مواد غذایی مفید برای درمان آرتروز زانو

بیماری آرتروز زانو به دلیل ضعیف بودن مفصل زانو و در پی آن ساییدگی مفصل زانو بوجود می آید.

غضروف ها در حالت طبیعی دائما در حال ترمیم و بازسازی خود هستند ولی اگر میزان آسیب دیدگی بیشتر از حالت طبیعی باشد در این حالت غضروف دیگر قادر به ترمیم خود نبوده و دچار ساییدگی یا آرتروز زانو می شود.

متاسفانه بیماری آرتروز جزو اختلالاتی است که درمان قطعی ندارد اما این بدان معنا نیست که بیمار با هیچ روش درمانی به بهبودی دست نمی یابد؛ بلکه بدین معناست که درمان آرتروز باید دائمی و مداوم باشد و عموما تا آخر عمر این درمان ادامه دارد.

شاید مصرف دارو برای درمان این بیماری بسیار موثر باشد و بیمار را برای ساعتی از درد خلاص کند. اما این روش به هیچ عنوان همیشگی نیست و بعد از تمام شدن اثر دارو درد بیمار مجدد ظاهر می شود.

در این حالت بیمار باید در کنار مصرف دارو به فکر یک روش درمانی موثرتر و کاربرتری باشد.

تغذیه یکی از این روش هاست که در درمان بیماری آرتروز زانو بسیار اهمیت دارد و با تاثیری که در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، قدرت دفاعی بدن را در برابر مقابله با التهاب بالا می برد. همچنین تغذیه با تاثیری که در تقویت مفصل زانو دارد؛ از پیشرفت کردن علائم آرتروز زانو جلوگیری به عمل می آورد.

افراد مبتلا به آرتروز برای درمان بیماری خود باید چند اصل تغذیه را رعایت کنند؛ که در ادامه مقاله به بررسی بهترین موادغذایی مفید برای آرتروز زانو پرداخته ایم.

تاثیر ویتامین دی در درمان آرتروز زانو

برای درمان آرتروز چه بخوریم ؟

ویتامین ها یکی تاثیرگذارترین موادغذایی مفید برای آرتروز زانو

ویتامین دی، ویتامین سی و اسید فولیک از بهترین و موثر ترین ویتامین ها در تقویت استخوان ها و تسکین درد آرتروز زانو هستند.

دریافت کافی ویتامین D از طریق رژیم غذایی برای سلامت زانوها بسیار اهمیت دارد. این ویتامین به جذب کلسیم، تقویت رشد استخوان و جلوگیری از پوکی استخوان  و بازسازی آن به سلامت استخوان کمک می‌کند. استخوان‌های سالم برای سلامت زانوها مهم و ضروری است.

همچنین کمبود ویتامین D با پیشرفت آرتروز زانو در ارتباط است. اگرچه ویتامین D را می‌توان از طریق نورخورشید دریافت کرد؛ اما توصیه می‌شود برای جلوگیری از سرطان پوست، ساعاتی که در معرض خورشید قرار می‌گیرید را محدود کنید.

افزودن موادغذایی غنی از این ویتامین از خطر کمبود ویتامین D جلوگیری کرده و باعث حفظ سلامت زانو می‌شود. منابع غذایی خوب این ویتامین شامل شیر و ماست غنی شده، زرده تخم‌مرغ و ماهی چرب مانند سالمون و تن است.

بدن برای تولید کلاژن نیاز به ویتامین C دارد و همان طور که می دانید یکی از اصلی مواد تشکیل دهنده غضروف نیز کلاژن می باشد. دریافت زیاد این ویتامین، تاثیر بسیار خوبی در ترمیم غضروف ها و پیشگیری از شدید شدن بیماری آرتروز زانو دارد. میوه ها و سبزیجات بهترین منبع تامین ویتامین سی هستند که مهم ترین آن ها می توان به فلفل سبز، فلفل قرمز،H سفناج، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، پرتغال، توت فرنگی، کیوی و گریپ‌فروت اشاره کرد.

دریافت اسید فولیک برای اشخاصی که به آرتروز از نوع آرتریت روماتوئید مبتلا هستند می تواند بسیار موثر باشد. اسید فولیکی یکی از دارو های موثر در درمان و آرتریت و زانو درد است که این دارو حتما باید توسط پزشک متخصص ارتوپد تجویز شود.

تاثیر کلسیم در درمان آرتروز زانو

برای درمان آرتروز زانو حتما استخوان های خود را با کلسیم تقویت کنید

کلسیم به استخوانها و مفصل زانو شما کمک میکند تا  توانایی کافی در برابر تحمل وزن بدن داشته باشند.

