استئوآرتریت شایع‌ترین شکل آرتریت است که میلیون‌ها انسان را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری زمانی اتفاق میفتد که غضروف محافظ انتهای استخوان‌ها به مرور زمان از بین می‌رود. اگرچه آرتروز می‌تواند به هر مفصلی آسیب برساند، اما این اختلال بیشتر مفاصل دست، زانو، لگن و ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علائم آرتروز معمولاً قابل مدیریت هستند اما آسیب به مفاصل قابل جبران نیست. فعال ماندن، حفظ وزن سالم و دریافت درمان‌های خاص سرعت پیشرفت بیماری را کاهش می‌دهد و به بهبود درد و عملکرد مفاصل کمک می‌کند. آرتروز پا یکی از انواع آرتروز است که شامل قسمت‌های مختلف ازجمله لگن، زانو و مچ پا می‌باشد. در این مطلب به بررسی آرتروز پا، علائم، روش‌های تشخیص و درمان و ... می‌پردازیم.
انواع آرتروز پا
انواع مختلفی از آرتروز می‌توانند در پاها رخ دهند. آرتروزی که روی لگن، زانو یا مچ پا تأثیر می‌گذارد می‌تواند منجر به درد پا شود. اشکال خاصی از آرتروز نیز ممکن است باعث درد عضلانی در هر نقطه از بدن، ازجمله پاها شوند.
در ادامه به توضیح انواع آرتروز که پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌پردازیم.
استئوآرتریت (OA)
استئوآرتریت شامل زوال تدریجی غضروف در مفاصل است که می‌تواند در پاها و در بیشتر موارد در زانوها رخ دهد. این بیماری می‌تواند تقریباً هر مفصلی ازجمله باسن و کمر را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به درد پا شود.
آرتریت روماتوئید (RA)
آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که بخش‌های مختلف بدن ازجمله مفاصل را درگیر می‌کند. هنگامی که فردی مبتلا به آرتریت روماتوئید است، سیستم ایمنی بدن به‌دلایل ناشناخته به سلول‌های سالم بدن حمله می‌کند و باعث پاسخ التهابی می‌شود. آرتریت روماتوئید معمولاً بر روی لگن، زانو، مچ پا یا پا تأثیر می‌گذارد و بنابراین، می‌تواند باعث درد پا شود.
آرتریت عفونی (سپتیک)
آرتریت عفونی زمانی اتفاق میفتد که عفونت از جای دیگری در بدن به مفصل می‌رود و منجر به آسیب مفصل می‌شود. هر نوع عفونتی می‌تواند باعث آرتریت عفونی شود. این بیماری اغلب ناشی از عفونت باکتریایی است. آرتریت عفونی می‌تواند پاها را تحت تأثیر قرار دهد؛ زیرا بیشتر در زانوها رخ می‌دهد.
پلی میالژی روماتیکا
پلی میالژی روماتیکا یک بیماری مرتبط با آرتریت است که شامل التهاب بورس‌ها (کیسه‌های اطراف مفاصل) است. این بیماری می‌تواند باعث درد و سفتی در گردن، شانه‌ها، باسن، لگن، ران‌ها و همچنین بازوها و گاهی‌اوقات زانو یا دست شود.
علائم آرتروز پا
علائم آرتروز در پاها بسته به مفصل خاص درگیر و نوع آرتروز ممکن است متفاوت باشند. پادرد اغلب درنتیجه آرتروز مچ پا، پا، زانو یا لگن رخ می‌دهد.
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد در پاها
- سفتی پاها
- تورم در مفصل آسیب‌دیده در پا، مانند زانو
پادرد ناشی از آرتروز ممکن است خفیف تا متوسط بوده یا برای برخی ممکن است ناتوان‌کننده باشد. درد ممکن است در هر جایی از ساق پا مانند نزدیک زانو، لگن، ساق پا یا ران رخ دهد.
بسته به نوع آرتروزی که پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، ممکن است فرد علائم دیگری مانند موارد زیر داشته باشد:
- خستگی
- تب
- مشکل در حرکت مفاصل در پاها
علل ابتلا به آرتروز پا
درد آرتروز در پاها می‌تواند درنتیجه التهاب مفاصل، تاندون‌ها یا رباط‌ها باشد. عضلات پا ممکن است در نتیجه تلاش برای حمایت از مفاصل دردناک یا ملتهب ضعیف و دردناک شوند. برخی از افراد نیز به‌دلیل تغییر در اعصاب دچار درد پا در اثر آرتروز می‌شوند. به‌عنوان مثال، آسیب مفاصل در زانو یا لگن ممکن است بر اعصاب پاها تأثیر بگذارد و منجر به درد اسکلتی‌عضلانی شود.
عوامل خطر
عوامل خطر برای آرتروز پا بسته به نوع آرتروز متفاوت هستند. با توجه به گفته‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، عوامل خطر برای بروز آرتروز پا عبارت‌اند از:
- آسیب. آسیب به مفصل می‌تواند منجر به استئوآرتریت شود.
- عفونت. عفونت باکتریایی ممکن است باعث آرتریت عفونی شود.
- چاقی. اضافه‌وزن ممکن است استرس روی مفاصل را افزایش دهد و خطر ابتلا به انواع خاصی از آرتریت را در فرد افزایش دهد.
- جنسیت. زن بودن خطر ابتلا به انواع خاصی از آرتریت را افزایش می‌دهد.
- سابقه خانوادگی. برخی از اشکال آرتریت، از جمله آرتریت روماتوئید، به نظر می‌رسد پیوندی ژنتیکی دارند.
