آریتریت انگشتان دست چیست؟

درمان آرتریت انگشتان دست بستگی به شدت علائم، چگونگی تأثیر آن در زندگی روزمره و اینکه آیا باعث آسیب و تخریب مفصلی شده است یا خیر بستگی دارد که در این مقاله قصد داریم؛ پس از معرفی این بیماری به بررسی بهترین روش‌های درمان آن بپردازیم.

آرتریت انگشتان دست چیست؟

به تورم و التهاب مفصل انگشتان دست به دنبال تحلیل و فرسایش غضروف های بین استخوانی آرتریت انگشتان دست می گویند.

مچ دست و انگشتان مهم ترین راه برقراری ارتباط با محیط می باشند از این رو بروز احساس درد در مفاصل انگشتان دست، کارهای روزمره را سختر می کند و بر کیفیت زندگی شما تاثیر می گذارد.

استخوان های دست شامل سه بخش کلی به نام مچ دست یا کارپال، متاکارپال یا کف دست و استخوان های بند انگشتان است که انگشتان را تشکیل می دهد. انگشتان دست به جز انگشت شست که فقط دو بند دارد؛ دارای سه بند یا سه استخوان مجزا هستند که بین آنها مفصل قرار دارد.

در میان تمام مفصل ها، غضروف هایی قرار گرفته است که حرکت انگشتان را تسهیل می بخشد. زمانی که غضروف مفصلی آسیب ببیند در این صورت  بیماری آرتریت انگشتان دست ایجاد می شود. درمان آرتریت انگشتان دست بستگی به نوع و علت آرتریت دارد که در ادامه به طور مفصل به بررسی آن می پردازیم.

انواع آرتریت انگشتان دست در سالمندان

انواع بیماری آرتریت انگشتان دست

به طور کلی سه نوع بیماری آرتریت انگشتان دست شناخته می شود که شامل:

آرتروز یا استئوآرتریت

آرتروز دست یا استئوآرتریت یکی از شایع ترین انواع بیماری آرتریت است که این بیماری بیشتر در میان خانم ها شایع است و بالا رفتن سر احتمال وقوعش نیز افزایش پیدا می کند. آرتروز انگشتان دست باعث از بین رفتن غضروف مفصلی و بروز التهاب و ناتوانی ها در به حرکت در آوردن دست ها می شود.

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید یک بیماری سیستماتیک است که موجب التهاب بافت های نرم اطراف مفصل می شود. درد و خشکی صبحگاهی انگشتان دست از مهم ترین علائم بیماری روماتیسم مفصلی است که با احساس ضعف و خشکی همراه است.

با اینکه هر مفصلی در معرض ابتلا به روماتیسم مفصلی قرار دارد. اما مفصل کوچک بدن از جمله انگشتان  دست بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارد.

نقرس

بیماری نقرس زمانی ایجاد می شود که بلورهای در مفصل انگشتان دست ایجاد شود. این بلور ها به دنبال تجمع بیش از حد اسید اوریک در مفصل شکل می گیرد. مفصل انگشتان دست از شایع ترین مفصل های هستند که تحت تاثیر این بیماری التهابی قرار می گیرند.

علت آرتریت انگشتان در سالمندان

حتما مطالعه کنید : آشنایی کامل با بیماری آرتریت پسوریاتیک

علائم آرتریت انگشتان دست

علائم و نشانه های بیماری آرتریت انگشتان به خوبی قابل ملاحظه است و با چنین علامت هایی معمولا آغاز می شود:

• احساس درد در انگشتان دست
• شدید شدن درد زمانی که بیمار انگشتان دست را حرکت می دهد
• متورم و بزرگ شدن انگشتان دست که با رشد توده ها و گره هایی در بندهای انگشتان قابل مشاهده است.
• محدود شدن حرکت انگشتان دست
• شنیده شدن صداهای غیر طبیعی از مفصل انگشتان

البته علائم آرتریت بسته به نوع آن متغییر است؛ برای مثال در بیماری روماتیسم مفصلی عموما تغییر شکل در مفصل مشاهده می شود که این تغییر شکل با درد ها و محدودیت هایی در مفصل همراه است.