با اینکه کمبود کلسیم باعث بروز پوکی استخوان و کم شدن تراکم استخوان می شود اما عارضه پوکی استخوان که عموما از کمبود کلسیم ناشی می شود یکی از مهم ترین عواملی است که در ایجاد آرتروز زانو، بسیار موثر است.

پوکی استخوان با ضعیف کردن استخوان ها و همچنین از طریق کج شدن مفاصل ما باعث ایجاد آرتروز می شود. خصوصا در ناحیه زانو زمانی که پوکی استخوان ایجاد می شود به ویژه در افراد میانسال و مسن، زانو دچار انحراف می شود که این انحراف و کجی زمینه را برای ایجاد آرتروز زانو مهیا می سازد.

پس با این حال می توان یکی از مواد غذایی مفید برای آرتروز زانو به کلسیم اشاره کرد؛ کلسیم که یک ماده معدنی مهم برای بدن است در مواد غذایی نظیر شیر، ماست، سبزیجات به رنگ سبز تیره یافت می شود.

کلسیم برای اینکه در بدن جذب شود نیاز به ویتامین دی دارد که برای تاثیر گذاری بهتر هر دوی این مواد باید با هم مصرف شود.

البته بدن به میزان معینی از کلسیم برای تقویت استخوان ها نیاز دارد و مصرف بیش از حد آن ممکن است مشکلاتی را به بار بیاورد.

حتما بخوانید: درمان پوکی استخوان

درمان آرتروز زانو با مصرف مواد حاوی امگا 3

برای جلوگیری از پیشرفت آرتروز زانو از مصرف امگا3 غافل نشوید

اولین نشانه های بارز در بیماری آرتروز زانو عبارتند از تحلیل و تجزیه کلاژن غضروف ها و کم شدن قدرت ترمیم و جذب ضربه توسط غضروف ها است، که طبق تحقیقات به عمل آمده هر دو این علایم با مصرف امگا3 بهبود می یابند.

از آنجایی که اسیدهای چرب امگا-3، بیوشیمی بیماری آرتروز را تحت تاثیر قرار می دهند، نه تنها از بروز این بیماری پیشگیری می کنند بلکه پیشرفت آن را نیز کند می نمایند.

اگر شما برای درمان بیمار آرتروز به پزشک و متخصص ارتوپد نیز مراجعه کنید این پزشک برای شما یک رژیم غذایی با چربی کم و اسید چرب اشباح نشده تجویز می کند تا خطر التهاب حاصل از آرتروز برای شما کاهش یابد.

امگا3 یکی از همین مواد غذایی است که از چربی های غیر اشباع ساخته شده و تاثیر بسیار خوبی در کم کردن درد و التهاب دارد.

ماهی سالمون، ماهی قزل آلا، تخم کتان و گردو از مهم ترین منابع اسید چرب امگا 3 می باشد که برای تامین این مواد غذایی مفید آرتروز زانو می تواند از این مواد استفاده کنید.

بعد روغن ماهی که سرشار از امگا3 می باشد؛ روغن زیتون از دیگر روغن هایی است که با داشتن یک ترکیب طبیعی در خود التهاب ناشی از آرتروز را کاهش می دهد.

آهن، از مواد مغذی مفید برای آرتروز زانو

آهن (Iron) در ساخت پروتئینی به نام هموگلوبین (Haemoglobin) نقش اساسی دارد. این پروتئین، اکسیژن را از طریق خون به سرتاسر بدن می‌رساند و سیستم ایمنی را سالم نگه می‌دارد.

کسانی که آهن کافی از طریق رژیم غذایی دریافت نمی‌کنند، اغلب احساس خستگی می‌کنند، و بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به عفونت‌ها هستند.

اگر آهن کافی دریافت نکنید، ممکن است به وضعیتی به‌نام کم‌خونی فقر آهن (Iron Deficiency Anaemia) دچار شوید که علائمی مانند شکنندگی ناخن‌ها، نازک شدن موها، تپش قلب، خارش پوست و زخم‌های دهانی ایجاد می‌کند.

اگر آرتروز زانو دارید، احتمال ابتلا به کم‌خونی ناشی از فقر آهن در شما بیشتر است. چون این وضعیت بر میزان جذب آهن بدن تأثیر بگذارد. در ضمن داروهایی که مبتلایان به آرتروز زانو مصرف می‌کنند، جذب آهن را برای بدن سخت‌تر می‌کنند.

اما آهن موردنیاز بدن را در این خوراکی‌ها می‌توان یافت:

• گوشت قرمز
• ماهی
• طیور
• حبوباتی مانند لوبیا و نخود
• سبزیجات سبز تیره، مانند اسفناج و کلم بروکلی

نکته مهم دیگر اینکه ویتامین سی می‌تواند به جذب آهن از منابع غیرگوشتی کمک کند. پس به فکر مصرف خوراکی‌های غنی از ویتامین سی مانند مرکبات، انواع توت‌ها، بروکلی و فلفل هم باشید.

