فیبرومیالژیا و آرتریت بیماری‌هایی هستند که باعث درد شدید و از دست دادن تحرک می‌شوند. با گذشت زمان، این بیماری‌ها حتی می‌توانند باعث تغییر شکل یا ناتوانی بیمار شوند. درد مفاصل معمولاً به‌دلیل تورم یا التهاب در نواحی آسیب‌دیده ایجاد می‌شود. این مشکلات اغلب نیاز به جراحی اصلاحی دارند. اما از روش‌های دیگری مانند حجامت نیز می‌توان برای کاهش التهاب مرتبط با فیبرومیالژیا و آرتریت استفاده کرد. این درمان برای بهبود نواحی آسیب‌دیده و جلوگیری از ناراحتی در آینده استفاده می‌شود کند. حجامت روشی غیرتهاجمی برای کاهش علائم مرتبط با آرتروز و فیبرومیالژیا و همچنین افزایش سهولت حرکت است. در این مطلب قصد داریم توضیحی مختصر درمورد حجامت‌درمانی برای آرتروز زانو و نحوه عملکرد آن برای تسکین درد مفاصل ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
تأثیر حجامت بر درمان بیماری‌ها
حجامت از مکش برای کشیدن خون به نواحی خاصی از بدن یا دور کردن آنها استفاده می‌کند. از حجامت بیشتر برای تسکین بیماری‌هایی که باعث درد می‌شوند مانند آرتروز زانو استفاده می‌شود. برخی معتقدند حجامت به مشکلات سلامتی مزمن (مداوم) نیز کمک می‌کند. حجامت ممکن است علائم اختلالات زیر را کاهش دهد:
- آرتریت، ازجمله آرتریت روماتوئید و آرتروز زانو
- کمردرد، گردن‌درد، زانودرد و شانه‌درد
- آسم و سایر مشکلات تنفسی
- سندرم تونل کارپال
- اختلالات گوارشی (GI) مانند بیماری روده تحریک‌پذیر (IBD)
- سردرد و میگرن
- فشار خون بالا
انواع حجامت زانو
حجامت زانو با توجه به نوع مشکل در نقاط مختلفی از زانو انجام می‌شود. این نقاط شامل طرفین، بالای زانو و پشت زانو می‌باشد. در کتب طب سنتی این نوع حجامت‌ها به دسته‌های مختلفی تقسیم شده‌اند:
- حجامت بالای زانو
این نوع حجامت در جلوی پایین ران و بالای زانو انجام می‌شود. لیوان حجامت بهتر است کمی به سمت خارج ران متمایل باشد.
بیمار باید نشسته و پاهایش را دراز کند، سپس بادکش گذاشته می شود. این روش برای حجامت داخل و پایین زانو نیز کاربرد دارد.
مفید برای درمان سنگینی، درد، ورم، آماس، سوزش و تجمع مواد فاسد در زانو و هماتوم (خون مردگی) داخل زانو. - حجامت بین زانوها
این نوع حجامت در قسمت داخلی هر زانو انجام می‌شود. برای درمان بواسیر، آماس بیضه‌ها، نقرس زانو و سایر بیماری‌های زانو و ران مفید است . - حجامت پایین زانوها
این نوع حجامت در پایین زانوها انجام می‌شود. برای درمان زخم‌های مزمن ساق و پاها و درمان احساس ضربان و سنگینی در زانوها که ناشی از ریزش حاد اخلاط باشد، مفید است. - حجامت پشت زانوها
این نوع حجامت در گودی پشت زانوها انجام می‌شود. برای انجام این حجامت، بیمار باید به روی شکم بخوابد و این کار حتماً توسط پزشک انجام شود. توجه به احتمال وجود آنوریسم‌های عروقی یا کیست‌های موضعی (کیست بیکر) در این محل و احتیاط در هنگام حجامت ضروری است. این نوع حجامت در کتب طب قدیم ذکر نشده است اما به تجربه برای درمان دردهای سیاتیکی، کیست‌های پشت زانو و سنگینی ساق‌ها مفید بوده است.
