آرتریت پاتلوفمورال یکی از علل شایع زانودرد بهویژه در افراد مسن است. آرتریت پاتلوفمورال زمانی ایجاد میشود که کشکک (کاسه زانو) با انتهای استخوان ران (استخوان بالای ساق پا) تماس پیدا میکند؛ زیرا غضروف بین کاسه زانو و استخوان ران از بین میرود.
اکثر افراد میتوانند علائم خود را بهطور محافظهکارانه با درمانهایی مانند موارد زیر درمان کنند:
- اصلاح فعالیت
- فیزیوتراپی
- تزریق استروئید
اگر آرتریت پاتلوفمورال به این درمانها پاسخ ندهد، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید. جراحی میتواند از روشهای کمتهاجمی مانند کندروپلاستی تا عمل های بزرگتر مانند تعویض مفصل زانو متغیر باشد.
علائم آرتریت پاتلوفمورال چیست؟
علامت اولیه آرتریت کشکک زانو، درد پشت کاسه زانو است. برای اکثر افراد، این درد هنگام انجام فعالیتهایی که به کاسه زانو فشار وارد میکنند مانند موارد زیر ایجاد میشود:
- زانو زدن
- چمباتمه زدن
- بالا و پایین رفتن از پلهها
- بلند شدن و نشستن روی صندلیها
- ورزشهایی مانند لانژ یا اسکات
- دوچرخهسواری
شما همچنین ممکن است:
- سفتی
- تورم
- ایجاد صداهای بلند هنگام حرکت دادن زانو
چه چیزی باعث آرتریت کشکک فمورال میشود؟
آرتریت پاتلوفمورال در اثر از بین رفتن غضروف بین کاسه زانو و فضایی در انتهای استخوان ران به نام شیار تروکلئار ایجاد میشود.
داشتن بیماریای که نحوه حرکت کشکک زانو را تغییر میدهد، ممکن است احتمال ابتلا به آرتریت استخوان کشکک را افزایش دهد، مانند:
- دیسپلازی. دیسپلازی زمانی رخ میدهد که کاسه زانو شما به درستی روی شیار تروکلئار قرار نگیرد.
- شکستگی کاسه زانو. شکستگی کاسه زانو میتواند با لبهای ناهموار که غضروف را میساید، بهبود یابد.
بیماریهای مرتبط با التهاب در سراسر بدن شما نیز میتواند منجر به تجزیه غضروف در زانو شود. برخی از این بیماریها عبارتاند از:
- روماتیسم مفصلی
- آرتریت پسوریاتیک
- اسپوندیلیت آنکیلوزان (روماتیسم ستون فقرات)
- آرتریت روماتویید جوانان
- لوپوس اریتماتوز سیستمیک
چه کسانی به آرتریت کشکک فمورال مبتلا میشوند؟
افراد مبتلا به آرتریت پاتلوفمورال اغلب سابقه کاسه زانو ناپایدار، شل یا نامرتب دارند.
سایر عوامل خطر عبارتاند از:
- افزایش سن
- چاقی یا اضافه وزن
- سابقه شکستگی کشکک
- دررفتگی یا سابلوکساسیون قبلی کاسه زانو (دررفتگی جزئی)
- دویدن یا وزنهبرداری با شدت بالا
- سابقه آرتریت در سایر مفاصل
افرادی که در دوران کودکی دچار دررفتگی کاسه زانو شدهاند، ممکن است در بزرگسالی علائم آرتریت پاتلوفمورال را بروز دهند. این بیماری در افراد مسن بهدلیل دژنراسیون و بدون آسیب قبلی ایجاد میشود.
چگونه پزشکان آرتریت پاتلوفمورال را تشخیص میدهند؟
پزشکان میتوانند آرتریت پاتلوفمورال را با ترکیبی از موارد زیر تشخیص دهند:
- بررسی سابقه پزشکی بیمار
- بررسی علائم، سلامت عمومی و عملکرد روزانه بیمار
- انجام معاینه فیزیکی برای:
- بررسی زانو از نظر قرارگیری نامناسب مفصل
- تست دامنه حرکتی
- ارزیابی ثبات زانو
- ارزیابی میزان درد
- درخواست تستهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس یا اسکن MRI
در طول معاینه فیزیکی، پزشک ممکن است از شما بخواهد که آزمایشهایی مانند موارد زیر را انجام دهید:
- اسکات تک پا
- تستهای انعطافپذیری
- تست پرش دو پا
- تست پرش تک پا
- تشخیص آرتریت پاتلوفمورال
درمانهای غیرجراحی آرتریت پاتلوفمورال
در اکثر موارد آرتریت پاتلوفمورال نیازی به جراحی ندارد. برخی از رایجترین درمانهای غیرجراحی عبارتاند از:
- اصلاح فعالیت. از فعالیتهایی که باعث تشدید علائم میشود، مانند بالا رفتن از پلهها اجتناب کنید.
- کاهش وزن. درصورت داشتن اضافه وزن، کاهش وزن یا حفظ وزن متوسط باعث کاهش استرس بر روی زانو میشود.
