درد لگن، مشکلی است که اغلب در خانم‌ها مشاهده میشود. اما در مردان نیز میتواند بروز کند و کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهد. این درد میتواند از ناراحتی خفیف تا درد شدید و ناتوان‌کننده متغیر باشد و دلایل متفاوتی دارد که از مشکلات ارتوپدی و عضلانی گرفته تا شرایطی مربوط به سیستم ادراری تناسلی را شامل میشود. نادیده گرفتن درد لگن در مردان میتواند منجر به مزمن شدن علائم و تأخیر در تشخیص بیماری‌های زمینه‌ای جدیتر شود، بنابراین توجه زودهنگام به این علامت و مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب، از اهمیت بالایی برخوردار است.
آناتومی لگن مردان با زنان چه تفاوتی دارد؟
پیش از صحبت درباره درمان درد لگن در مردان بیایید نگاهی به تفاوت‌های آن با لگن زنان بیندازیم، تا درک بهتری از آناتومی آن داشته باشیم.
فرق‌های زیادی بین استخوان لگن مردان و زنان از نظر آناتومیکی، ساختاری و عملکردی وجود دارند. برای نمونه، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- ساختار لگن مردان در مقایسه با لگن زنان، ضخیم‌تر است. چون طوری طراحی شده است که بدن سنگین‌تری را تحمل کند. در مقابل، شکل لگن زنان با فرایند زایمان سازگار شده است.
- لگن زنان عریض و کم‌عمق است. ورودی لگن که با نام دیافراگم لگنی فوقانی (Superior Pelvic Aperture) شناخته میشود، در آناتومی زنانه باز و بیضی‌شکل است. اما همین ناحیه در مردان، باریک و قلبی‌شکل است.
- لگن مردان قوس شرم‌گاهی وی‌شکلی دارد که بهطور عادی کمتر از 70 درجه است. اما همین قوس در لگن زنان بیشتر از 80 درجه است.
- استخوان مثلثی‌شکل دنبالچه (Coccyx) در لگن مرد به‌سمت داخل زده، و غیرقابل حرکت است. اما دنبالچه در لگن زنان صاف و منعطف است.
رایج‌ترین دلایل درد لگن در مردان
درد لگن در مردان میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد و علائم آن نیز در همه افراد یکسان بروز نمی‌کنند. درد لگن در مردان در اکثر مواقع ناشی از عفونت مجاری ادراری و التهاب پروستات می‌باشد که بسیار هم شایع است و اکثر مردان با آن مواجه میشوند. علاوه‌براین، درد لگن در مردان ممکن است بر اثر عوامل دیگری نیز اتفاق بیفتد که در ادامه به آنها می‌پردازیم:
شکستگی لگن
شکستگی لگن نامی کلی برای توصیف تعداد زیادی از شکستگی‌ها است که عموماً به‌دنبال وارد شدن ضربه شدید به مفصل لگن ایجاد میشوند. شکستگی لگن انواع مختلفی دارد که همه آنها باعث بروز دردهای شدید در لگن میشوند. شکستگی لگن در مردان عموماً در سنین بالا و به‌دنبال زمین خوردن اتفاق میفتد.
دررفتگی لگن
به خارج شدن سر استخوان ران از حفره استابولوم لگن، دررفتگی مفصل لگن می‌گویند. دررفتگی لگن در مردان بر اثر وارد شدن ضربات شدید به اندام‌های تحتانی در پی حوادثی نظیر سقوط از ارتفاع و تصادفات رانندگی ایجاد میشود.
آرتروز لگن
آرتروز لگن، بیماری‌ای است که بر اثر فرسودگی بافت‌ها به وجود می‌آید و معمولاً در افراد پیر و میانسال مشاهده میشود. آرتروز یا ساییدگی مفصل لگن باعث سخت شدن و درد شدید لگن میشود که بیمار را از انجام فعالیت‌های روزمره باز می‌دارد.
