ورزش های مناسب برای درمان آرتروز و ساییدگی زانو

ورزش مناسب برای ساییدگی زانو، با تاثیری که بر عضلات و غضروف های مفصل های آسیب دیده زانو می گذارد؛ قدرت ترمیم را افزایش داده و با تقویت عضلات پا از بدتر شدن شرایط بیمار پیشگیری می کند.

این روزها بسیاری از افراد را می بینید که با دردهای زانو دست و پنجه نرم می کنند، زانو درد یکی از شایع ترین اختلالاتی که امروزه همه انسان ها چه پیر و چه جوان درگیر آن هستند. این دردها بیشتر به دلیل ساییدگی مفصل زانو ایجاد می شود و در صورت بی توجه بودن به آن عواقب جبران ناپذیری را به دنبال دارد.

در کنار روش های زیادی که برای درمان ساییدگی زانو وجود دارد، انجام تمرینات ورزشی یکی از موثرترین روش ها است که ما نیز در این مقاله به بررسی ورزش های مناسب برای ساییدگی زانو پرداخته ایم.

مفصل زانو که یک مفصل لولایی است به عنوان بزرگترین مفصل زانو شناخته می شود و توسط رباط ها و عضلات اطراف آن تقویت و محافظت می شود اما با این وجود به خاطر حرکات زیاد و تحمل وزن بدن در معرض آسیب دیدگی قرار دارد.

حال هر چقدر این عضلات قوی تر باشد احتمال آسیب دیدگی آن نیز کمتر است. اگر می خواهید به دردهای و بیماری زانو دچار نشوید پیشنهاد می کنم برای تقویت این عضلات چند تمرینی که آموزش داده شده را انجام دهید.

بهترین حرکات ورزشی بری درمان ساییدگی زانو

ورزش برای درمان زانو درد و ساییدگی زانو از دو منظر کاربرد دارد؛ کاربرد اول ورزش در کم کردن وزن و کاربرد دیگر آن در تقویت عضلات اطراف مفصل زانو است.

ورزش با تاثیری که بر وزن بدن می گذارد باعث کاهش اضافه وزن شده تا از این رو فشار اضافی از روی زانو بردارد. کاهش وزن یک فاکتور مناسب در حفظ سلامت زانو و درمان آرتروز زانو است که با کاهش وزن از طریق ورزش می توانید زانو درد خود را تا حد زیادی کاهش دهید.

اهمیت دیگر ورزش در تقویت عضلات زانو است. مفصل زانو اندام بسیار مهمی است که فشار زیادی را تحمل می کند به همین منظور تقویت عضلات زانو بسیار اهمیت دارد و از بروز ساییدگی زانو پیشگیری می کند.

برای کاهش دردهای زانو مهم نیست یک ورزشکار حرفه ای باشد شما می توانید در خانه و با داشتن برنامه ورزشی منظم و مناسب ساییدگی زانو می تواند به تقویت عضلات زانو بپردازید. از جمله ورزش های مناسب برای ساییدگی زانو شامل:

ورزش شنا کردن

شنا کردن علاوه بر اینکه ورزش آرامبخشی است، فواید بسیار زیادی برای سلامتی مفصل ها دارد علاوه بر آن اگر زانو درد دارد حتما پیشنهاد می شود برای یکبار هم که شده به داخل آب بروید و سعی کنید در حالت شناور باقی بمانید.

شنا در کنار سایر ورزش های هوازی، قدرت و کشش عضلات را افزایش می دهد و تاثیری که در کنترل اضافه وزن دارد؛ باعث می شود فشار زیادی از روی مفصل زانو برداشته شود. برای تقویت زانو مهم نیست حتما یک شناگر ماهر باشد؛ راه رفتن در آب و انجام تمرینات در آب نیز می تواند موثر باشد. برای تقویت عضلات مفصل زانو می توانید این حرکات را انجام دهید:

• قدم برداشتن رو به جلو
• قدم برداشتن رو به عقب
• انجام حرکات کششی در آب
• انجام حرکات کششی پشت ران
• حرکت کششی ساق پا
• دوچرخه زدن در آب

اسکوات به کمک صندلی

حرکت اسکوات یکی از تمرین های تقویتی موثر در تقویت عضلات ران و باسن است که به راحتی و در هر مکانی می توانید انجام دهید؛ زیرا برای انجام این حرکت تنها به یک صندلی احتیاج دارید.

این تمرین را می توانید هم با صندلی های دسته دار و بدون دسته استفاده کنید، البته توجه نماید از صندلی یا نیمکت یا هر چیزی که استفاده می کنید از ارتفاع مناسبی برخوردار باشد. این حرکت را می توانید روزانه در 3ست 10الی 15دقیقه ای انجام دهید.

اسکوات کنار دیوار

برای انجام این حرکت باید پشت به دیوار قرار بگیرید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.