برجسته شدن مفصل های ابتدایی انگشتان از دیگر علائم بیماری استئوآرتریت یا روماتیسم مفصلی است که به ندول هبردن نیز معروف است.

ماساژ درمانی و توانخبشی آرتریت انگشتان دست

علل ابتلا به آرتریت انگشتان دست

استئوآرتریت (OA) و آرتریت روماتوئید (RA) دو مورد از رایج‌ترین انواع آرتریت هستند و هر دو می توانند انگشتان دست را تحت تأثیر قرار دهند.

سایر اشکال آرتریت که می‌توانند انگشتان دست را تحت تأثیر قرار دهند عبارت‌اند از:

• آرتریت پسوریاتیک
• آرتریت نوجوانی
• لوپوس

این بیماری‌ها هر کدام علل زمینه‌ای متفاوتی دارند و ممکن است با علائم متفاوتی بروز کنند.

عواملی که ممکن است فرد را بیشتر درمعرض ابتلا به آرتریت در انگشتان قرار دهند شامل موارد زیر هستند:

مشاغل و حرکات تکراری

مشاغل یا فعالیت‌هایی که شامل حرکات مکرر دست یا فشار روی انگشتان می‌شوند، می‌توانند به ایجاد آرتریت کمک کنند ازجمله:

• تایپ کردن
• فعالیت در خط مونتاژ
• نواختن آلات موسیقی
• بافندگی یا قلاب‌بافی

آسیب‌های مفصلی

آسیب‌های قبلی به انگشتان، مانند دررفتگی یا شکستگی، می‌توانند خطر ابتلا به آرتریت را افزایش دهند. تروما ممکن است منجر به تجزیه سریع غضروف و ایجاد آرتروز یا آرتریت پس از ضربه شود.

عفونت‌ها

برخی از عفونت‌ها می‌توانند یک پاسخ ایمنی را تحریک کنند که منجر به التهاب مفاصل و در برخی موارد، توسعه آرتریت می‌شوند.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) بیماری لایم را به‌عنوان مثالی کلیدی برجسته می‌کند. بیماری لایم در اثر باکتری‌ای که ازطریق نیش کنه منتقل شده، ایجاد می‌شود و درصورت عدم درمان یا درمان ناکافی، می‌تواند پیشرفت کند و منجر به آرتریت لایم شود.

این بیماری معمولاً مفاصل بزرگ‌تر مانند زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بااین‌حال، می‌تواند سایر مفاصل بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد موارد زیر شود:

• درد
• تورم
• سفتی مفاصل

بیماری‌های التهابی

برخی از بیماری‌های التهابی ممکن است خطر ابتلا به آرتریت را افزایش دهند. این بیماری‌ها می‌توانند شامل شرایطی باشند که به‌طور خاص بر روی پوست یا سیستم ایمنی تأثیر می‌گذارند.

به‌عنوان مثال، حدود 33 درصد از افراد مبتلا به پسوریازیس نیز به آرتریت پسوریاتیک مبتلا می‌شوند. در انگشتان، آرتریت پسوریاتیک می‌تواند باعث تورم، درد و تغییراتی در ناخن‌ها شود.

عوامل خطر

چندین عامل خطر می‌توانند احتمال ابتلا به آرتریت در انگشتان دست را افزایش دهند. در حالی که برخی از جنبه‌ها خارج از کنترل فرد هستند، ممکن است بتوانند بر دیگران تأثیر بگذارند یا آن‌ها را تغییر دهند.

