آرتریت روماتوئید چیست؟
بیماری آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی مزمن است که در آن سیستم ایمنی به مفاصل حمله ور می شود. روماتیسم مفصلی معمولا در یک الگوی متقارن بوجود می آید و هر دو دست، زانو، ساق پا، پا، باسن، آرنج و شانه را تحت تاثیر قرار می دهد.
آرتریت روماتوئید و به خصوص در زنان درصد شیوع بالاتری دارد و زنان سه برابر بیش از مردان به این بیماری مبتلا میشوند.
آرتریت روماتوئید یک بیماری سیستمیک است؛ بدین منظور که بسیاری از ارگانهای بدن انسان ممکن است درگیر این بیماری شده و از آن آسیب ببیند. این بیمار میتوان مفاصل مختلف و متعددی را در بدن انسان مبتلا و درگیر کند.
90 درصد کسانی که مبتلا به بیماری آرتریت روماتوئید هستند در سیر بیماریشان، مفاصل پا یا مچ پایشان درگیر بیماری میشود. علائم بیماری معمولاً در ابتدا در ناحیه جلو پا و انگشتان پا ظاهر میشود. بعد از مدتی پشت پا و سپس مچ پا هم درگیر میشوند.
از مهم ترین علائم روماتیسم مفصلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- التهاب، تورم، درد و گرفتگی در مفصل، حتی هنگامی که از آن استفاده نمی شود
- احساس گرما در اطراف مفصل
- بد شکلی و انقباض غیر طبیعی مفصل
- علائم کلی در بدن مانند تب، کمبود اشتها و خستگی مفرط
- ضعف به علت تعداد پایین گلبول های قرمز خون (آنمی)
- برآمدگی و توده های اطراف مفاصل به خصوص در نزدیکی آرنج
- درد در کف پا، پینه ی پا و انگشت چکشی به همراه دیگر بیماری های طولانی مدت
علائم روماتیسم مفصلی
راه های تشخیص آرتریت روماتوئید
تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه دشوار است زیرا علائم و نشانه های اولیه مشابه بسیاری از بیماری های دیگر است. هیچ آزمایش خون یا یافته فیزیکی برای تأیید تشخیص آن وجود ندارد. در طول معاینه فیزیکی پزشک مفاصل شما را از نظر تورم، قرمزی و گرمی بررسی می کند. او همچنین ممکن است رفلکس و قدرت عضلات شما را بررسی کند.
آزمایش خون
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید معمولاً دارای میزان افزایش یافتهESR و CRP هستند که ممکن است نشانگر وجود یک روند التهابی در بدن باشد. سایر آزمایشات متداول خون فاکتور روماتوئید و آنتی بادی ضد CCPهستند.
روش های تصویربرداری
پزشک شما ممکن است از پرتوهای ایکس برای ارزیابی پیشرفت آرتریت روماتوئید در مفاصل استفاده نماید. MRI و سونوگرافی می توانند به پزشک کمک کنند تا در مورد شدت بیماری شما نظر دهد.
حتما بخوانید: آرتریت روماتوئید در جوانان
راه های درمان آرتریت روماتوئید
هدف از درمان آرتریت روماتوئید، کاهش درد و علائم بیماری است که به منظور بهبود عملکرد فرد انجام می شود. شروع هر چه سریعتر فرآیند درمان در پیشگیری از وارد شدن آسیب دائمی به مفصل بسیار اهمیت دارد. از جمله روش های درمان آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
دارو درمانی
داروی ضد التهاب غیر استروئیدی، داروی های ضد روماتیمسی از جمله مهم ترین داروها برای درمان آرتریت روماتوئید هستند که نوع دارو بسته به شدت علائم، مدت زمان ابتلا به آن بستگی دارد:
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) میتوانند درد را تسکین داده و موجب کاهش التهاب شوند. از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی بدون نیاز به نسخه میتوان به ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم اشاره کرد. انواع قویتر این داروها به نسخهی پزشک نیاز دارند.
استروئید ها: داروهای کورتیکواستروئیدی مانند پردنیزون، التهاب و درد را کاهش داده و باعث کند شدن فرایند آسیب به مفصل میشوند.
داروهای ضد روماتیسمی و اصلاحکنندهی بیمار): این داروها میتوانند روند آرتریت روماتوئید را کند کرده و از آسیب دائمی به مفاصل و دیگر بافتها جلوگیری کند. ازجمله داروهای رایج در این دسته میتوان به متوترکسات، لفلونامید، هیدروکسی کلروکین و سولفاسالازین اشاره کرد.
حتما مطالعه کنید: دارو های آرتروز زانو
استراحت و ورزش
افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید، نیاز به یک برنامهی متعادل از ورزش و استراحت دارند؛استراحت به کاهش درد و التهاب فعال مفاصل کمک کرده و از خستگی مفرط مفاصل جلوگیری میکند. ورزش کردن بهمنظور حفظ سلامتی و داشتن عضلات قدرتمند و همچنین حفظ تحرک پذیری و انعطاف مفاصل ضروری است.
فیزیوتراپی
از آنجایی بیماری آرتریت روماتوئید موجب ضعیف شدن عضلات و ناتوانی در به حرکت در آوردن مفصل می شود از این رو ممکن است پزشک شما را به یک فیزیوتراپیست یا متخصص کار درمانی معرفی کند. این افراد به شما یکسری آموزش می دهند تا به کمک آن بتوانید قدرت و توانایی مفصل خود را بدست بیاورید.
عمل جراحی
از جمله پرکاربردترین روش های جراحی برای درمان روماتیسم مفصلی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
جراحی سینووکتومی: از این روش جراحی برای برداشتن غشای سینوویال (پوشش درونی مفصل) ملتهب شده استفاده می شود. از جراحی سینووکتومی میتوان برای درمان روماتیسم مفصلی زانو، آرنج، مچ دست، انگشتان و مفاصل ران استفاده نمود.
جراحی ترمیم تاندونها: التهاب و آسیب به مفاصل میتواند باعث شل و یا پاره شدن تاندونهای اطراف مفصل گردد از این رو در برخی موارد ممکن است برخی افراد به جراحی ترمیم تاندون ها احتیاج داشته باشند.
جوش دادن مفصل: در مواردی که نتوان عمل تعویض مفصل را انجام داد، میتوان عمل جوش دادن مفصل را بهصورت عمل جراحی و بهمنظور تثبیت مفصل و تسکین درد انجام داد.
جراحی تعویض مفصل :در صورتی که بیماری آرتریت روماتوئید، به مفاصل آسیب وارد کند در این صورت جراح به کمک جراحی تعویض مفصل، قسمت های آسیب دیده مفصل را برداشته و به جای آن پروتزهای ساخته شده از فلز یا پلاستیک را قرار می دهد.