پلاسمای غنی از پلاکت یا پی آر پی درمانی سرپایی و نوآورانه است که باعث بهبود و رشد مفاصل، رباط‌ها، تاندون‌ها و عضلات آسیب‌دیده می‌شود. درمان با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت را می‌توان در کمتر از دو ساعت انجام داد اما اقدامات مراقبتی و احتیاطی زیادی وجود دارند که بعد از PRP بیماران باید برای اطمینان از اثربخشی درمان در نظر داشته باشند که در ادامه به توضیح آنها می‌پردازیم.
مراقبت های بعد از پی آر پی زانو
ممکن است بتوانید بلافاصله پس از تزریق پی‌آرپی زانو از خانه خارج شوید، اما این بدان معنا نیست که می‌توانید بلافاصله به فعالیت‌های معمول خود بازگردید. در ادامه طرحی کلی از کارهایی می‌توانید پس از درمان پلاسمای غنی از پلاکت انجام دهید آورده شده است.
مرحله اول (0-3 روز پس از تزریق)
نکاتی که باید در مرحله اول استراحت بعد از پی آر پی زانو رعایت کنید شامل موارد زیر می‌باشند:
- به همه بیماران توصیه می‌شود در روز عمل خود استراحت کامل داشته باشند. سپس استفاده محدود از ناحیه تحت درمان برای دو روز آینده توصیه می‌شود تا مفصل بتواند پلاکت‌ها را به خوبی جذب کند.
- در طول این مرحله، ممکن است نیاز به پوشیدن وسایل بی‌حرکتی نیز داشته باشید. چکمه‌های پیاده‌روی به محافظت از مفصل آسیب‌دیده زانو کمک می‌کنند و در عین حال حرکت در ناحیه زانو را به حداقل می‌رسانند.
- در 72 ساعت اول پس از تزریق، یخ را روی محل تزریق قرار ندهید.
- درد خفیف تا متوسط بعد از تزریق ممکن است در ناحیه تزریق‌شده رخ دهد. درد قابل توجه بعد از عمل معمولاً در چند روز اول پس از عمل برطرف می‌شود. اگر بعد از عمل درد دارید، می‌توانید طبق توصیه‌های پزشک، تیلنول را درصورت نیاز مصرف کنید.
- 3 تا 4 روز پس از عمل از گیاهان، مکمل‌ها یا ویتامین‌های رقیق‌کننده خون استفاده نکنید.
- در چند روز اول بعد از عمل از حمام آب گرم یا رفتن به سونا خودداری کنید.
- تا 24 ساعت بعد از عمل از دوش گرفتن خودداری کنید.
- از سیگار کشیدن خودداری کنید. سیگار بهبودی را به تأخیر می‌اندازد و می‌تواند خطر عوارض را افزایش دهد.
- روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید تا به بهبودی شما کمک کند.
مرحله دوم (3-14 روز پس از تزریق)
نکاتی که باید در مرحله دوم رعایت کنید شامل موارد زیر می‌باشند:
- پس از سه روز اول و تا هفته دوم، رژیم‌های تمرینی معمولاً به تمرینات اولیه محدود می‌شوند. ممکن است پزشک ارتوپد به شما اجازه دهد تا با انجام تمرینات سبک مانند یوگا و تمرینات تحمل وزن پیش بروید.
- یخ را می‌توان به مدت 15 تا 20 دقیقه، 3 تا 4 بار در روز، درصورت نیاز روی ناحیه تزریق قرار داد.
- بااین‌حال، از هر گونه فعالیتی که مفصل تزریق‌شده را فشرده و تحت فشار قرار دهد، باید در این مدت اجتناب شود.
- اگر همچنان درد دارید، می‌توانید درصورت نیاز از تیلنول استفاده کنید.
- در 7 روز اول پس از عمل از مصرف مشروبات الکلی خودداری کنید.
- از مصرف استروئیدهای سیستمیک پردنیزون، هیدروکورتیزون و غیره حداقل به مدت 2 هفته پس از عمل خودداری کنید.
- از مصرف داروهای ضدالتهابی ادویل، موترین، ایبوپروفن، آلو، ناپروکسن، ملوکسیکام، حداقل تا 2 هفته پس از عمل خودداری کنید.
مرحله سوم (14 روز تا 6-9 هفته پس از تزریق)
این دوره معمولاً زمانی است که شروع تمرینات بلند کردن، کششی، کاردیو و سایر تمرینات مشابه برای شما بی‌خطر است. پزشک شما همچنین ممکن است شما را ازطریق تمرینات درمانی راهنمایی کند تا به شما در دستیابی به دامنه کامل حرکت و بازیابی قدرت و تعادل کمک کند.
بااین‌حال، توجه به بدن و اجتناب از فعالیت‌هایی که باعث درد می‌شوند در این مرحله بسیار مهم هستند. افزایش دقیق شدت روتین تمرینی به شما کمک می‌کند تا عملکرد خود را دوباره به دست آورید. همچنین به‌طور مداوم به پلاسما اجازه می‌دهید تا شگفتی‌های خود را در بدن شما انجام دهد.
