آرتریت سپتیک چیست؟ چطور عفونت مفصلی را درمان کنیم؟

آرتریت سپتیک (آرتریت عفونی) معمولاً توسط باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها ایجاد می‌شود. این بیماری، نوعی التهاب مفصلی است که توسط عفونت ایجاد می‌شود و مفصلی بزرگ در بدن مانند زانو یا مفصل ران را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

کدام مفاصل بیشتر در معرض ابتلا به آرتریت سپتیک هستند؟

اینکه کدام مفصل بیشتر درمعرض ابتلا به آرتریت سپتیک است، به عوامل مختلفی بستگی دارد. به‌طور کلی، مفاصل بزرگ‌تر در پایین‌تنه، مانند مفصل ران، زانو و مچ پا، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آرتریت سپتیک هستند.

• کودکان بیشتر به آرتریت سپتیک در مفصل ران مبتلا می‌شوند.
• بزرگسالان بیشتر به آرتریت سپتیک در زانو مبتلا می‌شوند.
• مصرف‌کنندگان مواد مخدر تزریقی بیشتر به آرتریت سپتیک در مفاصل متصل‌کننده لگن و ستون فقرات تحتانی (مفاصل ساکروایلیاک) و در مفصل اتصال ترقوه به جناغ سینه یا استخوان سینه (مفصل استرنوکلاویکولار) مبتلا می‌شوند.

آیا آرتریت سپتیک می‌تواند به سایر نقاط بدن سرایت کند؟

اگر عفونت ایجادکننده آرتریت سپتیک درمان نشود، احتمال سرایت آن به سایر نقاط بدن وجود دارد. این وضعیت سپسیس نامیده می‌شود و تهدیدکننده زندگی است.

در بیشتر موارد، آرتریت سپتیک فقط یکی از مفاصل را درگیر می‌کند. اما در موارد نادر، چندین مفصل می‌توانند به آرتریت سپتیک مبتلا شوند. عفونت‌های استافیلوکوکی شایع‌ترین علت آرتریت سپتیک هستند و در بیشتر موارد فقط یک مفصل را درگیر می‌کنند. آرتریت سپتیک ناشی از باکتری‌های نایسریا معمولاً چندین مفصل را درگیر می‌کند.

علائم آرتریت سپتیک

علائم آرتریت سپتیک می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• تجربه درد و حساسیت در مفصل آسیب‌دیده
• تورم و گرمی در مفصل آسیب‌دیده
• داشتن محدودیت دامنه حرکتی در مفصل آسیب‌دیده
• تمایل نداشتن به استفاده یا حرکت دادن مفصل آسیب‌دیده
• تب 

چه چیزی باعث ایجاد آرتریت سپتیک می‌شود؟

انواع مختلف باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها می‌توانند عفونت را به مفاصل منتقل کنند. انواع عوامل عفونت‌زا برای آرتریت سپتیک عبارت‌اند از:

• استافیلوکوکوس اورئوس. این باکتری‌های رایج اغلب باعث عفونت‌های پوستی می‌شوند.
• هموفیلوس آنفلوآنزا. این باکتری‌ها می‌توانند حنجره، نای و نایژه‌ها را آلوده کنند.
• باسیل‌های گرم منفی. گروهی از باکتری‌ها هستند که شامل ای کولی (E. coli) می‌شوند.
• استرپتوکوک‌ها. گروهی از باکتری‌ها هستند که می‌توانند منجر به طیف وسیعی از بیماری‌ها شوند.
• گونوکوک‌ها. این باکتری باعث گونوره‌آ (سوزاک) می‌شود.
• ویروس‌ها. ویروس‌هایی مانند HIV می‌توانند عفونت را در هر سنی به مفاصل منتقل کنند.

شایع‌ترین نوع باکتری که باعث آرتریت سپتیک می‌شود، استافیلوکوکوس اورئوس است. این باکتری به‌عنوان اس اورئوس (S. aureus) نیز شناخته می‌شود. باکتری‌ها می‌توانند از طریق روش‌های مختلفی وارد بدن شوند، مانند:

• شکستگی باز استخوان (باکتری ازطریق پوست وارد می‌شود)
• عفونتی که از جای دیگری از بدن، مانند پوست یا اندام تناسلی، گسترش می‌یابد
• زخم عفونی
• جسم خارجی که از طریق پوست عبور می‌کند
• جراحتی که باعث زخم شدن پوست می‌شود

عوامل خطر ابتلا به آرتریت سپتیک چیست؟

عوامل خطر ابتلا به آرتریت سپتیک در کودکان و بزرگسالان متفاوت هستند. عوامل خطر برای کودکان عبارت‌اند از:

• سن. نوزادان در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتریت سپتیک هستند؛ زیرا سیستم ایمنی آن‌ها به اندازه کافی قوی نیست.
• داشتن هموفیلی. کودکانی که به هموفیلی (نوعی اختلال خونریزی ارثی که در آن خون به درستی لخته نمی‌شود) مبتلا هستند، بیشتر درمعرض خطر ابتلا به آرتریت سپتیک قرار دارند.
• داشتن سیستم ایمنی ضعیف. کودکانی که به‌خاطر بیماری‌هایی مانند کم‌خونی داسی‌شکل و دارای نقص ایمنی (سیستم ایمنی ضعیف) HIV هستند، بیشتر درمعرض خطر ابتلا به آرتریت سپتیک قرار می‌گیرند.
• قرار گرفتن تحت شیمی درمانی. شیمی درمانی سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند و باعث می‌شود احتمال ابتلا به آرتریت سپتیک در افرادی که تحت شیمی درمانی قرار دارند، بیشتر شود.

