استئوکندریت دیسکان (OCD) وضعیتی است که بر مفاصل شما تأثیر می‌گذارد. این بیماری معمولاً در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان جوان ایجاد می‌شود.
استئوکندریت دیسکان انتهای استخوان در مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری باعث قطع جریان خون به بخشی از استخوان شده و باعث نرم و ضعیف شدن آن می‌شود. در نهایت، قسمت آسیب‌دیده از بقیه استخوان جدا شده و مقداری غضروف را نیز با خود می‌کشد و علامتی را در جایی که استخوان و غضروف جدا می‌شوند، باقی می‌گذارد.
استخوان و غضروف شل ممکن است در جای خود باقی بمانند یا به ناحیه دیگری از مفصل شما حرکت کنند. این اتفاق می‌تواند باعث بی‌ثباتی یا درد مفصل شود. ممکن است برای مدت طولانی هیچ علامتی احساس نکنید و ماه‌ها یا حتی سال‌ها طول بکشد تا استئوکندریت دیسکان ایجاد شود.
این بیماری معمولاً مفاصل زیر را تحت تأثیر قرار می‌دهد:
- زانوها
- آرنج‌ها
- مچ پاها
- شانه‌ها
- لگن
شایع‌ترین محل ایجاد استئوکندریت دیسکان در زانوی شما، به ویژه در لبه داخلی قسمت پایین استخوان ران (فمور) است.
انواع استئوکندریت دیسکان
دو نوع استئوکندریت دیسکان وجود دارند:
- استئوکندریت دیسکان اسپورادیک. این اختلال در یک مفصل رخ می‌دهد و معمولاً بدون علت شناخته شده‌ای است.
- استئوکندریت دیسکان خانوادگی. این نوع بیماری، یک اختلال ژنتیکی ارثی است. والدین بیولوژیکی ممکن است آن را به فرزندان خود منتقل کنند. این بیماری می‌تواند بر چندین مفصل در طول زندگی شما تأثیر بگذارد. افرادی که دارای استئوکندریت دیسکان خانوادگی هستند معمولاً قد کوتاه‌تری دارند و زودتر از حد معمول به آرتروز مبتلا می‌شوند.
علائم استئوکندریت دیسکان چیست؟
ممکن است در مراحل اولیه بیماری هیچ علامتی را تجربه نکنید. اگر علائم استئوکندریت دیسکان دارید، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- درد مفصل
- ضعف
- تورم
- سفتی
- کاهش دامنه حرکتی (میزان حرکت یک مفصل)
- صدای کلیک هنگام حرکت مفصل
- احساس بی‌ثباتی مفصل
این علائم معمولاً فقط در صورتی رخ می‌دهند که قطعه استخوان جدا شود و به قسمت دیگری از مفصل شما حرکت کند.
ممکن است در حین یا بعد از فعالیت بدنی یا ورزش، علائم بیشتر یا شدیدتری را احساس کنید.
چه چیزی باعث ایجاد استئوکندریت دیسکان می‌شود؟
محققان هنوز در حال مطالعه استئوکندریت دیسکان اسپورادیک هستند و نتوانسته‌اند یک علت واحد را پیدا یا ثابت کنند. از آنجایی که این بیماری در ورزشکاران شایع‌تر است، متخصصان معتقدند که استرس مکرر بر یک مفصل ممکن است باعث ایجاد استئوکندریت دیسکان شود. پزشکان این موارد را میکروتروما - رویدادهای پر استرس که بلافاصله به مفصل آسیب نمی‌رسانند، اما می‌توانند با گذشت زمان جمع شوند و باعث آسیب شوند- می‌نامند. پریدن، دویدن و پرتاب کردن می‌توانند باعث ایجاد میکروتروما در مفاصل شما شوند.
استئوکندریت دیسکان خانوادگی توسط تغییری ژنتیکی ایجاد می‌شود. تغییری در ژن ACAN باعث ایجاد استئوکندریت دیسکان خانوادگی می‌شود. ژن ACAN کد بدن شما را برای ساخت پروتئین سازنده غضروف به نام آگریکان حمل می‌کند. جهش اتفاق‌افتاده باعث می‌شود آگریکان شما غضروفی ضعیف یا ناهموار بسازد.
عوامل خطر
هر کسی ممکن است به استئوکندریت دیسکان مبتلا شود، اما برخی افراد بیشتر در معرض خطر هستند، از جمله:
- افراد 10 تا 20 ساله
- مردها
- ورزشکاران
- افرادی که بستگان نزدیک بیولوژیک آن‌ها دارای این بیماری هستند
عوارض استئوکندریت دیسکان
استئوکندریت دیسکان درمان‌نشده می‌تواند با گذشت زمان باعث بدتر شدن علائم شود. در نهایت، ممکن است دچار درد مزمن یا آرتروز شوید.
