فعالیت باکتریها یکی از اصلیترین علتهای عفونت مفصل مصنوعی زانو است. باکتریها میتوانند در حین و بعد از جراحی خود را به محل زخم برسانند. روی بدن هر فردی بهصورت طبیعی باکتریهایی زندگی میکنند. این باکتریها برای بدن هیچ ضرری ندارند، اما در صورتی که در حین جراحی از راه شکاف یا زخم به محل عمل وارد شوند باعث عفونی شدن مفصل میشوند.
عفونت بعد از تعویض مفصل زانو میتواند بسیار خطرناک باشد؛ زیرا میکروبهای عفونتزا قادرند بهراحتی بافتهای سالم را از بین ببرند و از راه جریان خون در تمام بدن انتشار یابند.
عفونت ممکن است در زمانهای متفاوت بروز کند؛ ممکن است در زمانی که بیمار بعد از جراحی هنوز از بیمارستان مرخص نشده بروز یابد یا بعد از مرخص شدن از بیمارستان و رفتن به منزل ظاهر شوند.
انواع عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
عفونت سطحی
به بروز عفونت در محل زخم جراحی، عفونت سطحی میگویند. این نوع عفونت عموماً در مدت کوتاهی پس از جراحی رخ میدهد و خوشبختانه درمان آن نیز سادهتر است. البته در صورتی که این نوع عفونت به موقع درمان نشود میتواند به عفونتهای ماژور تبدیل شود.
عفونت عمیق زانو یا عفونت مفصل زانو
به عفونی شدن پروتز یا مفصل مصنوعی زانو، عفونت عمیق زانو میگویند. عفونتهای عمیق بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار جدی هستند و عموماً هفتهها و حتی ماهها بعد از جراحی رخ میدهند. درمان عفونت زانو بعد از عمل شامل برداشتن مفصل مصنوعی است.
چه کسانی در معرض خطر عفونت زانو پس از تعویض مفصل زانو هستند؟
هر کسی که مفصل زانویش تعویض شده باشد، در معرض خطر عفونت قرار دارد.
بیشتر عفونتها در دو سال اول پس از جراحی رخ میدهند. این دوره زمانی است که ۶۰ تا ۷۰ درصد عفونتهای مفاصل مصنوعی (پروتزها) اتفاق میفتند. بااینحال، عفونتها میتوانند در هر زمانی پس از جراحی ایجاد شوند.
عفونت در اطراف زانوی مصنوعی رخ میدهد؛ زیرا باکتریها میتوانند به آن بچسبند. پروتز زانو مانند زانوی خود شما به سیستم ایمنی بدن پاسخ نمیدهد. اگر باکتری به اطراف زانوی مصنوعی برسد، ممکن است تکثیر شده و باعث عفونت شود.
هرگونه عفونتی در بدن شما میتواند به زانوی شما سرایت کند. بهعنوان مثال، باکتریها میتوانند ازطریق برشی در پوست – حتی برشی بسیار کوچک – وارد بدن شوند و عفونت ایجاد کنند. باکتریها همچنین میتوانند در طول جراحیهای عمده دندانپزشکی، مانند کشیدن دندان یا عصبکشی، وارد بدن شما شوند.
علت عفونت پروتز زانو
عواملی که موجب وارد شدن باکتری به محل جراحی میشوند عبارتاند از:
درست ضد عفونی نشدن پوست بیمار قبل از جراحی
با اینکه پوست بیمار قبل از هر جراحی بهطور دقیق و در چندین مرحله ضد عفونی میشود، اما همیشه تعدادی از میکروبها و باکتریها خود را به محل زخم میرسانند و بدین طریق باعث عفونی شدن مفصل میشوند.
وارد شدن باکتریهای معلق اتاق عمل به محل
این باکتریها بیشتر از سطح لباس کارکنان و جراح به محل زخم انتقال مییابند. با اینکه پرسنل و جراح مربوطه قبل از جراحی دستهای خود را در چندین مرحله ضد عفونی میکنند و از لباسهای مخصوص اتاق عمل استفاده مینمایند تا ورود باکتری به محل زخم را به حداقل برسانند، اما تعدادی از میکروبها از همین طریق به بدن بیمار وارد میشوند.
عفونی شدن مفصل بعد از عمل بهدلیل عدم مراقبت درست از زخمها
همیشه علت عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، ورود باکتریها به بدن در حین جراحی نیست. جراح ارتوپد برای بستن محل برش جراحی از بخیه استفاده میکند. در صورتی که از محل جراحی بهدرستی مراقبت نشود احتمال عفونی شدن محل زخم بعد از جراحی وجود دارد.
عواملی که احتمال عفونت را افزایش میدهند
جراحی تعویض مفصل زانو ازجمله پرکاربردترین جراحیهای ارتوپدی است که به منظور کاهش درد بیمار و تقویت عملکرد مفصل آسیبدیده انجام میشود.
با اینکه جراحی تعویض مفصل زانو ازجمله موفقترین اعمال جراحی است، اما بااینحال هیچ عمل جراحیای بدون ریسک نیست و در حدود یک درصد از بیمارانی که این جراحی انجام گرفته است امکان بروز عوارضی همچون عفونت وجود دارد.
