مراقبت های بعد از عمل آرتروسکوپی زانو

آرتروسکوپی زانو چیست؟

آرتروسکوپی زانو یک عمل جراحی است که در آن از یک دوربین کوچک برای مشاهده قسمت های آسیب دیده زانو استفاده می شود. جراحی آرتروسکوپی برگرفته از دو واژه آرترو به معنای مفصل و اسکوپین به معنای نگاه کردن است به همین جهت به آرتروسکوپی روشی برای دیدن داخل مفصل گفته می شود.

به کمک جراحی آرتروسکوپی زانو، مشکلاتی از قبیل پارگی مینیسک زانو، شکستگی کشکک زانو، کیست پشت زانو و مشکلات مربوط به مفصل زانو به طور کامل درمان می شود و بیمار پس از این جراحی قادر است به آسانی به فعالیت های خود بپردازد.

در جراحی آرتروسکوپی زانو، از وسیله ای به نام آرتروسکوپ استفاده می شود؛ آرتروسکوپ از یک لوله فلزی توخالی که به اندازه نی می باشد که در انتهای این لوله فلزی یک دوربین فیلمبرداری بسیار دقیق قرار گرفته است که به کمک آن جراح قادر است درون مفصل را به طور کامل مشاهده کند.

از جراحی آرتروسکوپی برای درمان چنین مشکلاتی استفاده می شود:

• زانو درد مقاوم به درمان های غیرتهاجمی
• پارگی های رباط های زانو
• برطرف کردن شل بودن مفصل زانو
• خارج کردن غضروف های آسیب دیده زانو
• خارج کردن بافت های ملتهب شده
• خارج کردن مینیسک های آسیب دیده زانو
• آب آوردن زانو

نحوه انجام جراحی آرترسوکوپی زانو

آرتروسکوپی زانو چگونه انجام می شود؟

جراحی آرتروسکوپی زانو یکی از پرکاربردترین جراحی ها برای تشخیص و درمان مشکلات زانو است که این جراحی به صورت کاملا سرپایی انجام شده و عوارض بسیار محدودی را برجای می گذارد.

جراح ارتوپد برای شروع این جراحی، دستگاه آتروسکوپ را از طریق چند برش کوچک وارد زانو کرده تا بدین طریق بتواند کل مفصل را ببینند و بخشی از آسیب دیدگی را برطرف کند.

پس از وارد شدن لوله آرتروسکوپی به درون فضای مفصل، تصاویری تهیه شده توسط دوربین آرتروسکوپ به یک مانیتور منتقل می شود تا پزشک معالج بتواند داخل مفصل زانو را ببیند.

در مرحله بعد پزشک شکاف دیگری را در درون مفصل ایجاد می کند تا از این طریق بتواند مقدار مایع به داخل مفصل هدایت کند؛ این کار بدین منظور انجام می شود تا مایع کدر داخل مفصل خارج شود و با یک مایع شفاف جایگزین گردد و هدف دیگر آن افزایش حجم داخل مفصل است تا بدین طریق اجزای مفصل از یکدیگر فاصله بگیرند تا فضا برای حرکت آرتروسکوپ فراهم شود.

این جراحی نیاز به یک شکاف کوچک دیگری دارد تا از طریق آن ابزارهای جراحی همچون چاقو به داخل مفصل فرستاده شود تا بدین طریق اقدام به درمان مشکلات مفصل کند.

مراقبت ها و توصیه های مهم بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو

مراقبت های بعد از جراحی آتروسکوپی زانو به منظور بهبودی سریعتر و کم شدن عوارض جراحی آرتروسکوپی، بسیار اهمیت دارد. این مراقبت ها در بیمارستان و خانه با یکدیگر متفاوت هستند که از مهم ترین مراقب ها در بیمارستان بعد از جرای آرتروسکوپی زانو شامل:

پس از اتمام جراحی آتروسکوپی زانو بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می شود و معمولا چندین ساعت در آن اتاق تحت نظر قرار دارد تا وضعیت تنفس، ضربان قلب بیمار به طور کامل بررسی شود. از جمله اقدامات و مراقبت های مهم بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو:

مراقبت از زخم ها

در بیمارستان پانسمانی که بر روی زخم گذاشته می شود؛ روزانه توسط پرستار تعویض می شود. تعویض پانسمان ها باید تا دو هفته بعد از جراحی ادامه داشته باشد. بخیه معمولا دو الی سه هفته بعد از جراحی خارج می شوند.

ممکن است در حین تمیز کردن پانسمان ها لکه های روی پانسمان ها مشاهده شود که این ترشچحات طبیعی هستند و مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کنند.

تغذیه و رژیم غذایی مناسب

مفصل زانو برای جوش دادن شکستگی و برای ترمیم زخم ناشی از جراحی نیاز به اکسیژن و موارد غذایی دارد. بنابراین باید بعد از جراحی آتروسکوپی از غذاهای حاوی پروتئین و کلسیم کافی برای کمک به جوش خوردن شکستگی و ترمیم زخم کمک گرفت.