عوامل خطر برای بزرگسالان شامل موارد زیر هستند:

• سن. افراد بالای 80 سال بیشتر درمعرض خطر ابتلا به آرتریت سپتیک هستند.
• داشتن آرتریت روماتوئید (RA) یا آرتروز. افرادی که به دلیل آرتریت روماتوئید یا آرتروز دچار آسیب مفصلی هستند، بیشتر درمعرض ابتلا به آرتریت سپتیک هستند. موارد آرتریت سپتیک در افرادی که آرتریت روماتوئید دارند تا 70 مورد در هر 100000 نفر در سال هستند.
• داشتن HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی). HIV سیستم ایمنی شما را تضعیف می‌کند که احتمال ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به آرتریت سپتیک شود.
• داشتن دیابت. داشتن قند خون بالا می‌تواند سیستم ایمنی شما را تضعیف کند. افرادی که قند خون بالایی دارند، بیشتر درمعرض ابتلا به عفونت و آرتریت سپتیک هستند.
• داشتن عفونت‌های پوستی. از آنجایی که آرتریت سپتیک معمولاً توسط عفونتی در جای دیگر بدن شما ایجاد می‌شود، داشتن عفونت پوستی می‌تواند منجر به آرتریت سپتیک شود.
• تجربه جراحی مفصل به تازگی. داشتن جراحی اخیر مفصل، شما را درمعرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتریت سپتیک قرار می‌دهد؛ زیرا زخم ناشی از جراحی می‌تواند آلوده شود.
• داشتن مفصل مصنوعی (پروتز). عفونت‌ها در مفاصل مصنوعی (پروتز) بیشتر از مفاصل طبیعی رخ می‌دهند. داشتن مفصل مصنوعی خطر ابتلا به آرتریت سپتیک را افزایش می‌دهد.
• مصرف مواد مخدر تزریقی. مصرف مواد مخدر تزریقی خطر ابتلا به آرتریت سپتیک را افزایش می‌دهد؛ زیرا سوزن می‌تواند باکتری‌ها و سایر ارگانیسم‌های مضر را هنگام پاره کردن پوست، به فرد منتقل کند.
• فعالیت جنسی. فعالیت جنسی، به‌ویژه رابطه جنسی محافظت‌نشده، می‌تواند خطر ابتلا به آرتریت سپتیک ناشی از باکتری ایجادکننده گونوره‌آ، عفونت منتقله از راه جنسی (STI) را افزایش دهد. 

عوارض آرتریت سپتیک

آرتریت سپتیک یک بیماری جدی است و عوارض آن می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• درد مزمن
• استئومیلیت (التهاب یا تورم استخوان)
• استئونکروز (مرگ بافت استخوانی به دلیل کمبود جریان خون)
• تفاوت در طول پاها
• سپسیس (التهاب گسترده در بدن)
• مرگ

تشخیص آرتریت سپتیک

اگر پزشک پس از معاینه فیزیکی مفصل مشکوک به آرتریت سپتیک باشد، به احتمال زیاد مایع سینوویال (مایعی که مفصل شما را روان می‌کند) را با استفاده از سوزن از مفصل آسیب‌دیده خارج می‌کند. این روش آسپیراسیون نامیده می‌شود. سپس پزشک آزمایش‌هایی برای بررسی مایع سینوویال انجام خواهد داد. وجود باکتری در مایع سینوویال مفصل شما تشخیص آرتریت سپتیک را تأیید می‌کند.

چه آزمایش‌های برای تشخیص آرتریت سپتیک استفاده می‌شوند؟

آزمایش‌هایی که برای تشخیص آرتریت سپتیک استفاده می‌شوند عبارت‌اند از:

