نیمه دررفتگی کشکک زانو - درمان، علائم و علت

آیا نیمه دررفتگی کشکک زانو قابل درمان است؟

کشکک یا کاسه زانو استخوانی در ناحیه جلویی زانو است که مفصل زانو را می پوشاند و از آن در برابر سایش ها و ضربات وارده بر مفصل محافظت می کند و با هر بار خم و راست شدن زانو، کشکک زانو روی شیاری که در انتهای پایینی استخوان قرار دارد حرکت می کند.

شکل کشکک به گونه ای است که درست در مرکز این شیار قرار دارد.

در برخی افراد استخوان کشکک به طور جزئی از شیار مخصوص به خود در انتهای استخون ران خارج می شود و کشکک دیگر قادر نیست در مرکز شیار حرکت کند که به این وضعیت جابه جایی کشکک زانو یا نیمه دررفتگی کشکک زانو گفته می شود.

درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو در صورتی که کشکک به طور کامل درنرفته باشد؛ میتوان به کمک روش های غیرجراحی از جمله استفاده از بریس زانو، فیزیوتراپی و ورزش درمانی صورت انجام داد. 

علت و علائم نیمه دررفتگی کشکک زانو

نیمه دررفتگی کشکک زانو چیست؟

کشکک زانو یا پتلا یکی از سه استخوان های، مفصل زانو است که این استخوان در جلوی زانو قرار دارد. این استخوان در سطح تماس خود از لایه محاففتی غضروف برخوردار است و به کمک این لایه برروی شیار استخوان زیرین خود حرکت می کند.

اما در برخی مواقع ممکن است به دلایلی همچون صاف کردن ناگهانی زانو، وارد شدن فشار مضاعف به زانو ممکن است کشکک زانو از جای خود خارج شود و دچار نیمه دررفتگی یا جابه جایی کشکک زانو شود.

در حالت عادی کشکک در درون شیاری به نام تروکلنا، که این شیار درست در قسمت پایینی استخوان ران قرار دارد و در هنگام خم و راست شدن زانو این استخوان به راحتی به بالا و پایین حرکت می کند. عارضه نیمه دررفتگی کشکک زانو زمانی رخ می دهد که کشکک به میزان کمی از جای اصلی خود خارج شود.

البته عارضه نیمه دررفتگی کشکک زانو با دررفتگی کشکک زانو تفاوت دارد و در رفتگی مفصل زانو یک مشکل بسیار شدید است که کشکک به طور کامل از محل شیار خارج می شود و برروی برجستگی کناری استخوان ران قرار می گیرد.

نیمه دررفتگی کشکک زانو یکی از شایع ترین آسیب های مفصل زانو است که بیشتر در افراد جوان و ورزشکار رخ می دهد.

از جمله دلایلی که ممکن است باعث نیمه دررفتگی کشکک زانو شود. شامل موارد زیر می‌شود:

• چرخش ناگهانی مفصل زانو
• ضربه شدید به مفصل زانو
• صاف کردن پا به شدت زیاد
• بدشکلی در ساختار زانو
• سفت یا عکس آن شل شدن رباط ها و تاندون زانو
• آسیب دیدگی رباط زانو
• رشد بیش از حد عضلات ران
• کم بون عمق شیار کشکک
• نرم شدن یا نرمی کشکک زانو
• سندروم ایلیوتیبیال (بیماری است که بیشتر در ورزشکاران دوچرخه سوار، دونده و کسانی که مسافت های زیادی را راه میروند ایجاد میشود. این بیماری موجب درد در قسمت خارجی زانو درست بالای مفصل میگردد.)

حتما بخوانید: درمان لقی و بی‌ثباتی کشکک زانو

علائم نیمه دررفتگی کشکک زانو

درد شدید در جلوی زانو

عموما بالافاصله پس از وقوع حادثه، درد بیمار ظاهر می شود. این درد در زمان حرکت دادن زانو به شدیدترین حالت خود می رسد.

عارضه نیمه دررفتگی کشکک زانو  بیشتر در ناحیه جلوی زانو ظاهر می شود و این درد عموما تا زمانی که کشکک در خارج از شیار قرار دارد؛ ادامه دارد.

حساس بودن به لمس موضع درد از دیگر ویژگی های این درد می باشد که به دلیل جمع شدن خون در زیر پوست، ناحیه آسیب دیده به رنگ قرمز، آبی یا بنفش دیده می شود.

متورم و کبود شدن مفصل زانو

جابه جایی و دررفتگی کشکک زانو موجب یک واکنش التهابی در بدن می شود که بروز تورم را در پی دارد.

بلافاصله پس از در رفتگی، جریان خون به این قسمت افزایش می یابد که هجوم مایعات، پروتئین ها و گلبول های سفید مورد نیاز برای آغاز روند بهبودی را به همراه دارد. در نتیجه، بخش آسیب دیده قرمز و متورم می شود.

