شکستگی لگن چگونه باعث کوتاهی پا می شود؟
شکستگی لگن و کوتاهی پا دو اختلال و بیماری کاملا متفاوت اما مرتبط به یکدیگر هستند زیرا یکی از اصلی ترین علت های کوتاهی پا، شکستگی لگن و ناتراز بودن استخوان لگن است. شکستگی لگن در هر نقطه ای که اتفاق بیفتد احتمال کوتاه شدن پا و اندام های تحتانی وجود دارد اما عمده ترین علت آن به دلیل جوش نخوردن مناسب یا بد جوش خوردن شکستگی ها است.
عدم اصلاح کوتاهی پا ناشی از شکستگی لگن، تنش عضلانی، فرسایش مفصل، درد پا، کمر و پشت بدن و علائم دیگر را در پی خواهد داشت.
کوتاه شدن پا به دلایل مختلفی ایجاد می شود اما در صورتیکه کوتاه شدن اندام تحتانی به علت شکستگی های لگنی ایجاد شده باشد درمان قدری مشکل تر ولی انجام شدنی است. اصلی ترین علت کوتاهی ناشی از شکستگی لگن معمولا به علت جوش نخوردن و یا بد جوش خوردن لگن ایجاد میشود.
در صورتیکه کوتاهی پا زیاد باشد و مشکلات زیادی را برای بیمار ایجاد می کند از این رو جراح ارتوپد با انجام جراحی استئوتومی جابجایی شکستگی لگن را اصلاح کرده و سپس آن را در موقعیت مناسب جوش می دهد.
حتما بخوانید: مراقبت های بعد از شکستگی مفصل لگن
علت کوتاه شدن پا در اثر شکستکی لگن
کوتاه شدن پا یکی از شایع ترین عوارضی است که می تواند بعد از شکستگی لگن بوجود بیاید؛ عوامل مختلفی در بروز این عارضه دخیلی هستند که از مهم ترین علت های آن می توان به:
بد جوش خوردن شکستگی لگن
بد جوش خوردن وضعیتی است که در آن قطعات شکسته شده استخوان کاملا به یکدیگر جوش می خورند و استخوان لگن کاملا ترمیم می شود، اما این کار به درستی انجام نمی شود و در وضعیت مطلوب این اتفاق رخ نمی دهد. عوامل مختلفی در بروز عارضه بد جوش خوردن شکستگی لگن دخیل هستند که ممکن است روند جوش خوردن را با مشکل همراه سازند که از رایج ترین علت های می توان به:
- بالا بودن سن بیمار
- استعمال سیگار و دخانیات
- پوکی استخوان
اشاره کرد. دیر جوش خوردن استخوان لگن مشکل دیگری است که ممکن است باعث کوتاهی پا شده و فرد را با مشکلات جدی همراه سازد.
خرد شدن استخوان لگن
در صورتی که آسیب های وارده به لگن به دنبال ضربه یا زمین خوردن یا تصادفات رانندگی به قدری شدید باشد که استخوان لگن خرد شود در این صورت علاوه بر عوارض و مشکلات زیادی که اینگونه افراد را تهدید می کند، مشکل کوتاهی شدن پا نیز برای فرد بوجود می آید.
آسیب دیدن استخوان لگن در سنین رشد بچه ها
آسیبی که باعث شکستگی استخوان در افراد بزرگسال می شود، باعث شکستگی صفحه رشد استخوانی در کودکان می شود. شکستگی صفحه رشد نیاز فوری به درمان دارد، زیرا روی نحوه رشد استخوان تأثیر می گذارد. درمان نامناسب این نوع شکستگی باعث می شود انتهای استخوان کج و یا کوتاه تر از عضو مقابل شود، مثلا پای راست کوتاه تر از پای چپ شود.
عدم درمان به موقع شکستگی لگن
بدنبال شکستگی در استخوان لگن ممکن است مجموعه ای از عوارض در بیمار ایجاد شود که این عوارض بر اساس شدت ، مدت زمان بعد از آسیب، محل آسیب و یکسری از بیماری های زمینه ای این عوارض متفاوت می باشد. اما عدم درمان به موقع این بیمار مشکلات و عوارض را تا چندین برابر افزایش می دهد. کوتاه شدن پاها یکی از شایع ترین عوارضی است که بیشتر به دلیل عدم درمان به موقع شکستگی لگن ایجاد می شود.
