زانوی انسان مفصل پیچیده‌ای است که بر اثر آسیب‌ها یا فرسایش جسمی، دچار درد و مشکل می‌شود. گاهی‌اوقات این دردها با دارو یا تمرین‌های فیزیوتراپی تسکین می‌یابند. اما راه‌حل دائمی‌تر، تعویض مفصل زانو است. این عمل جراحی رایج، درد را برطرف می‌کند و دامنه حرکتی بیمار را افزایش می‌دهد. در این مقاله وب‌سایت دکتر امین جواهری، به بررسی علل تعویض مفصل زانو و اهمیت آن برای بیماران می‌پردازیم.
عمل تعویض مفصل زانو
بزرگ‌ترین و شاید پیچیده‌ترین مفصل بدن انسان در ناحیه زانو است. در این قسمت، استخوان‌های ران و درشت‌نی ساق پا با هم برخورد می‌کنند.
این بزرگی و پیچیدگی مفصل زانو، گذشت زمان و بالا رفتن سن، بروز آسیب‌های جسمانی و فرسودگی طبیعی مفصل‌ها، همگی علل تعویض مفصل زانو هستند.
تشخیص زمان تعویض هم به‌طور معمول از درد و عدم توانایی در حرکت طبیعی شروع می‌شود. درد زانو از شایع‌ترین دردهای مفصلی است که علت‌های مختلفی هم دارد.
البته این درد به سن‌وسال خاصی محدود نمی‌شود. گاهی‌اوقات جوان‌ترها زودتر از کسانی که پا به سن گذاشته‌اند، دچار چنین دردها و مشکلاتی می‌شوند.
راه‌حل چیست؟ تعویض مفصل آسیب‌دیده با مفصل مصنوعی یا ایمپلنت (Implant) یا همان پروتز (Prosthesis) زانو، درد بیمار را کاهش می‌دهد و دامنه حرکتی‌اش را بهتر می‌کند.
علل جراحی تعویض مفصل زانو
شایع‌ترین علل جراحی تعویض مفصل زانو عبارت‌اند از:
آرتروز
این نوع آرتریت مرتبط با افزایش سن به‌دلیل ساییدگی و پارگی طبیعی مفصل زانو ایجاد می‌شود. آرتروز زانو در بیماران بالای 50 سال بیشتر مشاهده می‌شود، اما افراد جوان‌تر نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.
آرتروز در اثر تجزیه، التهاب و از بین رفتن تدریجی و نهایی غضروف در مفاصل ایجاد می‌شود. با افزایش سن، غضروف فرسوده شده و استخوان‌ها به هم ساییده می‌شوند. آسیب به غضروف و استخوان‌ها حرکت را محدود می‌کند و ممکن است باعث درد شود.
برای جبران این سائیدگی، لبه‌های این استخوان‌ها ضخیم‌تر می‌شوند و استئوفیت اتفاق میفتد که باعث درد و اصطکاک بیشتر می‌شود.
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی به‌عنوان آرتریت التهابی شناخته شده و در آن غشای اطراف مفصل زانو ضخیم و ملتهب می‌شود. التهاب مزمن به غضروف آسیب می‌رساند و منجر به سفتی و درد می‌شود.
آرتریت پس از سانحه
این نوع آرتریت بعد از آسیب شدید در زانو ایجاد می‌شود. هنگامی که استخوان‌های اطراف زانو می‌شکند یا رباط‌ها پاره می‌شوند، ناهماهنگی‌ای ایجاد می‌شود که درنهایت غضروف زانو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
سایر بیماری‌هایی که باعث آسیب به زانو می‌شوند و انجام جراحی تعویض مفصل زانو را ضروری می‌کنند شامل موارد زیر هستند:
- هموفیلی (نوعی اختلال نادر است که به‌دلیل کمبود یا نبودن پروتئین‌های کافی، مانع از لخته شدن خون به‌طور عادی می‌شود)
- نقرس (نوعی بیماری التهابی مفاصل است که با گرم شدن، دردناک شدن و قرمزی محل درگیری خود را نشان می‌دهد. این بیماری به‌دلیل ته‌نشین شدن کریستال‌های اسید اوریک در بافت مفصل ایجاد می‌شود)
- آسیب‌دیدگی زانو
- شکستگی، پارگی غضروف یا پارگی رباط‌ها
پزشک درصورت مشاهده موارد زیر نیز انجام جراحی تعویض مفصل زانو را پیشنهاد می‌دهد:
- درد شدید، تورم و سفتی در مفصل زانو دارید و تحرک شما کاهش یافته است
- درد زانو آنقدر شدید است که کیفیت زندگی و خواب شما را مختل می‌کند
- کارهای روزمره، مانند خرید، بیرون رفتن و حمام کردن برای شما دشوار یا غیرممکن شده‌اند
- نمی‌توانید کار کنید یا زندگی اجتماعی عادی‌ای داشته باشید
عمل جراحی تعویض مفصل زانو، عملی بزرگ است. بنابراین تنها در صورتی توصیه می‌شود که سایر درمان‌ها، مانند فیزیوتراپی یا تزریق استروئید، به کاهش درد یا بهبود تحرک کمک نکرده باشند.
