تومورهای استخوان (خوش خیم و بدخیم) در مقایسه با بدخیمی های سایر بافت های بدن نسبتا ناشایع هستند. این تومورها همچنین نسبت به تومورهای متاستازی (ثانویه) که از منشاء کارسینوم اولیه پستان، پروستات، ریه یا کلیه از طریق جریان خون به اسکلت منتقل می شوند، نیز کمتر شایع هستند.
اهمیت تومورهای اولیه استخوان در میزان شیوع آن ها نیست، بلکه این تومورها از نظر دشواری در تشخیص و درمان و افتراق آن ها از تعدادی از ضایعات شبه توموری که استخوان را درگیر می کنند، مهم هستند. تومورهای استخوان از بافت مزانشیمی منشاء می گیرند و انواع بدخیم آن ها را سارکوم می نامند.
این تومورها به صورت طبیعی با توجه به نوع سلول عمده در ضایعات (استخوانی، غضروفی یا بافت فیبرو) طبقه بندی می شوند.
تومورهای استخوانی
علائم تومورهای استخوانی
علائم بالینی تومورهای استخوانی عبارتند از:
- درد موضعی بدون ارتباط با فعالیت
- تورم موضعی
- لنگیدن
- شکستگی پاتولوژیک
- ترکیب علائم فوق الذکر
بسیاری از تومورهای خوش خیم ممکن است بدون علامت باشند و به صورت یک یافته ی اتفاقی در رادیوگرافی هایی که به دلایل دیگری گرفته می شوند، کشف گردند.
راه های تشخیص تومورهای استخوان
تشخیص دقیق و سریع تومورهای استخوان به گروهی از متخصصین رادیولوژی، آسیب شناسی، سرطان شناسی و جراح ارتوپد نیاز دارد. این امر به ویژه در موارد مشکوک به وجود تومورهای بدخیم حائز اهمیت است، زیرا در این موارد ممکن است به روش های درمان پیچیده از جمله جراحی و درمان های کمکی نیاز باشد.
اگر شما هم نمیدانید برای درمان به کدام جراح ارتوپد مراجعه کنید متن بهترین جراح ارتوپد در تهران را بخوانید
عکس برداری از تومورهای استخوانی
هنوز بهترین روش ارزیابی تومورهای استخوان، تهیه گرافی های ساده می باشد. جهت میزان گسترش تومور و ارتباط آن با ساختارهای کلیدی آناتومیک به تصاویر MRI نیاز می باشد. با این حال بهترین روش افتراق انواع تومورها هنوز برریس یافته های موجود در عکس های ساده ی رادیوگرافی است.
بیوپسی
در اکثر موارد جهت دستیابی به تشخیص دقیق نهایی لازم است بیوپسی برای انجام بررسی های بافت شناسی و میکروب شناسی انجام شود. برای انجام بیوپسی ممکن است از جراحی باز یا روش های بسته به کمک سوزن یا روش trephine استفاده نمود. روش بسته را می توان تحت هدایت CT انجام داد اما جهت انجام بررسی های بیشتر (مانند: ایمونوهیستوشیمی یا سیتوژنتیک) بافت اندکی با این روش به دست می آید.
در بررسی هر ضایعه استخوانی، یافته های کلیدی زیر به تشخیص صحیح اکثر ضایعات کمک می کنند:
- سن بیمار
بسیاری از تومورها در گروه های سنی ویژه ای، بیشتر یافت می شوند. سارکوم یوئینگ و کیست های ساده ی استخوانی در کودکان و بالغین جوان دیده می شوند. کندروسارکوما عموما در بیماران سنین بالای 40 سال روی می دهد.
- ضایعات منفرد یا متعدد
اکثر تومورهای اولیه استخوان، ضایعات منفرد ایجاد می کنند. وجود ضایعات متعدد، مطرح کننده ی متاستازهای استخوانی می باشد. اگرچه به طور ناشایع ممکن است میلوما یا لنفوم نیز عامل ایجاد ضایعات متعدد استخوانی باشند.
- محل تومور
استخوان گرفتار ضایعه و محل ضایعه در استخوان (اپی فیز، دیافیز یا متافیز) نیز اهمیت دارد. برخی تومورها به طور شایع در بعضی استخوان ها دیده می شوند و برخی از تومورها در بعضی قسمت های استخوان به طور شایع تر ایجاد می گردند. تومورهای سلول غول آسا تقریبا همیشه در ناحیه زیر سطح مفصلی (یعنی ناحیه اپی فیز) دیده می شوند.
- اندازه تومور
تومورها با رشد آهسته، محدوده ی مشخص و گاهی اسکلروزی دارند و به طور شایع، خوش خیم هستند. ضایعات دارای رشد سریع، حدود نامشخص داشته، به صورت گسترده به استخوان های اطراف نفوذ می کنند. اگرچه این وضعیت به طور تیپیک نشان دهنده ی یک روند بدخیم است، اما سایر ضایعات دارای رشد سریع مانند استئومیلیت حاد نیز ممکن است، ظاهر مشابهی ایجاد نمایند.
تومورهای خوش خیم استخوان
برخی از تومورهای خوش خیم استخوانی عبارت است از:
- استئویید استئوما
- کندروما
- استئوکندروما
- تومور سلول غول آسا
تومورهای بدخیم استخوان
برخی از تومورهای بدخیم استخوانی عبارتند از:
- استئوسارکوم (سارکوم استئوژنیک)
- کندروسارکومای استخوان
- هیستیو سیتوم فیبروی بدخیم استخوان
- سارکوم یوئینگ
- میلو ما (پلاسماسیتوما)
- تومورهای ثانویه (متاستازی)
کلام آخر
نحوه ی تشخیص تومور های استخوان و انتخاب راهکار درمانی مناسب، به عهده ی متخصص ارتوپد می باشد. بنابراین نیاز است تا با انجام معاینه و روش های تشخیصی مناسب به درمان تومورهای استخوانی خود کمک و به پزشک متخصص خود اعتماد کنید.