حتما بخوانید: علائم آرتروز مفصل لگن
بورسیت لگن و ران
بورس‌ها، کیسه‌هایی مملو از مایع هستند که به‌عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کنند. این کیسه از وارد شدن فشار اضافه به تاندون‌ها، رباط‌ها و عضلات جلوگیری به عمل می‌آورند. زمانی که بورس‌ها دچار اختلالاتی از قبیل تورم میشوند، دیگر نمی‌توانند همچون گذشته به وظایف خود عمل کنند و به همین منظور در اطراف بورس‌های لگن، درد میگیرد و در اصطلاح گفته میشود فرد به بورسیت مبتلا شده است.
سیاه شدن سر استخوان ران
سیاه شدن سر استخوان ران یا همان نکروز آواسکولار ناشی از خونرسانی ضعیف به مفصل لگن و تحلیل بافت استخوانی این منطقه می‌باشد. بنابراین به مرور زمان این عارضه باعث ایجاد آرتروز لگن و بروز دردهایی در ناحیه لگن میشود.
مشکلات ستون فقرات
گاهی مسائل مربوط به ستون فقرات باعث درد در کشاله ران و لگن میشود. بیمار پس از مراجعه به پزشک متوجه میشود درد لگن مربوط به ستون فقرات است.
عفونت مثانه یا مجاری ادراری
عفونت مجاری ادراری در زنان نسبت به مردان شیوع بیشتری دارد. با این وجود هر دو ممکن است به این عارضه مبتلا شوند. یکی از علائم این بیماری این است که بیمار دائماً احساس میکند نیاز به ادرار کردن دارد و این عمل نیز با درد و سوزش شدیدی همراه می‌باشد.
اما هر بار نیز ادرار کمی از او خارج میشود که بسیار دردناک نیز می‌باشد.علاوه‌براین علائم ممکن است بیمار در ناحیه شکم، کمر و پهلوهای خود احساس درد داشته باشد.عفونت ادراری در مردان و زنان با مصرف آنتی بیوتیک به سهولت درمان میشود. اما درصورت عدم درمان ممکن است به قسمت‌های دیگر بدن سرایت کند و گسترش یابد. التهاب مثانه نیز نوعی عارضه است که منجر به بروز درد هنگام ادرار کردن میشود.
سرطان مثانه
سرطان مثانه بیشتر در سلولهای داخلی مثانه که تجمع ادرار در آن جا صورت میگیرد، اتفاق میفتد. سرطان مثانه بیشتر در افراد مسن رخ میدهد اما ممکن است افراد جوان نیز به آن مبتلا شوند. علائم شایع این بیماری شامل درد شدید هنگام ادرار کردن و احساس درد در کمر و لگن می‌باشند. اما توجه داشته باشید که مشاهده این علائم لزوماً دلیل بر ابتلا به سرطان مثانه نمی‌باشد.
عفونت کلیه
عارضه عفونت کلیه یا پیلونفریت یکی دیگر از دلایل درد لگن در مردان می‌باشد. این عفونت معمولاً در ابتدا به‌صورت عفونت مجاری ادراری بروز میکند و بهمرور زمان و عدم درمان به کلیه و مثانه گسترش پیدا کرده و آنها را نیز درگیر میکند. هر چه بیمار دیرتر نسبت به درمان این عفونت اقدام کند احتمال گسترش آن به قسمت‌های دیگر سیستم ادراری بیشتر میشود. عفونت کلیه‌ها نیز ازطریق مصرف آنتی بیوتیک‌ها قابل درمان است.
سنگ کلیه
یکی دیگر از دلایل شایع کمردرد و درد لگن در مردان سنگ کلیه می‌باشد. همچنین درد سنگ کلیه ممکن است در قسمت پایین کمر، لگن یا شکم فرد رخ دهد. بعضی از بیماران از درد سنگ کلیه به‌عنوان شدیدترین دردی که تجربه کرده‌اند، یاد می‌کنند. درد سنگ کلیه در ابتدا ممکن است مداوم نباشد. اما با گذشت زمان شدت و مدت‌زمان آن افزایش پیدا میکند.
