آرتروز زانو نوعی بیماری پیش رونده مفصلی است که به تدریج باعث تخریب غضروف میان استخوان ها شده و در نهایت منجر به ساییدگی مفاصل زانو می شود. آرتروز زانو در اکثر موارد گریبانگر سالمندان بالای 60 سال می شود. اما مممکن است جوانان نیز با آن مواجه شوند.
آرتروز هنگامی رخ می دهد که غضروف هایی که استخوان ها را پوشانده و از مفاصل محافظت می کنند از بین رفته و تخریب شوند. این عارضه به تدریج آغاز شده و به مرور زمان نیز شدیدتر می شود. آرتروز زانو شایع ترین نوع ورم مفاصل می باشد و افراد بسیاری به آن مبتلا هستند.
این بیماری در دست ها، زانوها، لگن و ستون فقرات انسان شیوع بیشتری دارد و زنان بیشتر از مردان به این عارضه مبتلا می شوند.
آرتروز شامل دو دسته اصلی می باشد :
- استئوآرتروز اولیه که در آن علت بیماری ناشناخته است و معمولا ناشی از افزایش سن و اعمال فشار بیش از حد به زانوها می باشد.
- استئوآرتروز ثانویه ممکن است بر اثر عواملی مانند وارد شدن ضربه به زانو، بیماری های متابولیک، اختلالات مادرزادی و یائسگی زودرس باشد. این نوع از آرتروز در سنین زیر 40 سال رخ می دهد.
علاوه بر این موارد وزن بالا، پرانتزی بودن پاها، ضعف عضلات و آسیب دیدگی رباط های داخل مفصل زانو از عواملی هستند که باعث بروز آرتروز در جوانان می شوند.
درمان ارتروز در جوانان شامل کاهش وزن، کاهش درد و التهاب زانو، کاهش فشار بر زانو و درمان برخی بیماری های زمینه ای مانند التهابات مفصلی و عفونت و تقویت عضلات مفصل زانو می باشد.
آرتروز زانو در جوانی
برخی تصور می کنند آرتروز زانو بیماری است که فقط افراد با سنین بالا به آن مبتلا می شوند و این عارضه در جوانان رخ نمی دهد.
درحالی که مسائلی مانند بی تحرکی، انواع بیماری های التهابی، وزن بالا و ضعف عضلات، اختلالاتی مانند زانوی ضربدری یا پرانتزی، وارد شدن ضربه مستقیم به زانو، شکستگی هایی که خوب جوش نخورده اند، انجام فعالیت های سنگین ورزشی و پوشیدن کفش های نامناسب از عوامل بروز آرتروز زانو در جوانان محسوب می شود.
بیماری آرتروز در جوانان اغلب به دلیل وارد آمدن فشار بیش از حد به مفاصل زانو ایجاد می شود و این فشار علاوه بر زانوها، لگن و مچ دست جوانان را نیز درگیر می کند.
زیرا این نواحی در بدن انسان بیش از سایر نقاط بدن در معرض آسیب های ورزشی قرار دارند و فورا تحت تاثیر عواملی مانند اضافه وزن قرار می گیرند. به همین دلیل بسیار آسیب پذیر بوده و دچار آرتروز می شوند.علائم آرتروز ممکن است در نقاط مختلف بدن متفاوت باشد.
ولی به صورت کلی باید بگوییم که جوانان ورزشکاری که به انجام فعالیت های سنگین ورزشی می پردازند باید مراقب بدن خود بوده و به کوچکترین علائمی از درد و احساس ناراحتی در زانوی خود بی توجه نباشند و جهت تشخیص به پزشک ارتوپد مراجعه کنند.
حتما مطالعه کنید : انواع تزریق ژل برای درمان آرتریت زانو
علائم آرتروز زانو در جوانی
- احساس درد در مفصل زانو
- تورم مفصل زانو
- ملتهب شدن واحساس گرمی در زانو
- سفتی و خشکی مفصل زانو و در نتیجه محدودیت حرکتی زانو
- قفل کردن ناگهانی زانو
- صدا دادن مفصل زانو هنگام حرکت
- در موارد پیشرفته تر نیز ممکن است زانوی بیمار دچار تغییر شکل شود که به ندرت در جوانان رخ می دهد.
عوامل زمینه ساز آرتروز زانو در جوانی
عوامل مختلفی در بروز آرتروز زانو در سنین جوانی دخیل هستند که از مهم ترین آنها میتوان به:
- بالا بودن وزن بدن
- انجام تمرینانت ورزشی سنگین و بدنبال آن وارد شدن فشار بیش از حد به زانو
- تغذیه نامناسب و داشتن رژیم غذایی نادرست
- بی تحرکی و نداشتن تحرک بدنی کافی
- سابقه داشتن بیماری زمینه ای همچون نرمی استخوان یا راشیتیسم
تشخیص آرتروز زانو در جوانی
پزشک پس از معاینه کامل بیمار و ارزیابی علائم او با استفاده از دستگاه های فیزیوتراپی و انجام برخی تست های مربوطه مانند رادیوگرافی یا ام ار آی، علت درد و مشکلات زانوی بیمار را بررسی کرده و بهترین و موثرترین روش های درمانی را در پیش می گیرد.