بنیاد آرتریت عوامل خطر زیر را به آرتریت انگشتان نسبت می‌دهد:

• سن. خطر ابتلا به آرتریت، ازجمله آرتروز، با افزایش سن بیشتر می‌شود. با افزایش سن بیمار، ساییدگی و پارگی مفاصل در طول زمان می‌تواند منجر به آرتروز شود.
• جنسیت. زنان بیشتر از مردان درمعرض ابتلا به انواع خاصی از آرتریت، مانند آرتریت روماتوئید هستند.
• سابقه خانوادگی. افرادی که سابقه خانوادگی آرتریت، به‌ویژه آرتریت روماتوئید یا آرتروز دارند، ممکن است درمعرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن در انگشتان دست باشند. عوامل ژنتیکی می‌توانند در ابتلا به آرتریت نقش داشته باشند.
• ساختار مفصل. ساختارهای غیرمعمول مفصل، مانند انگشتان کج یا ناهنجاری‌ها، می‌توانند افراد را مستعد ابتلا به آرتریت کنند.
• چاقی. سلول‌های چربی اضافی فرایند التهابی بدن را تحریک می‌کنند و خطر ابتلا به انواع خاصی از آرتریت را افزایش می‌دهند.

در حالی که این عوامل خطر ممکن است احتمال ابتلا به آرتریت در انگشتان دست را افزایش دهند، اما تضمین نمی‌کنند که فرد به این بیماری مبتلا شود. در مقابل، عدم وجود این عوامل نیز خطر مصونیت از آرتریت را تضمین نمی‌کند.

راهکارهای درمان آرتریت انگشتان دست

دست ها یکی از مهم ترین ارکان های بدن هستند که نقش مهمی در انجام کارهای روزمره ایفا می کنند از این رو در صورتی که تحت آسیب دیدگی قرار بگیرد می تواند مشکلات متعددی را به همراه بیاورد.

با اینکه درمان قطعی برای خلاصی از این بیماری وجود ندارد اما به کمک برخی روش های درمانی می توان از درد ها و مشکلات این بیماری خلاص شد. از جمله مهم ترین اقدامات درمانی برای درمان آرتریت انگشتان دست شامل:

استراحت دادن به دست ها

برای کم کردن فشار وارده به انگشتان، کافی است چندین روز به دست های خود استراحت کنید و از انجام فعالیت هایی که فشار زیادی را به انگشتان وارد می کند خودداری کنید.

بیماران مبتلا به آرتریت انگشتان دست باید در هنگام انجام فعالیت های خود نهایت دقت و توجه را داشته باشند.

برای مثال برای گرفتن یک جسم بهتر است از هر دو دست خود کمک بگیرند و به هیچ عنوان یک جسم را در طولانی مدت در دستان خود نگه ندارند و یا برای بلند شدن از روی صندلی به هیچ عنوان از دست ها برای بلند شدن استفاده نکنند و از قدرت پای خود برای بلند شدن استفاده نمایند.

تجویز بریس های مخصوص انگشتان دست

ارتز یا بریس انگشت یک ابزار پزشکی است که با محدود کردن حرکت انگشتان دست باعث بهبودی و کاهش درد های انگشتان دست می شود. ارتز انگشتان دست در اندازه ها سایز ها و درجات مختلفی وجود دارند که بسته به نوع و شدت آسیب دیدگی آرتریت تجویز می شوند.

جراحی خشک کردن مفصل

جراحی خشک کردن مفصل یا فیوژن نوعی جراحی است که در آن جراح ارتوپد دو استخوان تشکیل دهنده مفصل را به یکدیگر وصل می کند. با این روش جراحی حرکت مفصل انگشتان به طور کامل از بین می رود ولی درد بیمار نیز به طول کامل از بین می رود.

جراحی تعویض مفصل انگشتان دست

در مورادی که بیماری آرتریت باعث تخریب جدی مفصل انگشتان دست شود در این صورت پزشک از روش جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی برای تعویض مفصل تخریب شده استفاده می کند.

