درمان پای پرانتزی بدون جراحی

درمان غیرجراحی پای پرانتزی در بزرگسالان به منشأ پرانتزی بودن پاها بستگی دارد و در صورتی میسر است که چرخش از لگن باشد. ورزش، کشش، تقویت، فیزیوتراپی و ویتامین‌ها، عضلات و استخوان‌های شما‌ را قوی‌تر می‌کنند اما شکل آن‌ها را تغییر نمی‌دهند.

علت پای پرانتزی در بزرگسالان چیست؟

پای پرانتزی در اصلاح لاتین از آن به عنوان ژنوواروم یاد می شود؛ ژنو به معنای زانو واروم به معنای خم شدن به سمت بیرون است پس با این معنی عارضه پای پرانتزی را می توان اینگونه تعریف کرد؛ عارضه ای که در آن زانو ها از حالت طبیعی خارج می شود و پاها به سمت بیرون خم می شوند.

درمان به موقع پای پرانتزی در بزرگسالان بسیار اهمیت دارد زیرا این عارضه فشار زیادی را به زانو ها وارد می کند و می تواند فرد را دچار آرتروز بکند.

برای تشخیص عارضه پای پرانتزی و برای اینکه بدانید آیا به عارضه پای پرانتزی دچار هستید یا خیر می توانید به ظاهر پاها و زانو ها در هنگام ایستادن توجه کنید بدین صورت که در این افراد پاها از ناحیه ساق پا از یکدیگر دور هستند و با هم فاصله دارند.

عارضه پای پرانتزی در کودکان امری طبیعی است و جزوی از مراحل طبیعی رشد و تکامل کودک به حساب می آید. اما وجود این عارضه در بزرگسالان نشان دهنده یک مشکل جدی است که از مهم ترین دلایل پای پرانتزی در بزرگسالان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

چاقی و اضافه وزن

اضافه وزن فشار زیادی را به زانوها وارد می کند و ممکن است با گذشت زمان باعث خم شدن آنها گردد. کم کردن وزن یکی از اصلی ترین راه های درمان پای پرانتزی در بزرگسالان بدون جراحی است که بیمار به راحتی می تواند به کمک آن  فرم پاهای خود را اصلاح کند.

کمبود ویتامین دی

کمبود ویتامین دی به مرور زمان باعث نرمی استخوان و در نهایت بدفرم شدن پاها و زانو می شود.

کمبود ویتامین سی و کلسیم

این ویتامین ها در رشد استخوان ها بسیار موثر هستند از این رو در صورت کمبود آن مشکلات زیادی برای فرد بوجود می آید که یکی از این مشکلات ابتلای فرد به عارضه پای پرانتزی است. در صورتی که علت پای پرانتزی به دلیل کمبود هر یک از ویتامین ها باشد؛ عارضه پای پرانتزی را می توان به کمک روش های بدون جراحی نظیر مصرف مکمل ها درمان کرد.

از دیگر دلایل بروز پای پرانتزی در بزرگسالان شامل موارد زیر میشود:

• آسیب دیدگی پا یا زانو
• وجود بیماری ارثی در بیمار
• استئوآرتریت زانو
• شکستگی های استخوان زانو که به درستی ترمیم یا جوش نخورده اند
• درمان نشدن عارضه پای پرانتزی در کودکی

راشیتیسم

راشیتیسم در کشورهای توسعه‌یافته به یک بیماری بسیار نادر تبدیل شده است، اگرچه هنوز در مناطق در حال توسعه جهان رایج است. شایع‌ترین علت راشیتیسم، کمبود تغذیه‌ای کلسیم یا ویتامین دی است که مواد مغذی مهمی برای سلامت استخوان هستند. خوشبختانه، با ظهور غذاهای غنی‌شده، راشیتیسم غذایی در کشورهای توسعه‌یافته بسیار کاهش یافته است.

آرتروز

در بزرگسالان، خم شدن پاها می تواند نتیجه آرتروز یا آرتریت ساییدگی زانو باشد. این اختلال می‌تواند غضروف و استخوان اطراف مفصل زانو را از بین ببرد. اگر ساییدگی بیشتر در قسمت داخلی مفصل زانو باشد، ممکن است بدشکلی در ساق پا ایجاد شود. در برخی موارد، میزان خمیدگی پاها می‌تواند با شدت آرتریت در امتداد قسمت داخلی مفصل زانو مطابقت داشته باشد.