اگر کم‌خونی فقر آهن دارید، پزشک ممکن است مکمل‌ها یا داروهایی تجویز کند که به بهبود سطح آهن کمک می‌کنند. پس حتما در این مورد با پزشک متخصص مشورت کنید.

تاثیر موادغذایی در درمان آرتروز زانو

با مصرف مواد غذایی مفید، وزن خود را پایین بیاورید

وزن بالا یك عامل تشدید كننده استئوارتریت یا ارتروز زانو است. بیماری كه در آن غضروف زانو از بین رفته و پس از آن دچار سائیدگی میشود زیرا یکی از اصلی ترین نقش های مفصل زانو، تحمل وزن بدن است.

هنگامی که انسان روی سطح همواری حرکت می‌کند، فشار وارد شده به زانوها یک و نیم برابر وزن بدن است. یعنی شخصی با 50 کیلوگرم وزن، با هر قدم، 75 کیلوگرم فشار به زانوهایش وارد می‌کند.

هنگام بالا رفتن یا پایین آمدن از پله‌ها، نیروی وارد شده به هر زانو دو تا سه برابر وزن بدن است.

این فشار هنگام خم شدن برای بستن کفش یا برداشتن چیزی از روی زمین، چهار تا پنج برابر وزن بدن است. کم کردن وزن، اقدام مهمی برای کاهش فشار وارد شده به زانوها به شمار می‌رود.

همان طور که مصرف مواد غذایی مفید برای آرتروز زانو و رژیم غذایی مناسب به درمان التهاب و درد زانو کمک می کند، تاثیر بسیاری خوبی نیز در کم کردن وزن و پیشگیری از بیماری آرتروز زانو دارد.

البته رژیم غذایی تنها برای کاهش وزن موثر نیست و بیمار باید در کنار مصرف مواد غذایی مفید برای آرتروز زانو از ورزش هایی نظیر پیاده روی نیز برای کم کردن وزن و کاهش درد کمک بگیرد.

مواد غذایی مضر برای افراد مبتلا به آرترور زانو

فردی مبتلا به آرتروز زانو دائما به دلیل التهاب زانو با درد و علائم دردناکی دست و پنجه نرم می کند.

در این شرایط بیمار باید در انتخاب مواد غذایی دقت بیشتری داشته باشد زیرا برخی مواد غذایی هستند که می توانند به افزایش التهاب کمک کنند و برای تسکین درد خود بهتر است از این موادغذایی پرهیز کنید و یا حداقل مصرف این مواد را به حداقل برسانید.

از جمله مواد غذایی مضر برای آرتروز زانو که مصرف این مواد سبب افزایش التهاب و درد بیمار می شود شامل موارد زیر است:

شیرینی ها و مواد غذایی شیرین

شکر و مواد غذایی شیرین به علت فعل و انفعالات با چربی و پروتئین باعث ایجاد التهاب در بدن می‌شود، همچنین سایر کربوهیدرات های تصیفه نشده نظیر نان سفید نیز می تواند همین تاثیر را بر بدن بگذارد.

چربی های اشباع شده و ترانس

حتی اگر هیچ مشکل سلامتی نداشته باشید، همیشه بهتر است از مصرف بیش از حد چربی‌های اشباع اجتناب کنید؛ زیرا مصرف این مواد غذایی می‌تواند موجب بروز مشکلات متعددی از پیشرفت بیماری‌های قلبی گرفته تا بدتر شدن زانو درد و دردهای مفصلی شود.

غذاهای نیمه آماده و فست فود سرشار از این چربی ها هستند که برای پیشگیری از بدتر شدن التهاب و درد خود مصرف این مواد را به حداقل برسانید.

مصرف بیش از حد نمک

مصرف بیش از حد نمک یا همان سدیم می‌تواند منجر به بسیاری از مسائل بهداشتی ناشی از احتباس آب و فشارخون بالا، از جمله درد مفاصل شود.

بدن شما برای روانکاری و نرمی مفاصل نیاز به توازن مناسبی از مایعات دارد اما مقدار بیش از حد آن می‌تواند موجب التهاب و ورم مفاصلتان شود که به تبع آن درد زیادی هم خواهد داشت.

اسید چرب امگا 6

هر چقدر که اسید چرب امگا 3 در درمان و تسکین التهاب حاصل از آرتروز زانو موثر است به همان اندازه اسید چرب امگا 6 باعث بدتر شدن التهاب بیمار می شود و زیاد شدن التهاب نتیجه ای جز دردهای مفصلی نخواهد بود.

برای مقابله با اثرات منفی این اسید چرب باید تعادل مناسبی بین اسید چرب امگا 3 برقرار شود تا مشکل جدی را ایجاد نکند.

منبع :

versusarthritis.org