شکستگی لگن چیست ؟ و چگونه رخ می دهد؟
شکستگی لگن در سنین بالا عموما به علت پوکی استخوان و در نتیجه ضعیف شدن استخوان ها، به راحتی و با وارد شدن کوچکترین ضربه به استخوان ایجاد می شود. البته امکان شکستگی لگن در افراد جوان نیز وجود دارد و این عارضه در جوانان بیشتر به دنبال ضربات شدید همچون تصادفات رانندگی یا سقوط از ارتفاع ایجاد می شود.
از آنجایی که لگن در نزدیکی رگها و اندام های خونی قرار دارد؛ امکان اینکه شکستگی لگن باعث خونریزی وسیع در لگن شود؛ وجود دارد و چنین عاملی زندگی بیمار را به خطر می اندازد.
شکستگی لگن انواع مختلفی دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
شکستگی پایدار و ناپایدار لگن
شکستگی های ناپایدار زمانی رخ می دهد که دو یا چند شکستگی در حلقه لگن بوجود بیاد. در این نوع شکستگی انتهای استخوان شکسته از هم جدا می شود که چنین صدماتی امکان خونریزی را فراهم می آورد.
شکستگی بسته لگن
در این نوع شکستگی لگن، پوست روی محل شکستگی سالم است و زخم به محل شکستگی راه ندارد. احتمال عفونت در این شکستگیها کم است و اگر هم خونریزی در محل شکستگی ایجاد شود در محل میماند و از بدن خارج نمیشود.
شکستگی باز
شکستگی باز لگن به دسته ای از شکستگی ها میگویند که در آنها بر اثر زخمی که ایجاد شده، محل شکستگی به فضای بیرون راه پیدا می کند. شکستگی های باز بسیار خطرناکتر و جدی تر از شکستگی های بسته هستند زیرا امکان ابتدا به عفونت و شکستگی پس از این نوع آسیب دیدگی بسیار بالاست.
از کجا بفهم دچار شکستگی لگن شده ام؟
شکستگی لگن ، زمانی رخ می دهد که نیروی زیادی به لگن وارد شود و منجر به ایجاد شکستگی در یک استخوان یا بیشتر گردد به همین جهت علائم شکستگی لگن بسته به شدت آسیب دیدگی و محل شکستگی متفاوت است.
اما در صورتی که هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید پیشنهاد می کنم هر چه سریعتر با یک متخصص ارتوپد مشورت کنید:
- حساسیت یا درد شدید در هر نقطه از اطراف لگن و دشواری بسیار در چرخیدن در تختخواب یا تحمل وزن روی یک پا یا هردو پا پس از آسیب دیدن لگن
- درد در هنگام نشستن، ایستادن، راه رفتن یا استفاده از پله ها
- درد، بی حسی یا سوزش در کشاله ران یا ران ها، که با تغییرات عادت های مثانه مرتبط باشد
- دردی که فرد را در شب، بیدار نگه می دارد.
آیا شکستگی لگن ترمیم می شود؟
درمان سریع شکستگی لگن از این منظر اهمیت دارد که شکستگی استخوان لگن می تواند مرگبار باشد؛ مرگ ناشی از شکستگی لگن بیشتر به دلیل عوارض خطرناکی همچون لخته های خونی، عفونت ریه و التهاب ریه رخ می دهد به همین منظور سریعا باید برای ترمیم اقدام نمود تا از وقوع چنین عوارض خطرناکی پیشگیری نمود.
درمان شکستگی لگن با توجه به سن و شرایط جسمی بیمار متفاوت است. این شرایط زمانی جدی تر و سختتر می شود که فرد در دوره کهنسالی باشد و سابقه انجام عمل جراحی باز را نیز داشته باشد؛ تمام این عوامل در روند درمان بیماری تاثیر می گذارد.
جراح ارتوپد بهترین شخصی است که می تواند در این زمینه کمک زیادی به اینگونه بیماران بکند و تمام مراحل درمان باید زیر نظر این پزشکان انجام شود.
درمان شکستگی لگن
درمان شکستگی لگن بستگی به نوع و محل شکستگی دارد اما آنجایی که بعد از شکستگی بیمار در معرض خطر است و دچار درد و ناراحتی شدید در ناحیه مفصل می شود. باید قبل از شروع دوره درمانی جدی یکسری اقدامات را انجام دهد تا حدودی از این نوع درد ها خلاص شوند و کمتر در معرض خطر و آسیب دیدگی قرار بگیرند.