آیا عارضه پای پرانتزی در بزرگسالان بدون جراحی قابل درمان است؟

این باور که می‌توان پای پرانتزی را بدون جراحی اصلاح کرد یک اشتباه است. تغییر شکل و خمیدگی در اطراف زانو، انحرافی ساختاری از تراز طبیعی استخوان است. ورزش، کشش، تقویت، فیزیوتراپی و ویتامین‌ها، عضلات و استخوان‌های شما‌را قوی‌تر می‌کنند اما شکل آن‌ها را تغییر نمی‌دهند. تنها راه برای اصلاح واقعی شکل پاها، بریدن استخوان و صاف کردن آن است که همان جراحی پای پرانتزی است و یک تغییر ساختاری پایدار است.

اصلاح پای پرانتزی بدون جراحی در بزرگسالان امکان‌پذیر نیست و تنها در موردی که پای پرانتزی ناشی از چرخش لگن باشد، با ورزش جلوی وخیم‌تر شدن آن را گرفته می‌شود.

درمان بدون جراحی پای پرانتزی در بزرگسالان به کمک ورزش

در صورتی که شما به پای پرانتزی دچار هستید باید همیشه وزن خود را در حالت تعادل حفظ کنید؛ ورزش کردن از جمله کارهایی است که علاوه تقویت عضلات زانو در حفظ تناسب اندام نیز بسیار کاربرد دارد.

کم کردن وزن و تناسب اندام از وارد شدن فشار اضافی به زانو جلوگیری می کند و بدین ترتیب از بدتر شدن شرایط بیمار جلوگیری می شود.

کاربرد دیگر ورزش برای درمان پای پرانتزی در بزرگسالان، اصلاح وضعیت فرم پاهاست. اگر مشکل پای پرانتزی جزئی باشد؛ تمرینات تقویتی زانو و پا می تواند به اصلاح آنها کمک کند و شرایط را بهبود ببخشد.

دوچرخه سواری، شنا و پیاده روی از جمله ورزش هایی هستند که در تقویت و درمان پای پرانتزی در بزرگسالان بسیار موثرند.

اگر شما در سن نوجوانی و بزرگسالی قرار دارید و زانوی شما پرانتزی شده است باید بدانید که این وضعیت می‌‌تواند ریسک بروز درد زانو، آرتروز و آسیب دیدگی‌های مرتبط با ورزش کردن را افزایش دهد. متخصص فیزیوتراپی با آموزش انواع تمرینات ورزشی و تقویت کننده زانو می تواند از بروز چنین عوارضی در شما جلوگیری کند.

حرکات اصلاحی و ورزش یکی از موثرترین روش های درمان پای پرانتزی است که نتایج قابل قبولی را به دنبال دارد. تمرینات کششی و تقویتی برای افزایش انعطاف پذیری و تقویت عضلات زانو بسیار موثر هستند و بدین ترتیب تاثیرات خوبی در اصلاح وضعیت بدن و صاف کردن پاهای پرانتزی خواهند داشت.

حرکت بالا آوردن پاها

برای انجام این حرکت، ابتدا روی سطحی صاف، به پهلو دراز بکشید. سپس یکی از پاها را روی زمین قرار داده و پای دیگرتان را در پشت پای مخالف خم کنید.

حالا پایی که روی زمین قرار دارد را به‌آرامی بالا بیاورید، به صورتی‌که کشش را به طور کامل در عضلات پشت ران احساس کنید.

حرکت کششی پا

برای انجام این حرکت بر روی زمین دراز بکشید؛ سپس پاها را صاف کرده و در کنار یکدیگر قرار دهید. حالا پای سمت راست خود را خم کرده و به صورت ضربدری در قسمت بیرونی پای چپ بگذارید. حالا به کمک آرنج دست چپ خود دور زانو را گرفته و به سمت خود بکشید.

حرکت دورسی فلکشن

برای انجام این حرکت روی صندلی بنشینید و یکی از پاها بالا بیاورید حالا شروع به خم کردن پا از مچ بکنید. در انجام این حرکت پنجه به ساق پا نزدیک می شود و بدین ترتیب مفصل مچ پا شروع به خم شدن و باز شدن می کند.

البته نوع حرکت بسته به شدت انحراف پا متفاوت است و ممکن است پزشک شما حرکات دیگری را برای شما طراحی کند. پس قبل از انجام دادن این حرکات با جراح ارتوپد خود مشورت کنید. از دیگر حرکات ورزشی که به اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان بدون جراحی کمک می کند عبارت‌اند از:

ورزش پیلاتس

این ورزش در بهبود بخشیدن به عضلات حیاتی بدن بسیار موثر است و بدین طریق باعث برطرف شدن فرم نادرست پاها و اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان می شود.

ورزش یوگا

حرکات یوگا در افزایش انعطاف پذیری و اصلاح فرم بدن بسیار موثر است. شما می توانید برای اصلاح پای پرانتزی در بزرگسالان از کمربند یوگا استفاده کنید.