توجه نمایید کمر و پشت به طور کامل با دیوار در تماس باشد حال در صورتی که کمر و لگن به دیوار چسبیده است به آرامی زانوها را خم کنید ( به گونه ای کنار دیوار بایستید که گویی برروی صندلی نشسته اید) زانوها در این حالت باید زاویه 30الی90 درجه تشکیل دهید. حدامکان در این وضعیت 5الی 10ثانیه باقی بمانید.

• بیشتر بخوانید:

حرکات ممنوع و ورزش های مضر برای زانو

حرکت پله یا استپ آپ

اغلب ورزشکاران برای فرم دادن به باسن و عضلات پای این حرکات را انجام می دهند کاربرد دیگر این حرکت در تقویت و درمان ساییدگی زانو است.

شما این حرکت را می توانید در خانه به کمک نیمکت یا پله کوتاه انجام دهید؛ برای انجام این حرکت ابتدا پای راست بروی نیمکت قرا دهید، سپس پای راست را از زمین جدا کرده و بالا آورید. این حرکت را با هر دو پای خود انجام دهید و بین ده الی پانزده مرتبه این حرکت را تکرار کنید.

ایستادن روی پنجه پا

یکی از ساده ترین و در عین حال موثرترین ورزش ها در تقویت عضلات ران و ساق، قرار گرفتن در پنجه پا است. برای انجام این حرکت کافی است پاشنه پا را به آرامی از روی زمین بلند کنید و برروی هردو پا قرار بگیرید؛ چند ثانیه در این حالت بمانید و مجدد پاهای خود را پایین بیاورید.

برخی افراد در هنگام انجام این حرکت دچار ناپایداری و برهم خوردن تعادل می شوند چنین افرادی می توانند برای حفظ تعادلشان از یک صندلی یا دیواری استفاده کنند.

خم کردن زانوها

روی زمین بنشینید و پاهای خود را دراز کنید و کنار همدیگر قرار دهید. می توانید برای حفظ تعادل از دست های خود نیز استفاده کنید. پاشنه پای خود را روی زمین بکشید و به سمت باسن ببرید تا هنگامی که در ناحیه ران خود احساس کشش کنید. چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس به آرامی پای خود را دراز کنید. کمی استراحت کرده و تمرین را مجدد تکرار کنید. این تمرین را با پای دیگر خود نیز به همان صورت انجام دهید.

حرکت بلند کردن پا در حالت دراز کشیده و نشسته

انجام این حرکت در تقویت عضلات چهار سر ران بسیار اهمیت دارد و در کاهش دردها و اختلالات زانو بسیار موثر است. برخی گمان می کنند با انجام این حرکت به زانو خود ضربه می زنند اما کاملا اشتباه است این حرکت هیچگونه فشاری را به زانو وارد نمی کند و برای درمان ساییدگی یا آرتروز زانو نیز بسیار موثر است.

این حرکت به دو صورت دراز کشیده و نشسته انجام می شود در حالت دراز کشیده، شما باید حدود 15سانتی متر پاهای خود را از زمین بلند کنید و حدود 3ثانیه در این حالت باقی بمانید. این حرکت را روزانه در سه نوبت ده الی پانزده تایی انجام دهید.

البته افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند بهتر است قبل از انجام این حرکت متخصص و جراح ارتوپد مورد نظر خود را در جریان بگذارند زیرا بالا آوردن به یکباره پا ممکن است صدمات زیادی که به دیسکهای آسیب دیده وارد کند.

بالا بردن پا در حالت ایستاده باعث بهبودی و تعادل و قدرت عضلات پا می شود و از تاثیر عوارض روی مفصل زانو می کاهد. برای انجام این حرکت مقابل یک دیوار بایستید و پاهای خود را از پهلو بالا بیاورید و نوک انگشتان خود را نیز به جلو یا کمی به داخل متمایل کنید. به سمت پهلوی خود خم نشوید و بعد از چند ثانیه پای خود را پایین بیاورید. این تمرین را چند مرتبه برای هر دو پا تکرار کنید.

بلند کردن پا از پهلو

روی زمین به پهلو دراز کشید ه و می توانید دستان خود را زیر سرتان قرار دهید. پاهای خود را به صورت مستقیم قرار داده و یکی از پاهای خود را به آرامی بالا بیاورید. پای خود را تا جایی باز کنید که احساس درد نکنید. چند ثانیه این حالت را حفظ کرده و پس از کمی استراحت این حرکت را با پای دیگر خود نیز تکرار کنید.

بهترین تمرینات ورزشی برای درمان آرتروز زانو

حرکت کششی عضله چهار سر ران

برای انجام این حرکت باید بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه از هم جدا کنید حال زانوی راست را خم کرده و نوک پای راست را با انگشت را بگیرید.

توجه نماید تا حدامکان پای چپ به باسن بچسبد. این حرکت را با هر دو پای خود انجام دهید. این حرکت را سه بار در طول روز به مدت 30ثانیه انجام دهید. برای حفظ تعادل خود می توانید از یک دیوار کمک بگیرد.

