را زنان بیشتر به درد های مفصلی دچار میشوند؟

چرا زنان بیشتر از مردان به دردهای مفصلی دچار می شوند؟

به طور کلی زنان نسبت به مردان به دلیل عواملی همچون ضعیف بودن فیزیولوژی بدن، کم و زیاد شدن هورمون های بدن، بارداری و چاقی و کم تحرکی بیشتر در معرض خطر ابتلا به دردهای مفصلی از قرار دارند.

تفاوت های ساختاری بدن زنان نسبت به مردان در ابتلای آنها به برخی از انواع درد مفاصل موثر است و بهتر است ساده تر بگویم زنان به دلیل ساختار بدنی ضعیف تر نسبت به مردان بیشتر به دردهای مفصلی دچار می شوند و این عامل یکی از مهم ترین علت های درد مفاصل در زنان است.

انواع خاصی از بیماری ها و دردهای مفصلی است که زنان نسبت به مردان بیشتر به آن دچار می شوند که از شایع ترین آنها می توان به آرتروز اشاره کرد.طبق تحقیقات به عمل آمده حدود 60درصد افرادی که به آرتروز مبتلا هستند؛ خانم می باشند.

همان طور که می دانید آرتروز از آن دسته بیماری های مفصلی التهابی است که در اثر صدمه دیدن و از بین رفتن غضروف ها ایجاد می شود. این بیماری ممکن است هر مفصلی را درگیر کند اما بیشتر مفاصل بزرگی که وزن بدن را تحمل می کنند از جمله زانو را درگیر می کند. به همین جهت بسیار دیده شده اغلب زنان با رسیدن به سن میانسالی و فرا رسیدن دوره یائسگی به زانو درد دچار می شوند.

علت درد مفاصل در زنان چیست؟

دلایل متعددی در بروز درد مفاصل در زنان موثر است؛ اما از اصلی ترین علت های این نوع درد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

فیزیولوژی منحصر به فرد بدن

زنان و مردان از لحاظ ساختار اسکلتی و عضلانی تفاوت های زیادی با یکدیگر دارند و همین تفاوت به خاطر این است که از عهده کار سختی همچون زایمان برآیند. تاندون ها و رباط ها تشکیل دهنده مفصل زنان از قابلیت کشسانی بیشتری برخوردار هستند و همین ویژگی عاملی است که زنان را در معرض آسیب دیدگی و بروز دردهای مفصل در زنان قرار می دهد

همچنین همان طور که اشاره شد زنان نسبت به مردان بیشتر به زانو درد دچار می شوند؛ زیرا استخوان لگن خانم ها پهن تر از زانوهایشان است، همین عامل باعث می شودمفاصل زانو مانند مردان، کاملا در راستای عمود  قرار نمی گیرد. که این عامل هم درمان درد مفاصل را با مشکلاتی همراه می کند و هم در صورت عدم تحرک می تواند مشکلات متعددی را برای بیمار ایجاد می کند.

از طرف دیگر ازآنجایی‌که مردان نسبت به زنان تستوسترون بسیار بیشتری در سیستم بدنشان دارند، فیزیولوژی قوی‌تری نیز دارند؛ زیرا تستوسترون باعث قوی شدن سیستم اسکلتی‌عضلانی می‌شود و مفاصل مردان بیشتر در عضله محافظ پوشانده می‌شود که این امر باعث کاهش بروز بیماری‌های مفصلی می‌شود. 

فرا رسیدن یائسگی و کمبود هورمون ها

یائسگی یکی از مراحل طبیعی زندگی زنان است که معمولاً در حدود سن 45 تا 55 سالگی آغاز می‌شود. در این زمان تخمدانها به میزان کمتری هورمونهای زنانه، به خصوص استروژن را ترشح کرده و سبب بروز علائم یائسگی می‌شوند.

کم شدن هورمون استروژن علاوه بر اینکه مشکلات روحی و جسمانی زیادی را برای بیمار به همراه دارد؛ بلکه می توان گفت یکی از مهم ترین علت های درد مفاصل در زنان، فرا رسیدن دوران یائسگی و کمبود هورمون های مورد نیاز استخوان و غضروف های بدن است.