عفونت مقاربتی
اکثر عفونت‌های مقاربتی نیز ممکن است به درد لگن در مردان و زنان منجر شوند. بهطور مثال عفونت کلامیدیا باعث بروز علائمی در مردان نمی‌شود. اما میتواند باعث سوزش ادرار و درد لگن در آنها شود.
عفونت سوزاک نیز نوع دیگری از عفونت در مردان است که ازطریق باکتری فرد را آلوده میکند و باعث سوزش ادرار میشود. اغلب عفونت‌های مقاربتی با مصرف آنتی بیوتیک درمان میشوند. اما توجه داشته باشید که تبخال، روش درمانی قطعی ندارد اما داروهایی جهت پیشگیری از پیشرفت علائم آن موجود هستند.
التهاب پروستات
پروستاتیت یا التهاب غده پروستات میتواند موجب درد در لگن مردان، کمردرد و سوزش ادرار در شود. اگر التهاب پروستات به‌دلیل وجود عفونت اتفاق افتاده باشد، با مصرف آنتی بیوتیک بهبود می‌یابد.
اما بزرگ شدن غده پروستات ممکن است به‌دلیل سرطان پروستات یا ناشی از وضعیت هیپرپلازی خوش‌خیم باشد. در اثر این عارضه ادرار کردن برای فرد دشوار میشود و درمانی پزشکی برای آن نیز شناخته نشده است.
مشکلات روده‌ای
برخی مشکلات روده‌ای مانند سندروم روده تحریک‌پذیر، یبوست شدید، تجمع مدفوع و کولیت زخمی (نوعی التهاب روده‌ای) ممکن است باعث درد لگن در مردان شود. همچنین بیماری آپاندیسیت یا التهاب آپاندیس که به روده بزرگ وصل است نیز میتواند منجر به درد لگن یا درد پایین شکم در مردان شود.
بواسیر
یکی دیگر از دلایل درد لگن، عارضه بواسیر یا هموروئید است که شامل گشاد شدن رگ‌های وریدی در مجرای مقعد میشود و به‌صورت وریدهای وسیع و ملتهب اطراف مقعد بروز میکند.
این وریدها که ممکن است در داخل یا خارج راست‌روده قرار گرفته باشند، باعث درد لگن در حین حرکات روده‌ای میشوند. در موارد حادتر نیز بیماری بواسیر میتواند حتی نشستن فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد و باعث درد شود.
حتما مطالعه کنید : تشخیص درد لگن با اشعه ایکس
نوع حرفه و سایر عوامل اجتماعی
افرادی که در مشاغلی مانند جابه‌جایی مصالح ساختمانی، مشغول به کار هستند بیشتر در معرض ابتلا به درد در نواحی کمر و لگن می‌باشند. در افرادی که فعال هستند و تحرک کافی دارند احتمال بروز این اتفاقات کمتر است. اما باید توجه داشته باشید ک فعالیت‌های بدنی شدید و بیش از اندازه هم میتواند باعث درد کمر و لگن در مردان شود.
سبک زندگی
استعمال بیش‌ازحد سیگار و دخانیات و مصرف بی‌رویه نوشیدنی‌های الکلی نیز باعث بروز کمردرد میشود. تعداد مردانی که سیگار می‌کشند بیشتر از تعداد زنان سیگاری است و از همین رو ریسک ابتلا به درد لگن و کمر در مردان بیش از زنان می‌باشد.
سایر مشکلات جسمی
اکثر افراد به‌دلیل افزایش سن در معرض پوکی استخوان قرار می‌گیرند که این خود عاملی برای درد لگن در فرد می‌باشد. همان‌طور که اشاره کردیم علت دیگر این عارضه، سرطان پروستات می‌باشد که منجر به بروز درد و مشکلات دیگر در لگن مردان میشود.