سریعترین راه درمان شکستگی لگن، کنترل دردها، ناراحتی و عواملی است که جان بیمار را در معرض خطر قرار می دهد.
از جمله کارهایی که برای کنترل درد و کنترل عواملی که جان بیمار را به خطر می اندازد می توان استفاده کرد:
- برای مدیریت درد شما می توانید از داروهای مختلفی همچون مخدرها، داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و بیحسکنندههای موضعی استفاده کنید. فقط توجه نماید از این دارو در موعد مقرر استفاده نماید.
- از خم شدن به جلو در زمان نشستن در رخت خواب و راست نگه داشتن پاها خودداری کنید.
- پس از شکستگی لگن، متخصص ارتوپد به شما توصیه می کند که از قرار دادن وزن خود بر روی لگن آسیب دیده به مدت شش هفته یا بیشتر اجتناب کنید. این کار امکان ترمیم استخوان را فراهم میسازد.
- همچنین در این دوران پیشنهاد می شود برای جلوگیری از آسیب دیدگی مجدد مفصل لگن از عضای زیر بغل، واکر، عضای دستی و یا صندلی چرخدار استفاده نماید.
- شکستگی لگن خطر لخته شدن خون را افزایش میدهد؛ از این رو اغلب پزشکان برای کاهش خطر لخته شدن خون در رگ های پا و لگن از داروهای ضد انعقاد استفاده می کنند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی از موثرترین و پرکاربردترین روش ها در درمان شکستگی های پایدار و بسته لگن است که متخصص فیزیوتراپ بسته به شرایط بیمار برنامه ویژه ای را طراحی می نماید. فیزیوتراپی با تاثیری که در تقویت ماهیچه ها و افزایش عملکرد استخوان ها دارد به درمان شکستگی لگن کمک می کند.
فیزیوتراپی می تواند با انجام چنین کارهایی به بهبود سریعتر شکستگی شما کمک کند:
- کاهش میزان درد استخوان لگن
- تقویت حرکت لگن، ستون فقرات و پاها
- افزایش قدرت بدنی
- افزایش انعطاف پذیری بدن
- افزایش سرعت بهبودیبازگشت سریع تر به فعالیت های عادی روزانه و ورزش
تکنیک های مورد استفاده فیزیوتراپیست ها برای درمان شکستگی لگن شامل:
- برنامه توانبخشی مناسب به منظور تقویت عضلات لگن و تحریک مفاصل ران
- افزایش حرکت مفصل لگن با ورزش و حرکات اصلاحی
- مگنت درمانی ( این روش با ایجاد تعادل یونی و مغناطیسی سرعت جوش خوردن استخوان لگن را بالاتر می برد و منجر به جوش خوردن استخوان لگن می شود.)
- لیزرهای پرتوان ( افزایش انرژی و سرعت ترمیم بافت تا چندین برابر )
- اولتراسوند ( افزایش گردش خون و بهبود ترمیم )
- الکتروتراپی
متخصص فیزیوتراپ از روش های مختلفی برای جوش خوردن و درمان سریع شکستگی لگن استفاده می کند که این روش ها شامل موارد زیر میشود:
آموزش تمرین های مناسب برای تقویت عضلات لگن
برخی افراد گمان می کنند تنها با استراحت دادن به بدن و انجام ندادن فعالیت های عادی می توانند به بهبودی برسند اما بهتر است بدانید استراحت بیش از حد موجب سفتی و اسپاسم عضلات می گردد. انجام تمریناتی در آب می تواند کمک خوبی در بدست آوردن دوباره توانایی حرکتی و قدرت راه رفتن داشته باشد.
مگنت درمانی
مگنت درمانی روشی است که در آن با ایجاد تعادل یونی و مغ
ناطیسی سرعت جوش خوردن استخوان لگن را بالا می برد و باعث می شود استخوان های لگن سریعتر جوش بخورند.
حتما بخوانید: درمان پوکی استخوان
لیزر درمانی
لیزرهای پرتوان با افزایش انرژی و گردش خون، سرعت ترمیم و بازسازی استخوان های شکسته را افزایش می دهد. از روش لیزر درمانی در مراحل اولیه شکستی استفاده می شود و در بیشتر مواقع جواب گو می باشد.
درمان سریع شکستگی لگن در سالمندان را نباید به تاخیر انداخت.
بدن یک فرد جوان با یک فرد پیر در بسیاری از موراد با یکدیگر متفاوت است؛ یک فرد مسن به دلیل کاهش بینایی، کم شدن قدرت بدنی و مشکلاتی تعادلی، زمین خوردن در میان آنها بسیار رایج است و به علت وجود بیماری هایی همچون پوکی استخوان و ضعف شدن استخوان لگن، شکستگی در افراد مسن به یک مشکل شایع تبدیل شده است.
