اختلالات زانو در کودکان
نرمی کشکک زانو یکی از شایع ترین اختلالات زانو در کودکان است که در این عارضه غضروف قرار گرفته در ناحیه پشتی کشکک زانو نرم، متورم و ناصاف می شود.
کشکک زانوی شما به طور طبیعی در قسمت جلوی زانو قرار دارد. وقتی که شما زانوی خود را خم میکنید، قسمت عقبی کشکک در داخل زانو، به سمت غضروف یا استخوان ران غلت میخورد. تاندونها و رباطها هم کشکک زانوی شما را به عضلات ساق پا و ران متصل میکنند. وقتی هرکدام از این عضوها حرکت خود را به درستی انجام ندهند، ممکن است منجر به سایش کشکک زانو با استخوان ران شوند.
عارضه نرمی کشکک زانو به ندرت در افراد مسن و سالمند رخ می دهد و شیوع آن بیشتر در نوجوانان و کودکان بیشتر از سایر گروه های سنی است. این عارضه همچنین ممکن است به دلیل وارد آمدن آسیبی حاد به زانو، از قبیل دررفتگی کشکک زانو و یا یک ضربهی مستقیم به زانو، نیز حادث شود که ما در این مقاله به طور مفصل به بررسی علت ها، علائم و راههای درمان این بیماری می پردازیم.
علت نرمی کشکک زانو در کودکان
علائم نرمی کشکک زانو در کودکان
بیماری نرمی کشکک زانو عموما در دختران بین 15تا 18سال دیده می شود. کندرومالاسی یا نرمی کشکک زانو در کودکان معمولا به شکل درد در ناحیه زانو ظاهر میشود. ممکن است کودک در هنگام خم کردن زانو یا نشستن احساس ساییدگی همراه با صدای شکستگی داشته باشد.
معمولا درد هنگام نشستن یا فعالیتهایی که زانو را تحت فشار قرار میدهند، مثل ایستادن برای مدت طولانی یا ورزش کردن بیشتر میشود. در حالت کلی این بیماری در کودکان ممکن است با علائمی نظیر موراد زیر نمایان می شود:
- احساس درد در جلوی زانو خصوصا در هنگام نشستن روی زانو هاف خم کردن زانو، دو زانو نشستن، دویدن و بالا و پایین رفتن از پله ها ( خصوصا پایین آمدن) تشدید می شود.
- خم شدن ناگهانی زانو در کودکان
- خالی کردن زانو به طور ناگهانی یا احساس بی ثباتی در مفصل زانو
- احساس گیر کردن چیزی درون زانو، صدا دادن زانو هنگام حرکت دادن آن یا احساس ساییدگی در زیر کشکک زانو
- درد گرفتن زانو با نشستن های طولانی مدت یا درد زانو در هنگام بالا رفتن از پله ها
- ورم زانو در قسمت جلوی ناحیه کشکک زانو
- محدودیت حرکتی یا مشکل در حرکت کشکک زانو
تشخص نرمی کشکک زانو در کودکان
بروز دردهای زانو در کودکان کاملا غیرطبیعی است اگر کودکتان زانو درد شدید دارد، زانو هایش متورم شده، نمی توانید آن ها را به خوبی تکان دهید و یا زانو هایش دچار رنگ پریدگی و یا دیگر علائم نرمی کشکک زانو شده است که زندگی روزانه کودک شما را مختل کرده است باید به دکتر مراجعه کنید.
همچنین اگر اطمینان می دهید به تازگی ورزش، تصادف و یا سقوط از جایی به زانو های کودک، صدمه ای وارده کرده است حتما کودک خود را نزد یک پزشک متخصص ارتوپد ببرید. تشخیص به موقع نرمی کشکک زانو می تواند در درمان آن بسیار موثر باشد.
پزشک با معاینه متوجه نواحی متورم و ملتهب در زانوی کودک شما میشود و وضعیت کشکک زانو نسبت به استخوان ران را بررسی میکند. عدم توازن زانو ممکن است نشان دهنده کندرومالاسی کشکک باشد. همچنین ممکن است با دست روی کشکک زانوی کودک شما فشار بیاورد تا میزان و شدت درد را اندازهگیری کند.