مصرف آب زیاد نیز بعد از جراحی بسیار پیشنهاد می شود؛ بیمار باید آب زیادی مصرف کند. زیرا این کار موجب میشود تا مواد زائد و سمی ناشی از شکستگی یا عمل جراحی زودتر به توسط ادرار از بدن وی دفع شوند.

فیزیوتراپی و توانبخشی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو

کنترل درد بعد از جراحی آرتروسکوپی

اغلب بیماران تا مدتی پس از جراحی آرتروسکوپی، درد مختصری را در محل جراحی احساس می کند. با اینکه این درد تا دو هفته بعد از عمل از بین می رود اما برای کاهش این درد جراح ارتوپد داروهایی را برای بیمار تجویز می کند.

داروی استامینوفن مناسبترین داروی مسکن است که در کاهش درد شما تاثیر دارد. این دارو ها باید به صورت منظم انجام شود.

از آنجایی که در هر جراحی احتمال بروز عفونت وجود دارد از این رو بیمار باید تا مدتی بعد از جراحی آنتی بیوتیک مصرف کند.

توانبخشی و راه رفتن بعد از جراحی آرتروسکوپی

بیمار پس از جراحی آرتروسکوپی نیاز به یکسری آموزش ها دارد که این آموزش ها توسط متخصص فیزیوتراپ انجام می شود. همچنین فیزیوتراپ به بیمار آموزش می دهد که چگونه بر روی صندلی بنشینید و چگونه از عصا زیر بغل یا واکر برای راه رفتن استفاده کند.

برای سرعت بخشیدن به دوره بهبود و رسیدن به نتایج مطلوب در عمل تعویض مفصل زانو به کار گیری روش های فیزیوتراپی قبل و بعد از عمل جراحی تعویض مفصل بسیار اهمیت دارد.

حرکت اصلاحی و ورزش بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو

برای بازگشت توانایی و استحکام مفصل زانو بعد از جراحی آرتروسکوپی، اجرای یک برنامه تمرینی و توانبخشی منظم بسیار مهم و دقیق است. لازم نیست برای انجام این تمرینات به کلینیک های فیزیوتراپی مراجعه کنید؛ شما به راحتی می توانید این ورزش ها را در خانه اما زیر نظر پزشک انجام دهید.

البته توجه نماید برنامه ورزشی باید به درستی انجام شود زیرا تمرینات غلط و کم به هیچ عنوان موثر نیستند و ممکن است عوارض جبران ناپذیری را بر جای بگذارند.

چنانچه در هنگام انجام تمرینات با دردهایی مواجه شدید از ورزش کردن خودداری کنید و تا زمانی که درد برطرف نشده تمرین دیگری را آغاز نکنید. همچنین استفاده از باند کشی برای گرم نگه داشتن زانو و جلوگیری از آسیب وارده به زانو بسیار پیشنهاد می شود.

مراقبت از زخم ها بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو

نکات مهم بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو

عموما اغلب بیماران بعد از جراحی آرتروسکوپی حدود شش الی هشت هفته به فعالیت های بدنی عادی برمی گردند و قادرند به تنهایی و بدون کمک دیگران فعالیت های روزمره خود را انجام دهند. البته این بیماران، نباید برای انجام فعالیت های بدنی شدید تر همچون ورزش های پرفعالیت عجله داشته باشند و برای آغاز این فعالیت ها باید صبر کرده و بازپروری زانو را با دقت و پیشتکار ادامه دهند.

بیمارانی که به تازگی جراحی آرتروسکوپی زانو را انجام داده اند باید در هنگام انجام برخی فعالیت ها یکسری توجه خاصی داشته باشد:

• استفاده از دستگیره در حین بالا و پایین رفتن از پله ها
• رعایت برخی نکات ضروری در حمام به منظور جلوگیری از لیز خوردن
• کم کردن احتمال زمین خوردن با جمع کردن فرش های لغزنده و سیم ها رها شده در کف منزل
• استفاده از صندلی مناسبی که زانوها بالاتر از مفصل ران قرار بگیرد.
• خودداری از رانندگی طولانی بعد از جراحی آرتروسکوپی
• استفاده از توالت فرنگی به جای توالت ایرانی

عوارض و مشکلات بعد از جراحی آرتروسکوپی زانو

عوارض جراحی آرتروسکوپی زانو

جراحی آرتروسکوپی نیز همچون دیگر جراحی ها با عوارضی همراه است و نمیتوان به طور دقیق گفت که این جراحی هیچ خطر و عارضه ای ندارد.

از شایع ترین عوارض جراحی آتروسکوپی زانو که باید جدی بگیرید می توان به:

• عفونت کردن مفصل زانو
• همارتروز یا خونریزی داخل مفصل زانو
• آسیب دیدن دیگر اجزای مفصل در حین جراحی

از این رو پیشنهاد می شود در صورت مشاهده چنین مواردی حتما پزشک و جراح ارتوپد معالج خود را در جریان بگذارید:

• تب بالا به همراه لرزش شدید در اندام ها ( علت چنین عارضه عفونت درون مفصل است)
• قرمزی و سرخ شدن اطراف مفصل زانو
• گرم بودن اطراف مفصل زانو
• بدتر شدن درد زانو
• متورم شدن عضلات پشت ساق پا
• سفت و خشکی زانو