• آسپیراسیون مایع سینوویال. پزشک شما ممکن است با استفاده از یک سوزن ظریف مایع را از مفصل آسیب‌دیده خارج کند تا آن را از نظر وجود باکتری بررسی کند. این روش آسپیراسیون نامیده می‌شود.
• آزمایش خون. پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی پاسخ سیستم ایمنی بدن شما به عفونت یا برای رد کردن سایر مشکلات احتمالی انجام دهد.
• اشعه ایکس. اشعه ایکس برای تصویربرداری از استخوان‌های شما استفاده می‌شود. اشعه ایکس می‌تواند فضای مفصل گسترده‌شده و برآمدگی بافت‌های نرم را که می‌توانند نشانه‌هایی از آرتریت سپتیک باشند، نشان دهد.
• سونوگرافی. سونوگرافی از امواج صوتی برای گرفتن تصاویر داخل بدن شما استفاده می‌کند. سونوگرافی می‌تواند به پزشک شما کمک کند تا ببیند مفصل شما چقدر متورم است. همچنین پزشک می‌تواند از سونوگرافی برای مشاهده مایع مفصل در هنگام آسپیراسیون استفاده کند.
• ام‌آرآی. ام‌آرآی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی) از آهنربایی بزرگ، امواج رادیویی و کامپیوتر برای ایجاد تصاویر دقیق از اندام‌ها و استخوان‌های شما استفاده می‌کند. ام‌آرآی می‌تواند به تشخیص موارد اولیه آرتریت سپتیک کمک کند.

آرتریت سپتیک چگونه درمان می‌شود؟

درمان‌های زیر برای آرتریت سپتیک استفاده می‌شوند:

• جراحی. برداشتن بافت ملتهب (دبریدمان جراحی) و آنتی‌بیوتیک‌های داخل وریدی (IV) در اکثر موارد ضروری است.
• آنتی‌بیوتیک‌ها. تمام موارد آرتریت سپتیک باید با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان شوند. پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها را ازطریق IV یا به صورت قرص به شما بدهد.
• آسپیراسیون مایع مفصلی. پزشک ممکن است با استفاده از سوزنی ظریف، مایع را از مفصل شما تخلیه (آسپیراسیون) کند. در برخی موارد پزشک مجبور می‌شود این کار را بیش از یک بار در طول بهبودی انجام دهد.
• فیزیوتراپی. فیزیوتراپی به بازیابی عملکرد مفصل کمک می‌کند و مانع از ضعیف شدن عضلات اطراف مفصل می‌شود.
• برداشتن مفصل مصنوعی. اگر به آرتریت سپتیک در مفصل مصنوعی (پروتز) مبتلا شوید، احتمالاً باید مفصل مصنوعی خود را خارج کنید و با یک فاصله‌گذار مفصلی (دستگاهی ساخته‌شده از سیمان آنتی‌بیوتیک) جایگزین کنید. پس از چند ماه، پزشک مفصل مصنوعی را سر جایش قرار خواهد داد.

چگونه می‌توان از آرتریت سپتیک پیشگیری کرد؟

در حالی که همه موارد آرتریت سپتیک قابل پیشگیری نیستند، اقدامات خاصی وجود دارند که می‌توانید برای جلوگیری از ابتلا به آن انجام دهید، ازجمله:

• از عفونی نشدن بریدگی‌ها و زخم‌ها مطمئن شوید. اگر بریدگی یا زخمی روی پوست خود دارید، آن را تمیز نگه دارید تا از عفونت جلوگیری کنید. اگر علائم عفونت - مانند قرمزی، گرمی یا چرک در اطراف زخم خود – داشتید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
• سعی کنید وضعیت مزمن سلامتی خود را به خوبی مدیریت کنید. اگر به بیماری مزمنی مانند دیابت یا ایدز (سندرم نقص ایمنی اکتسابی) مبتلا هستید، سعی کنید تا حد امکان وضعیت خود را مدیریت کنید تا سالم بمانید.
• رابطه جنسی ایمن داشته باشید. همیشه از روش‌های جنسی ایمن مانند استفاده از کاندوم استفاده کرده و با شریک جنسی خود در مورد شرکای گذشته و سابقه عفونت‌های منتقله از راه جنسی (STI) صحبت کنید.
• از مصرف مواد مخدر خودداری کنید. مصرف مواد مخدر تزریقی می‌تواند باعث عفونت شود. فقط داروهایی را مصرف کنید که توسط پزشک شما تجویز شده است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

اگر علائم آرتریت سپتیک مانند درد، تب، گرمای شدید، قرمزی یا حساسیت در مفصل خود و محدودیت تحرک در مفصل را تجربه می‌کنید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین بیمارستان مراجعه کنید. آرتریت سپتیک، بیماری‌ای جدی است که باید با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان شود. اگر این بیماری درمان نشود، می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

جمع‌بندی

آرتریت سپتیک،‌ بیماری‌ای نادر اما جدی است. خبر خوب این است که این بیماری قابل درمان است. اگر علائم آرتریت سپتیک مانند درد شدید، تورم و عدم تحرک در مفصل خود را تجربه می‌کنید، در اسرع وقت به نزدیک‌ترین بیمارستان مراجعه کنید. هرچه زودتر پزشک شما بتواند آرتریت سپتیک را تشخیص دهد و درمان کند، زودتر احساس بهتری خواهید داشت.

منابع

my.clevelandclinic.org

mayoclinic.org

hopkinsmedicine.org