از دیگر علائم نیمه دررفتگی کشکک زانو که در برخی مواقع ممکن است مشاهده شود. شامل چهار مورد زیر است:

• تغییر شکل پیدا کردن کشکک زانو
• شنیده شدن صداهای غیر طبیعی در زانو
• بی ثباتی و ناپایدار شدن زانو
• اختلال در راه رفتن

راههای درمان جابه جایی یا نیمه دررفتگی کشکک زانو

در زمان مراجعه به جراح ارتوپد معمولا از علت بروز این عارضه و علائم دررفتگی از شما سوال هایی می کند. سپس معاینه فیزیکی انجام می شود که در طول آن، موقعیت کشکک زانو و وضعیت خم و راست شدن زانو را به طور کامل بررسی می گردد.

زمانی که متخصص ارتوپد متوجه شود کشکک زانو دچار نیمه دررفتگی شده، بلافاصله اقدامات لازم را انجام می دهد تا استخوان در رفته را در محل خود قرار دهد.

در اغلب موارد عارضه نیمه دررفتگی به کمک روش های غیرجراحی و ساده درمان می شود و نیازی به اقدامات جدی همچون انجام عمل جراحی ندارد.

اما تشخیص و درمان به موقع این بیماری بسیار اهمیت دارد؛ زیرا در صورت درمان نشدن ممکن است این عارضه به مشکل جدی همچون دررفتگی کامل کشکک زانو تبدیل شود. از جمله روش های درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو شامل:

درمان های محافظه کارانه

استراحت یکی از اصلی ترین بخش های درمان هر بیماری است. که در درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو نیز بسیار موثر است.

در زمان دراز کشیدن با قرار دادن یک پا بروی یک جسم نرم و راحت می توانید میزان جریان خون را افزایش دهید و همین عامل در بهودی و تسکین درد شما موثر است. از دیگر روش های درمان محافظه کارانه می توان به محافظت از زانو در برابر آسیب ها، یخ درمانی و استفاده از باند های لاستیکی اشاره کرد که تمامیه این روش ها به منظور کاهش درد و التهاب بیمار انجام می شود.

آتل بندی و بستن زانو

آتل وسیله ای است که برای ثابت ماندن و حرکت نکردن عضو آسیب دیده از آن استفاده می شود. بریس ها برای درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو به منظور بی حرکت کردن مفاصل استفاده می شود و به آنها اجازه می دهند تا در یک موقعیت موثر بهبود پیدا کنند.

به این ترتیب ماهیچه ها، تاندون ها و رباط ها مقدار مناسبی از جریان خون را دریافت می کنند و از حرکاتی که ممکن است صدمات موجود را تشدید یا بدتر کند، جلوگیری می کنند. بنا به نظر پزشک ارتوپد می توانید از هریک از این روش ها برای ثابت نگه داشتن استخوان کشکک و پیشگیری از دررفتگی مجدد، استفاده کنید.

تقویت مفصل برای درمان دررفتگی کشکک زانو

دارودرمانی

از داروهایی رایجی که می توان برای درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو، از آنها استفاده کرد؛ مسکن ها، داروهای ضدالتهاب غیر استروییدی، بی حس کننده های موضعی، استروییدی های ضد التهاب، مواد تزریق در مفصل مانند ترکیبات پلاسما و هیالورونیک اسید هستند که می توانند در درمان زانو درد بیمار تاثیرگذار باشد. البته استفاده طولانی مدت هم از این مسکن ها برای بیمار توصیه نمی شود ولی می تواند در مهار و کنترل درد در کوتاه ترین زمان ممکن مفید باشند.

فیزیوتراپی کشکک زانو

در صورتی که عارضه نیمه دررفتگی کشکک زانو با درمان های محافظه کارانه تسکین نیابد در این صورت ممکن است پزشک شما را به یک متخصص فیزیوتراپ ارجاع دهد، اینگونه متخصصین برنامه فیزیوتراپی مناسبی را انتخاب می‌کند.

هدف برنامه‌ی فیزیوتراپی زانو این است که قدرت مفصل و توانایی حرکت دادن آن روز به روز بیشتر شود. برنامه‌ی فیزیوتراپی باید به آرامی اجرا شود تا از آسیب دوباره‌ی بیمار جلوگیری شود.

درمان نیمه دررفتگی کشکک زانو با ورزش

ورزش های مخصوص نیمه دررفتگی کشکک زانو

حتی بعد از جااندازی درست کشکک زانو، زانوی آسیب دیده نیاز به ترمیم و بازسازی دارد.

انجام تمرینات ورزشی و ورزش درمانی از جمله کارهایی است که به منظور افزایش قدرت عضلانی و ترمیم و بازسازی کشکک زانو صورت می گیرد.

از جمله تمرینات مخصوص دررفتگی و نیمه دررفتگی کشکک زانو می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• کشیدگی عضله همسترینگ برروی دیوار
• کشیدن عضلات پشت ساق پا در حالت ایستاده
• کشیدن عضلات چهار سر ران
• بالا آوردن مستقیم پا
• قدم برداشتن از روی پله ها
• تمرین تثبیت زانو با توپ