اگر مبتل به استئوکندریت دیسکان خانوادگی هستید، احتمال ابتلا به آرتروز بسیار زودتر از حد معمول (سنین پایین‌تر از 50 سالگی) بیشتر است.
تشخیص استئوکندریت دیسکان
در طول معاینه فیزیکی، پزشک شما روی مفصل آسیب دیده فشار می‌آورد و به دنبال نواحی متورم یا حساس است. در برخی موارد، شما یا پزشکتان می‌توانید قسمتی شل را در داخل مفصل خود احساس کنید. پزشک همچنین ساختارهای دیگر اطراف مفصل، مانند رباط‌ها را بررسی می‌کند.
پزشک از شما می‌خواهد مفصل خود را در جهات مختلف حرکت دهید تا ببیند آیا می‌توانید مفصل را به طور روان در محدوده طبیعی خود حرکت دهید یا خیر.
آزمایشات تصویربرداری
پزشک ممکن است یک یا چند مورد از این آزمایشات را درخواست کند:
- اشعه ایکس. اشعه ایکس می‌تواند ناهنجاری‌های استخوان‌های مفصل را نشان دهد.
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). ام‌آرآی با استفاده از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی، تصاویر دقیقی از بافت‌های سخت و نرم، ازجمله استخوان و غضروف ایجاد می‌کند. اگر اشعه ایکس طبیعی به نظر برسد اما باز هم علائم داشته باشید، پزشک ممکن است ام‌آرآی را درخواست کند.
- سی تی اسکن. این تکنیک، تصاویر اشعه ایکس را از زوایای مختلف ترکیب می‌کند تا تصاویر مقطعی از ساختارهای داخلی ایجاد کند. سی تی اسکن به پزشک اجازه می‌دهد تا استخوان را با جزئیات بالا مشاهده کند. این روش به تعیین محل بخش‌های شل‌شده در داخل مفصل کمک می‌کند.
درمان استئوکندریت دیسکان
پزشک درمان‌هایی را پیشنهاد می‌کند که به بهبود مفصل و بازگرداندن جریان خون به استخوان آسیب‌دیده کمک می‌کنند. رایج‌ترین درمان‌های استئوکندریت دیسکان عبارت‌اند از:
- استراحت. اجتناب از اعمال فشار بیشتر بر روی مفصل، بهترین راه برای کمک به بهبود آن است. ممکن است لازم باشد برای یک یا دو ماه از ورزش کردن یا انجام فعالیت‌های بدنی شدید خودداری کنید.
- دارو. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) بدون نسخه و استامینوفن تورم را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهند. NSAIDها را بدون مشورت با پزشک خود بیش از 10 روز متوالی مصرف نکنید.
- بی‌حرکتی. ممکن است نیاز به بستن بریس، اسپلینت یا گچ روی مفصل خود داشته باشید. این دستگاه‌ها مفصل شما را در موقعیت خنثی نگه می‌دارند تا بهبود یابد. پزشک ممکن است استفاده از عصا را برای کاهش فشار روی زانو یا مچ پای شما پیشنهاد کند.
- فیزیوتراپی. فیزیوتراپ به شما کمک می‌کند تا عضلات اطراف مفصل خود را تقویت کنید. او تمرینات، کشش‌ها و حرکاتی را پیشنهاد می‌دهد که به بازیابی دامنه حرکتی شما کمک می‌کنند.
جراحی استئوکندریت دیسکان
اگر پس از چند ماه استفاده از درمان‌های دیگر، همچنان علائم شدیدی داشته باشید، پزشک عمل جراحی را پیشنهاد می‌دهد.
جراح شما ممکن است:
- یک سوراخ کوچک و دقیق را در استخوان و غضروف آسیب‌دیده شما ایجاد کند. این کار بدن شما را تحریک می‌کند تا خون تازه را برای کمک به بهبودی به آن ناحیه تأمین کند.
- استخوان و غضروف را با پین‌ها و پیچ‌ها دوباره متصل کند.
- بافت آسیب‌دیده را با پیوند استخوانی از جای دیگری در بدن شما یا اهداکننده‌ای سازگار جایگزین کند.
نوع جراحی مورد نیاز شما بستگی به این دارد که کدام مفصل دارای این اختلال است، شدت آسیب چقدر است و بافت جدا‌شده چقدر از جای خود خارج شده است. جراح به شما خواهد گفت که چه انتظاری داشته باشید.