عواملی دیگر نظیر سایر آسیبهای عضلانی هم میتوانند موجب درد لگن در مردان شوند. برخی مواقع نیز ممکن است درد لگن در مردان ناشی از مشکلات لگنی نباشد و بیشتر ناشی از مشکلات پایین کمر باشد.
تشخیص علت درد لگن در مردان
تشخیص دقیق درد لگن و ران و کمر ممکن است کمی دشوار باشد. بنابراین نیاز به آزمایش‌های مختلف و بررسی‌های متعدد دارد که تنها ازطریق معاینه بیمار حاصل میشود. پزشک ازطریق معاینه بیمار، بررسی سوابق پزشکی او، نوع درد و ناحیه درد، بیماری را تشخیص میدهد و راهکار درمانی مناسب را ارائه میکند.
بنابراین توصیه میشود در صورتی که دردی ناشناخته در ناحیه لگن خود احساس می‌کنید که ادامه‌دار هم می‌باشد و با استراحت برطرف نمی‌شود، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.
همچنین درصورت مشاهده نشانه‌هایی از عفونت و درد، خستگی بدن و بدن‌درد نیز فوراً به پزشک متخصص مراجعه کنید و در پی درمان آن برآیید.
به شما عزیزان توصیه می‌کنیم که درصورت داشتن سابقه بیماری‌های مربوط به کلیه و مجاری ادراری جهت معاینه دقیق‌تر حتماً به متخصص اورولوژیست مراجعه کنید.
روشهای درمان درد لگن در مردان بر اساس تشخیص پزشک و دلایل بیماری متفاوت می‌باشند. مثلاً بیماری سنگ کلیه را می‌توان با روشهای محافظه‌کارانه و تهاجمی یا غیرتهاجمی نیز مدیریت کرد و مانع شیوع و گسترش آن به بخش‌های دیگر سیستم ادراری شد.
ناراحتی‌های مربوط به کمر نیز با مصرف دارو قابل درمان هستند و برخی مواقع نیز نیاز به جراحی دارند. اما اکثر سرطان‌ها باید با روشهای جراحی درمان شوند.
حتما بخوانید:درد لگن در هنگام نشستن
درد لگن در مردان چگونه درمان میشود؟
برای درمان مؤثر، ابتدا باید دلایل درد لگن در مردان را تشخیص بدهیم. بسته به علت اصلی، روشهای درمانی مختلفی توصیه میشوند.
رایج‌ترین روشهای درمان درد لگن شامل موارد زیر هستند:
مصرف دارو برای کاهش درد
پزشک متخصص برای تسکین درد و درمان درد لگن، بهویژه در بیماری‌های عفونی، سنگ کلیه، بواسیر و مشکلات گوارشی، داروهای مسکن، ضدالتهاب، شل‌کننده‌های عضلانی، داروهای ضدافسردگی و انواع آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز میکند.
اگر بیمار در ناحیه مشخصی از لگن خود درد داشته باشد، پزشک متخصص ممکن است تزریق داروی بی‌حسی در آن ناحیه را توصیه کند تا درد بیمار تسکین پیدا کند.
جراحی برای درمان علت اصلی
اگر تومورهای سرطانی دلایل درد لگن در مردان باشند، از جراحی برای برداشتن آنها استفاده میشود. میزان اثرگذاری جراحی در چنین شرایطی، به تشخیص به‌موقع آن بستگی دارد.
فیزیوتراپی برای تسکین درد لگن
فیزیوتراپی تأثیر بسیار مثبتی روی بعضی دردها، مانند درد عضلانی و درد در بافت‌های پیوندی، مانند استخوان‌ها و غضروف‌ها می‌گذارد. فیزیوتراپی برای این دسته از بیماران، بهطور معمول شامل ماساژ، کشش، و تقویت عضلات است.