- فیزیوتراپی. فیزیوتراپی میتواند به تقویت ماهیچههای اطراف زانو کمک کرده و استرس وارده را از روی مفصل زانو کم کند. شواهدی وجود دارند که نشان میدهند فیزیوتراپی درد کوتاه مدت را کاهش میدهد. اما محققان هنوز در حال بررسی مزایای طولانیمدت فیزیوتراپی هستند.
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID). داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفین بهطور بالقوه میتوانند تورم و التهاب را کاهش دهند.
- تزریق استروئید. تزریق استروئید میتواند به کاهش تورم و التهاب کمک کند.
- تزریق اسید هیالورونیک. تزریق اسید هیالورونیک شامل تزریق مادهای به مفصل برای بهبود مایع مفصلی میشود. محققان هنوز در حال مطالعه این درمان هستند.
- تزریق کورتیزون. کورتیزون استروئیدی ضدالتهاب و قوی است. پزشکان میتوانند دارو را مستقیماً به زانو تزریق کنند.
- ورزش. فعالیت بدنی منظم برای سلامت کلی مهم است، اما زمانی که فرد مبتلا به آرتروز زانو باشد، ممکن است دشوار باشد. بااینحال، نوع صحیح ورزش ممکن است به کاهش سفتی و تقویت ماهیچههایی که از زانو حمایت میکنند، کمک کند. بسیار مهم است که از فعالیتهایی که جلوی زانو را تحت فشار قرار میدهند، مانند لانژ و اسکات، و همچنین فعالیتهایی که مستقیماً باعث درد میشوند، اجتناب کنید. این فعالیتها ممکن است شامل بالا رفتن یا پایین آمدن از پلهها باشند. بهجای این فعالیتهای پرتأثیر، ممکن است لازم باشد افراد به فعالیتهای کمتأثیر مانند پیادهروی یا شنا روی بیاورند. ورزش مبتنی بر آب به ویژه مفید است؛ زیرا میتواند وزن بدن را از روی مفاصل بردارد. اگر هر تمرینی باعث درد زانو شود، فرد باید انجام آن را متوقف کند. کار با فیزیوتراپ نیز میتواند باعث کاهش درد شود. فیزیوتراپها میتوانند تمرینات خاصی را برای بهبود دامنه حرکتی زانو پیشنهاد دهند. آنها همچنین ممکن است تمریناتی را برای تقویت عضلات چهار سر ران پیشنهاد کنند، که میتواند فشار روی کاسه زانو را هنگام صاف شدن پا کاهش دهد.
- استفاده از بریس زانو. زانوبند میتواند به بهبود تحرک، کاهش درد و محافظت از مفصل زانو کمک کند.
گزینههای جراحی برای آرتریت پاتلوفمورال
انواع مختلفی از جراحی برای درمان آرتریت پاتلوفمورال در دسترس هستند ازجمله:
- کندروپلاستی. کندروپلاستی شامل کوتاه کردن نواحی غضروف برای صاف کردن سطوح مفصل است. این روش کمتهاجمی با لولهای نازک به نام آرتروسکوپ انجام میشود.
- انتقال توبروزیته تیبیا. جراح برجستگی جلوی زانوی شما را به جایی که تاندون کشکک شما متصل میشود حرکت میدهد تا حرکت کلاهک زانو شما را تغییر دهد.
- تنظیم مجدد کشکک زانو. جراح بافت دو طرف کاسه زانو را مجدداً تنظیم میکند تا موقعیت آن را تغییر دهد.
- پیوند غضروف. جراح غضروف را از قسمت دیگری از زانوی بیمار یا از یک اهداکننده میگیرد تا اصطکاک بین کاسه زانو و استخوان ران را کاهش دهد. پزشکان معمولاً این روش را برای افراد جوانتر با مقدار کمی آسیب انجام میدهند.
- تعویض پاتلوفمورال. به تعویض پاتلوفمورال، تعویض جزئی زانو نیز گفته میشود. جراح، غضروف آسیبدیده و مقدار کمی از استخوان ران را برمیدارد. او یک پوشش را به پشت کشکک زانو و یک تکه فلز نازک را به استخوان ران میچسباند.
- تعویض کامل مفصل زانو. جایگزینی کامل زانو گستردهترین گزینه جراحی است. این روش درمانی شامل جایگزینی کل مفصل زانو با یک پروتز ساختهشده از فلز و سایر مواد مصنوعی است.
جمعبندی
آرتریت پاتلوفمورال یکی از علل شایع زانودرد است. شایعترین علامت درد پشت کاسه زانو زمانی است که در موقعیتهایی قرار میگیرید که به زانوی شما فشار وارد میشود.
درمان آرتریت پاتلوفمورال معمولاً شامل فیزیوتراپی یا سایر گزینههای محافظهکارانه است. پزشک ممکن است جراحی را برای درمان علائم شدیدتر توصیه کند. گزینههای جراحی از کمتهاجمی تا تعویض کامل زانو متغیر هستند.
منابع