این نوع آسیب دیدگی پارگی رباط زانو به میزان جزئی است و بروز ورم و کبودی در مفصل به طور کاملا واضح نشان دهنده این نوع آسیب دیدگی می باشد.

آسیب دیدگی شدید یا درجه 3:

در این نوع آسیب دیدگی، پارگی رباط زانو بطور کامل می باشد. در نتیجه، مفصل بی ثبات است و نمی‌توان وزن بدن را تحمل کند. در این مرحله از آسیب دیدگی تمامی فیبرهای درد در زمان آسیب دیدگی پاره می‌شوند. که در این حالت علائم پارگی رباط صلیبی با چنن علائمی همراه است:

• درد و تورم در زانوی آسیب دیده
• احساس لرزش و بی ثباتی در زانوها یا ناپایداری زانو
• کاهش محدوده حرکتی و سفتی در مفصل زانو
• حساسیت و ناراحتی شدید در هنگام ایستادن و پیاده روی

تمامیه این علائمی که برای پارگی رباط صلیبی قدامی ذکر شد؛ بیمار را در هنگام پیاده روی با مشکل مواجه می کند.

حتما مطالعه کنید : چرا نباید جراحی و درمان رباط صلیبی قدامی پاره را به تاخیر انداخت

شایع ترین علائم پارگی رباط صلیبی خلفی

رباط صلیبی خلفی یا pcl از مهم ترین رباط های زانو است که استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل می کند. این رباط ها در عمق مفصل زانو و پیشت رباط صلیبی قدامی قرار دارد و بسیار بزرگتر و قوی تر از رباط قدامی  می باشد. اما با این وجود همچنان امکان آسیب دیدن و پاره شدن رباط وجود دارد. 

از آنجایی که این رباط در ناحیه پشتی زانو قرار دارد از لغزش رو به عقب استخوان ساق بر روی استخوان ران جلوگیری می کند.

وارد شدن ضربه مستقیم به رباط صلیبی از مهم ترین دلایل پارگی رباط صلیبی خلفی است که عموما به دنبال حوادث رانندگی و ورزش هایی همچون اسکی و فوتبال این عارضه ایجاد می شود.

علائم پارگی رباط صلیبی خلفی با رباط صلیبی قدامی متفاوت است. از مهم ترین علائم پارگی رباط صلیبی خلفی می توان به:

• زانو درد شدید در قسمت پشتی زانو
• التهاب و ورم کردن زانو
• اختلال در راه رفتن بر روی زانوی آسیب دیده
• احساس خالی شدن زانو در هنگام دویدن و راه رفتن

برخلاف پارگی رباط صلیبی قدامی، بیمار معمولا صدایی را در زانوی خود احساس نمی کند و این عارضه برحسب پارگی رباط صلیبی خلفی، علائم بیماری متفاوت است.

شدت پارگی رباط صلیبی خلفی به سه حالت مختلف تقسیم می شود که شامل:

• پیچ خوردگی رباط صلیبی خلفی یا درجه یک
• پارگی 50درصد رباط های خلفی زانو
• پارگی کامل رباط های خلفی زانو

روش های تشخیص پارگی رباط صلیبی

در صورتی که پزشک مشکوک به پارگی رباط صلیبی شود؛ معمولا با معاینه بالینی به تشخیص این عارضه می پردازد.

از جمله تست های معروف برای تشخیص پارگی رباط صلیبی می توان به:

تست لاچمن

تست لاچمن از حساس ترین تست های تشخیص برای درمان پارگی رباط صلیبی است که برای انجام آن بیمار باید به پشت خوابیده و زانوها به اندازه 20تا 30درجه خم کند. حالا در حالی که قسمت انتهایی ران را با یک دست محکم نگه میدارد؛ با دست دیگر استخوان درشت نی پا به آرامی جلو بکشد.

اگر میزان بی ثباتی قدامی افزایش یافته باشد و نقطه پایانی مشخصی نداشته، تست مثبت و نشان دهنده پارگی رباط صلیبی است.

تست تغییر محور

برای انجام این تست زانو در حالت کشیده قرار گرفته و با فشار وارد شده توسط پزشک به سمت داخل حرکت داده می‌شود. این شرایط در حالی است که با انجام این کار یک حرکت ناگهانی در نقطه چرخش پا ایجاد می‌شود و استخوان درشت نی می‌بایست سعی کند بلافاصله به شرایط و موقعیت اولیه خود باز گردد. در صورت پارگی رباط صلیبی، زانوی فرد نسبت به این حرکت انعطاف‌پذیر خواهد بود.

