آرتروز لگن

آرتروز چیست؟

از جمله شایع ترین دلیل تعویض مفصل لگن و تعویض مفصل زانو، آرتروز است. همچنین از متداولترین آتریت هاست که فرد به آن مبتلا می شود.آرتریت مفصل لگن  بسیار آزار دهنده است و فرد در پی درمان آن اقدام می نماید.

دلیل بروز آرتروز شامل افزایش سن، افزایش وزن، انجام کار های تکراری و سنگین می باشد. همچنین این بیماری می تواند به طور همزمان ممکن است چندین مفصل را همزمان درگیر نماید و فرد به آرتروز مبتلا شود.

آرتروز مفصل بر خلاف روماتیسم مفصلی است یک بیماری سیستمی نیست و فقط مفاصل بدن را درگیر می نماید.

نشانه های بیماری آرتروز از چه سنی نمایان می شود؟

این بیماری از سن 40 سالگی آغاز می شود و بیشتر در خانم ها نیز مشاهده می شود. همچنین بعد از 65 سالگی نیز به طور واضح نمایاین خواهد شد.

بیشترین مفاصل درگیر شده در آرتروز چه مفاصلی است؟

مفصل های لگن، زانو، دست و گردن به دلیل آن که بیشترین فعالیت و درگیری را دارد، به آرتروز دچار می شود.

علت اصلی آرتروز، تخریب غضروف در مفاصل است که نمی تواند مانند گذشته فشار وارده را قبول کرده و همچنین میزان سطح مفصلی نیز کاهش می یابد.

آرتروز لگن چیست؟

به ساییدگی و تخریب غضروف های مفصل لگن، آرتروز یا ساییدگی مفصل لگن می گویند. در این بیماری غضروف های مفصلی نازک و خراب می شود به دنبال آن استخوان های اطراف مفصل در کنار یکدیگر سابیده می شود باعث بروز دردهایی در مفصل ران و لگن می شود.

غضروف لایه ای نرم و ارتجاعی است که روی استخوان های مفصل را می پوشاند. با افزایش سن غضروف دیگر آن شادابی و انعطاف جوانی را ندارد و به تدریج چروکیده و نازک می شود و استخوان ها بر روی یکدیگر سابیده می شوند.

در بروز این بیماری برخی عوامل دخیل هستند که شامل:

جنسیت: معمولا خانم‌ها بین دو تا سه برابر بیشتر از آقایان به آرتروز مفصل لگن و ران مبتلا می‌شوند.

چاقی: در افراد چاق احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن بیشتر است. زیرا اضافه وزن فشار زیادی را به مفصل لگن وارد می کند و همین عامل موجب آسیب دیدن غضروف ها می شود.

ورزش: احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن در افرادی که ورزش‌های خاصی نظیر کشتی، بوکس، بیس‌بال، دوچرخه‌ سواری، ژیمناستیک، رقص باله، فوتبال و فوتبال آمریکایی انجام می‌دهند، بیشتر است.

 

صحبت های دکتر علیرضا امین جواهری در مورد بیماری آرتروز لگن و راه های درمان آن

دلایل و علت آرتروز لگن

بیمای آرتروز لگن بیماری است که در آن غضروف مفصلی سطح انتهایی استخوان تحلیل می رود. این عارضه بعد از بیماری آرتروز زانو از شایع ترین علت درد مفصل در افراد مسن است که این عارضه به دلایل مختلفی ایجاد می شود که از مهم ترین آن ها می توان به:

• بالا رفتن سن
• سابقه خانوادگی آرتروز
• چاقی
• تشکیل ناصحیح مفصل لگن در هنگام تولد که به آن دررفتگی مادرزادی مفصل ران یا دیسپلاژی مفصل ران می گویند
• آسیب قبلی به مفصل ران از جمله
  • سیاه شدن سر استخوان ران
  • بدجوش خوردن شکستگی استابولوم
  • وارد شدن ضربه شدید به غضروف مفصل
  • عفونی شدن مفصل ران