هورمونهای زنانه روی غضروف بین استخوان های مفاصل اثر می گذارد؛ این غضروف ها باعث حرکت هموار و نرم استخوانها می شوند و از درد حین حرکات مفصلی جلوگیری می کنند.

چاقی و کم تحرکی

اضافه وزن نه‌تنها عوارض قلبی و عروقی و متابولیکی به‌دنبال دارد که موجب درد و سایش مفاصل می‌شود و در سنین بالاتر نیز احتمال اینکه افراد مسن به آرتروز ناشی از اضافه وزن دچار شوند نیز بسیار بالاست. این مسئله خصوصا در زنان باردار بسیار مشهود است و بسیار دیده شده که یک خانم در دوران بارداری به دردهای مفصلی همچون زانو درد دچار شود.

ژنتیک

به نظرمی رسد ابتلا به دردهای مفصلی در زنان در میان خانواده هایی که سابقه ابتلا به آن دارند؛ بیشتر است. زنانی که مادران آن ها بیماری های مفصلی دارند، احتمالا در همان مفصل و در حدود همان سن و سال به آرتروز دچار خواهند شد.

ترشح هورمون ریلکسین

هورمون ریلکسین، هورمونی است که همزمان با هر تخمک‌گذاری در مقادیر کم ترشح می‌شود. (زمانی که بارداری رخ می‌دهد، ریلکسین در مقادیر بسیار بیشتری آزاد می‌شود.)

این هورمون هنوز هم تا حدودی مرموز است، اما به نظر می رسد برای آماده سازی بدن زن برای بارداری طراحی شده است. یکی از اثرات ریلکسین، شل شدن رباط‌ها و تاندون‌هایی است که مفاصل را محکم به هم بسته نگه می‌دارند. این امر با اجازه دادن به گسترش مفاصل در ناحیه لگن، زایمان جنین را تسهیل می‌کند.

اما ریلاکسین به‌صورت سیستمی عمل می‌کند. بنابراین مفاصل را در سراسر بدن زن بی‌ثبات می‌کند. شلی مفاصل می‌تواند منجر به دور شدن استخوان‌ها از مرزهای طبیعی خود شود. این امر می‌تواند منجر به آسیب غضروف و در نهایت آرتروز شود.

از شایع ترین بیماری هایی که موجب درد مفصل در زنان می شود

آرتروز و ساییدگی مفصل

شایع‌ترین علت درد مزمن مفصل در زنان آرتروز است. در اغلب موارد بیماری آرتروز در خانم ها با افزایش سن و فرا رسیدن دوران یائسگی ایجاد می شود.

شکستگی استخوان

شکستگی استخوان خصوصا در ناحیه لگن و زنان مسن به‌ویژه در افرادی که مبتلا به پوکی استخوان مبتلا هستند؛ بسیار رایج است.

التهاب تاندون ها

زنان نسبت به مردان تاندونهایشان از حالت کشسانی و انعطاف پذیری بیشتر برخوردار است و همین عامل موجب می شود در محل اتصال ماهیچه ‌ها به مفصل ران به راحتی ملتهب شده و ایجاد درد کنند. چنانچه فعالیت جسمی شدید داشته باشید یا به صورت نادرست ورزش کنید دچار التهاب تاندون ها و بورس های مفصل می شوید.

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی

در رماتیسم پوشش داخلی مفصل ملتهب می شود. این التهاب باعث انتشار مواد شیمیایی می شود که به غضروف آسیب زده و ایجاد درد می‌کند.

پوکی استخوان

استخوان پوک شده بسیار ضعیف بوده و بیشتر در معرض خطر شکستگی و یا نکروز قرار دارد. پوکی استخوان در زنان به‌ویژه زنان باردار یا یائسه بسیار شایع بوده و بسیاری از زنان از دردهای مفصلی خصوصا در ناحیه لگن و ران رنج می برد.

پیشگیری از دردهای مفصلی در زنان

همان طور که اشاره شد زنان به دلیل ساختار بدنی ویژه، بیشتر از مردان به دردهای مفصلی دچار می شوند. به همین جهت زنان باید با پیروی از رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و... از ابتلا به این بیماری پیشگیری کنند.