حتما مطالعه کنید : 6 مکمل خوب برای ترمیم رباط صلیبی زانو

روش های تسکین درد و علائم پارگی رباط صلیبی

با اینکه درمان دردها و مشکلات مربوط به پارگی رباط صلیبی نیاز به اقدامات جدی دارد اما شما می توانید، بلافاصله پس از پارگی رباط صلیبی با چنین راهکارهایی می تواند درد و علائم خود را تسکین دهید:

• قرار دادن یخ بر روی محل آسیب دیدگی رباط های صلیبی
• استراحت دادن به پای آسیب دیده به مدت 24تا48ساعت
• فشرده نگه داشتن زانو با استفاده از بانداژ کشی
• بالا نگه داشتن پا در زمان استراحت
• اجتناب از دویدن و انجام ورزش های سنگین

همچنین در زمان مراجعه به پزشک ارتوپد، پزشک از چنین روش هایی برای کاهش درد و علائم پارگی رباط صلیبی شما استفاده می کند:

داروهای ضد درد و ضد التهاب

داروهای ضد التهابی و غیراستروئیدی می تواند التهاب ناشی از پارگی رباط صلیبی را کاهش داد. همچنین پزشک ارتوپد در کنار تجویز چنین داروهایی، داروی ضد درد را نیز تجویز می نماید که همین داروها موجب کم شدن درد بیمار می شود.

فیزیوتراپی و توانبخشی

فیزوتراپی زانو همیشه یکی از بهترین روش ها برای کاهش درد ها و علائم پارگی رباط صلیبی است که متخصص فیزیوتراپ از روش های مختلفی برای دستیابی به این هدف استفاده می کند. فیزیوتراپی به منظور افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد بیمار انجام می شود.

لیزر درمانی

لیزر درمانی یک درمان کمکی برای تسکین دردها و علائم پارگی رباط صلیبی است که به بدن کمک می کند تا سریعتر آسیب های ناشی پارگی رباط صلیبی را کاهش دهد.

اوزون تراپی

اوزون شکل فعال اتم اکسیژن است با ورود به بدن به اکسیژن معمولی تبدیل می شود و فرآیند ترمیم سلول های آسیب دیده را سرعت می بخشد. اوزون تراپی یکی از روش های درمان دردهای زانو است که با افزایش جریان خون در مفصل و مهیا کردن مواد لازم برای ترمیم بافت های آسیب دیده باعث درمان دردهای زانو می شود.

جراحی پارگی رباط صلیبی برای چه کسانی ضروری است؟

در پارگی رباط صلیبی خلفی اگر آسیب خفیف باشد، و مشکل خاصی برای بیمار به وجود نیاورد، نیازی به عمل جراحی نیست. اما در صورت نیاز، جراح ارتوپد از دو روش جراحی آرتروسکوپی و گرافت برای درمان آسیب‌دیدگی زانو استفاده می‌کند.

حالا این سؤال پیش می‌آید که جراحی پارگی رباط صلیبی برای چه کسانی ضروری است؟ برای تشخیص این مسئله، حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. در ادامه، فقط به چند نمونه اشاره می‌کنیم:

کسانی که سبک زندگی فعالانه یا مشاغل سختی دارند

بعد از رسیدگی‌های اولیه برای تسکین درد و التهاب، جراح ارتوپد درباره سطح فعالیتی با شما صحبت می‌کند که قرار است پس از بهبودی کامل داشته باشید.

اگر ورزش حرفه‌ای انجام می‌دهید و می‌خواهید در همان سطح به ورزش ادامه بدهید، باید به فکر جراحی پارگی رباط صلیبی باشید. ورزشکارهای حرفه‌ای مدام در حال دویدن، پریدن و چرخش هستند. پس زانوی قوی و محکمی باید داشته باشند.

اگر هم شغلی دارید که فعالیت‌های سختی، مانند بلند کردن اجسام سنگین و چرخش‌های مکرر دارد، باید زانوی قدرتمندی داشته باشید. آتش‌نشان‌ها، نجارها، مکانیک‌ها، کارگران انبار و سایر کسانی که در مشاغل سخت فیزیکی فعال هستند، بهتر است جراحی پارگی رباط صلیبی انجام بدهند.

کسانی که زانوی بی‌ثبات دارند

اگر پارگی رباط صلیبی به بی‌ثباتی زانو منجر شود، برای ترمیم آن به جراحی نیاز دارید. زانوی بی‌ثبات یا ناپایدار ممکن است باعث زمین خوردن و حوادث ناگواری شود.

حتی اگر چنین اتفاقاتی نیفتند، به آسیب بیشتر زانو منجر شده، و چه‌بسا در آینده به ترمیم بیشتری نیاز پیدا کند. البته پزشک ارتوپد معاینه می‌کند و چند آزمایش انجام می‌دهد تا مطمئن شود شما ناپایداری زانو دارید یا نه.

کسانی که در معرض سایر آسیب‌های رباط و منیسک هستند

پارگی رباط صلیبی به‌طور معمول همراه آسیب‌های جانبی، مانند آسیب به سایر رباط‌های پا رخ می‌دهد. پس رسیدگی به‌موقع و جراحی آن، از آسیب بیشتر جلوگیری می‌کند.

منیسک غضروفی است که بالشتکی بین استخوان‌ها ایجاد کرده، و کپسول محافظ اطراف مفصل زانو به حساب می‌آید. بعضی پارگی‌های منیسک قابل‌ترمیم هستند. وقتی جراحی بازسازی رباط صلیبی انجام می‌دهید، مسلما بهبود منیسک هم سرعت می‌گیرد.

منابع :

sportsmedicineoregon.com

https://drotisdrew.com