پزشک ممکن است بعد از تشخیص از شما درخواست کند تا برخی آزمایشات زیر را انجام دهید تا تشخیص خود را قطعی کند و درجه آسیب کشکک را تشخیص دهد. از جمله آزمایشات و روش های تصویر برداری شامل موارد زیر میشود:
سی تی اسکن
با استفاده از تصاویر سی تی اسکن میتوان بافت های درون بدن را مشاهده کرد و شکل آنها را بررسی نمود. با این اطلاعات میتوان از وجود بیماری های احتمالی آگاه شد. تصاویر سی تی اسکن سطح مقطع هایی از بدن را نشان میدهد.
ام آر آی
در روش تصویربرداری ام آر آی زانو از یک میدان مغناطیسی قوی، امواج رادیویی و یک رایانه برای تولید عکس های دقیق از ساختارهای داخل مفصل زانو استفاده می کند. ام آر آی معمولا برای کمک به تشخیص، ارزیابی درد، ضعف، تورم و یا خونریزی در داخل و اطراف مفصل زانو استفاده می شود. ام آر آی زانو از تشعشع یونیزه استفاده نمی کند و می تواند به اینکه آیا شما به جراحی نیاز دارید یا خیر کمک کند.
آزمایش آرتروسکوپی
کلمه آرتروسکوپی به معنای دیدن داخل مفصل است. آرتروسکوپی یک وسیله جراحی است که پزشک متخصص ارتوپدی از آن برای دیدن داخل مفصل به جهت تشخیص یا درمان بیماری استفاده میکند.
راههای درمان نرمی کشکک زانو در کودکان
در اغلب موارد بیماری نرمی کشکک زانو در کودکان از طریق استراحت درمان می شود. کودک باید در این دوران از فعالیت هایی که موجب بدتر شدن شرایط بیمار می شود خودداری کند. هدف از درمان کندرومالاسی یا نرمی کشکک زانو کاهش فشار روی کشکک زانو و مفصل است که کار به کمک روش هایی همچون:
ثابت نگه داشتن زانو با بریس زانو
بریس ها یا زانوبندها به شکل راحت بر روی زانو قرار میگیرند و باعث فشردهسازی مفصل و تأمین حمایت از بافتهای نرم (ماهیچهها و رباطها) آن میشوند. همچنین استفاده از زانوبند باعث گرم شدن زانو و افزایش خونرسانی در آن میشود و به بهبودی سریعتر آسیب دیدگیهای زانو کمک میکند.
یخ گذاشتن بر روی زانو
سرما یا یخ میتواند شدت جریان خون در اندام را آهسته و متابولیسم بافت ها را كند كند. این مكانیسم میتواند موجب كاهش تورم بافت و تاخیر و كاهش در میزان آزاد شدن مواد التهاب زا از بافت های آسیب دیده گردد كه هر دو این ها از عوامل مهم ایجاد درد هستند.
دارو
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن به از بینبردن التهاب و درد کمک خواهد کرد. یکی دیگر از راهای درمان های درد و التهابات زانو ناشی از نرمی کشکک زانو در کودکان تزریق دارو و ترکیبات درمانی به صورت مستقیم در مفصل می باشد.
داروهای بی حسی موضعی، داروهای استروییدی، مایع مفصلی از سایر مفاصل، تزریق پلاسمای خود فرد بیمار، هیالورونیک اسید و سایر روان سازهای مفصلی از جمله داروهایی هستند که برای درمان و تسکین درد و علائم بیماری استفاده می شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی بر استحکام عضلات چهارسرران، همسترینگ ها و عضلات نزدیک کننده تمرکز دارد و از این طریق باعث بهبود استحکام و تعادل عضلانی کمک می کند. تعادل عضلانی به جلوگیری از هم تراز نبودن زانو و بروز علائم کندرومالاسی کمک می کند.
ورزش های غیراستقامتی عموما مثل شنا یا دوچرخه ثابت به منظور کاهش علائم نرمی غضروف کشکک زانو تجویز می شود. علاوه بر این، ورزشی های ایزومتریک که شامل سفت کردن و شل کردن عضلات است نیز برای حفظ جرم عضله مورد استفاده قرار می گیرند.
جراحی
معمولاً در صورت موفقیتآمیز نبودن روشهای درمانی اشاره شده انجام عمل جراحی ضرورت مییابد. جراحی آرتروسکوپی (درونبین) یکی از عملهای رایج درمان نرمی کشکک زانو در کودکان است که در آن، دوربین تاشوی بسیار کوچکی وارد زانو میشود تا جراح بتواند داخل مفصل زانو و غضروف را ببیند و سپس عمل را از راه لولهی دوربین با استفاده از ابزارهای بسیار ظریف انجام دهد.