علائم شکستگی استخوان در کودکان
کودکان به‌دلیل اقتضای سن و بالا بودن انرژی بدنشان، مداوم در حال دویدن، پریدن و انواع حرکات و فعالیت‌های مختلف هستند. اما گاهی این حرکات و فعالیت‌ها می‌توانند سلامت آنها را به خطر بیندازند. شکستگی استخوان در کودکان یکی از این آسیب‌هاست که سلامت کودکان را به خطر می‌اندازد و بیشتر به‌دلیل عواملی همچون سر خوردن و افتادن بر روی زمین رخ می‌دهد.
البته شکستگی در کودکان به‌ندرت رخ می‌دهد؛ زیرا استخوان‌های آنها به قدری منعطف هستند که این اتفاق در موارد محدود رخ می‌دهد.
استخوان‌های کودکان را عموماً به چوب تر تشبیه می‌کنند. حال شما فرض کنید به چوبی تر فشار وارد کنید؛ قبل از اینکه بشکند کمی خم میشود. استخوان‌های کودکان نیز به همین صورت هستند؛ زمانی که ضربه یا فشار زیادی به آنها وارد میشود، عموماً خم می‌شوند. البته اگر ضربه بسیار جدی و شدید باشد، همان استخوان نرم و منعطف شکسته میشود.
بیشتر بخوانید: علت خم شدن ناگهانی زانو در کودکان
در صورتی که شکستگی در استخوان کودکی رخ دهد، با چنین نشانه‌هایی همراه است:
- حساسیت شدید نسبت به لمس در محل آسیب‌دیدگی
- ورم و کبود شدن محل آسیب‌دیده
- کوفتگی و درد شدید در منطقه آسیب‌دیده
- شدید شدن درد در هنگام حرکت دادن استخوان
- استخوان یا مفصل آسیب‌دیده کج یا خم‌تر از حالت طبیعی خود نشان داده شود.
چه زمانی شکستگی در کودکان خطرناک میشود؟
شکستگی استخوانی از آن اتفاقات ناراحت‌‌کننده‌ای است که برای برخی از کودکان در طول زندگی‌شان اتفاق میفتد. البته خوشبختانه بیشتر شکستگی‌ها طی یک یا چند ماه ازطریق درمان‌های غیرجراحی یعنی گچ گرفتن و بستن آتل درمان می‌شوند.
آنچه در شکستگی استخوان کودکان مهم و تا حدي خطرناك است وجود منطقه‌هايی در سر استخوان به نام صفحه رشد است. اگر شکستگی‌هاي استخوانی به این صفحه راه پیدا کنند، باعث اختلال رشد در این صفحه می‌شوند. عوارض به جا مانده از این شکستگی‌ها، کوتاهی یا بدشکلی رشد استخوان خواهند بود.
صفحه رشد، منطقه‌ای در دو انتهای استخوان است که مسئول رشد استخوان است. درواقع این صفحه موجب بزرگ شدن و بلند شدن استخوان در کودکان میشود. در پایان دوره بلوغ، صفحه رشد تبدیل به استخوان‌ها میشود و به فعالیتش پایان می‌دهد. زمین خوردن یا وارد شدن ضربه مستقیم به استخوان یکی از عواملی است که موجب شکستگی صفحه رشد در کودکان میشود.
شایع‌ترین محل‌های آسیب صفحه رشد شامل استخوان‌های بازو، ران و ساق پا و شکستگی مچ دست هستند. درمان به موقع اینگونه آسیب‌ها بسیار اهمیت دارد؛ زیرا همان‌طور که اشاره شد اگر صفحه رشد آسیب ببیند ممکن است رشد استخوان متوقف شود.
انواع شکستگی استخوان در کودکان
شکستگی استخوان در کودکان به‌دلیل تفاوت‌هایی که در شکل، اندازه، ساختار استخوان‌ها و میزان نیروی وارده بر استخوانی وجود دارند به انواع مختلفی تقسیم میشود که عبارت‌اند از:
شکستگی ترکه تری
این نوع شکستگی معمولاً بین کودکان بسیار شایع است؛ چون استخوان‌های آنها نرم‌تر است و کمی حالت ارتجاعی دارد. در این نوع شکستگی یک طرف استخوان می‌شکند، اما به‌طور کامل شکسته نمی‌شود چون قسمت دیگر استخوان می‌تواند خم شود.