تشخیص آرتروز پا
پزشکان آرتروز پاها را ازطریق ترکیبی از بررسی علائم، معاینه فیزیکی و مطالعات تصویربرداری تشخیص می‌دهند.
در طول معاینه فیزیکی، پزشک تورم، درد پاها و دامنه حرکتی بیمار را بررسی می‌کند.
آزمایش‌های تصویربرداری، مانند سونوگرافی اسکلتی‌عضلانی و ام‌آرآی، تصاویری از استخوان‌ها و نواحی اطراف آن ارائه می‌دهند. این تصاویر می‌توانند به متخصصان کمک کنند تا نوع آرتروز موجود را تعیین کنند.
درمان
درمان آرتروز پا به شکل آرتروزی که پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد بستگی دارد. به‌عنوان مثال، فردی که مبتلا به استئوآرتریت در مفاصل پا است، ممکن است درمان متفاوتی نسبت به کسی که مبتلا به آرتریت روماتوئید است، دریافت کند.
گزینه‌های درمانی احتمالی که توسط بنیاد آرتریت توصیه شده‌اند، در ادامه مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
دارودرمانی
انواع مختلف داروها ممکن است به کاهش علائم آرتروز، مانند درد و التهاب کمک کنند.
داروهای مورداستفاده برای کاهش علائم آرتروز پا شامل موارد زیر هستند:
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی ممکن است به موارد زیر کمک کند:
- بهبود دامنه حرکتی بیمار
- کاهش سفتی مفاصل
- حفظ سطح آمادگی جسمانی بیمار
عمل جراحی
پزشکان ممکن است برای موارد پیشرفته آرتروز یا زمانی که درمان‌های محافظه‌کارانه شکست خورده‌اند، جراحی را توصیه کنند. جراحی ممکن است شامل تعویض مفصل زانو یا تعویض مفصل لگن باشد.
مدیریت علائم آرتروز پا در منزل
در ادامه استراتژی‌های مدیریت علائم آرتروز پا در منزل به نقل از سایت medicalnewstoday آورده شده‌اند:
- کفش مناسب بپوشید. کفش‌های مناسب ثبات مچ پا و پا را فراهم می‌کنند و باعث کاهش درد ساق پا می‌شوند.
- وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید. حفظ وضعیت مناسب در حالت نشسته، ایستاده و دراز کشیده، مفاصل بدن را در راستایی خوب نگه می‌دارد. این امر باعث حرکت مناسب و کاهش ساییدگی غیرطبیعی روی مفاصل می‌شود.
- ورزش کنید. مطالعه‌ای در سال 2019 نشان می‌دهد که ورزش منظم ممکن است با تقویت عضلات اطراف مفاصل، درد آرتروز پا را کاهش دهد.
- درصورت نیاز سعی کنید وزن خود را کاهش دهید. کاهش وزن می‌تواند فشار وارده بر مفاصل پاها ازجمله زانوها را کاهش دهد.
عوارض احتمالی
عوارض مختلفی می‌توانند درنتیجه خود آرتروز یا به عنوان عوارض جانبی داروها رخ دهند. عوارض احتمالی عبارت‌اند از:
- از دست دادن قدرت
- تعادل ضعیف
- کاهش دامنه حرکتی
- افزایش خطر سقوط
- کاهش توانایی در انجام فعالیت‌های روزانه
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دچار تورم، درد یا سفتی در مفاصل پاهای خود شدید، باید با پزشک مشورت کنید.
همچنین اگر دچار درد و سفتی عضلانی غیرقابل توضیحی بودید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
ازآنجایی‌که اشکال مختلفی از آرتروز پا وجود دارند، تشخیص دقیق علت بیماری برای دریافت بهترین و مناسب‌ترین درمان بسیار حیاتی است.
جمع‌بندی
آرتروز پاها می‌تواند درنتیجه مشکلات مفاصل زانو، لگن یا پا رخ دهد. انواع مختلف آرتروز ممکن است مفاصل پاها را تحت تأثیر قرار دهند. درمان می‌تواند علائم را کاهش دهد و عملکرد بیمار را بهبود بخشد. گزینه‌های درمانی مختلف شامل دارو و فیزیوتراپی هستند. اما در صورتی که آرتروز با کمک‌های روش‌های غیرجراحی بهبود نیابد، پزشک عمل جراحی تعویض مفصل را توصیه می‌کند. ما دکتر علیرضا جواهری را برای انجام عمل جراحی پیشنهاد می‌دهیم. او پزشکی متخصص، باتجربه و کاربلد درزمینه جراحی مفاصل لگن و زانو است.
مطالب مشابه
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده می‌شود.
بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند باعث مشکلات زانو شوند، بنابراین گزینه‌های درمانی و مدیریتی که برای شما مناسب‌تر هستند، به علت درد زانوی شما بستگی دارند. درمان‌ها شامل خودمراقبتی (مثلاً استراحت دادن به پا و استفاده از کیسه یخ)، فیزیوتراپی، دارو و جراحی می‌شوند. ممکن است به بیش از یکی از این موارد نیاز داشته باشید.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته می‌شود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع می‌شود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
شکستگی‌های استرسی لگن با ترک ناقص در یکی از استخوان‌های لگن مشخص می‌شود. ممکن است در ابتدا به‌صورت درد خفیف ظاهر شوند که با فعالیت، به‌ویژه فعالیت‌های با ضربه بالا مانند دویدن یا پریدن، بدتر می‌شوند.
آرتروز پس از سانحه (PTOA) نوعی از آرتروز است که پس از آسیب مفصلی ایجاد می‌شود. درواقع، این بیماری درصد قابل توجهی از موارد آرتروز در مراحل پایانی را تشکیل می‌دهد.