برخی مواقع نیز تشخیص آرتروز زانو در جوانان به علت افزایش سطح تحمل درد در آن ها به قدری مشکل است. اما روش های درمان آرتروز در جوانان با سایر افراد مبتلا به ارتروز یکسان می باشد.
پیشگیری از آرتروز زانو در جوانی
توجه داشته باشید که اگر یکی از اعضای خانواده شما مبتلا به آرتروز می باشد احتمال آن که شما نیز در آینده به این بیماری دچار شوید زیاد است.
به طور مثال اگرجوان هستید و مادربزرگ یا پدربزرگ شما نیز دچار آرتروز هستند و یا تعویض مفصل زانو انجام داده اند بهتر است که شما نیز به متخصصص ارتوپد مراجعه کرده و تحت معاینه قرار بگیرید. زیرا ریسک ابتلای شما به آرتروز زود هنگام بسیار بالا می باشد.
حفظ وزن بدن در حالت متعادل یکی از موثرترین روش های پیشگیری از آرتروز به شمار می رود. چاقی و اضافه وزن یکی از عوامل موثر در ابتلا به این بیماری می باشد و با کنترل آن می توان میزان ابتلا به این بیماری را به حداقل رساند.
زیرا اضافه وزن باعث اعمال فشاری مضاعف بر مفاصل زانو شده و باعث می شود که غضروف ها سریع تر از زمان خود شروع به تحلیل کنند و از بین بروند. زانو و مچ پا نواحی از بدن هستند که بیش از سایر قسمت های بدن در اثر چاقی دچار این بیماری می شوند.
مچ پا مفصلی کوچک است باید کل وزن بدن را نیز تحمل کند و اگر فرد چاق باشد فشار زیادی به این قسمت ها وارد شده و غضروف شروع به ساییدگی می کند.
به همین علت است که ورزشکاران بیش از سایر افراد معمولی در معرض ابتلا به آسیب های مفصلی و آرتروز قرار دارند. زیرا ورزشکاران بیش از حد از مفاصل خود کار می کشند و احتمال پارگی غضروف نیز در آن ها بسیار زیاد است.
درمان آرتروز زانو در جوانی
برای درمان بیماری آرتروز درمانی قطعی وجود ندارد و تنها با استفاده از راهکارهای ثابت شده ای می توان درد ناشی از آن را مدیریت کرد و از پیشرفت آن نیز جلوگیری به عمل آورد. هنگام مراجعه به پزشک، پزشک ارتوپد در ابتدا روش هایی مانند کاهش وزن و درمان های فیزیکی مانند استفاده از زانو بند طبی و فیزیوتراپی را به شما توصیه می کند.
همچنین جهت کاهش درد و التهاب زانوی شما نیز ممکن است داروهای مسکن تجویز کند و از شما بخواهد از کمپرس سرد و گرم نیز بهره ببرید. اگر چنانچه این روش ها موثر واقع نشد و کمکی به بهبودی بیمار نکرد پزشک از روش های درمانی زیر بهره می گیرد :
- تزریق کورتیزون به صورت مستقیم داخل مفصل زانوی بیمار. استفاده از این روش در کاهش درد بیمار بسیار موثر می باشد.
اما باید محتاطانه مورد استفاده قرار گیرد. زیرا تزریق بیش از حد کورتیزون درون مفصل به مرور زمان ممکن است باعث تجمع رسوب در زانو شده و ایجاد سایش در غضروف باقی بماند. در مورد جوانان این روش، روش چندان مناسبی محسوب نمی شود. اما بهره گیری از آن هر از چند گاهی بی ضرر است.
- بیشتر بخوانید:
- در مورد آرتروز پیشرفته که به ندرت در جوانان اتفاق می افتد نیز پس از مشورت با پزشک بیمار می تواند در رابطه با تعویض مفصل زانوی خود تصمیم گیری نماید. این روش جراحی باعث بهبودی بیمار و افزایش کیفیت زندگی او می شود و او بدون هیچ گونه مشکلی می تواند به فعالیت های ورزشی و کارهای روزمره خود بپردازد.
- افراد مبتلا به ارتروز باید سعی کنند از انجام فعالیت های سنگین ورزشی مانند خم شدن با وزنه خودداری کنند.
زیرا این گونه ورزش ها فشار زیادی به زانو وارد می کنند. البته این به آن معنی نیست که بیمار باید به طور کلی ورزش را کنار بگذارد. زیرا ورزش جهت درد و تورم مفاصل بسیار مفید بوده و باعث تقویت عضلات اطراف مفصل زانو نیز می شود.