چگونه حجامت درد مفاصل را در آرتروز زانو تسکین می‌دهد؟
آرتریت (به ویژه آرتروز)، فیبرومیالژیا و درد مفاصل باعث ناراحتی و از دست دادن تحرک می‌شوند. ناراحتی و از دست دادن تحرک به‌دلیل تورم در نواحی آسیب‌دیده است. حجامت‌درمانی توسط درمانگران حرفه‌ای انجام می‌شود که فنجان‌ها را روی نواحی آسیب‌دیده قرار می‌دهند. سپس مکش خلاء (ساکشن وکیوم) پوست از روی ماهیچه‌ها و اندام‌ها اتفاق میفتد و داخل فنجان‌ها می‌شود. خون تازه هجوم می‌آورد تا فضای بین پوست و ماهیچه را پر کند.و ورود خون تازه به رگ‌ها به خلاص شدن از شر تورم کمک می‌کند و سمومی که باعث تورم می‌شوند را از بین می‌برد.
سیتوکین‌ها ازجمله سموم مختلفی هستند که منجر به التهاب می‌شوند. این سموم باید حذف شوند تا درد ناشی از بیماری‌های مبتنی بر التهاب کاهش یابد. اسید اوریک سم دیگری است که در داخل بافت‌ها ساخته شده و باعث تورم می‌شود. این سموم تولید کلاژن تازه و پروتئوگلیکان‌ها که بلوک‌های سازنده کلاژن هستند، را متوقف می‌کنند. جدا از خون تازه، فرایند وکیوم گردش لنفاوی تازه‌ای را نیز جذب می‌کند. این مایع التهاب را از بین می‌برد و سلول‌های ایمنی را وارد می‌کند که از روند بهبودی حمایت می‌کنند. خون و لنف با هم تورم را کم می‌کنند و درد بیماران را کاهش می‌دهند. علاوه بر این، درمانگر همچنین ممکن است به بیماران توصیه کند که استراحت زیادی داشته باشند تا این ناحیه به خوبی بهبود یابد.
حجامت چگونه باعث کاهش درد می‌شود؟
کارشناسان هنوز در حال بررسی چگونگی کاهش درد توسط حجامت‌درمانی هستند. تحقیقات زیادی درمورد این روش درمانی وجود ندارند.
مکش ناشی از حجامت، مایع را به ناحیه تحت درمان می‌کشد. این نیروی مکش، رگ‌های خونی ریز (مویرگ‌ها) زیر پوست شما را منبسط می‌کند و می‌شکند. بدن شما نواحی حجامت‌شده را با جریان خون سالم‌تری پر کرده و بهبودی مناسب و طبیعی را در سطح سلولی تحریک می‌کند. به‌دلیل این تأثیر، برخی افراد تصور می‌کنند که حجامت سموم را آزاد می‌کند.
تأثیر حجامت برای درمان آرتروز زانو
برخی شواهد از اثربخشی حجامت برای درمان آرتروز زانو حمایت می کنند. کارشناسان به‌دلایل مختلفی که چرا حجامت ممکن است مؤثر باشند اشاره می‌کنند. درواقع موفقیت حجامت ممکن است ناشی از مجموعه‌ای از این دلایل باشد.
به‌عنوان مثال، حجامت‌درمانی ممکن است:
- باعث احساس آرامش و راحتی در کل بدن شود
- آستانه درد را افزایش دهد
- التهاب را کاهش دهد
- تنش در عضلات و بافت اطراف زانو را کاهش دهد
- باعث حذف بافت اسکار و کاهش التهاب شود
- گردش خون را تقویت کند
- سموم را از بدن خارج کند
- کلسترول و لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) را کاهش دهد
- به پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌عروقی مانند تصلب شرایین کمک کند
- گلبول‌های قرمز خون را افزایش دهد
- سیستم عصبی محیطی را تحریک کند
- انعطاف‌پذیری را افزایش دهد
پزشکان حجامت را به‌عنوان درمان دارویی مکمل و نه درمان اصلی توصیه می‌کنند.