حرکت کششی عضله پشتی ساق پا

صاف ایستاده و پاشنه یک پای خود را بر روی بلوک و یا کتاب بگذارید. زانوی خود را صاف نگه دارید و هر دو دست خود را به سمت سقف بلند کنید. بالا نگه داشتن دستانتان به شما کمک می کند کمرتان صاف باشد.

کمر خود را صاف نگه دارید. باسن شما باید اندکی به سمت جلو خم شود. این موقعیت را به مدت 15 الی 30 ثانیه نگه دارید و سه بار تکرار کنید. جای پاهایتان را عوض کرده و این حرکت از تمرینات کششی عضله ران برای پای سمت دیگرتان نیز تکرار کنید

تمرین پله برای درمان ساییدگی مفصل زانو

تمرین بالا رفتن از پله

این تمرین کاملا شبیه به بالا رفتن از پله هاست. با اینکه گفته می شود بالا و پایین رفتن بیش از حد برای زانو مضرر است و در آینده باعث ساییدگی زانو می شود اما خود این کار در صورتی که به درستی انجام شود باعث تقویت عضلات پاها می شود.

بیمار باید روبه‌روی پله بایستد و پاهایش را به عرض شانه باز کند. پای راستش را روی پله قرار دهد، سپس پای چپ را پایین بیاورد. به نوبت پاهایش را جابه‌جا کند و ابتدا پای چپش و سپس پای راستش را به زمین برساند. به مدت 30 ثانیه این تمرین را انجام دهد. بیمار می‌تواند برای حفظ تعادل از نرده استفاده کند. باید در طول روز 10 بار این تمرین انجام شود تا نتیجه دلخواه به دست بیاید.

حرکت کششی عضله همسترینگ

به پشت دراز بکشید و پای چپتان را صاف روی زمین بگذارید. یک حوله یا طناب دور پای راست خود بپیچید و در حالی‌که زانوی خود را کمی خم کرده‌اید، آن را تا حد ممکن به سمت سینه بکشید. در هنگام کشش، کمرتان را محکم به زمین فشار دهید. 10 تا 30 ثانیه در این وضعیت بمانید و بعد به حالت اول برگردید. این حرکت را 2 تا 3 مرتبه با هر دو پاهای خود تکرار کنید؛ هر هفته 5 الی 6 بار این حرکت کششی را انجام دهید.

فشار دادن بالشی در میان پاها

این کار علاوه بر تقویت عضلات زانو، از مفصل زانو نیز محافظت می کند. این حرکت نیز به دو حالت نشسته و دراز کشیده انجام می شود. در حالت دراز کشیده در صورتی که زانو به حالت خمیده قرار دارید یک بالش را در میان دو زانو قرار دهید و بعد به آرامی به بالش فشار بیاورید بعد از 5ثانیه که در این حالت ماندید؛ عضلات را شل کنید.

اگر در مکانی قرار داشتید که قادر به دراز کشیدن نبودید می توانید از یک صندلی برای انجام این حرکت استفاده کنید و با قرار دادن یک بالش در میان زانو ها و فشار آوردن به آن حرکت را انجام دهید.

نکاتی در مورد درمان آرتروز زانو با ورزش

• پوشیدن کفش های کتانی و راحت
• گرم کردن بدن قبل از شروع ورزش
• زمان و تعداد تمرینات را به تدریج افزایش دهید و هیچ گاه به یکباره به انجام حرکات سنگین نپردازید.
• در پایان تمرین، فعالیت و تحرک خود را به آرامی متوقف کنید.
• کمپرس سرد نیز در کاهش درد و ورم زانو شما مفید می باشد.
• به خاطر داشته باشید ورزش تنها به تقویت ایمنی و مفاصل شما کمک می کند و تمرین های ذکرشده باید در کنار سایر روشهای درمان آرتروز مورد استفاده قرار گیرند.

درمان آرتروز زانو در سالمندان با ورزش

در صورت مشاهده علائم زیر ورزش را متوقف کرده و پزشک را در جریان قرار دهید

• افزایش درد و تورم هنگام ورزش
• احساس دردی تیز و خنجر مانند در زانو
• درردی که باعث تغییر در حرکت شما شود.
• احساس گرمی و سوزش زانو
• دردی که پس از ورزش دو ساعت طول بکشد و در طول شب نیز ادامه داشته باشد.

جمع بندی

با خواندن مطالب بالا باید متوجه شده باشید که در صورتی که مبتلا به آرتروز زانو هستید باید ورزش جزئی از زندگی روزانه شما باشد. منوط بر اینکه از انجام درست و مناسب تمرینات آگاهی کافی داشته باشید. ورزش برای بزرگسالان بسیارمفید بوده و می تواند از درد ناشی از آرتروز نیز بکاهد. هنگام ورزش کردن در ابتدا ممکن است درد ملایمی را تجربه کنید. مخصوصا اگر مدتی ورزش نکرده باشید. فیزیوتراپ می تواند با ایجاد شرایطی مناسب وضعیت شما و ارائه نکات لازم، شما را در انجام صحیح و مناسب و بی خطر این تمرینات یاری رساند.