برخی از افرادی که کاندید تعویض مفصل زانو یا تعویض مفصل لگن می باشند، وزن بالایی دارند. در این افراد جراح ارتوپد توصیه می کند بیمار قبل از اقدام به عمل جراحی وزن خود را کاهش دهد.
طبق آمار به دست آمده بیمارانی که BMI بیشتر از 40 دارند؛ مستعد ابتلا به عوارض جدی در حین عمل جراحی و یا بعد از آن خواهند بود. در حالیکه احتمال ایجاد عوارض نامطلوب در افرادی که وزن مناسبی دارند، بسیار کم می باشد.
ممکن است فردی که دچار افزایش وزن است؛ از سلامت کافی برخوردار باشد ولی به خاطر داشته باشید این امر نمی تواند بالا بودن وزن و تاثیرات مضر ناشی از آن در حین عمل جراحی و نتایج بعد از آن را تحت تاثیر قرار دهد!!!
در ادامه ی مطلب به بررسی موارد مهمی که قبل از عمل تعویض مفصل باید رعایت کنید تا به دنبال آن بتوانید عمل جراحی موفقیت آمیز و مثمرثمری داشته باشید را در اختیارتان قرار می دهیم.
جدول BMI
BMI چیست؟
BMI در واقع نوعی معادله برای بررسی میزان چربی بدن فرد نسبت به قد و وزن او می باشد. در این معادله هرچه عدد به دست آمده بیشتر باشد حاکی از ازدیاد بافت چربی در بدن فرد می باشد.
- این معادله بر حسب وزن نسبت به مجذور قد ارزیابی می شود.
رده بندی BMI:
- 18-24 نرمال
- 25-29 فرد دچار اضافه وزن می باشد.
- 30-39 چاق
- 40-49 چاقی مفرط و خطرناک
دکتر سید علیرضا امین جواهری، جراح و متخصص ارتوپد در تهران، آگاه به دانش روز دنیا، آماده ی ارائه ی خدمات به شما عزیزان می باشد. شما می توانید از طریق شماره های زیر با ایشان ارتباط برقرار نمایید:
شماره های تماس: 09334131004 - 71062400
وزن، چاقی و شاخص توده بدنی چه تاثیری بر لگن و زانو دارد؟
هر روز هنگامی که فعالیت های عادی خود مانند راه رفتن، ایستادن، دویدن و کوهنوردی را انجام می دهیم،مفاصل پاهای ما وزن بدنمان را را تحمل می کنند. به دلیل آناتومی بدن، نیروهایی که در سراسر سطوح مفصلی بر لگن و زانوهای ما وارد می‌شوند می‌تواند بیش از 7 برابر وزن بدن باشد.
هرچه وزن بیشتری را حمل کنیم، چه ماهیچه باشد و چه چربی، بار بیشتری روی لگن و زانوهایمان وارد می شود. این یکی از دلایلی است که چرا افراد سنگین وزن نسبت به بیماران با BMI طبیعی، بیشتر به تعویض کامل مفصل لگن و زانو نیاز دارند و چرا با افزایش BMI این خطر افزایش می یابد. کاهش وزن یا حفظ وزن در محدوده سالم می تواند به بهبود علائم درد لگن و زانو و همچنین جلوگیری یا به تاخیر انداختن تعویض مفصل ران یا زانو کمک کند.
عوارض وزن بالا در جراحی تعویض مفصل زانو و لگن
با کمی تامل می توانید به عوارض ناشی از بالا بودن وزن پی ببرید. یکی از این عوارض ابتلا به بیماری های زمینه ای مانند:
- عارضه های قلبی-عروقی
- فشار خون بالا
- دیابت نوع B
- آپنه انسدادی خواب
- سندرم متابولیک
- محدودیت های حرکتی و عضلانی و...
فردی را در نظر بگیرید که علاوه بر چاقی مفرط به بیماری زمینه ای دیابت نیز مبتلا می باشد. حال در نظر بگیرید آرتروز زانو در این فرد حالت پیشرفته داشته باشد و نسبت به راه های درمانی ساده و غیرتهاجمی پاسخ نداده باشد!!!
مطمئنا عمل جراحی تعویض مفصل زانو گزینه ی درمانی مناسب و قطعی در این فرد محسوب می شود. در این حالت جراح ارتوپد تمام جوانب تاثیر گذار در جراحی را ارزیابی می نماید و بیمار را از خطرات احتمالی در حین عمل جراحی و یا نتایج حاصل از آن مطلع می سازد.
شاید افرادی که مبتلا به بیماری دیابت هستند، نگرانی زیادی برای انجام عمل تعویض مفصل زانو داشته باشند و گمان کنند که نتایج قابل قبولی از این عمل درمانی کسب نمی کنند.
پاسخ به نگرانی این افراد در مبحث "عمل تعویض مفصل زانو در افراد دیابتی" بیان شده است.