علائم و نشانه های آرتروز لگن در مردان

انواع آرتروز لگن

آرتریت که در لغت به معنای التهاب است بیماری است که مفصل و بافت های مفصلی را تحت تاثیر قرار می دهد. تاکنون حدود 200 نوع آرتروز شناخته شده است. اما پنج نوع اصلی آرتریت وجود دارد که می تواند مفصل ران را تحت تاثیر قرار دهد:

• آرتروز

• روماتیسم مفصلی

• اسپوندیلیت آنکیلوزان

• لوپوس اریتماتوی سیستمیک

• آرتریت پسوریاتیک

استئوآرتریت لگن

استئوآرتریت شایع ترین شکل بیماری آرتروز است که این بیماری زمانی رخ می دهد که غضروف اطراف استخوان ها به تدریج فرسوده شوند. کم شدن انعطاف پذیری مفصل، التهاب و تورم مفصل از مهم ترین علائم استئوآرتریت یا آرتروز لگن است که بیشتر در افراد مسن ایجاد می شود.

روماتیسم مفصلی

در روماتیسم لگن، کپسول مفصلی ضخیم و ملتهب می شود و مواد شیمیایی تولید می کند که به غضروف مفصلی موجود بر روی استخوان حمله کرده و آن را نابود می کند. روماتیسم مفصلی اغلب یک مفصل مشخص را در دو طرف بدن درگیر می کند بنابراین هر دو لگن ممکن است آسیب ببینند.

اسپوندیلیت آنکیلوزان

اسپوندیلیت انکیلوزان یک التهاب مزمن در ستون فقرات و مفصل ساکروایلیاک (مفصلی است که ستون فقرات به لگن می رسد) است که گاهی اوقات می تواند باعث التهاب مفصل ران شود. اسپوندیلیت آنکیلوزان می تواند در افراد در هر سنی از جمله کودکان رخ دهد و معمولاً در افراد بین 17 تا 35 سال شروع می شود. این بیماری در مردان بیشتر از زنان شایع است.

معمولاً برای افرادی که مبتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان هستند ، هنگامی که وضعیت بدتر می شود ، دچار شعله ور شدن بیماری می شوند و پکه با دوره های بهبودی خفیف یا حتی بدون علائم دنبال می شود.

لوپوس اریتماتوز سیستمیک

لوپوس اریتماتوز سیستمیک یا لوپوس یک اختلال خود ایمنی سیستمیک است که می تواند هر قسمتی از بدن ، از جمله مفصل ران را تحت تاثیر قرار دهد. در صورت درگیر شدن مفصل ران با لوپوس ، التهاب و آسیب مفصل ممکن است رخ دهد. لوپوس می تواند در افراد در هر سنی رخ دهد ، اما بیشتر در زنان 15 تا 35 ساله شایع است.

آرتریت پسوریاتیک

همانطور که از نامش به نظر می رسد ، این نوع آرتریت مربوط به بیماری پوستی پسوریازیس است. آرتریت پسوریاتیک باعث درد ، تورم و سفتی مفاصل می شود و می تواند هر مفصل بدن از جمله مفصل ران را تحت تاثیر قرار دهد. اکثر افراد مبتلا به آرتریت پسوریازیس ابتدا دارای بیماری پوستی هستند (لکه های پوستی قرمز پوسته پوسته ) اما این امان وجود دارد که آرتریت پسوریاتیک قبل از بروز بیماری پوستی نیز ایجاد شود.

