علائم روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید چیست؟

روماتیسم مفصلی یا آرتریت رماتوئید اختلالی است که در آن سیستم ایمنی فرد به مفاصل او حمله می کند و باعث التهاب آنها می شود. علائم اولیه این بیماری چیست؟

علائم روماتیسم مفصلی (RA) معمولاً روی دست‌ها، مچ‌ دست و پاها تأثیر می‌گذارد. علائم زودهنگام RA می تواند منجر به تشخیص زودهنگام و درمان مناسب شود.

مدیریت زودهنگام و ادامه دار روماتیسم می تواند از آسیب مفاصل و در نهایت از ناتوانی فرد جلوگیری کند.

این مقاله علائم و نشانه های اولیه  روماتیسم، عوامل خطر آن و زمان مراجعه به پزشک را بررسی می کند.

علائم اولیه

علائم اصلی RA درد و سفتی مفاصل است. قبل از بروز این علائم، فرد ممکن است برخی از علائم هشدار دهنده اولیه را تجربه کند.

برخی از این علائم هشدار دهنده اولیه به احساس کلی فرد مربوط می شود، در حالی که برخی دیگر مختص مفاصل است. علائمی که مفاصل فرد را درگیر می کند، بیشتر می تواند نشان دهنده روماتیسم باشد، به خصوص اگر بیش از یک مفصل یا هر دو طرف بدن درگیر شود.

حتما مطالعه کنید : آشنایی کامل با روماتیسم مفصلی (علائم، علت ، تشخیص و درمان)

مشاهده این علائم هشدار دهنده می تواند به افراد کمک کند تا در اولین فرصت ممکن به دنبال درمان باشند. علائم هشدار دهنده اولیه روماتیسم عبارتند از:

1. خستگی

قبل از تجربه علائم دیگر، افراد مبتلا به RA ممکن است به شدت احساس خستگی و کمبود انرژی کنند. آنها همچنین ممکن است احساس افسردگی کنند.

احساس خستگی می تواند بر موارد زیر تاثیر بگذارد:

• فعالیتهای روزمره
• روابط
• میل جنسی
• بهره وری در کار
• احساس خستگی ممکن است به دلیل واکنش بدن به التهاب در مفاصل باشد.

2. تب خفیف

التهاب همراه با RA ممکن است باعث شود افراد احساس تب و ناخوشی داشته باشند. ممکن است دمای بدن آنها کمی افزایش یابد که نشانه اولیه است که گاهی اوقات با خستگی همراه است. این مورد می تواند قبل از هر گونه تأثیر قابل توجهی بر روی مفاصل رخ دهد.

3. کاهش وزن

سومین علامت هشدار دهنده اولیه RA کاهش وزن غیرقابل توضیح است که احتمالاً یک اثرغیرمستقیم التهاب است.

هنگامی که فردی احساس تب و خستگی می کند، ممکن است اشتهای خود را از دست بدهد که این موضوع می تواند باعث کاهش وزن او شود.

4. سفتی

یکی دیگر از علائم اولیه RA سفتی مفصل است. سفتی ممکن است در یک یا دو مفصل کوچک، اغلب در انگشتان ایجاد شود. ممکن است به آرامی شروع شود اما می تواند چندین روز طول بکشد.

علاوه بر سفتی که مفاصل خاصی را تحت تاثیر قرار می دهد، احساس کلی سفتی در بدن هم می تواند نشانه اولیه RA باشد.

این نوع سفتی معمولاً پس از ساکن بودن طولانی مدت فرد را تحت تأثیر قرار می دهد. این علامت، دلیل سفتی صبحگاهی است که شکایت مشخص بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی است.

حتما مطالعه کنید : آشنایی کامل با 4 مرحله پیشرفت روماتیسم مفصلی

5. حساسیت مفاصل

حساسیت مفاصلی که دست ها و پاها را تحت تاثیر قرار می دهد یک نشانه اولیه معمول در روماتیسم مفصلی است.

در دست ها، مفصل وسط و پایه انگشتان ممکن است هنگام فشار دادن یا در حین حرکت اذیت شوند.