شاید یک فرد جوان با زمین خوردن دچار هیچ مشکلی نشود اما همین اتفاق ساده در سالمندان می تواند باعث شکستگی شدید شود.
طبق آمارهای بدست آمده اغلب شکستگی ها در سنین بالای 70سال و به دلیل زمین خورن رخ می دهد زیرا با افزایش سن استخوان ها سفت و سخت می شوند و در مقابل کوچکترین ضربه ای می شکنند. شکستگی استخوان لگن در سالمندان در صورتی که به موقع درمان نشود عوارض زیادی را به دنبال دارد که این عوارض عبارتاند از:
- احتمال ابتدا به زخم بستر
- بروز عفونت ادراری و تنفسی به دلیل شکستگی استخوان
- عدم توان وزن نگذاشتن بعد از جراحی
- دیر جوش خوردن شکستگی لگن
- خرد شدن شکستگی لگن
- پوک بودن استخوان لگن
شکسته شدن لگن یک داستان تکراری و تلخی است که بسیار از افراد مسن درگیر آن هستند به دلیل قدرت بدنی پایین این عزیزان، درمان وجراحی چنین اختلالی در آن ها کمی با مشکل همراه است و نیاز به اقدام سریع دارد.
عدم درمان به موقع این بیماری می تواند در نهایت منجر به سیاه شدن استخوان ران و لگن شود که بهترین راه درمان چنین اختلالی انجام عمل جراحی است. جراحی برای درمان سریع شکستگی لگن شامل روشهای زیر است:
درمان شکستگی لگن در سالمندان با جراحی
اولین مرحله درمان شکستگی لگن جااندازی آن است. بعضی از شکستگی ها نیاز به جااندازی دارند ولی بعضی از آنها نیازی به این اقدام ندارند.
مسلما شکستگی هایی که جابجایی ندارند نیازی هم به جاانداختن ندارند. از این رو برای درمان شکستگی پایدار نیازی به جراحی نخواهیم داشت بیمار با استراحت و مصرف مسکن های تجویز شده بهبود می یابد.
از روش جراحی برای درمان شکستگی در افراد مسن های با جابه جایی و شکستگی خارج مفصلی لگن یا باز استفاده می شود.
جراحی پین گذاری برای درمان شکستگی های بدون جابه جایی
معمولاً اگر شخصی دچار شکستگی داخل مفصلی بدون جابجایی شده باشد ، برای اتصال و کنار هم نگه داشتن قطعات استخوان شکسته لگن جراحی برای فرد انجام خواهد شد.
این جراحی با عنوان جراحی تثبیت داخلی شناخته میشود. از وسایل مختلفی از جمله پیچ ، میخ، میله و صفحات فلزی میتوان برای ثابت کردن قطعات استخوان استفاده کرد. جراحی تثبیت داخلی باعث میشود که استخوان شکسته لگن سریعتر بهبود یافته و هر چه زودتر بتواند به فعالیت های خود بپردازد.
پین یک میله باریک فلزی مانند یک میله بافتنی یا یک سنجاق یا میخ بلند است که به قطرهایی از یک میلیمتر تا 6 میلیمتر وجود دارد. با استفاده از پین میتوان دو استخوان شکسته شده را در کنار یکدیگر نگه داشت.
از این وسایل معمولا برای بیحرکت کردن استخوان های کوچک استفاده میشود. در بیشتر اوقات پین ها بعد از مدتی از بدن خارج میشوند. این فلزات قدرت خوبی دارند و با بدن سازگارند و بر اثر مواد داخل بدن دچار خوردگی نمیشوند.
البته در مورادی ممکن است به دلیل شرایط بدنی بیمار و آماده نبودن وی برای جراحی، شکستگیهای بدون جابجایی لگن با روشهای محافظهکارانه درمان شود. منظور از روش محافظه کارانه بدان معناست که هیچ جراحی انجام نشده و استخوان لگن را به حال خود رها شود تا خود به خود به طور طبیعی بهبود یابد.
البته در اکثر موارد چنین روشی پیشنهاد نمی شود زیرا در این شرایط بیمار باید مدت بیشتری در بیمارستان بستری بماند و این خطر وجود دارد که قطعات استخوان به نحوی حرکت کنند که شکستگی لگن جابجا شود.