نمای کلی از سر استخوان ران در فردی که مبتلا به آرتروز لگن می باشد

علائم آرتروز لگن

علائم آرتروز لگن بسته به شدت آسیب دیدگی و نوع آرتروز متغیر است. اما معمولا اولین علامت این بیماری  احساس درد و ناراحتی در ناحیه کشاله ران و باسن و یا حتی ناحیه ران است که این مشکلات بخصوص صبح ها پس از بیدار شدن از خواب ظاهر می شود. از شایع ترین علائم بیماری آرتروز لگن می توان به:

شدید شدن درد در هنگام فعالیت های بدنی

تسکین درد با استراحت کردن

خشک و سفت شدن مفصل لگن

کم شدن توانایی خم و راست کردن مفصل

ایجاد لنگش در هنگام راه رفتن

کوتاه شدن طول اندام های تحتانی

تشخیص آرتروز لگن با بررسی تصاویر رادیوگرافی

اگر در یک مفصل ران دچار آرتروز باشم ، در دیگری نیز مبتلا خواهم شد؟

افرادی که دچار آرتروز در یک مفصل ران هستند لزوماً در مفصل لگن دیگر دچار این بیماری نمی شوند. در کسانی که این بیماری هر دو مفصل ران را درگیر کرده است ، ممکن است یک مفصل قبل از دیگری به مرحله پیشرفته برسد. افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بیشتر در هر دو مفصل دارای علائم هستند.

تشخیص آرتروز لگن

• معاینه تخصصی ارتوپدی

سوالات متداولی پزشک از بیمار در خصوص آرتروز مفصل می پرسد. از جمله این سوالات سابقه بیماری و صدمات وارده به مفصل می باشد. در حین شرح حال گرفتن از بیمار، پزشک ارتوپد از شما درباره علائم و احساسی که به آن دچار هستید سوال هایی می کند. از جمله روش های تشخیصی، تجویز آزمایش تشخیصی می باشد.

• معاینه های جسمی

متخصص ارتوپدی از بیمار می خواهد تا ران خود را حرکت داده و میزان حرکت و درد در حین حرکت میزان آرتروز را در مفصل ران نشان می دهد. زیرا از بیشترین موارد ارجاع به جراح ارتوپد وجود مشکلات در زمان راه رفتن و سفتی استخوان ران می باشد.

• استفاده از اشعه ایکس

اشعه ایکس از جمله روش های تجویزی است که تصویر برداری باعث به دست آمدن ساختاری دقیق از میزان تراکم استخوان و میزان عملکرد مفصل ران و لگن می باشد. همچنین فضای بین استخوان و مفصل را می توان تعیین نمود. در این روش تصویربرداری، فاصله تشکیل شده بین دو مفصل کاملا مشخص است و در صورتی که در کنارهای مفصل، استخوانی اضافی تشکیل شود به کمک این روش کاملا قابل ملاحظه است.

• آزمایش خون

همچنین در برخی موارد پزشک ممکن است برای تشخیص برخی از انواع آرتروز برای شما آزمایش خون، ادرار و یا مایع مفصلی تجویز کند. این آزمایش ها می توانند به تعیین نوع آرتروز شما کنند. انجام آزمایش خون میزان عامل های روماتوئیدی و یا آنتی بادی های بدن را که باعث ایجاد آرتریت مفصل لگن شده است را نشان می دهد. همچنین این آزمایش ها می توانند به رد کردن احتمال ابتلای شما به سایر بیماری های مشابه کمک کند.

ورزش یکی از بهترین راه های پیشگیری از آرتروز لگن

راه های درمان آرتروز لگن

متاسفانه آرتروز لگن از جمله بیماری مزمنی است که درمانی برایش وجود ندارد؛ اما روش هایی برای مدیریت علائم آن وجود دارد که به کمک آنها می توان تا حدودی مانع از پیشرفت این بیماری شد. از جمله روش های مدیریت بیماری آرتروز لگن شامل:

دارو درمانی

داروهایی که برای درمان آرتروز لگن تجویز می شوند به دو صورت خوراکی و تزریقی داخل مفصل می باشند. این داروها شامل:

1-داروهای مسکن بدون نسخه پزشک همچون استامینوفن که موجب تسکین درد می شوند. البته این داروها تنها در تسکین درد آرتروز تاثیرگذارند اما تاثیری برروی التهاب و ورم ندارد.