در پاها، مفاصل پایه انگشتان پا ممکن است حساس شوند. این درد ممکن است باعث شود افراد هنگام راه رفتن روی پاشنه پا راه بروند یا انگشتان پایشان را بالا ببرند.

6. درد مفصل

درد مفصل در انگشتان، مچ دست و پا نشانه روماتیسم مفصلی است. التهاب، پوشش مفصل را ضخیم تر می کند و همچنین باعث تولید مایع مفصلی اضافی می شود.

هر دوی این عوامل بر روی کپسولی که مفصل را احاطه کرده است فشار وارد کرده و انتهای عصب موجود در آن را تحریک میکند و در نتیجه باعث درد می شود.

7. تورم مفاصل

متورم بودن تعدادی از مفاصل در دست‌ها و پاها ، نشانه‌ای از RA است. تورم مفاصل با پیشرفت روماتیسم آشکارتر می شود، اما تورم کم هم می تواند یک نشانه اولیه باشد.

8. قرمزی مفاصل

التهاب در مفاصل ممکن است ظاهر قرمزی به آنها بدهد. تغییر رنگ پوست اطراف مفاصل دست و پا نشانه RA است.

قرمزی به این دلیل رخ می دهد که التهاب باعث گشاد شدن رگ های خونی در پوست اطراف می شود. رگ های پهن تر اجازه می دهند خون بیشتری به این ناحیه جریان یابد و در نتیجه ظاهری قرمز به پوست می دهد.

9. گرمی مفاصل

گرمی مفاصل در اثر التهاب ایجاد می شود و ممکن است قبل از قرمزی یا تورم وجود داشته باشد. این می تواند نشانه اولیه RA باشد.

10. بی حسی و گزگز

بی‌حسی و مور مور شدن دست‌ها و پاها می تواند نشانه اولیه RA باشد. این علائم ناشی از التهاب در مفاصل است که می تواند باعث فشرده شدن عصب و در نتیجه از دست دادن حس فرد شود.

حتما مطالعه کنید : درمان روماتیسم مفصلی انگشتان دست

11. کاهش دامنه حرکتی

در مراحل اولیه  روماتیسم مفصلی، فرد ممکن است متوجه شود که در خم کردن مچ دست خود به جلو و عقب مشکل دارد.

با پیشرفت بیماری، آسیب به مفاصل می تواند بر رباط ها و تاندون ها نیز تأثیر بگذارد و خم و صاف کردن آنها را سخت کند.

12. مفاصل در هر دو طرف بدن تحت تأثیر قرار می گیرند

معمولا افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی علائم را در مفاصل یکسان در هر دو طرف بدن تجربه می کنند. در حالی که این تقارن معمول است، اما برای همه افراد مبتلا به این بیماری صدق نمی کند.

مروری بر رماتیسم مفصلی

رماتیسم مفصلی یا RA ناشی از اشکال در سیستم ایمنی بدن است. وقتی سیستم ایمنی فرد سالم باشد، به مبارزه با عفونت کمک می کند. در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی، سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های پوشش مفاصل حمله می‌کند و در نتیجه باعث التهاب مفاصل می‌شود و آنها را متورم، سفت و دردناک می‌کند.

افرادی که به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند، دوره‌هایی را تجربه می‌کنند که هیچ علامتی ندارند و زمان‌هایی هم هستند که علائم آنها تشدید می‌شود.

در حال حاضر، هیچ درمانی برای روماتیسم مفصلی وجود ندارد، اما درمان مناسب و ورزش متوسط ممکن است به کاهش عود بیماری کمک کند. اگر RA درمان نشود، مفاصل، غضروف و استخوان‌های نواحی آسیب دیده ممکن است آسیب ببینند.

عوارض

در صورت عدم درمان، RA می تواند به مفاصل، غضروف اطراف و استخوان های مجاور آسیب برساند و منجر به بدشکلی مفصل شود.

RA درمان نشده همچنین می تواند منجر به ایجاد توده های سفت در مفاصل یا نزدیک آنها شود که به نام ندول های روماتیسمی شناخته می شوند. این ندول ها یک علامت بصری هستند که افراد با این بیماری اغلب به آن دچار می شوند.