اما باید بدانید تعویض مفصل زانو از رایج‌ترین جراحی‌ها در دنیاست. بنابر آمارها، فقط در ایالات متحده، هر سال بیش از 600هزار عمل تعویض مفصل زانو انجام می‌شود.
جمع‌بندی
درد زانو به سن‌وسال خاصی محدود نمی‌شود. زانودرد دلایل مختلفی دارد که رایج‌ترین آن‌ها را در این مقاله وب‌سایت دکتر امین جواهری مرور کردیم. درد زانو گاهی‌اوقات فقط با جراحی تعویض مفصل درمان می‌شود.
شایع‌ترین علت تعویض مفصل زانو بیماری آرتروز است. این بیماری میلیون‌ها نفر را در سرتاسر دنیا مبتلا کرده است. بیماری‌های روماتیسمی، نقرس، هموفیلی، رشد غیرطبیعی و مرگ استخوان هم سایر وضعیت‌های پزشکی هستند که به مشکلات زانو منجر می‌شوند.
بنابراین اگر از درد زانو رنج می‌برید، پیشنهاد می‌کنیم با دکتر علیرضا امین جواهری، جراح ارتوپد و فوق‌تخصص زانو و لگن از دانشگاه زوريخ سوئيس تماس بگیرید و از راهنمایی‌های او بهره‌مند شوید. برای گرفتن وقت با شماره تلفن 02129123462 تماس بگیرید.
منابع:
مطالب مشابه
زانودرد، درد یا ناراحتی است که در داخل یا اطراف مفصل زانو احساس می‌شود. محل احساس درد زانو و درمان آن معمولاً به این بستگی دارد که کدام قسمت از مفصل و چرا آسیب دیده است.
با افزایش سن، درد زانو به‌طور طبیعی ایجاد می‌شود. بااین‌حال، سن تنها عامل پشت زانودرد نیست. امروزه حتی افراد 30 تا 40 ساله نیز درد زانو را تجربه می‌کنند که بیشتر به‌دلیل اضافه‌وزن و سبک زندگی کم‌تحرک است.
گاباپنتین به ندرت برای درمان آرتروز تجویز می‌شود. بااین‌حال، ممکن است زمانی تجویز شود که سایر داروها شکست خورده باشند، یا کسی نتواند سایر درمان‌های توصیه‌شده را مصرف کند.
اگر آرتروز دارید، باید بدانید رژیم غذایی تأثیر قابل توجهی بر سلامتی شما می‌گذارد. برخی غذاها مانند شکر، نمک، لبنیات و ... برای آرتروز مضر هستند و اغلب منجر به التهاب، تحریک بیماری و تشدید درد می‌شوند.
عدم درمان روماتیسم مفصلی اثرات گسترده‌ای بر روی بدن می‌گذارد. این بیماری علاوه بر مفاصل بر پوست، مغز، قلب و سایر نواحی نیز تأثیر می‌گذارد. در عین حال مصرف داروهای مختلف نیز می‌تواند عوارض جانبی دیگری در سراسر بدن ایجاد کند.
روماتیسم به علت های مختلف ازجمله افزایش سن، ژنتیک، رژیم غذایی نامناسب، عدم تحرک و ... اتفاق میفتد. آرتریت روماتوئید (روماتیسم) نوعی بیماری خودایمنی است که می‌تواند باعث درد، تورم و سفتی مفاصل شود.
قرص و دارو‌هایی که برای درمان روماتیسم مفصلی استفاده می‌شود نقش اساسی در کنترل پیشرفت و علائم این بیماری دارند. شروع درمان بلافاصله پس از تشخیص مؤثرتر است و بهترین مراقبت‌های پزشکی، ترکیبی از داروهای آرتریت روماتوئید با روش‌های درمانی دیگر است.
انواع بیماری‌های روماتیسمی بیماری‌هایی هستند که گروه‌های سنی مختلف را تحت تأثیر قرار می‌دهند و ازنظر شدت در افراد مختلف به‌شکلی متفاوت بروز پیدا می کنند. اختلالات روماتیسمی به دو دسته التهابی و غیرالتهابی تقسیم می‌شوند که در این مطلب به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
تمرینات ورزشی برای اصلاح زانوی ضربدری به فرد در درمان پای ضربدری کمک می‌کند. این تمرینات به‌عنوان یکی از مؤثرترین روش‌های درمانی برای اصلاح زانوی ضربدری در نظر گرفته می‌شود.
تنها راه کاهش درد آرتروز زانو مصرف داروها نیست. بلکه می‌توانید با تغییری اندک در سبک زندگی خود به کاهش درد ناشی از آرتروز زانو و بهبود کیفیت زندگی کمک کنید.