2- رایج ترین داروهای مصرفی برای کاهش درد و التهاب، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی هستند که از رایج ترین آنها می توان به آسپرین، ایبوپروفن، ناپروکسن و سلکوکسیب اشاره کرد. این داروها به دو شکل خوراکی و تزریفی تجویز می شوند.

3- تزریق اسید هیالورنیک: این ماده به طور طبیعی در مایع مفصلی وجود دارد و به عنوان روان کننده مفصل عمل می کند.

تسکین درد و ناراحتی ناشی از آرتروز لگن با فیزیوتراپی

فیزیوتراپی

اگر آرتروز لگن باعث ایجاد اختلالاتی در انجام فعالیت های روزمره شود در این صورت پزشک ارتوپد شما را به یک متخصص فیزیوتراپی ارجاع می دهد.

فیزیوتراپی می‌تواند به شما در مدیریت درد و تقویت و انعطاف‌پذیری عضلات و مفاصل کمک کند. متخصص فیزیوتراپی ممکن است اقدامات درمانی مختلفی را برای شما به کار گیرد. از مهم ترین اقدامات درمانی فیزیوتراپی شامل:

معرفی و آموزش برنامه های ورزشی به منظور افزایش قدرت و انعطاف پذیری شما

توصیه‌های عمومی برای افزایش سطح فعالیت‌ها و جلوگیری از آسیب‌دیدگی‌های مجدد لگن

بکار گیری روش های تسکین درد مانند استفاده از گرما یا سرما، تحریک الکتریکی عصبی، ماساژ درمانی، لیزر درمانی

تهیه ابزارهای کمکی همچون عصا، واکر، آتل، کفش های مخصوص برای راه رفتن بیمار و بهبود عملکرد بیمار

ورزش مناسب آرتروز لگن

متخصص فیزیوتراپ برای تقویت و پایداری ساختار لگن، تمرین های کششی مخصوصی را طراحی می کند. ورزش درمانی بخش مهمی از فرآیند درمان آرتروز لگن است که در تسکین درد بیمار بسیار موثر است.

جراحی تعویض مفصل لگن توسط دکتر علیرضا امین جواهری

 درمان آرتروز لگن با جراحی

اگر بیماری آرتروز لگن به کمک روش های درمانی غیرجراحی تسکین نیاید و درد های ناشی از آن باعث ناتوانی و بروز اختلالات در انجام فعالیت های روزمره شود در این صورت متخصص ارتوپد انجام عمل جراحی را برای بیمار تجویز می کند. از جمله جراحی ها برای درمان آرتروز لگن شامل:

جراحی استئوتومی :

دراین نوع جراحی مرکز استخوان ران یا حفره استخوان لگن برش داده شده و می شکند و به جای آن استخوان جدید قرار داده میشود تا فشار از روی مفصل لگن کاسته شود. از جراحی استئوتومی معمولا برای درمان مراحل اولیه آرتروز مفصل لگن و دردهای ناشی از آن استفاده می شود.

تعویض کامل مفصل لگن:

به خارج کردن همه یا قسمتی از مفصل لگن و جایگزین کردن آن با پروتز مصنوعی، تعویض مفصل لگن می گویند. این جراحی به دو صورت نیمه کامل و کامل انجام می شود که در نوع تعویض کامل مفصل لکن قسمت گوی مانند سر استخوان با قسمت کاسه مانند جایگزین می شود.

نتیجه گیری

آرتریت التهابی مفصل ران می تواند طیف وسیعی از علائم ناتوان کننده را ایجاد کند. امروزه داروهای جدید ممکن است از پیشرفت بیماری و تخریب مفصل جلوگیری کنند. درمان زودهنگام می تواند به حفظ مفصل ران کمک کند.

در مواردی که آسیب های مفصلی پیشرفت می کند ، جراحی می تواند درد شما را تسکین داده ، حرکت را افزایش داده و به شما در بازگشت به لذت بردن از فعالیت های روزمره کمک کند. تعویض کامل مفصل ران یکی از موفق ترین عمل ها در پزشکی است.