از جمله راهکارهایی که با رعایت آن می توان از دردهای مفصل پیشگیری کرد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مصرف موادغذایی مملو از ویتامین ها

زنان باید خوراکی ها مملو از ویتامین های C ،K، و D، مواد معدنی به ویژه کلسیم مصرف کنند. خوراکی هایی مانند اسفناج، کلم، گوجه فرنگی و پرتقال از منابع غنی ویتامین ها و مواد معدنی هستند. همچنین با مصرف یک رژیم غذایی سالم حاوی مقادیر زیادی سبزیجات، غلات، محصولات لبنی، حبوبات و میوه های فصلی می توان از درد مفصل جلوگیری کرد.

ورزش منظم

انجام حرکات کششی و ورزشی با وزنه های سبک برای افراد مبتلا به مشکلات زانو یا درد مفصل خوب است. ورزش منظم مانند دوچرخه سواری، پیاده روی، ایروبیک و شنا نیز موجب تقویت عضلات زانو و بهبود انعطاف پذیری می شود.

حفظ وضعیت بدنی در شرایط مناسب

به خانم ها توصیه می شود؛ در هنگام انجام کارهای روزمره و کارهای خانه، حرکات بی خطر انجام دهند و از انجام حرکات سریع و تند به منظوری پیشگیری از بروز دردهای مفصلی در فصل زمستان بپرهیزند.

درمان درد مفاصل

روش‌های مختلفی برای درمان درد مفاصل وجود دارند که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:

درمان خانگی

پزشکان آرتروز و روماتیسم مفصلی را بیماری‌های مزمن می‌دانند. در حال حاضر هیچ درمانی وجود ندارد که درد مفاصل مرتبط با آرتریت را به‌طور کامل از بین ببرد یا از بازگشت آن جلوگیری کند. بااین‌حال، راه هایی برای مدیریت درد وجود دارند:

• ممکن است استفاده از مسکن‌های موضعی یا مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی برای کاهش درد، تورم و التهاب مفید باشد.
• فعالیت ازنظر بدنی و داشتن یک برنامه تناسب اندام با تمرکز بر ورزش متوسط به کاهش مشکلات مفاصل کمک می‌کنند.
• انجام حرکات کششی قبل از ورزش، باعث افزایش دامنه حرکتی در مفاصل می‌شود.
• نگهداری وزن بدن را در محدوده سالم باعث کاهش فشار روی مفاصل می‌شود.
• اگر درد به‌دلیل آرتروز نباشد، می‌توانید از داروی ضدالتهابی بدون نسخه، ماساژ، حمام آب گرم، حرکات کششی مکرر و استراحت کافی استفاده کنید.

درمان پزشکی

گزینه‌های درمانی به علت درد بستگی دارند. در برخی موارد، پزشک باید مایع انباشته‌شده در ناحیه مفصل را بیرون بکشد تا عفونت یا نقرس یا سایر علل درد مفاصل را آزمایش کند. او همچنین ممکن است جراحی را برای تعویض مفصل توصیه کند.

سایر روش‌های درمان غیرجراحی می‌توانند شامل تغییرات سبک زندگی یا داروهایی باشند که به‌طور بالقوه می‌توانند باعث بهبودی روماتیسم مفصلی شوند. درمورد آرتریت روماتوئید، پزشک ابتدا التهاب را برطرف می‌کند. هنگامی که آرتریت روماتوئید رو به بهبودی رفت، درمان پزشکی بر کنترل دقیق وضعیت متمرکز خواهد بود تا از عود بیماری جلوگیری کند.

جمع‌بندی

زنان به‌دلیل عوامل مختلفی ازجمله ضعیف بودن فیزیولوژی بدن، تغییرات هورمونی، بارداری، چاقی و کم‌تحرکی و ... بیشتر در معرض ابتلا به دردهای مفصلی هستند. روش‌های زیادی به کاهش احتمال ابتلا به دردهای مفصلی کمک می‌کنند. همچنین روش‌های درمانی زیادی نیز وجود دارند که منجر به کاهش علائم می‌شوند. در برخی موارد شرایط بیمار به قدری حاد است که پزشک انجام عمل جراحی تعویض مفصل را توصیه می‌کند. در این صورت اگر قصد انجام عمل جراحی تعویض مفصل دارید به دکتر علیرضا جواهری مراجعه کنید و از تجربه او در این زمینه بهره‌مند شوید.