خم شدن ناگهانی زانو یا خمیدگی زانو معمولا بر اثر لق شدن مفصل زانو در کودکان اتفاق میافتد. در این حالت زانو دیگر نمی تواند وزن بدن را تحمل کند؛ در نتیجه نمی تواند مستقیم باقی بماند و خم میشود.
خمیدگی زانو در اثر یک آسیب داخلی به غضروف، مفاصل و یا بافتهای زانو ایجاد شود. همچنین ممکن است علت خم شدن ناگهانی زانو در کودکان، در اثر آسیب یا مشکل پزشکی به وجود آمده باشد.
شاید وجود چنین مشکلی در افراد مسن و سالخورده طبیعی به نظر برسد اما بروز آن در کودکان و نوجوانان کمی نگران کننده و خطرناک است.
زیرا اگر زانو ثبات نداشته باشد؛ احتمال زمین خوردن فرد و ایجاد ترکهای خطرناک و یا شکستگی کامل استخوان در کودکان نیز وجود دارد. در نتیجه، خالی شدن زانو باعث میشود کودک از افتادن بترسد و اعتماد به نفس خود را در تنها راه رفتن از دست دهد.
اگر کودک شما زانو دردی دارد که فعالیت روزانه او را محدود می کند؛ اگر پاهایش قادر به تحمل وزنش نیست، و زانوهایش به یکباره خم می شود؛ نشان دهنده یک مشکل جدی است که باید به آن توجه داشته باشید.
علت و علائم خم شدگی زانو در کودکان
دلایل خم شدن ناگهانی زانو در کودکان
خم شدن ناگهانی زانو در کودکان و در پی آن بروز زانو درد می تواند نتیجه بسیاری عوامل باشد.
در اغلب به دلیل فعالیت بیش از حد در کودکان فعال است، اما همچنین میتواند ناشی از یک آسیب یا بیماری خاص باشد.
پریدن بیش از حد، بازی کردن یا ورزشهای رزمی برای مدت طولانی، و ضرب دیدگی در طول یک بازی از جمله فعالیت هایی هستند که پس از آن کودک را به این عارضه دچار می کند. از جمله رایج ترین دلایل و علت های خم شدن ناگهانی مفصل زانو شامل موارد زیر میباشد:
آرتروز کودکان
آرتروز مفصلی در کودکان که بهعنوان آرتریت روماتوئید کودکان نیز شناخته شده است بدین معنی است که یک یا چند مفصل کودک ملتهب شده و باعث درد و تورم میشود.
این نوع آرتروز مفصلی بر كودكان بین سنین 1 تا 16 سال تأثیر میگذارد. آرتروز در کودکان یک بیماری خود ایمنی است که سیستم ایمنی بدن دچار اشتباه شده و به بافتهای خودی بدن حمله میکند.
معمولاً، سیستم ایمنی بدن یک کودک گلبولهای سفیدی را تولید میکند که با باکتریها، ویروسها و دیگر عوامل بیگانه که میتوانند باعث بیماری شوند مقابله کرده و بدن را در مقابل آنها محافظت میکنند.
ولی در موارد بیماریهای خود ایمنی مثل آرتروز مفصلی کودکان، سیستم ایمنی به اشتباه، سلولهای سالم بدن را مورد حمله قرار میدهد.
عفونت زانو
هر گاه میکروب ها بتوانند خود را به طریقی به مفصل زانو برساند و در آنجا تکثیر یابند میتوانند ایجاد عفونت مفصل کنند عفونت حاد مفصلی یکی از عفونت های خطیر دوره کودکی است که بیشتر در مفصل زانو رخ می دهد.
این عفونت در نوزادان و کودکان سن کم (کمتر از 3 تا 6 ماهگی) از شیوع بیشتری نسبت به سایر سنین برخوردار است و در آینده موجب خم شدن ناگهانی زانو می شود.