آیا می‌توان از استئوکندریت دیسکان پیشگیری کرد؟
احتمالاً نمی‌توانید از استئوکندریت دیسکان پیشگیری کنید؛ زیرا متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث آن می‌شود. بهترین راه برای مراقبت از مفاصل خود، حفظ سلامت کلی بدن است، از جمله:
- پیروی از یک برنامه غذایی سالم
- ورزش و تحرک. دوچرخه‌سواری، تمرینات قدرتی، شنا، ورزش‌های هوازی کم‌تأثیر یا ایروبیک آبی همگی گزینه‌هایی عالی هستند. بهترین نوع ورزش برای شما به سلامت مفصل و سطح تناسب اندامتان بستگی دارد. در صورت درد مفاصل در حین یا بعد از فعالیت‌های بدنی استراحت کنید.
- پوشیدن تجهیزات محافظتی مناسب برای هر فعالیت، ورزش یا کاری که انجام می‌دهید.
اگر یکی از بستگان نزدیک بیولوژیکی شما (مانند والد یا پدربزرگ و مادربزرگ بیولوژیکی) دارای OCD است، در مورد غربالگری ژنتیکی با پزشک خود صحبت کنید.
اگر به استئوکندریت دیسکان مبتلا باشم چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟
کودکان و نوجوانان معمولاً پس از تشخیص و درمان استئوکندریت دیسکان توسط پزشک، عوارض طولانی مدتی ندارند.
ممکن است فرزند شما مجبور شود برای جلوگیری از آسیب‌های مفصلی آینده، ورزش‌هایی را تغییر دهد یا از برخی حرکات تکراری خودداری کند. به عنوان مثال، کودکانی که در قسمت آرنج به این بیماری مبتلا هستند، می‌توانند پس از بهبودی، بازی بیسبال را از سر بگیرند، اما باید از پرتاب کردن اجتناب کنند.
بزرگسالان بیشتر در معرض خطر ابتلا به آرتروز در مفاصل آسیب‌دیده خود هستند و احتمال بیشتری دارد که به جراحی نیاز داشته باشند.
استئوکندریت دیسکان معمولاً پس از بهبودی عود نمی‌کند. اما اگر OCD خانوادگی دارید، احتمال بیشتری دارد که در آینده دوباره به آن مبتلا شوید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
اگر درد مفصلی دارید که بیش از یک هفته طول کشیده است، به پزشک مراجعه کنید. اگر دچار ضربه شده‌اید یا نمی‌توانید مفصل خود را حرکت دهید، با اورژانس تماس بگیرید.
آماده شدن برای ویزیت پزشک
ممکن است ابتدا با پزشک خانواده خود مشورت کنید که ممکن است شما را به پزشکی ارجاع دهد که در طب ورزش یا جراحی ارتوپدی تخصص دارد.
آنچه می‌توانید انجام دهید
علائم خود و زمان شروع آن‌ها را یادداشت کنید. اطلاعات پزشکی کلیدی، ازجمله سایر بیماری‌هایی که دارید و نام داروها، ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را فهرست کنید. تصادفات یا آسیب‌های اخیر را که ممکن است به کمر شما آسیب رسانده باشند، یادداشت کنید. در صورت امکان، یک عضو خانواده یا دوست را همراه خود ببرید. کسی که با شما همراهی می‌کند می‌تواند به شما در یادآوری آنچه که پزشک به شما می‌گوید کمک کند. سؤالاتی را که می خواهید از پزشک خود بپرسید یادداشت کنید تا بیشترین استفاده را از زمان قرار ملاقات خود ببرید.
برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارت‌اند از:
- محتمل‌ترین علت درد مفصل من چیست؟
- آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
- آیا به آزمایشات تشخیصی نیاز دارم؟
- چه درمانی را توصیه می‌کنید؟
- عوارض جانبی داروهایی که توصیه می‌کنید، چیست؟
- برای چه مدت باید دارو مصرف کنم؟
- آیا می‌توانم جراحی انجام دهم؟ چرا؟
- آیا محدودیت‌هایی وجود دارد که باید رعایت کنم؟
- چه اقدامات مراقبتی از خود می‌توانم انجام دهم؟
- من به کدام نوع استئوکندریت دیسکان مبتلا هستم؟
- چه زمانی می‌توانم ورزش کردن یا انجام فعالیت‌های بدنی شدید را از سر بگیرم؟
از پرسیدن سؤالات دیگر دریغ نکنید.