آیا BMIای وجود دارد که جراحی در آن ناامن باشد؟
خطر بیشتر عوارض با BMI افزایش می یابد. با این حال، هیچ BMIای وجود ندارد که در آن خطر عوارض به طور ناگهانی افزایش یابد، و هیچ BMI وجود ندارد که تحت آن عمل جراحی بدون عارضه تضمین شود.
به خاطر داشته باشید که چاقی تنها یک عامل خطر برای عوارض پزشکی یا جراحی است که باید در کنار بقیه شرایط پزشکی بیمار در نظر گرفته شود. شما باید با جراح خود در مورد خطرات فردی خود بر اساس BMI و سایر مشکلات سلامتی تان صحبت کنید.
تاثیر چاقی بعد از عمل تعویض مفصل زانو و لگن
هدف از جراحی های تعویض مفصل زانو و یا لگن بنا به هر دلیلی که صورت پذیرند؛ تسکین درد بیمار و تقویت دامنه ی حرکتی مفصل مربوطه می باشند.
به خاطر داشته باشید جبران دامنه ی حرکتی مفصل و بازگشت به زندگی طبیعی تنها با عمل جراحی میسر نمی شود بلکه همکاری بیمار در رعایت نکات موثر در عمل جراحی و مراقبت های بعد از تعویض مفصل تاثیرات شایانی در کسب نتایج ایده آل و تقویت آن دارد.
مطمئنا با کمی تفکر در این زمینه می توانید به این نتیجه برسید که؛
- فردی که از وزن مناسب تری برخوردار است نسبت به فردی که دچار چاقی شدید است، دامنه ی حرکتی مناسب تری بعد از عمل تعویض مفصل کسب می نماید.
علاوه بر موارد فوق الذکر احتمال ایجاد عارضه های نامطلوبی همچون موارد زیر است:
- شل شدن ایمپلنت جایگذاری شده در مفصل مربوطه
- جابجایی پروتز تعبیه شده
- عفونت مفصل بعد از جراحی (پیشنهاد می کنیم مطلب عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو را مطالعه کنید.)
- شکستن مفصل مصنوعی (مراجعه به مبحث شکستگی بعد از تعویض مفصل لگن) و...
در افرادی که وزن بالایی دارند به مراتب بیشتر خواهد بود.
کلام آخر
کاهش وزن قبل از جراحی تعویض مفصل می تواند شما را در کسب نتایج رضایت بخش یاری دهد. نکته ی قابل توجه در این مبحث میزان کاهش وزن قبل از عمل جراحی می باشد. کاهش بیش از اندازه ی وزن (چیزی معادل 2 تا 3 کیلوگرم در ماه) می تواند شما را در معرض ابتلا به بیماری های مختلف قرار داده و آمادگی شما را برای عمل جراحی کمتر نماید.
بهتر است قبل از هرگونه اقدام با بهترین جراح ارتوپد در تهران مشورت نمایید و برنامه ی کاهش وزن خود را از او دریافت نمایید.
مطالب مشابه
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آن‌ها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آن‌ها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد میشود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته میشود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع میشود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
شکستگی‌های استرسی لگن با ترک ناقص در یکی از استخوان‌های لگن مشخص میشود. ممکن است در ابتدا به‌صورت درد خفیف ظاهر شوند که با فعالیت، به‌ویژه فعالیت‌های با ضربه بالا مانند دویدن یا پریدن، بدتر می‌شوند.
آرتروز پس از سانحه (PTOA) نوعی از آرتروز است که پس از آسیب مفصلی ایجاد میشود. درواقع، این بیماری درصد قابل توجهی از موارد آرتروز در مراحل پایانی را تشکیل می‌دهد.
سندرم پیریفورمیس زمانی اتفاق میفتد که عضله پیریفورمیس شما عصب سیاتیک را فشرده می‌کند و منجر به التهاب میشود. این مسئله می‌تواند باعث درد یا بی‌حسی در لگن و پشت ساق پا در یک یا هر دو طرف بدن شود.
اگر هنگام حرکت مفاصل، صدای تق‌تق یا ترکیدن می‌شنوید، باید به آن توجه کنید. اگر صدای مفاصل با درد یا ناراحتی همراه نباشد، احتمالاً آسیبی اتفاق نیفتاده است. اما در برخی موارد صدای مفصل نشان‌دهنده کمبود مواد مغذی در بدن است.
پیشگیری و درمان لخته‌های خون پس از جراحی تعویض مفصل لگن بخش مهمی از بهبودی بیمار است. بیمارانی که تعویض مفصل انجام داده‌اند، دو تا ده روز پس از جراحی در بالاترین خطر ابتلا به DVT (ترومبوز ورید عمقی) قرار دارند و این خطر حدود سه ماه ادامه می‌یابد.