همان طور که گفته شد احتمال عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار کم میباشد. عواملی از قبیل موارد زیر ریسک عفونت را افزایش میدهند:
- طولانی بودن مدتزمان جراحی
- پرتهاجمی بودن نوع جراحی تعویض مفصل زانو
- بیتجربه بودن جراح تعویض مفصل زانو
همچنین در برخی افراد ریسک عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار بالاتر از سایرین است. که این افراد عبارتاند از:
- افراد دیابتی
- افرادی که به اختلالات خونرسانی در اندامها دچار هستند
- افرادی که داروهایی همچون شیمی درمانی و کورتیکواستروئید که موجب نقص سیستم ایمنی میشوند، مصرف میکنند.
- افراد دارای اضافه وزن و چاقی
- افرادی که بهطور مکرر الکل مصرف میکنند
- افراد سیگاری
- افراد دارای سوء تغذیه
- افراد مبتلا به روماتیسم یا آرتریت روماتوئید
- افراد مبتلا به نارسایی کلیه و کبد
- افراد مبتلا به عفونتهای ادراری، پوستی و عفونتهای دهان و دندان
علائم عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو
با اینکه احتمال عفونی شدن مفصل زانو بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بسیار نادر است، اما احتمال آن وجود دارد. علائم عفونت پروتز زانو شامل موارد زیر هستند:
- تب بعد از عمل زانو و دمای بالای 38 درجه سانتیگراد همراه با لرزشهای شبانه
- قرمزی و حساسیت در محل برش جراحی
- داغ شدن پوست زانو بعد از عمل
- شدید شدن درد و تورم محل زانو
- ترشح غلیظ و چرکی از محل زخم (ترشحی که بیش از پنج روز طول بکشد)
- سفت و خشک شدن مفصل زانو
- خستگی و بیحالی بیمار بعد از جراحی
تشخیص عفونت زانو
پزشک شما ممکن است بتواند با مشاهده قرمزی و ترشحات در اطراف زخم، عفونت زانو بعد از عمل جراحی را تشخیص دهد. همچنین ممکن است برای تعیین محل عفونت یا شناسایی نوع باکتری عامل آن، برخی آزمایشها را تجویز کند.
این آزمایشها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- آزمایش خون
- شمارش سلول های خونی
- آزمایش ESR و CRP
- تست تصویربرداری، مانند اشعه ایکس، سیتی اسکن (CT scan)، امآرآی (MRI) یا اسکن استخوان
- آسپیراسیون مفصل که در آن پزشک مایعی را از اطراف زانوی شما خارج کرده و آن را در آزمایشگاه آزمایش میکند.
درمان عفونت تعویض مفصل زانو
در درمان عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل سه نوع راهکار: 1. درمانهای غیرتهاجمی، 2. درمانهای تهاجمی و 3. دبریدمان وجود دارند که در زیر بهصورت خلاصه به بیان این روشها میپردازیم.
درمان غیرجراحی (غیر تهاجمی)
برخی اوقات این عفونت تنها در بافتهای نرم اطراف مفصل ایجاد میشود. در این حالت ما با عفونت سطحی مواجه هستیم. اگر این عفونت در زمان مناسب تشخیص داده شود، میتوان با استفاده از داروهای آنتی بیوتیکی مخصوص که بهصورت خوراکی یا تزریقی مصرف میشوند، عفونت را کنترل و درمان نمود.
درمان جراحی (تهاجمی)
عفونتهای گسترشیافته یا عمیق که مفصل مصنوعی را تحت تأثیر قرار میدهند، با راهکارهای غیرتهاجمی درمان نمیشوند. برای درمان این نوع عفونتها نیاز است تا با جراحی مجدد تعویض مفصل، عوارض موجود را برطرف نمود.
دبریدمان
جراح ارتوپد در این روش درمانی (زمانی که عفونتهای عمیق در هفتههای ابتدایی بعد از عمل جراحی اتفاق بیفتند) بافت نرم آلوده به عفونت را جدا میکند و مفصل تعویضشده را بهطور کامل تمیز مینماید. استفاده از آنتی بیوتیک، 6 هفته بعد از دبریدمان ضروری میباشد.
راههای پیشگیری از عفونت بعد از تعویض مفصل زانو
اقدامات اساسی قبل از جراحی تعویض مفصل زانو برای کاهش ابتلا به عفونت بعد از جراحی تعویض مفصل زانو شامل موارد زیر هستند:
- درمان عفونتهای اخیر در بدن
- درمان مشکلات مربوط به دهان و دندان
- ترک کردن سیگار سه ماه قبل از جراحی
- کنترل قند خون در بیماران
- قطع مصرف داروی کورتیکواستروئید چندین ماه قبل از جراحی
- مصرف بهترین آنتی بیوتیک برای عفونت مفصل قبل از جراحی تعویض مفصل زانو
مراقبت های بعد از جراحی تعویض مفصل زانو شامل موارد زیر هستند:
انتخاب کم تهاجمیترین روش جراحی
در جراحیهای کم تهاجمی نیاز به ایجاد برشهای بزرگ در مفصل زانو نیست. از این رو احتمال عفونی شدن مفصل تا حد زیادی پایین میآید.