مشاوره برای درمان
واقعیت این است که مشاوره یا گفت‌وگودرمانی هم به درمان درد لگن در مردان کمک میکند. وقتی گفت‌وگودرمانی با درمانهای رایج پزشکی ترکیب میشود، درد و سایر علائم بیماری را مؤثرتر از همیشه از بین می‌برد.
تغییر سبک زندگی
بسیاری از دردهای لگن با استراحت، کاهش فعالیت‌های ورزشی یا فعالیت‌های پرتنش روزمره، گرما درمانی، و استفاده از تشک برقی، تا حد زیادی تسکین پیدا می‌کنند.
تغییر سبک زندگی، تغییر رژیم غذایی، و بهبود وضعیت بدنی مواردی کلی هستند که برای کاهش و درنهایت درمان دردهای لگن حتماً باید در نظر گرفته شوند.
روشهای پیشگیری از درد لگن در مردان
درمان درد لگن با ورزش یکی از مؤثرترین روشهای درمان درد در ناحیه لگن است. انجام فعالیت‌های ورزشی سبک و حرکات کششی میتواند از بروز درد در ناحیه لگن مردان پیشگیری کند. همچنین ثابت نگه داشتن وزن بدن در حد متعادل و کاهش وزن نیز در جلوگیری از عوارض مربوط به لگن بسیار مؤثر می‌باشد.
زیرا وزن بدن فشار زیادی را به ناحیه لگن فرد اعمال میکند و از همین رو در صورتی که وزن بدن مناسب باشد، فشار کمتری نیز به لگن وارد شده و مانع از بروز مشکلات و ناراحتی‌های لگنی میشود.
برخورداری از رژیم غذایی سالم نیز در کاهش بیماری‌ها و سایر عوارض لگنی تأثیرگذار می‌باشد و روشی مطمئن جهت پیشگیری از سرطان پروستات به شمار می‌رود.
درصورت داشتن تغذیه سالم و مصرف انواع ویتامین‌های ضروری بدن می‌توان ابتلا به پوکی استخوان را نیز به تأخیر انداخت و از بروز آن جلوگیری کرد. بنابراین درمورد مصرف انواع مکمل‌ها بهویژه مکمل‌های کلسیمی با متخصص ارتوپد مشورت کرده و سلامت استخوان‌های خود را تضمین کنید.
جمع‌بندی
درد لگن در مردان، که میتواند به دلایل گوناگونی ازجمله مشکلات مفصلی و عضلانی، آسیبهای ورزشی و حتی بیماری‌های سیستم ادراری تناسلی ایجاد شود، نباید نادیده گرفته شود. این درد ممکن است از ناراحتی خفیف تا وضعیتی ناتوان‌کننده متغیر باشد و بر کیفیت زندگی روزمره تأثیر بگذارد. توجه زودهنگام به این علامت و مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و افتراق علل احتمالی، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ زیرا تشخیص به موقع میتواند به مدیریت مؤثر درد و جلوگیری از مزمن شدن آن یا پیشرفت بیماری‌های زمینه‌ای کمک کند. در برخی موارد درمان درد لگن به جراحی نیاز دارد. در این صورت پیشنهاد می‌دهیم برای جراحی به دکتر علیرضا جواهری مراجعه کنید. او یکی از متخصصان باتجربه و ماهر درزمینه جراحی لگن و زانو است. بنابراین درصورت نیاز با تلفن‌های مطب تماس بگیرید و برای دریافت نوبت ویزیت هماهنگ کنید.
منبع
سوالات متداول
درد لگن در مردان میتواند در نواحی مختلفی ازجمله کشاله ران، باسن، قسمت پایین شکم، یا حتی در ناحیه تناسلی احساس شود. گاهیاوقات ممکن است درد از کمر به لگن منتقل شود.
مطالب مشابه
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان میکند) میشوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیبهای بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر میکند. میتواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده میشود.
آسیبهای وارده به زانوها میتوانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل میکند و به شما اجازه میدهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل میشوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان میکند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما بهطور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد میشود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، بهویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته میشود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع میشود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین میدهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.