شکستگی صفحه رشد
در دو انتهای استخوان‌های بلند و در قسمتی از بسیاری از استخوان‌های کوتاه‌تر کودکان، قسمتی از استخوان به‌صورت بافتی شبیه غضروف است که به آن صفحه رشد می‌گویند. قدرت صفحه رشد معمولاً از خود استخوان کمتر است و هنگامی که به استخوان کودک نیروی زیادی وارد میشود ممکن است صفحه رشد دچار شکستگی شود.
بیشتر بخوانید: علت و راه های درمان نرمی کشکک زانو در کودکان
شکستگی مویی
این نوع شکستگی، جزئی است. گاهی‌اوقات تشخیص این نوع شکستگی با عکس‌برداری ساده اشعه ایکس به‌سختی انجام میشود.
شکستگی استخوان ناشی از فشار طولی
در این نوع شکستگی استخوان، همان‌طور که از نام آن مشخص است، استخوان در راستای طول خود می‌شکند.
خم شدن یا قوس برداشتن استخوان در کودکان
به‌علت منعطف بودن ساختار استخوان در کودکان، زمانی که نیرویی به استخوان‌های بلند وارد میشود، عموماً استخوان به‌جای شکستن در تمام طول خود به‌صورت کمان در می‌آید؛ به طوری که می‌توان گفت استخوان دچار خمیدگی یا قوس شده است.
شکستگی‌ها چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
استخوان‌های کودکان انعطاف‌پذیرتر هستند و پتانسیل بهبودی بیشتری نسبت به استخوان‌های بزرگسالان دارند. این خبر خوبی برای ریکاوری است، اما همچنین به این معنی است که فرزند شما باید در اسرع وقت تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که استخوان در حین بهبودی در وضعیت صحیح قرار دارد.
پزشک فرزند شما ناحیه آسیب‌دیده را برای بررسی حساسیت، قرمزی و تورم از نزدیک معاینه می‌کند و آزمایش‌های تصویربرداری تشخیصی را برای تعیین نوع درمان مناسب تجویز خواهد کرد. تصویربرداری تشخیصی برای شکستگی‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عکس‌برداری با اشعه ایکس (x-ray)
- اسکن توموگرافی کامپیوتری (سی‌تی اسکن)
- تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI): برخی شکستگی‌ها (مانند شکستگی‌های استرسی) تا چند هفته پس از شروع درد استخوان در عکس‌برداری با اشعه ایکس مشخص نمی‌شوند. ام‌آرآی می‌تواند شکستگی‌های کوچک‌تر را قبل از بدتر شدن تشخیص دهد.
- اسکن استخوان (bone scan)
روش‌های درمان شکستگی استخوان
درمان بر اساس نوع شکستگی، شدت آن و سن فرزند شما متفاوت خواهد بود. در بیشتر موارد، شکستگی‌ها در کودکان با آویز گردن، آتل/بند، گچ یا بوت طبی درمان می‌شوند. این روش‌ها استخوان آسیب‌دیده را در حین بهبودی بی‌حرکت نگه می‌دارند.
آتل
اگر پزشک نگران تورم باشد، آتل را روی استخوان تازه شکسته‌شده قرار می‌دهد. اگر ناحیه آسیب‌دیده متورم شود، گچ می‌تواند بیش‌از حد سفت شود و گردش خون را کاهش دهد. به‌طور معمول، پس از فروکش کردن تورم، آتل با گچ جایگزین میشود. آتل‌ها همچنین برای شکستگی‌های جزئی که نیازی به گچ ندارند، استفاده می‌شوند.
بوت طبی
مچ پا، پا یا ساق پای شکسته ممکن است با چکمه ایرکست ثابت شود. بوت ایرکست پا و مچ پا را بی‌حرکت می‌کند اما می‌تواند برای حمام کردن یا یخ درمانی تحت شرایط خاصی برداشته شود. بسته به شدت شکستگی و مرحله بهبودی، ممکن است برداشتن بوت برای دوره‌های کوتاه برای یخ درمانی یا حمام کردن مشکلی نداشته باشد.