همچنین موجب افزایش دامنه حرکتی بیمار شده و به کنترل وزن بیمار نیز کمک می کند. منظور ما پرهیز از انجام ورزش های سنگین می باشد. در حالی که بیمار می تواند با انجام ورزش های سبکی مانند شنا و دوچرخه سواری سوخت و ساز و ضربان قلب خود را نیز افزایش دهد.
دکتر سید علیرضا امین جواهری، فوق تخصص زانو و لگن از زوریخ سوئیس، آگاه به دانش روز دنیا، آماده ی ارائه ی خدمات به شما عزیزان می باشد. شما می توانید از طریق شماره های زیر با ایشان ارتباط برقرار نمایید:
شماره های تماس: 02171062462 - 09334131004 تلفن وقت دهی: 02171062300 - 02171062400 - 02171062500
مطالب مشابه
مراقبت بعد از تعویض مفصل زانو از جمله مصرف دارو، فیزیوتراپی، استفاده از عصا و واکر، نشستن و خوابیدن صحیح نقش بالایی در موفقیت جراحی دارد.
خشکی مفصل زانو به معنی ناتوانی و اختلال در حرکت زانو می باشد که ناشی از مشکلات و دلایل مختلفی است که در این مقاله به توضیح آن ها می پردازیم.
غضروف مفصل زانو در انتهای تحتانی استخوان ران و انتهای فوقانی استخوان درشت نی ( تیبیا ) و در قسمت پشت استخوان کشکک جای گرفته است. غضروف دارای سطح صاف و لغزنده می باشد و موجب می شود استخوان ها به راحتی روی هم حرکت کرده و با هم برخورد نداشته باشند.
دلایل متعددی می‌توانند موجب بروز درد پا در شب شوند که برخی به سبک زندگی مرتبط بوده و برخی دیگر ناشی از بیماری‌های مختلف هستند. خوشبختانه، روش‌های درمانی متنوعی برای کاهش این دردها وجود دارند.
در کنار مصرف دارو، رژیم غذایی متعادل می‌تواند واکنش‌های التهابی بدن که منجر به درد می‌شوند را کاهش دهد. همچنین، وزن سالم حاصل از تغذیه مناسب، فشار وارده بر مفاصل را کم کرده و سلامت لگن را تقویت می‌کند.
اسپاسم عضلانی (که به آن گرفتگی عضلانی نیز گفته می‌شود) زمانی رخ می‌دهد که عضله شما به طور غیرارادی و اجباری به طور غیرقابل کنترلی منقبض شده و نمی‌تواند شل شود. اسپاسم عضلانی مشکلی کاملاً طبیعی و شایع است و می‌تواند بخشی یا تمام یک عضله یا چند ماهیچه را در یک گروه درگیر کند.
درد پا از زانو به پایین می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از بیماری‌هایی که ممکن است با درد در این ناحیه شروع شوند شامل تاندونیت، نوروپاتی دیابتی و شین اسپلینت هستند. همچنین، گرفتگی عضلانی نیز می‌تواند باعث ایجاد درد در پا از زانو به پایین شود.
دو نوع اصلی تعویض دوطرفه مفصل لگن وجود دارند: تعویض مرحله‌ای مفصل لگن و تعویض همزمان مفاصل. تعویض دوطرفه مفصل لگن کمتر از تعویض یک‌طرفه رایج است.
پزشک برای تأیید تشخیص و ارزیابی بیشتر مفصل زانو از نظر پارگی مینیسک، تصویربرداری با اشعه ایکس و رزونانس مغناطیسی (MRI) را تجویز می نماید.
در اختلال کوتاهی پا اندازه پاهای بیمار قرینه نیست و مقداری اختلاف در طول پاها وجود دارد. اگر این اختلاف طول کمتر از ۲ سانتی‌متر باشد، به درمان نیاز ندارد اما اگر اختلاف طولی بیشتر از آن باشد، میتوان با درمان های جراحی این اختلال را مدیریت یا درمان کرد.
تجربه بیمارانی که تعویض مفصل لگن انجام داده اند به شما کمک می کند از واقعیت های زندگی این افراد بعد از عمل و نحوه بازگشت آنها به انجام فعالیت های مورد علاقه شان مطلع شوید تا بتوانید بهترین تصمیم را برای خود بگیرید.
میانگین سنی بیماران تعویض مفصل زانو معمولاً بین 50 تا 80 سال است، سن به‌تنهایی معیار تعیین‌کننده برای انجام جراحی تعویض زانو نیست. بسیاری از عوامل دیگر ازجمله وضعیت سلامت ، مزایای بالقوه جراحی و طول عمر پروتز در نظر گرفته می‌شوند.
. یکی از مهم‌ترین خطرات، افزایش احتمال بروز مشکلات قلبی، به‌ویژه در 90 روز اول پس از جراحی است. مشکلات قلبی که ممکن است پس از جراحی تعویض مفصل رخ دهند شامل حمله قلبی، ایست قلبی و آریتمی یا ضربان قلب نامنظم هستند.