کاهش مدتزمان جراحی تعویض مفصل زانو
هر چقدر زمان عمل جراحی بیشتر باشد احتمال ورود میکروبها به درون محل جراحی بیشتر میشود. از این رو احتمال بروز عفونت نیز بالاتر میرود.
استفاده از لوازم جراحی استریل
لوازم جراحی نقش بسیار مهمی در کاهش ابتلا به عفونت پس از جراحی دارند. از این رو پزشکان سعی میکنند لوازم جراحی عاری از باکتری باشند.
استفاده منظم و در زمان مشخص از آنتی بیوتیک
ازآنجاییکه احتمال عفونت در تمامی جراحیها وجود دارد، از این رو از همان روز اول بعد از جراحی به بیمار داروی آنتی بیوتیک تزریقی داده میشود. پس از مرخص شدن از بیمارستان نیز داروهای آنتی بیوتیک خوراکی تجویز میشود تا بیمار بعد از مرخص شدن از بیمارستان از آنها استفاده کند.
مراقبت از پانسمان و محل زخم بعد از جراحی
برای پیشگیری از عفونت بعد از تعویض مفصل زانو حتماً نکات زیر را درمورد زخم و محل پانسمان رعایت کنید:
- از دست زدن و خاراندن زخم خودداری کنید.
- هیچ دارویی را بر روی محل زخم جراحی قرار ندهید.
- از آب زدن به زخم بپرهیزد و محل زخم را خشک نگه دارید.
جمعبندی
اگرچه ممکن است عفونت پروتز زانو نیاز به جراحی داشته باشد، مشکلی قابل درمان است. هنگامی که فرد درمان مناسب را دریافت کرد، درد و تورم اطراف مفصل بهبود مییابند و بیمار دامنه حرکتی خود را به دست خواهد آورد. پیروی از اقدامات پیشگیرانه قبل و بعد از جراحی، خطر عفونت بیشتر را کاهش میدهد.
منابع
سوالات متداول
عفونت پس از تعویض مفصل شایع نیست. دادههای ملی و دادههای سلامت دانشگاه یوتا نشان میدهند که تنها حدود یک نفر از هر ۱۰۰ بیمار پس از تعویض مفصل ران یا زانو دچار عفونت میشوند. این مشکل در افرادی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند، کمتر رایج است.
مطالب مشابه
ورزش در آب باعث میشود دامنه فعالیتهای بدنیای که بر مفاصل فشاری وارد نمیکنند، افزایش یابد. شما نهتنها میتوانید با درد کمتری در آب حرکت کنید، بلکه میتوانید تناسب اندام، تعادل، انعطافپذیری و سلامت کلی خود را بهبود بخشید.
عمل کوردکامپرشن لگن، عملی جراحی است که برای درمان استئونکروز مفصل ران استفاده میشود. این روش شامل ایجاد سوراخی بزرگ، یا چندین سوراخ کوچک در استخوان مرده سر استخوان ران به منظور کاهش فشار در استخوان است. این کار امکان افزایش جریان خون را فراهم کرده و کانالهایی برای رگهای خونی جدید ایجاد میکند تا مناطق آسیبدیده مفصل ران را تغذیه کنند. این روش میتواند تخریب استخوان و مفصل ران را کُند یا متوقف کند.
پس از جراحی رباط صلیبی، تجربه مقداری درد طبیعی است. سطوح درد میتوانند بر اساس شرایط فردی متفاوت باشند، اما بهطور کلی، درد خفیف تا متوسط نشان میدهد که بدن در حال بهبودی است. اما درد شدید ، تیز یا دردی که بهجای بهبودی، بدتر شود نگرانکننده است و گاها نشانه عفونت، لختهی خون یا بهبود نامناسب است.
عفونت مفصل لگن وضعیتی جدی است که زمانی رخ میدهد که میکروارگانیسمهای مضر مانند باکتریها، ویروسها یا قارچها به لگن یا بافت استخوانی اطراف آن حمله کنند. این عفونتها میتوانند باعث درد شدید، تورم و سفتی قابل توجهی شوند و حرکت یا استفاده عادی از مفصل لگن را دشوار سازند.
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدیای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتریها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان میکند) میشوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد بهعنوان ضربهگیر استخوانها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکانپذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماریهایی مانند آرتروز، پارگیهای لابروم، یا سایر آسیبهای بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضهای التهابی است که تاندونهای اطراف مفصل لگن را درگیر میکند. میتواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام میدهند، مشاهده میشود.
آسیبهای وارده به زانوها میتوانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباطها یا استفاده از بیشازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل میکند و به شما اجازه میدهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیتهای روزانه شرکت کنید.
کیستهای استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسههای پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل میشوند. این کیسهها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شدهاند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان میکند. کیستهای استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شدهاند.