روش‌های مختلفی برای درمان صدا دادن زانو وجود دارند که انتخاب هر یک از اینها بسته به عوامل مختلفی همچون شدت صدا دادن، بروز درد در حین صدا دادن و بسیاری عوامل دیگر متفاوت است.
آیا صدا دادن زانو خطرناک است؟
مفاصل زانو با خم و راست شدن، دامنه‌ی حرکتی وسیعی را پشتیبانی می‌کنند. به غیر از فعالیت‌های ورزشی، فعالیت‌های بسیار زیاد دیگری مانند راه رفتن، دویدن، پریدن، کوهپیمایی، بلند شدن روی پاها و نشستن، به طور عادی در زندگی روزمره‌ی ما انجام می‌شوند که همگی توسط مفصل زانو انجام می شود.
مفصل زانو دارای غضروف‌هایی است که ضربه ی‌های وارد شده به مفصل زانو را جذب می‌کنند. در صورتی که این غضروف‌ها آسیب ببینند و دچار فرسایش شوند، استخوان‌ها روی همدیگر سایش پیدا می‌کنند که این موضوع موجب شنیدن صدای غیرطبیعی از زانو می‌شود.
صدا دادن زانو مشکل جدی و خطرناکی نیست اما در صورتی که همراه باصدا دادن، درد و علائمی دردناک دیگری شما را آزار دهد در این صورت نشان دهنده چنین بیماری ها است:
- داشتن اضافه وزن
- بالا رفتن سن و ضعیف شدن عضلات و مفاصل
- آسیب دیدگی شدید مینیسک و غضروف زانو
- آرتروز زانو
- پارگی رباط های زانو
- تشکیل بافت های اضافی در اطراف مفصل زانو
- کندورمالاسی یا نرمی کشکک زانو
- بیماری زانوی دوندگان
روش های درمان صدا دادن زانو
روش های مختلفی برای درمان صدا دادن زانو وجود ارد که انتخاب هر یک از اینها بسته به عوامل مختلفی همچون شدت صدا دادن، بروز درد در حین صدا دادن و بسیاری عوامل دیگر متفاوت است. روش های درمان صدا دادن زانو را به دو گزینه جراحی و غیرجراحی تقسیم می شود که این روش ها شامل:
درمان صدا دادن زانو با کم کردن وزن بدن
صدا دادن زانو معمولا بی خطر است و مشکلی برای فرد ایجاد نمی کند البته در صورتی که بر اثر بیماری، ضربه یا آسیب دیدگی ایجاد نشده باشد.
اولین اقدام برای درمان صدا دادن زانو، کم کردن وزن است. زیرا اضافه وزن فشار زیادی را به زانو وارد کرده و بدین ترتیب موجب می شود مقدار کاری که زانو باید انجام دهد؛ افزایش پیدا کند و در حین حرکت زانو صدا دهد. از دیگر روش های ساده و خانگی برای درمان صدا دادن زانو می توان به مواردی همچون:
- قرار دادن کمپرس یخ در زانو
- استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
- بستن زانو با بریس یا بانداژهای فشاری
استراحت کردن
در صورتی که علت صدا دادن مفاصل، وارد شدن آسیب به زانو باشد در این صورت با استراحت کردن می توانید صدای مفصل را کم کنید.
اما استراحت مطلق به هیچ عنوان پیشنهاد نمی شود زیرا استراحت مطلق باعث ضعیف شدن عضلات درگیری می شود.
ماساژ درمانی
ماساژ با تاثیری که در تحریک جریان خون و شل شدن عضلات دارد باعث احساس آرامش بعد از ماساژ می شود. با ماساژ دادن شما می تواند خون بیشتری را به مفصل های بدن برسانید تا از این رو فشارهای عصبی روی زانو و صداهای مفصل را کاهش دهید.
حرکت اصلاحی یا ورزش
در صورتی که علت صدا دادن زانو، ناپایداری و ضعیف شدن عضلات چهار سر ران است؛ در این صورت ورزش می تواند تاثیرات خوبی در کاهش و درمان صدا دادن زانو داشته باشد.