گچ
گچ‌ها از آتل‌ها قوی‌تر هستند و محافظت بیشتری برای ناحیه آسیب‌دیده فراهم می‌کنند. گچ‌ها دو لایه دارند: یک لایه داخلی نرم که در تماس با پوست قرار می‌گیرد و یک لایه بیرونی سخت که از استخوان آسیب‌دیده محافظت کرده و از حرکت در حین بهبودی استخوان جلوگیری می‌کند. نوع گچ مورد استفاده به نوع شکستگی بستگی دارد.
جااندازی
جااندازی، روشی غیرجراحی برای جا انداختن استخوان است تا به‌درستی بهبود یابد. پزشک استخوان شکسته را از خارج بدن تراز می‌کند و اندام آسیب‌دیده را در گچ یا آتل قرار می‌دهد. جااندازی معمولاً در بخش اورژانس با داروهایی انجام میشود که درد را مدیریت کرده و فرزند شما را بیهوش می‌کنند تا فرایند را به یاد نیاورد.
جراحی
شکستگی‌های شدید یا ناپایداری که نمی‌توان آنها را به‌درستی با جااندازی تنظیم کرد، نیاز به جراحی دارند. برای افزایش شانس بهبودی استخوان در موقعیت صحیح، پزشک فرزند شما خیلی زود در درمان تصمیم می‌گیرد که آیا عمل جراحی انجام دهد یا خیر. بااین‌حال، در برخی موارد، اگر ناحیه اطراف شکستگی متورم باشد، ممکن است عمل جراحی تا فروکش کردن تورم به تعویق بیفتد.
کودک در اتاق عمل تحت بیهوشی عمومی خواهد بود و پزشک استخوان را در جای خود قرار می‌دهد. ممکن است از پین برای نگه داشتن ایمن قطعات استخوان در جای خود در حین بهبودی استفاده شود. اگر شکستگی شامل یک مفصل باشد، جراح مفصل را تراز کرده و آن را با پیچ، صفحه یا پین در جای خود ثابت می‌کند.
سایر درمان‌ها
- کشش: از یک حرکت کششی ملایم و ثابت در جهتی خاص استفاده می‌کند تا انتهای استخوان شکسته تراز شود و بهبود یابد. در برخی موارد، کشش اسپاسم‌های عضلانی دردناک را کاهش می‌دهد.
- دارو: گاهی برای کمک به کنترل درد و اسپاسم عضلانی استفاده میشود. اگر شکستگی باز باشد، از آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عفونت استفاده میشود.
جمع‌بندی
شکستگی استخوان در کودکان به‌دلیل انعطاف‌پذیری بیشتر استخوان‌هایشان، پتانسیل بالایی برای بهبودی دارد، اما لازم است فوراً به پزشک مراجعه شود تا اطمینان حاصل شود که استخوان در وضعیت صحیح بهبود می‌یابد. پزشک پس از معاینه و استفاده از تصویربرداری‌های تشخیصی، نوع درمان را تعیین می‌کند. او از روش‌های درمانی مختلف ازجمله آتل، گچ، بوت طبی یا جراحی استفاده می‌کند. همچنین از دارو برای کنترل درد و درصورت شکستگی باز، از آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت استفاده می‌گردد.
منبع
مطالب مشابه
در عقب زدگی زانو، مفصل زانو در جهت اشتباه خم میشود که اغلب منجر به تورم، درد و آسیب بافتی می‌گردد. در موارد شدید، رباط‌هایی مانند رباط صلیبی قدامی (ACL)، رباط صلیبی خلفی (PCL)، یا رباط پوپلیتئال (رباطی که در امتداد پشت زانو قرار دارد) ممکن است دچار پیچ‌خوردگی (رگ به رگ شدن) یا پارگی شوند.
عفونت مفصل لگن وضعیتی جدی است که زمانی رخ می‌دهد که میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به لگن یا بافت استخوانی اطراف آن حمله کنند. این عفونت‌ها می‌توانند باعث درد شدید، تورم و سفتی قابل توجهی شوند و حرکت یا استفاده عادی از مفصل لگن را دشوار سازند.
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان می‌کند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده میشود.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد میشود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.