وارد شدن ضربه شدید به زانو
در بیشتر مواقع فعالیتهای سنگین مثل دویدن یا تصادف باعث خم شدن ناگهانی زانو در کودکان می شود که با آسیب دیدن هر یک از اجزای زانو احتمال اینکه زانو ثبات خود را از دست بدهد وجود دارد. وارد شدن ضربه شدید به زانوی کودک باعث بروز مشکلات نظیر:
- پارگی رباط صلیبی
- پارگی مینیسک زانو
- آسیب دیدگی کشکک زانو
بیماری آسگود-اشلاتر
این بیماری مربوط به استخوانسازی بیشازحد طبیعی در ناحیه استخوان تیبیا( استخوان درشت نی) است که بیشتر در کودکان و نوجوانان ده تا چهارده سال رخ می دهد. این بیماری با سطح فعالیت ارتباط مستقیمی دارد از این رو بیشتر در کودکان ورزشکاران رخ می دهد.
نرمی کشکک زانو
گاهی اوقات به علت مشکلات مادرزادی و یا ضربات شدید روی زانو، غضروف کشکک دچار ساییدگی می شود در این صورتی که کشکک زانو شل و بی ثبات میگردد که در این حالت گفته می شود عارضه نرمی کشکک زانو رخ داده است.
نرمی کشکک زانو از شایع ترین علت زانو درد در کودکان است که در مورادی ممکن است این عارضه باعث خم شدن ناگهانی زانو در کودکان نیز بشود.
در برخی افراد شلی کشکک پدیده ای کاملا طبیعی بوده و به ساختار و آناتومی مفصل زانو آنها باز میگردد. زیرا این افراد به طور مادرزادی داری رباطها و مفاصل شل تری هستند که این عارضه باعث دامنه ی بیشتر مفصلی شده اما از سویی دیگر همین عامل موجب دررفتگی مکرر زانو و بی ثباتی زانو در کودکان می شود.
بیماری نوروماسکولار
بیماری نوروماسکولار از جمله بیماری های عصبی-عضلانی که به دنبال اختلالات سیگنالی به عضله ایجاد می شود. بیماری نوروماسکولار یک بیماری نادر است که از پدر و مادر به یک کودک منتقل می شود.
درمان خم شدن ناگهانی زانو درکودکان
پس از ورزشهای سنگین و وارد آمدن آسیب به مفصل، خم شدن ناگهانی مفصل زانو در کودکان امری بسیار عادی تلقی میشود که قابل حل میباشد و به خودی خود درمان می شود؛ زیرا کودکان دارای سیستم گردش خونی بسیار قویتر از بزرگسالان هستند، لذا این آسیب خود به خود درمان شده و مشکلتی برای کودک به وجود نخواهد آورد.
در صورتیکه علایم بیش از 2-3 روز ادامه پیدا کرد، بهتر است به پزشک ارتوپد مراجعه کنید.
مواردی از خم شدن ناگهانی زانو وجود دارد که جراحی برای آنها ضروری است. اگر کودک بخشی از استخوان یا بافت زانو را از دست بدهد که موجب مشکلات مفصلی میشود، ممکن است نیاز به عمل داشته باشد.
در طی فرایند جراحی، بخشها میتوانند برداشته شوند و به رباطها آسیب برسانند و دیگر بافتها قابل ترمیم میباشند. این کار را میتوان از طریق عمل جراحی آرتروسکوپی انجام داد، روشی که شامل دو برش کوچک بر روی هر دو طرف کشکک زانو و استفاده از دوربینهای مینیاتوری و ابزارهایی برای دسترسی به ناحیه دچار مشکل است.
همچنین تکنیکهای تهاجمی بیشتری، از جمله جایگزینی جزئی یا کامل زانو که به جراحی تعویض مفصل زانو وجود دارد. این درمان تنها زمانی لازم است که آسیب زانو وسیع باشد.