عوارض و خطرات شکستگی لگن
عوارض شکستگی لگن و کوتاهی پا
دستگاه اسکلتی و استخوان های بدن به قدری پیچیده هستند که علاوه بر شکل دهی به بدن انسان، از بسیاری از اندام های درونی بدن نیز محافظت می کنند. در میان اجزای اسکلتی و استخوانی بدن، پاها از جمله مهم ترین بخش ها هستند که در حفظ تقارن بدن دخیل هستند.
به طور کلی پای راست بدن هر فردی به مقدار بسیار اندکی از پای چپ بدن بزرگتر است و این موضوع کاملا امری طبیعی است و در فعالیت های روزمره دخیل نیست و اختلالی در انجام کارها ایجاد نمی کند. اما در صورتی که این اختلاف اندازه کمی بیشتر از مقدار طبیعی باشد باعث به هم خوردن فعالیت های روزمره می شود و نیاز به اقدامات درمانی به موقع و سریع دارد.
شکستگی لگن یکی از اختلاتی است که در برخی مواقع باعث کوتاهی پاها می شود و این اختلاف اندازه به گونه ای است که نه تنها باعث به هم خوردن فعالیت های روزمره می شود بلکه ممکن است با عوارضی همراه باشد که از رایج ترین عوارض آن می توان به:
لنگش یا لنگیدن در هنگام راه رفتن
لنگش به معنای بد راه رفتن است به گونه ای كه بیمار در هر قدمی كه برمیدارد مجبور است تنه خود را به یك طرف خم كند. لنگش حتی در صورتی که بدون هیچ مشكل دیگری باشد از مشكلات آزار دهنده است چه میتواند بر روی ظاهر شخص و در بسیاری موارد شخصیت وی تاثیر نامطلوب برجای گذارد. عوامل و بیماری های مختلفی هستند که در بروز این اختلال دخیل هستند اما تغییر شکل پیدا کردن مفصل لگن به دلیل شکستکی از جمله مهم ترین اختلالاتی است که باعث لنگش بیمار می شود.
کج شدن لگن و انحراف ستون فقرات
شکستگی لگن در صورتی که باعث بی ثباتی و دررفتگی لگن شود و این عارضه به موقع درمان نگردد؛ ممکن است سبب تغییراتی در طول پاها نیز گردد که در این صورت طول پا دچار ناهمخوانی شده و یکی از پا از دیگر کوتاه تر می شود.
روش تشخیص کوتاهی پا در اثر شکستگی لگن
برای تشخیص اینکه دچار کوتاهی پا شده اید یا خیر بهتر است از یک متخصص یا جراح ارتوپد کمک بگیرید. به هیچ عنوان در منزل نمی توانید با مشاهده علائم و اندازه گیری پا، این اختلال را تشخیص دهید. متخصص تعویض مفصل لگن از طریق معاینه ها و فرآیند های بسیار به طور دقیق اندازه پای شما را اندازه گیری می کند و تعیین می کند علت بروز چنین مشکلی در شما چیست، موارد زیر از جمله مراحل تشخیص شکستگی لگن و کوتاهی پا است:
بررسی سوابق بیمار
دانستن این که چه علائمی در ابتدا ایجاد شده است حتما با متخصص ارتوپد در میان بگذارید. متخصص یا جراح ارتوپد با بررسی های مختلف تعیین می کند آیا سطح رانها با هم مطابقت دارد یا نه. علائم زمانی که ایستادهاید یا راه میروید شدت یافته و نشان میدهد که سطح پاها در این وضعیت بدتر شده است.
معاینه بالینی
این یک مرحله مهم در فرایند تشخیص است. متخصص ارتوپد با ارزیابی سطح استخوانهای ران و اثر آن بر ستون فقرات به خصوص در ناحیه کمری یا لومبار را تعیین میکند.