مرحله چهارم (تقریباً 6-8 هفته پس از تزریق)
ممکن است دو ماه پس از تزریق به شما اجازه داده شود به فعالیت‌های معمول خود بازگردید. درحالی‌که درد در مفصل زانو هنوز می‌تواند در این مدت اتفاق بیفتد، معمولاً در عرض 24 ساعت از بین می‌رود.
انجام ورزش‌ها و تمرین‌های منظم در این مرحله برای شما ایمن‌تر است، اما انجام آنها به آرامی و پرهیز از فعالیت بیش‌ازحد همچنان ضروری است.
جمع‌بندی
پلاسمای غنی از پلاکت یا درمان‌های پی آر پی راهی سریع و در عین حال مؤثر برای رسیدگی به مشکلات رایج ارتوپدی مانند آسیب‌های حاد زانو و آرتروز است. درحالی‌که می‌توانید بلافاصله پس از عمل به خانه بروید، اما همچنان مهم است که در چند روز اول از فعالیت‌های فیزیکی شدید اجتناب کنید. استراحت دادن به زانو باعث می‌شود پلاسما به درستی به بافت‌های آسیب‌دیده بچسبد و آنها را سریع‌تر بازسازی کند.
مهم‌تر از آن، به یاد داشته باشید که روند بهبودی به زمان نیاز دارد. صبور بودن و پیروی از جدول زمانی توصیه‌شده برای ورزش پس از تزریق پی آر پی مطمئناً به شما کمک می‌کند که بیشترین بهره را از درمان ببرید. جهت مشورت با پزشک متخصص و بررسی نیاز به تزریق PRP می توانید با شماره های مطب دکتر امین جواهری تماس حاصل نمایید.
منابع
سوالات متداول
پی‌آرپی توسط پلاکت‌ها عمل کرده و فاکتورهای رشد و مواد ضدالتهابی را آزاد می‌کند. این مواد شیمیایی دیگر مواد و سلول‌های ترمیمی را به ناحیه آسیب‌دیده جذب می‌کنند و باعث واکنش التهابی می‌شوند. به همین دلیل است که ما بعد از عمل احساس درد می‌کنیم. پس از پاسخ التهابی، صدای ناحیه آسیب‌دیده را می‌شنویم. بنابراین، پس از تزریق پی‌آرپی، اغلب تا چند هفته قبل از اینکه ناحیه آسیب‌دیده احساس بهتری پیدا کند، احساس بدتری داریم. برای مفاصل بعد از چهار هفته شاهد تأثیر مثبت هستیم. اثربخشی آسیب‌های تاندون کمی بیشتر و حدود 6-8 هفته طول می‌کشد.
مطالب مشابه
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. می‌تواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده می‌شود.
بسیاری از بیماری‌ها می‌توانند باعث مشکلات زانو شوند، بنابراین گزینه‌های درمانی و مدیریتی که برای شما مناسب‌تر هستند، به علت درد زانوی شما بستگی دارند. درمان‌ها شامل خودمراقبتی (مثلاً استراحت دادن به پا و استفاده از کیسه یخ)، فیزیوتراپی، دارو و جراحی می‌شوند. ممکن است به بیش از یکی از این موارد نیاز داشته باشید.
آسیب‌های وارده به زانوها می‌توانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیش‌ازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
بونیون، برآمدگی استخوانی است که در لبه داخلی مفصل شست پا ایجاد می‌شود. اگر متوجه برآمدگی روی شست پا شدید، به‌ویژه اگر درد، سفتی یا بی‌حسی در انگشتان پا یا پای خود تجربه کردید، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
استئوکندرال زانو، به آسیب یا صدمه به غضروف مفصلی صاف اطراف مفصل زانو و استخوان زیرین غضروف اشاره دارد. میزان آسیب ممکن است از پارگی غضروف یا ترک خفیف استخوان گرفته تا شکستن قطعه‌ای از استخوان در داخل مفصل متغیر باشد.
آرتروسنتز زانو که به آن آسپیراسیون نیز گفته می‌شود، روشی ساده برای تخلیه مایع از مفصل ازطریق سوزنی توخالی است. اگر مفصل شما ملتهب و متورم باشد، مایع اضافی در آن جمع می‌شود. تخلیه این مایع، مقداری از تورم و درد را تسکین می‌دهد و همچنین جهت بررسی آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
شکستگی‌های استرسی لگن با ترک ناقص در یکی از استخوان‌های لگن مشخص می‌شود. ممکن است در ابتدا به‌صورت درد خفیف ظاهر شوند که با فعالیت، به‌ویژه فعالیت‌های با ضربه بالا مانند دویدن یا پریدن، بدتر می‌شوند.
آرتروز پس از سانحه (PTOA) نوعی از آرتروز است که پس از آسیب مفصلی ایجاد می‌شود. درواقع، این بیماری درصد قابل توجهی از موارد آرتروز در مراحل پایانی را تشکیل می‌دهد.