دکتر سید علیرضا امین جواهری، جراح و متخصص ارتوپد در تهران، آگاه به دانش روز دنیا، آماده ی ارائه ی خدمات به شما عزیزان می باشد. شما می توانید از طریق شماره های زیر با ایشان ارتباط برقرار نمایید:
شماره های تماس: 09334131004 - 71062400
درمان های جایگزین
تزریق پی آر پی، تزریق کورتیزول، مگنت تراپی از جمله رایج ترین روش های درمان صدا دادن زانو هستند که قبل از جراحی پیشنهاد می شوند.
جراحی
چند روش جراحی برای درمان تق‌تق یا صدا دادن زانو وجود دارد. اعمال جراحی برای تصحیح تق‌تق کردن انجام نمی‌شوند بلکه برای تصحیح بیماری زمینه‌ای که باعث بروز این نوع علائم می شود؛ انجام می‌شوند. هدف بیشتر جراحی‌ها صاف کردن سر مفصلی استخوان‌های زانو است به طوری که در طول حرکت اصطکاک کمتری وجود داشته باشد.
درمان‌های خانگی صدا دادن زانو
درمان‌های خانگی صدا دادن زانو شامل موارد زیر می‌باشند:
ورزش برای درمان صدا دادن زانو
همان طور که اشاره شد صدا دادن زانو اغلب به دنبال برخی بیماری های زانو از قبیل آرتروز، کشیدگی تاندون یا پارگی غضروف به وجود بیاید. برخی از انواع صداهای زانو با عوارض جدی همراه هستند حال آنکه برخی دیگر مشکلی را به وجود نمی‌آورد. به هر حال شما میتوانید با افزایش قدرت و انعطاف پذیری عضلات اطراف زانو به بهبود این مشکل کمک کنید. این امر به شما کمک می‌کند عملکرد مجدد زانوی خود را به دست بیاورید.
حرکت کششی مخصوص عضلات ساق پا
برای انجام این تمرین باید روی زمین بنشینید و پاهای خود را دراز کرده و یک عدد توپ تنیس را زیر ساق پای خود قرار دهید.
پای دیگر خود را به آرامی روی آن پایی که توپ تنیس زیر آن قرار دارد بگذارید. ساق پای خود را از بالا تا پایین روی توپ تنیس بلغزانید. اگر شما به یک نقطه سفت در این ناحیه برخورد کردید پای خود را حدود 30 ثانیه و در همان ناحیه روی توپ بلغزانید.
این تمرین به کشش عضلات ساق پای شما کمک زیادی خواهد کرد. در صورتی که این عضلات سفت باشند می‌توانند به زانوی شما فشار وارد کنند و باعث شوند مطابقت زانو به هم بخورد.
ورزش مخصوص تقویت عضلات چهار سر ران
عضلات چهار سر ران به عضلات گفته می‌شود که در قسمت جلوی ران قرار دارند و تقویت این عضلات باعث می‌شود که از آسیب دیدگی بیشتر زانو جلوگیری شود.
برای انجام این تمرین باید روی زمین بنشینید و پاهای خود را روبروی خود قرار دهید. عضلات چهار سر ران خود را منقبض کنید و از دست خود برای اطمینان از سفت بودن آنها استفاده کنید. حدود 8 ثانیه در همین حالت بمانید و سپس به مدت 2 ثانیه آنها را شل کنید.
بالا آوردن پا به صورت مستقیم برای درگیر کردن عضلات چهار سر ران
برای انجام این تمرین باید به پشت روی زمین دراز بکشید و یکی از پاهای خود را به صورت صاف مقابل بدن خود قرار دهید و پای دیگر را نیز حدود 15 تا 20 سانتی متر بالا بیاورید و و پس از مدتی به نقطه شروع برگردانید. این تمرین را 2 تا 3 مرتبه تکرار کنید و هر مرتبه 10 تا 12 بار انجام این حرکت بپردازید.
حرکت اسکات برای تقویت عضلات ران و زانو
برای انجام حرکت اسکات پاها را به عرض شانه‌ها باز کنید و پنجه‌های پای خود را با اعمال وزن روی پاشنه‌ها به صورت 45 درجه قرار دهید.