علاوه بر ناهنجاری های مفصلی و ندول های روماتیسمی، RA همچنین می تواند منجر به موارد زیر شود:

• سندرم تونل کارپال
• التهاب در سایر نواحی بدن از جمله چشم ها، قلب و ریه ها
• خطر بیشتر حمله قلبی و سکته مغزی 

حتما مطالعه کنید :  آشنایی کامل با علائم روماتیسم مفصلی لگن

عوامل‌ افزایش‌دهنده‌ احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی چه هستند؟

پزشکان نمی‌دانند چه چیزی در بدن افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی باعث تحریک سیستم ایمنی برای حمله به مفاصل می‌شود. اما عواملی هستند که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.

1.  جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به روماتیسم مفصلی هستند. مطالعه‌ای در سال 2011 نشان داد از هر 12 زن، یک نفر، و از هر 20 مرد هم یک نفر در طول زندگی خود به روماتیسم مفصلی مبتلا می‌شوند.
2.  سیگار کشیدن: بنابر مطالعه‌ای در سال 2009، شواهد قوی وجود دارند که سیگار کشیدن خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می‌دهد و باعث پیشرفت سریع‌تر آن هم می‌شود.
3.  اضافه وزن: مطالعه‌ای در سال 2016 نشان داد که بین چاقی و افزایش احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی، ارتباط وجود دارد.
4.  ژنتیک: ابتلای یکی از اعضای نزدیک خانواده به روماتیسم مفصلی، احتمال ابتلا بقیه را افزایش می‌دهد. البته طیف وسیعی از عوامل ژنتیکی و محیطی در این امر نقش دارند.
5.  سن: احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی، با افزایش سن، بیشتر می‌شود. بنابر آمار، احتمال ابتلا به بیماری‌های روماتیسمی در کسانی که 60سالگی را پشت سر می‌گذارند، بیشتر است.
6.  استرس: بعضی محققان عقیده دارند استرس هم در ابتلا به روماتیسم مفصلی نقش دارد. بعضی مبتلایان می‌گویند علائم بیماری در آن‌ها، برای اولین بار، بعد از تجربه‌ای استرس‌زا ظاهر شد.
7.  عفونت‌ها: تأثیر عفونت بر سیستم ایمنی هم ممکن است باعث روماتیسم مفصلی شود. عفونت باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن، توانایی خود در کنترل بعضی میکروب‌ها را از دست بدهد.
8.  باکتری‌ها: مطالعه‌ای در سال 2013 نشان داد 75درصد مبتلایان به روماتیسم مفصلی باکتری «پروتلا كوپری» (Prevotella Copri) در روده‌هایشان دارند. محققان به این نتیجه رسیدند که بعضی باکتری‌های روده‌ای، احتمال ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می‌دهند.
9.  رژیم غذایی: محققان می‌گویند بعضی مواد غذایی باعث شروع روماتیسم مفصلی می‌شوند. برای نمونه، نوعی باکتری در شیر و گوشت گاو، باعث ایجاد روماتیسم در کسانی می‌شود که استعداد ژنتیکی آن را دارند.

بعضی عوامل هم وجود دارند که محققان می‌گویند خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را کاهش می‌دهند:

1.  مصرف اندک الکل: مطالعه‌ای در سال 2012 نشان داده مصرف کمی الکل، با کاهش خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی مرتبط است. اما برای کسانی که مبتلا شده‌اند، بیشتر ضرر دارد تا فایده!
2.  شیردهی: بر اساس مطالعه‌ای در سال 2014، زنانی که به نوزاد خود شیر می‌دهند، احتمال کمتری دارد به روماتیسم مفصلی دچار شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

فردی که علائم و نشانه های اولیه RA را تجربه می کند باید به پزشک مراجعه کند. پزشک می تواند به تشخیص بیماری کمک کند و درمان مناسب را توصیه کند.

تشخیص و درمان به موقع روماتیسم مفصلی احتمال بروز عوارض ناشی از این بیماری را کاهش می دهد.