جراحی تعویض مفصل لگن برای درمان شکستگی با جابه جایی قطعات استخوان
اگر شخصی دچار شکستگی درون مفصلی لگن شده باشد و قطعات استخوان نیز جا به جا شده باشند ، برای درمان جابه جایی قطعات استخوان از روش جراحی استفاده می شود. بهترین روش جراحی برای این نوع شکستگی، جراحی تعویض مفصل لگن یا آرتروپلاستی لگن است.
برخی جراحی های تعویض مفصل لگن از طریق جراحی آرتروسکوپی صورت می گیرد. در این روش استخوان و غضروف آسیب دیده از محل اصلی خود خارج شود و با اجزای مصنوعی جایگزین شود. این کار بدین صورت انجام می شود:
- ابتدا قسمت انتهایی استخوان ران برداشته شده و با یک میله فلزی در بخش مرکزی خالی شده استخوان فیمور جایگزین می شود. این قطعه فلزی ممکن است در محل با استفاده از مواد مخصوص چسبانده شود یا در استخوان جایگذاری شود.
- یک بخش کروی فلزی یا سرامیکی در بخش بالای میله قرار می گیرد. این بخش کروی می تواند جایگزین سر آسیب دیده استخوان فیمورال شود که از محل خارج شده است.
- سطح غضروف آسیب دیده در حفره برداشته شده و با یک حفره فلزی جایگزین می شود. در این حالت معمولاً از پیچ یا چسب مخصوص برای نگه داشتن حفره در محل استفاده می شود.
- یک فاصله نگهدارنده پلاستیکی، سرامیکی، یا فلزی بین بخش کروی جدید و حفره وارد می شود تا به این ترتیب امکان حرکت هموار مفصل فراهم شود.
- هنگامی که جراح از وضعیت و حرکت مفصل جدید لگن اطمینان خاطر پیدا کرد، این بخش با مواد تمیز کننده مخصوص شستشو شده و بسته می شود.
جراحی برای درمان شکستگی خارج مفصلی لگن
برای درمان شکستگیهای خارج مفصلی لگن لازم است جراحی انجام شود. طی این جراحی برای نگه داشتن قطعات استخوان معمولا پیچ مخصوصی به نام پیچ دینامیک لگن در محل شکستگی نصب میشود. گاهی به جای این پیچ از میخ مخصوصی به نام میخ درون استخوانی استفاده میشود.
بهبودی از شکستگی لگن بعد از عمل
درمان شگستکی لگن خصوصا در افراد مسن کمی زمانبر است و بیمار باید با حوصله دوره درمانی پس از جراحی را تکمیل کند.
بعد از عمل جراحی شکستگی استخوان لگن، بیمار باید به مدت 4الی 7روز در بیمارستان بستری بماند تا از هر نظر تحت مراقبت جراح ارتوپد قرار بگیرد.
بیمار بعد از انتقال یافتن به منزل نیز، باید یکسری مراقبت ها و اصول را رعایت کند که از مهم ترین مراقبت ها بعد از تعویض مفصل لگن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داروهای تجویز شده توسط جراح ارتوپد را در موعد مقرر مصرف کنید.
- حدود 4الی 6هفته بعد از جراحی از عصا، واکر استفاده نماید تا روند بهبودی سریعتر طی شود.
- از یک صندلی توالت بلند برای دستشویی رفتن استفاده کنید.
- از خم شدن به جلو در زمان نشستن در رخت خواب و راست نگه داشتن پاها خودداری کنید.
- از نشستن بر روی یک صندلی دارای ارتفاع کم و کوتاه اجتناب کنید. سعی کنید از دسته صندلی در زمان بلند شدن از آن برای کاهش فشار و نیروی وارد شدن به لگن استفاده کنید.
- از خم شدن به جلو در هنگامی که پاهای شما در کنار یکدیگر قرار ندارند خودداری کنید. در زمان بلند کردن اجسام زانوی خود را خم کرده و در حالت صاف بودن زانو اجسام را بلند نکنید.
- از راه رفتن سریع خودداری کنید و بر روی سطوح نرم راه نروید تا به این ترتیب از وارد شدن فشار به لگن جلوگیری نمایید.
- همیشه زانوهای خود را از یکدیگر جدا نگه دارید. از یک جسم بین زانوهای خود در زمان نشستن یا دراز کشیدن استفاده کنید. هنگام وارد یا خارج شدن از تخت خواب، زانوهای خود را از یکدیگر جدا نگه دارید و از پهلو این کار را انجام دهید.
- زانوهای خود را بلند نکنید یا آنها را بالاتر از لگن در زمان نشستن قرار ندهید.