علت درد کنار زانو چیست و چگونه درمان می شود؟

یکی از رایج ترین دردهایی که افراد در قسمت خارجی زانوی خود تجربه می کنند؛ درد کنار زانو است که این عارضه بیشتر در افراد جوان و در اغلب موراد بر اثر ضربه هایی که به زانو وارد می شود؛ رخ می دهد. اگر ضربه ای به قسمت خارجی زانو وارد شود امکان اینکه رباط ها طرفی آسیب ببیند وجود دارد.

اصلی ترین علت درد کنار زانو، آسیب رباط جانبی زانو است. زمانی که به دلیل ضربه ای فشار زیادی به زانو وارد  شود در این صورت رباط های جانبی به دلیل ضربه مستقیم در معرض آسیب دیدگی و پیچ خوردگی قرار می گیرند که همین عامل موجب درد کنار زانو در فرد می شود.

بعد از آسیب دیدگی رباط های جانبی، علت اینگونه دردها را می توان در عارضه التهاب بوریس ها مشاهده کرد که در این مقاله به طور مفصل به برررسی این اختلالات می پردازیم.

درد کنار زانو به چه دلایلی ظاهر می شود؟

مفصل زانو جزو یکی از پرتحریک ترین مفصل های بدن است که همواره در معرض آسیب دیدگی قرار دارد. اگرچه درد زانو به شکل های مختلفی ظاهر می شود؛ اما هر دردی نشان دهنده یک مشکل و بیماری است. برای دانستن اینکه علت درد کنار زانو چیست باید ابتدا بدانیم که در قسمت های کناری زانو چه اجزایی قرار گرفته اند.

دو نوع رباط جانبی خارجی و رباط جانبی داخلی از جمله اجزایی هستند که در بخش های کناری مفصل زانو قرار دارند ؛ رباط جانبی داخلی، استخوان ران را به استخوان درشت نی متصل می کند و رباط جانبی خارجی استخوان نازک نی را به استخوان ران متصل می کند.

این دو جفت رباط که در کنار زانو قرار دارند تا حرکت زانو به سمت اطراف را کنترل کنند. پس با این حساب می توان اینگونه گفت که با آسیب دیدن رباط های جانبی امکان اینکه بیمار به درد کنار زانو دچار شود؛ وجود دارد.

بوریس ها از دیگر اجزای زانو هستند که بخش هایی از آنها در اطراف مفصل زانو قرار گرفته اند؛ بوریس ها کیسه های بافتی نازکی هستند که مقداری مایع لغزنده در درون آن ها قرار گرفته است.

نقش بوریس ها در زانو تسهیل کردن حرکت رباط ها و در نهایت حرکت زانو است که این کیسه ها در مناطقی از اطراف زانو قرار گرفته اند که باعث می شوند در آن مناطق بافت ها برروی یکدیگر حرکت کنند. پس می توان التهاب بوریس ها را یکی از دلایل درد کنار زانو دانست.

علت درد کنار زانو عموما ناشی از عوامل زیر است:

آسیب رباط جانبی

رباط های جانبی از جمله رباط هایی هستند که در قسمت خارجی زانو در زیر تاندون عضله دو سر رانی قرار گرفته اند. این لیگامان ها باعث حفظ پایداری زانو و به حرکت در آوردن زانو به طرفین می شوند؛ همچنین در مقابل حرکات چرخش به خارج زانو مقاومت نموده و از وارد شدن فشار مضاعف به زانو خودداری می کنند.

اما در برخی مواقع به دلیل ضربه دیدن زانو یا وارد شدن فشار مضاعف به زانو، رباط های جانبی پایداری خود را از دست می دهند و دچار پارگی می شوند. آسیب این لیگامان بخصوص در حین انجام ورزش های پرتحرکی مانند فوتبال و والیبال صورت میگیرد.

بروز تورم و درد قسمت خارجی زانو از جمله شایع ترین علائم این نوع عارضه است که فرد در پی آن به احساس ناپایداری و خالی شدن زانو دچار می شود.

التهاب بوریس

یکی از شایع ترین دلایل بروز بورسیت ها و بروز درد کنار زانو فعالیت های شدید بدنی است. این فعالیت ها ممکن است بر اثر انجام حرکات تکراری در ورزش یا حتی بر اثر بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید و نقرس به وجود بیاید.

اگر چه عفونت ها، تاندونیت و وجود زائده های استخوانی غیرطبیعی نیز می توانند در ابتلای به بورسیت ها دخیل باشند. علائم بوریست یا التهاب بوریس معمولا به صورت درد و تورم ناحیه کناری زانو ظاهر می شود.

تشخیص علت درد کنار زانو

اگر درد کنار زانوی شما بیش از حد باشد و با علائمی دیگر نظیر تورم، محدودیت حرکتی ، بی رنگی یا علائم دیگری که زندگی روزمره شما را مختل کرده همراه باشد؛ شما باید به پزشک مراجعه کنید. زمانیکه به پزشک مراجعه می کنید شما می بایست بطور مشخص و واضح علائم خود را بازگو کنید.

بطور مثال اگر تورم و یا درد در نقطه ای خاص باشد را شرح دهید. تمام فعالیت هایی که قبل از ایجاد درد و مشکل در زانویتان انجام داده اید با علایم آن برای دکتر ارتوپد شرح دهید.

پزشک ارتوپد در ابتدا زانوی دردناک شما را با زانوی سالم مقایسه می‌‌کند و به بررسی هرگونه تفاوت احتمالی در زانوهای شما می‌‌پردازد. پزشک علاوه بر وجود قرمزی، تورم، کبودی و تغییر رنگ به بررسی تفاوت‌های عضلات پای شما خواهد پرداخت.

همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که بایستید، راه بروی یا حرکت را انجام دهید تا بتواند وضعیت زانوی شما را بررسی کند. همچنین در برخی مواقع ممکن است پزشک ارتوپد از روش عکس برداری برای تشخیص بهتر علت درد کنار زانو استفاده کند. عکس برداری از زانو توسط اشعه ایکس، سی تی اسکن و  ام آر آی انجام می شود.

درمان درد کنار زانو

درمان درد کنار زانو به شدت آسیب دیدگی زانو و علت آن بستگی دارد. شما می توانید پس از یافتن علت درد زانو، در صورتی که علت درد، آسیب دیدگی رباط های جانبی باشد در این صورت از کارهای زیر می توانید برای تسکین و درد درمان درد خود استفاده کنید :

کمپرس یخ

کمپرس یخ یکی از اصلی ترین متریال های پیشنهادی برای درمان برخی دردهای زانو است که شما می تواند بلافاصله بعد از ضربه دیدن زانو از آن استفاده کنید. در اثر استفاده از کیسه یخ در محل آسیب دیده زانو عصب های آن قسمت تقریبا غیر فعال می شوند و فرد دچار بی حسی در آن قسمت می شود و در نتیجه دردی را حس نمی کند.

بالا نگه داشتن زانو

بالا نگه داشتن پا یکی از بهترین روش ها در تسکین درد کنار زانو و کاهش فشار وارد بر زانو است. زیرا این کار جریان گردش خون را تقویت می کند و با جریان افتادن خون در زانو، درد و علائم بیماری تسکین می یابد.

دارودرمانی

اگر به هر دلیل درد شدید را در ناحیه کنار زانو خود احساس می کنید؛ می توانید از داروهای مسکن بدون تجویز پزشک استفاده کنید. آسپرین و ایبوپروفن جزو دیگر داروهای ضد درد و ضد التهاب قوی هستند که توسط پزشک تجویز می شوند. داروهای ضد التهابی با تاثیری که در روند مهار آنزیم های بدن دارد باعث کم شدن التهاب و درد های کنار زانو می شود.

تجویز زانوبند

زانو بند ابزار کمکی است که در اطراف ناحیه زانو پوشیده می‌شوند و برای حمایت از مفصل زانوی آسیب دیده بکار می رود. با اینکه زانوبند نمی تواند مشکل شما را به طور کامل حل کند اما طوری طراحی شده است که در هنگام آسیب دیدن زانو، از زانو پشتیبانی می کند.

البته اگر احساس می کنید مشکل زانوی شما جدی است قبل از استفاده زانوبند حتما با یک پزشک متخصص ارتوپد در این باره صحبت کنید.

درمان درد کنار زانو ناشی از التهاب بوریست بستگی به شدت آن دارد. عارضه بوریست را می توان در موارد جزئی از طریق روش هایی همچون استراحت کردن، امتناع از فعالیت های سنگین، استفاده از کمپرس یخ و انجام تمرینات مخصوص می توان التهاب بوریس ها را برطرف کرد. اما موراد شدید بیماری بوریست نیاز به اقدامات جدی تر و تهاجمی تری دارند. از جمله روش های درمان بوریست حاد شامل:

• تخلیه مایعات اضافی داخل بورس
• تزریق پی آر پی
• تزریق اوزون تراپی
• تزریق کورتیکواستروئید
• جراحی خارج کردن بوریس

چگونه از درد کنار زانو پیشگیری کنیم؟

این نکته را به خاطر بسپارید، که همیشه مهم‌ترین عامل برای پیشگیری از بیماری‌های فرسایشی استخوان و عضلات، مانند آرتروز یا پارگی منیسک، حفظ وزن مناسب بدن است.گ

حتما بخوانید: پیشگیری از زانو درد

مسئله اینجاست که وزن اضافی، فشار زیادی روی مفاصل وارد می‌کند. این فشار از میزان تحملی که مفاصل برایش طراحی شده‌اند، بیشتر است. بنابراین احتمال ساییدگی و پارگی غضروف را افزایش می‌دهد.

پیشگیری از آسیب‌های حادتر، مانند کشیدگی رباط جانبی داخلی (MCL) و رباط جانبی خارجی (LCL) زانو، ممکن است چالش‌برانگیزتر از این باشد.

در کنار کاهش وزن، تقویت ماهیچه چهارسر ران، همسترینگ و عضلات ران هم می‌تواند به کاهش احتمال ابتلا به چنین آسیب‌هایی کمک زیادی کند.

اگر درباره پیشگیری از درد کنار زانو یا سایر آسیب‌های عضلانی جدی هستید، به فیزیوتراپ مراجعه کنید، و از او بخواهید شکل دویدن و پریدن شما را تصحیح کند.

در پیشگیری از سندروم ایلیوتیبیال باند (Iliotibial Band Syndrome) یا بورسیت پس آنسرین (Pes Anserine Bursitis)، حفظ انعطاف‌پذیری عضلات همسترینگ و چهارسر ران اهمیت زیادی دارد، که با حرکات کششی مداوم به دست می‌آيد.

در این مورد هم مشورت با فیزیوتراپ یا مربی‌های ورزشی حرفه‌ای، برای تصحیح روش دویدن و دوچرخه‌سواری، و ارائه برنامه آموزشی مناسب، توصیه می‌شود.

منبع :

verywellhealth.com