مزایای بالقوه حجامت‌درمانی برای آرتروز زانو چیست؟
بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز زانو که حجامت‌درمانی داشته‌اند، مزایای زیر را گزارش می‌دهند:
- کاهش درد و التهاب زانو (افزایش خونرسانی باعث کاهش التهاب مفاصل زانو می‌شود)
- کاهش تنش ماهیچه‌ها و بافت‌های اطراف زانو
- کاهش سفتی عضلات اطراف زانو
- بهبود جریان خون در زانوها، تأمین اکسیژن در نواحی دردناک زانو و کاهش درد
- التیام جراحات زانو و بهبود سریع آنها
- افزایش دامنه حرکتی
- بهبود انعطاف‌پذیری زانو
- کاهش تورم زانو
- قوی کردن استخوان‌های زانو
خطرات یا عوارض حجامت‌درمانی چیست؟
حجامت درمانی نسبتاً کم‌خطر است. بااین‌حال، ممکن است عوارض زیر را پس از حجامت تجربه کنید:
- کبودی
- سوختگی پوست به‌خاطر فنجان‌های گرم‌شده
- خستگی
- سردرد
- تنش یا درد عضلانی
- حالت تهوع
- عفونت‌های پوستی، خارش یا ماندن جای زخم
در موارد نادر، بیمار ممکن است دچار سنکوپ وازوواگال (غش کردن پس از کاهش فشار خون و ضربان قلب) شوند. این مورد در بیشتر موارد پس از حجامت مرطوب و در افرادی که ترس از سوزن دارند، دیده می‌شود.
چه کسانی نباید حجامت کنند؟
ازآنجایی‌که محققان در مورد اثرات حجامت بر بارداری اطلاعات کمی دارند، اگر باردار هستید، نباید حجامت‌درمانی انجام دهید. همچنین درصورت داشتن موارد زیر باید از حجامت خودداری کنید:
- کم‌خونی
- دستگاه ضربان‌ساز مصنوعی قلب (پیس‌میکر قلب)
- اختلالات خونریزی مانند هموفیلی
- مشکلات لخته شدن خون، مانند ترومبوز ورید عمقی (DVT) یا سابقه سکته مغزی
- بیماری قلب و عروقی
- بیماری‌های پوستی، از جمله اگزما و پسوریازیس
- تشنج (صرع)
اگرچه حجامت‌درمانی با عوارض کمی همراه است، اما برای همه مناسب نیست. بنابراین بیمار باید قبل از انجام حجامت یا هر روش درمانی جایگزین دیگری با پزشک خود صحبت کند.
جمع‌بندی
هزاران سال است که از حجامت‌درمانی برای تسکین درد، سردرد و سایر بیماری‌ها استفاده می‌شود. درحالی‌که تحقیقات زیادی برای اثبات ادعاهای موفقیت‌آمیز وجود ندارند، به نظر می‌رسد حجامت برای برخی افراد کارآمد است و خطرات زیادی به همراه ندارد. به این نکته توجه داشته باشید که حجامت‌درمانی، روش درمانی مکمل است و نباید به تنهایی برای درمان مشکلاتی مانند آرتروز زانو استفاده شود. بنابراین قبل از انجام حجامت یا هر روش درمانی جایگزین، با پزشک خود مشورت کنید.
مطالب مشابه
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته می‌شود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع می‌شود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
شکستگی‌های استرسی لگن با ترک ناقص در یکی از استخوان‌های لگن مشخص می‌شود. ممکن است در ابتدا به‌صورت درد خفیف ظاهر شوند که با فعالیت، به‌ویژه فعالیت‌های با ضربه بالا مانند دویدن یا پریدن، بدتر می‌شوند.
آرتروز پس از سانحه (PTOA) نوعی از آرتروز است که پس از آسیب مفصلی ایجاد می‌شود. درواقع، این بیماری درصد قابل توجهی از موارد آرتروز در مراحل پایانی را تشکیل می‌دهد.
سندرم پیریفورمیس زمانی اتفاق میفتد که عضله پیریفورمیس شما عصب سیاتیک را فشرده می‌کند و منجر به التهاب می‌شود. این مسئله می‌تواند باعث درد یا بی‌حسی در لگن و پشت ساق پا در یک یا هر دو طرف بدن شود.
اگر هنگام حرکت مفاصل، صدای تق‌تق یا ترکیدن می‌شنوید، باید به آن توجه کنید. اگر صدای مفاصل با درد یا ناراحتی همراه نباشد، احتمالاً آسیبی اتفاق نیفتاده است. اما در برخی موارد صدای مفصل نشان‌دهنده کمبود مواد مغذی در بدن است.