مصرف مکمل های ضروری استخوان ها

در صورتی که علت عارضه پای پرانتزی به دلیل کمبود ویتامین های ضروری بدن باشد در این صورت جراح ارتوپد در کنار تجویز حرکات ورزشی مخصوص پای پرانتزی، برخی داروهای و مکمل های غذای مخصوص استخوان را تجویز می کند.

مکمل های حاوی کلسیم، ویتامین دی و ویتامین سی از جمله مکمل هایی هستند که برای درمان بدون جراحی پای پرانتزی در بزرگسالان تجویز می شوند.

داشتن رژیم غذایی مناسب برای تقویت استخوان ها

بیمار مبتلا به پای پرانتزی باید توجه داشته باشد در کنار انجام دادن تمرینات ورزشی و مصرف مکمل های غذایی، از مصرف موادغذایی سالم غافل نشود. موادغذایی مفید و سالم از بروز عوارض پای پرانتزی در بزرگسالان پیشگیری می کند و با قوی کردن زانو ها برای حفظ سلامت زانو بسیار موثر است.

از جمله موادغذایی مفید که برای تقویت استخوان ها تجویز می شود عبارت‌اند از:

• میوه ها و سبزیجات سرشار از اسید چرب یا امگا3
• مصرف انواع موادغذایی سرشار از پروتئین
• مصرف مواد غذایی ضدالتهاب همچون ادویه های زنجبیل و زردچوبه

استفاده از کفش های مخصوص پای پرانتزی

یکی از موثر ترین روش های درمان بدون جراحی پای پرانتزی در بزرگسالان تجویز کفی ها وکفش های طبی است که این کفش های مخصوص برای رفع فشار از روی زانو ها بسیار کمک کننده هستند.

همچنین این کفش ها با تاثیری که در نحوه توزیع صحیح فشار بر زانو دارند باعث می شود فرد در هنگام راه رفتن و ایستادن، راحتر بایستد و راه برود.

چرا باید پای پرانتزی در بزرگسالان را درمان کرد؟

اگر درمان پای پرانتزی را جدی نگیرید، ممکن است به زانویتان آسیب وارد شود. پای پرانتزی باعث ایجاد فشاری بیشتر از حد معمول روی زانو می‌شود. در صورتی که زانو برای چنین فشاری طراحی نشده است.

این فشار روی زانو، ممکن است به پارگی منیسک داخلی و غضروف مفصلی منجر شده و باعث درد سندرم باند ایلیوتیبیال (Iliotibial) بشود. در چنین وضعیتی، غضروفِ مفصل شکاف خورده و لایه‌لایه می‌شود، تا جایی که استخوان‌ها شروع به مالش روی یکدیگر می‌کند.

عوامل متعددی، از جمله چاقی، سابقه خانوادگی آرتریت یا التهاب مفصل، و فعالیت شدید بدنی، افت مفصل زانو را تسریع می‌کنند. به عبارت دیگر، هم افراد دارای اضافه وزن و هم آن‌هایی که اندام متناسبی دارند، در معرض ریسک هستند.

چرخش غیرطبیعی پا و فشار بر زانو هم علت دیگری برای درمان پای پرانتزی است. بسیاری از کسانی که پای پرانتزی دارند، به چرخش نامناسب یا پیچ‌خوردگی استخوان درشت‌نی هم دچار می‌شوند. یعنی پاها در مقایسه با زانوها، یا به‌سمت داخل یا خارج می‌چرخند.

بررسی وضعیت کسانی که برای درمان پای پرانتزی بدون جراحی مراجعه کرده‌اند، نشان داده حداقل نیمی از آن‌ها ناهماهنگی چرخشی در پاها هم دارند.

البته اگر پاهای فرد، هنگام راه رفتن، به‌سمت بیرون بپیچند، این پیچش معلوم است، اما خیلی اوقات پیچش بسیار ظریفی وجود دارد که فقط با معاینه پزشک متخصص معلوم می‌شود.

پس توصیه می‌کنیم درمان پای پرانتزی را در هر سن‌وسالی خیلی جدی بگیرید، چون ممکن است باعث مشکلات دیگری، برای سایر اندام‌ها هم بشود.

جمع بندی

پای پرانتزی در بزرگسالان مشکلات زیادی را به همراه دارد از این رو هر چه سریعتر باید تحت درمان قرار بگیرد. در صورتی که در خصوص روش های درمان بدون جراحی پای پرانتزی در بزرگسالان سوالاتی ذهن شما را درگیر کرده است؛ می توانید سوالات خود را در این زمینه از دکتر امین جواهری فوق تخصص زانو بپرسید.