ورزش مخصوص برای کاهش درد آرتریت انگشتان دست

درمان آرتریت انگشتان دست با ورزش

ورزش یکی از موثرترین روش ها در کاهش درد و جلوگیری از پیشرفت بیماری آرتریت است که این حرکات با تاثیری که در افزایش انعطاف پذیری و تقویت عضلات عضلات اطراف انگشتان دارند باعث کاهش درد بیمار می شوند. از جمله تمرینات و حرکات کششی برای بهبودی دردهای ناشی از آرتریت انگشتان دست شامل:

حرکت اول

برای انجام این تمرین ابتدا دست خود را مشت کنید؛ سپس انگشتان خود را در داخل نگه دارید و تا 30 ثانیه در همین حالت باقی بمانید. برای انجام این تمرین نیازی به فشردن انگشتان ندارید و پس از 30ثانیه می توانید به آرامی دست خود را باز کنید تا انگشتان به حالت اولیه خود بازگردد. این تمرین را 10بار با هر دو دست خود امتحان کنید.

حرکت دوم

ابتدا دست خود را به حالت صاف نگه دارید به گونه ای که انگتشان شست شما رو به بالا قرار گرفته باشد حالا انگشتان خود را تک به تک به سمت کف دست جمع کنید و هر انگشت را چندین ثانیه در همین حالت نگه دارید.

حرکت سوم

برای انجام این حرکت دست را بر روی میز قرار دهید؛ سپس چهار انگشت دست را به صورت همزمان به سمت کف دست خم کنید و انگشت شست خود را رو به بالا  نگه دارید. این وضعیت را 30 ثانیه نگه دارید و با هر دو دست خود تکرار کنید.

این تمرین همچنین باعث تقویت عضلات مچ دست و انگشتان نیز می شود برای انجام آن کافی است یکی از دست ها را از ناحیه مچ دست راست نگه دارید و به کمک دست دیگر به آرامی به آن فشار دهید تا زمانی که در ناحیهمچ دست و ساق کششی را احساس کنید. این تمرین را با هر دو دست خود امتحان کنید.

کدام قسمت‌های دست دچار آرتریت انگشتان می‌شوند؟

چهار ناحیه در دست انسان، بیشتر از سایر نواحی در معرض آرتریت انگشتان هستند. این چهار ناحیه دست عبارت‌اند از:

• بند انگشتان،
• مفاصل میانی انگشتان،
• مفصل بالای انگشتان، نزدیک به ناخن.
• پایه شست، یعنی جایی که انگشت شست به مچ می‌رسد.

چه کسانی بیشتر در معرض آرتریت انگشتان هستند؟

همه انسان‌ها در معرض آرتریت انگشتان هستند، اما این وضعیت در چند گروه بیشتر دیده می‌شود. اگر جزو این گروه‌ها هستید، باید مراقبت بیشتری داشته باشید:

• کسانی که در سنین میان‌سالی و کهن‌سالی هستند. بعضی انواع آرتریت، بین سنین 35 تا 50سالگی برای اولین بار خود را نشان می‌دهند و بعضی هم بعد از 50سالگی ظاهر می‌شوند.
• زنان بیشتر از مردان دچار آرتریت انگشتان دست می‌شوند.
• سفیدپوست‌ها بیشتر از رنگین‌پوست‌ها دچار این وضعیت می‌شوند.
• آن‌هایی که اضافه وزن دارند هم در معرض آرتریت انگشتان هستند و باید مراقب باشند.
• آن‌هایی که قبلا مفصل انگشت یا دستشان دررفته یا شکسته، بیشتر از سایرین دچار این بیماری می‌شوند.
• بعضی هم به‌طور ژنتیکی مستعد ابتلا به آرتریت هستند.

برای تشخیص درست این بیماری باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک با معاینه دست و استفاده از اشعه ایکس، آرتریت انگشتان را تشخیص می‌دهد.

اشعه ایکس از بین رفتن غضروف استخوان و تشکیل خارهای استخوانی را نشان می‌دهد. گاهی اوقات آزمایش خون هم به تشخیص آرتریت انگشتان کمک می‌کند.

منبع :

my.clevelandclinic.org