تصاویربرداری از لگن و ران
به کمک تصویر برداری میتوان به طور دقیق متوجه تناسب بین طول پاها در مفاصل رانها شد، سطح استخوانهای رانها و سطح استخوان خاجی، انتهای واقعی ستون فقرات هستند. آنها میتوانند به تشخیص اثرات بلند مدت بر ستون فقرات کمک کنند. متخصص ارتوپد قادر خواهد بود که با دقت بیشتری کجی که باید اصلاح شود را تشخیص دهد.
آزمایش بلند کردن پاشنه
آزمایشهای مختلفی برای تعیین تراز بودن استخوان خاجی وجود دارد. راحتترین آنها قرار دادن یک جسم بلند درون کفشها است. قسمت بالا آمده باید دقیقاً اندازهگیری شود تا بتوان آزمایش را انجام داد. اندازهگیری به وسیله اشعه ایکس یکی از این روشها است و میتواند در زمانی که تغییرات ستون فقرات جزئی است مفید باشد.
درمان کوتاهی پا با فیزیوتراپی
درمان کوتاهی پا بعد از شکستگی لگن
در صورتی که کوتاهی قبل درمان شکستگی لگن ایجاد شود در این صورت احتمالا با درمان شکستگی لگن، کوتاهی نیز درمان می شود. از جمله روش های درمانی شکستگی لگن و کوتاهی پا شامل:
فیزیوتراپی
برنامه درمانی فیزیوتراپی فرد آسیب دیده وابسته به وضعیت بدنی وی قبل و بعد از آسیب وارده تعیین می شود. نحوه انجام فیزیوتراپی پا با توجه به وضعیت بدنی هر فرد می تواند متفاوت باشد. درکل برنامه فیزیوتراپی ، شامل 3 قسمت متفاوت است که برنامه شامل استفاده از دستگاهها ، درمان دستی و تمرین درمانی می باشد.
جراحی تعویض مفصل لگن
بعد از انجام عمل جراحی تعویض مفصل لگن یا ران در غالب موارد کوتاهی پای بیمار هم تصحیح میشود. با این حال مواردی هم وجود دارد که اصلاح کوتاهی اندام بطور کامل امکان پذیر نیست.
علت اینست که وقتی کوتاهی بوجود میابد نه تنها استخوان های لگن تغییر شکل داده اند بلکه بافت های نرم اطراف مفصل مانند عضلات، عروق و اعصاب هم خود را با شرایط جدید تطبیق داده و کوتاه میشوند و جراحی تغییری در اندام ها ایجاد نمی کند. جراحی به کار رفته در درمان کوتاهی پا، جراحی استئوتومی است.
حتما بخوانید: اصول مراقبت بعد از عمل تعویض مفصل لگن
اما در صورتی که بعد از درمان شکستگی بیمار به کوتاهی دچار شود اقدامات درمانی متفاوت است و بیمار نیاز به یکسری اقدامات جدید دارد. جراح ارتوپد از روش های متفاوتی برای درمان کوتاهی پا استفاده می شود از پرکاربردترین آنها می توان به:
برنامه فیزیوتراپی
فردی که به کوتاهی پا دچار شده است قادر نیست به درستی کارهای خود انجام دهید و همین موضوع بر زندگی بیمار تاثیر می گذارد. از این رو نیاز به برنامه خاصی برای تقویت عضلات دارد که متخصص فیزیوتراپ در این زمینه کمک زیادی به شما می کند.
استفاده از کفش اورتز
متخصص یا جراح ارتوپد با توجه به تشخیص انجام شده و درمان پیشنهادی استفاده از بالابرنده پاشنه یا ثابت نگه دارنده ستون فقرات و لگن می دهد. این کفی های طبی پایداری و تعادل اندامی لگن در زمان ایستادن، راه رفتن یا دویدن حاصل شود. این متخصص ثابت نگه دارنده را متناسب با شرایط بیمار و بر مبنای عاملهای گوناگونی مانند سبک زندگی، سلامت عمومی، سن، وزن، جنسیت و… انتخاب میکند.