آنچه که می‌توانید از پزشک خود انتظار داشته باشید
پزشک شما احتمالاً سؤالات متعددی از شما خواهد پرسید، از جمله:
- علائم شما چه زمانی شروع شدند؟
- آیا مفاصل شما متورم هستند؟ آیا قفل می‌شوند یا از کار میفتند؟
- آیا چیزی باعث بهبود یا بدتر شدن علائم شما می‌شود؟
- درد شما چقدر محدودکننده است؟
- آیا به این مفصل آسیب رسانده‌اید؟ اگر چنین است، چه زمانی؟
- آیا ورزش می‌کنید؟ اگر چنین است، کدام ورزش‌ها؟
- چه درمان‌ها یا اقدامات مراقبتی از خود را امتحان کرده‌اید؟ آیا روشی مؤثر بوده است؟
جمع‌بندی
استئوکندریت دیسکان زمانی اتفاق میفتد که بخشی از استخوان در یکی از مفاصل شما خون‌رسانی خود را از دست می‌دهد و نرم و ضعیف می‌شود. اگرچه متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث آن می‌شود، ارائه دهنده شما درمان‌هایی را برای کمک به بهبود استخوان و مفصل شما پیشنهاد می‌کند. پزشک به شما خواهد گفت که از چه فعالیت‌هایی در طول بهبودی خودداری کنید و چه زمانی بازگشت به تمرین، ورزش یا انجام فعالیت‌های شدیدتر بی‌خطر است.
منابع
مطالب مشابه
استئوکندریت دیسکان انتهای استخوان در مفصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری باعث قطع جریان خون به بخشی از استخوان شده و باعث نرم و ضعیف شدن آن می‌شود. در نهایت، قسمت آسیب‌دیده از بقیه استخوان جدا شده و مقداری غضروف را نیز با خود می‌کشد و علامتی را در جایی که استخوان و غضروف جدا می‌شوند، باقی می‌گذارد.
لوپوس بیماری‌ای است که باعث التهاب در سراسر بدن می‌شود. در این بیماری خودایمنی، به جای این که سیستم ایمنی بدن از شما محافظت کند، به بدنتان آسیب می‌رساند.
نقرس کاذب، نوعی آرتریت است که باعث ایجاد حملات ناگهانی درد و تورم در مفاصل شما شده و به‌طور رسمی به‌عنوان بیماری رسوب کریستال پیروفسفات دی هیدرات کلسیم یا CPPD شناخته می‌شود. اما این بیماری به دلیل شباهت آن به نقرس معمولاً نقرس کاذب نامیده می‌شود.
علامت اصلی نقرس زانو، درد شدید است که اغلب در طول شب شروع می‌شود. حملات حاد نقرس زانو ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشند. معمولاً درد در 24 ساعت اول شروع حملات، به اوج خود می‌رسد. حملات حاد ممکن است به طور مکرر رخ دهند یا ممکن است سال‌ها از هم فاصله داشته باشند.
ضعف پا یا احساس درد و ناتوانی در پاها می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر کیفیت زندگی داشته باشد و فعالیت‌های روزمره مانند راه رفتن، ایستادن یا انجام کارهای ساده را مختل کند. این وضعیت ممکن است ناشی از عوامل مختلفی از مشکلات عضلانی و عصبی گرفته تا کمبودهای تغذیه‌ای باشد
پا درد می‌تواند فعالیت‌های روزمره فرد را تحت تأثیر قرار داده و کیفیت زندگی او را کاهش دهد. درمان پا درد بستگی به علت آن دارد و شامل روش‌های مختلفی از جمله استراحت، داروها، فیزیوتراپی، و در موارد شدیدتر، جراحی می‌باشد.
بهبودی بعد از جراحی تعویض زانو به عوامل مختلفی مانند نوع جراحی، وضعیت سلامت عمومی بیمار و رعایت دستورالعمل‌های پزشکی بستگی دارد. اگرچه نیاز به استراحت طولانی‌مدت در بستر وجود ندارد، اما پیروی از یک برنامه دقیق توانبخشی و استراحت مناسب می‌تواند به تسریع روند بهبودی و کاهش خطرات احتمالی کمک کند.
مدت زمان استراحت و محدودیت‌های فعالیت‌ها می‌تواند بسته به وضعیت جسمی هر فرد و نوع جراحی متفاوت باشد. در این دوران، توجه به دستورات پزشک، انجام تمرینات مناسب و صبر و شکیبایی برای بهبودی کامل از اهمیت زیادی برخوردار است.
درد پا یک علامت شایع با دلایل گوناگون است که ممکن است ناشی از استفاده بیش‌ازحد، ساییدگی، آسیب‌های ورزشی یا یک بیماری خاص باشد. این درد می‌تواند به‌صورت گرفتگی عضلانی، درد شبانه، یا احساس تیر کشیدن در پای چپ یا راست ظاهر شود.
دلایل متعددی می‌توانند موجب بروز درد پا در شب شوند که برخی به سبک زندگی مرتبط بوده و برخی دیگر ناشی از بیماری‌های مختلف هستند. خوشبختانه، روش‌های درمانی متنوعی برای کاهش این دردها وجود دارند.