در حالیکه شروع به انجام اسکات می‌کنید باسن خود را طوری به عقب ببرید که انگار می‌خواهید روی یک صندلی بنشینید که از شما خیلی دور است.
در حالیکه دارید اسکات انجام می‌دهید زانوهای خود را به سمت بیرون قرار داده و تا آنجا که میتوانید حالت نشسته به خود بگیرید- زاویه آن 90 درجه کمتر نشود- و با اعمال فشار از طریق پاشنه‌ها سر جای خود برگردید.
آب درمانی یا ورزش کردن در آب
ورزش کردن در آب در مقایسه با تمریناتی که روی زمین انجام می‌شوند ساده تر هستند. آب باعث می‌شود که وزن بدن کمتر به مفصل زانو وارد شود و به این ترتیب شما در هنگام انجام تمرینات ورزشی دچار درد کمتری خواهید شد.
حتما مطالعه گنید : تفاوت استئوتومی زانو و جراحی تعویض مفصل زانو
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
صدا دادن زانو لزوماً دلیلی برای نگرانی نیست. بااین‌حال، اگر زمانی که زانوی شما صدا می‌دهد، احساس درد می‌کنید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. انجام این کار ممکن است از آسیب جدی‌تر به زانو ازجمله آسیب‌های رباط صلیبی قدامی (ACL)، آسیب به رباط‌ها و تاندون‌ها و ... جلوگیری کند.
حتی اگر صدا دادن زانو همراه با درد نباشد، ممکن است بخواهید آن را بررسی کنید. در برخی موارد، ممکن است صدا دادن زانو نشانه اولیه آسیب ناشی از فعالیت بیش‌ازحد یا آرتروز باشد. کاهش وزن، تعویض کفش یا ورزش‌های تقویت‌کننده زانو ممکن است تمام آن چیزی باشد که برای رفع این عارضه یا کمک به کاهش علائم لازم باشند.
جمع‌بندی
صدا دادن زانو می‌تواند کاملاً بی‌خطر یا پیامد طبیعی پیری مفاصل باشد. همچنین می‌تواند نشانه‌ای از یک مشکل جدی زانو باشد؛ به خصوص اگر صدا همراه با درد یا از دست دادن تحرک مفصل باشد. بنابراین مراجعه به پزشک و شروع درمان در اسرعت وقت مانع از پیشرفت بیماری و جدی‌تر شدن آن می‌شود.
منبع :
مطالب مشابه
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته می‌شود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع می‌شود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
شکستگی‌های استرسی لگن با ترک ناقص در یکی از استخوان‌های لگن مشخص می‌شود. ممکن است در ابتدا به‌صورت درد خفیف ظاهر شوند که با فعالیت، به‌ویژه فعالیت‌های با ضربه بالا مانند دویدن یا پریدن، بدتر می‌شوند.
آرتروز پس از سانحه (PTOA) نوعی از آرتروز است که پس از آسیب مفصلی ایجاد می‌شود. درواقع، این بیماری درصد قابل توجهی از موارد آرتروز در مراحل پایانی را تشکیل می‌دهد.
سندرم پیریفورمیس زمانی اتفاق میفتد که عضله پیریفورمیس شما عصب سیاتیک را فشرده می‌کند و منجر به التهاب می‌شود. این مسئله می‌تواند باعث درد یا بی‌حسی در لگن و پشت ساق پا در یک یا هر دو طرف بدن شود.
اگر هنگام حرکت مفاصل، صدای تق‌تق یا ترکیدن می‌شنوید، باید به آن توجه کنید. اگر صدای مفاصل با درد یا ناراحتی همراه نباشد، احتمالاً آسیبی اتفاق نیفتاده است. اما در برخی موارد صدای مفصل نشان‌دهنده کمبود مواد مغذی در بدن است.
پیشگیری و درمان لخته‌های خون پس از جراحی تعویض مفصل لگن بخش مهمی از بهبودی بیمار است. بیمارانی که تعویض مفصل انجام داده‌اند، دو تا ده روز پس از جراحی در بالاترین خطر ابتلا به DVT (ترومبوز ورید عمقی) قرار دارند و این خطر حدود سه ماه ادامه می‌یابد.