آرتروپلاستی یا تعویض مفصل نوعی جراحی ارتوپدی است که در آن مفصل آسیب دیده و خراب شده با یک مفصل مصنوعی جایگزین می شود. این جراحی یکی از رایج ترین جراحی های ارتوپدی است که در بازتوانی مفصل بسیار موثر است.
در جراحی آرتروپلاستی غضروف، رباط ها، استخوان و هر عضوی که دچار آسیب دیدگی شده است برداشته شده و با یک مفصل مصنوعی یا پروتز جایگزین می شود.
هدف اصلی انجام جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی از بین رفتن درد و بازگشت دامنه حرکتی بیمار است.
آرتروز پیشرفته، شکستگی های باز و چند قطعه ای و تومورهای استخوانی از مهم ترین اختلالاتی هستند که نیاز به تعویض مفصل یا جراحی آرتروپلاستی دارند.
همان طور که اشاره شد در این جراحی از پروتز استفاده می شود؛ پروتز از مواد فلزی، سرامیکی و پلاستیکی محکمی ساخته شده است که نقش یک مفصل سالم را برای فرد ایفا می کند.
مفصل زانو و ران از شایع ترین مفصل هایی هستند که در آنها جراحی آرتروپلاستی انجام می شود. بغیر از این مفصل ها در ناحیه شانه، شست دست، مچ پا، آرنج نیز این جراحی انجام می شود.
انواع آرتروپلاستی
آرتروپلاستی در واقع بازسازی مفصل با استفاده از یک مفصل مصنوعی است. این بازسازی همیشه به یک شکل انجام نمی شود و با توجه شرایط بیمار و شدت آسیب دیدگی مفصل به سه صورت مختلف انجام می شود. این موارد شامل موارد زیر می‌شود:
آرتروپلاستی از نوع برداشتن سطوح مفصل
در این نوع جراحی استخوان هایی که در سطح مفصل قرار گرفته اند برداشته می شود. این کار باعث می شود فاصله ای بین دو سطح مفصل ایجاد شود و بدن در طی یک واکنش طبیعی آن قسمت را با بافت اسکار پر می کند. متاسفانه این روش ممکن است موجب ناپایداری مفصل زانو گردد.
بازسازی با جاگذاری
پس از آنکه به کمک جراحی نوع اول، سطح مفصل برداشته شد در این جراحی فضای خالی با کپسول، رباط، تاندون های اطراف آن پر می شود که این کار حرکت مفصل در کنار یکدیگر را راحت می کند.
آرتروپلاستی با پروتز
در این نوع جراحی آرتروپلاستی پس از خارج کردن مفصل آسیب دیده، آن ناحیه با یک مفصل مصنوعی به نام پروتز جایگزین می شود. این جراحی به دو صورت انجام می شود که شامل چند مورد زیر می‌شود:
آرتروپلاستی جزئی یا جراحی تعویض مفصل نیمه کامل
در جراحی تعویض مفصل نیمه کامل تنها بخش هایی از مفصل تراشیده می شود و با اجزای مصنوعی جایگزین می گردد. از این روش جراحی آرتروپلاستی زمانی استفاده می شود که تنها بخشی از مفصل آسیب ببیند.
تعویض جزئی مفصل نیاز به برش های بسیار کوچکی دارد از این رو بیمار مدت زمان کمتری را در بیمارستان بستری می ماند و سریعتر به بهبودی دست می یابد. از مهم ترین مزایا جراحی آرتروپلاستی نیمه کامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بهبودی سریعتر و دوران نقاهت کوتاه تر
- خونریزی کمتر
- درد کمتر بعد از جراحی
آرتروپلاستی کامل یا جراحی تعویض مفصل کامل
جراحی آرتروپلاستی کامل یا تعویض مفصل کامل از پرکاربردترین روش های جراحی ارتوپدی است که در آن کل مفصل تخریب شده با یک مفصل مصنوعی جایگزین می شود. از این روش جراحی زمانی انجام می شود که هیچ یک از روش های درمان تاثیری در بهبودی حال بیمار نداشته باشد.
کاربرد جراحی آرتروپلاستی زانو
آرتروپلاستی زانو چیست؟ و چگونه انجام می شود؟
مفصل زانو یکی از پیچیده ترین مفصل های بدن است این مفصل به دلیل ساییدگی مفصل، آرتریت روماتوئید ممکن است تخریب شود و نیاز به جراحی تعویض مفصل زانو یا آرتروپلاستی داشته باشد.
در جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل زانو سطح مفصل استخوان ران و ساق در مفصل زانو با یک سطح مفصل مصنوعی جایگزین می شود. هدف از انجام این جراحی از بین بردن درد زانو و بازیابی دامنه حرکتی مفصل زانو است و زمانی از این روش استفاده می شود که بیمار به چنین علائمی دچار باشد:
- دردهای شدید در زانو که فعالیت های روزانه بیمار را با اختلال همراه می کند.
- دردهای شدید که در هنگام استراحت نیز احساس می شود.
- التهاب و تورم شدید زانو که با دیگر روش های درمانی زانو تسکین نیابد
- بدشکل شدن مفصل زانو یا قوس برداشتن زانو رو به داخل یا خارج
جراحی آرتروپلاستی زانو، حدودا بین یک الی 2 ساعت طول می کشد و در طی آن جراح و فوق تخصص جراحی زانو غضروف ها و استخوان های آسیب دیده را برداشته و با یک ایمپلنت پلاستیکی یا فلزی جایگزین می کند.
آرتروپلاستی مفصل هیپ یا تعویض مفصل لگن
آرتروپلاستی لگن یا ران چیست و چه زمانی کاربرد دارد؟
آرتروپلاستی ران یکی از شایع ترین جراحی ها در افراد مسن و میانسالان است که دچار شکستگی مفصل شده اند. این جراحی امروزه با کمترین تهاجم و با ایجاد برش های بسیار کوچک در مفصل آغاز می شودو هدف اصلی آن تسکین دردهای مربوط به ران، بهبود روند بیماری و دامنه حرکتی می باشد.
شایع ترین علت خراب شدن مفصل ران، آرتروز یا ساییدگی مفصل است که با بالارفتن سن ایجاد می شود و مشکلات و اختلالات زیادی را در راه رفتن برای بیمار به وجود می آورد.
جراحی آرتروپلاستی ران می تواند درد های موجود در مفصل ران را از بین ببرد و محدودیت حرکتی این مفصل را تا حد زیادی برطرف کند.
آرتروپلاستی شانه و انواع آن
جراحی آتروپلاستی شانه یا تعویض مفصل نوعی عمل جراحی است که در آن سر استخوان بازو به تنهایی و یا همراه با حفره گلنوئید جایگزین می شود.
با اینکه جراحی آرتروپلاستی شانه به فروانی جراحی تعویض مفصل زانو یا ران انجام نمی شود اما در صورتی که مفصل شانه دچار آسیب دیدگی شود و دیگر روش های درمانی تاثیری در بهبودی درد بیمار نداشته باشد به ناچار از این روش استفاده می شود.
جراحی آرتروپلاستی شانه نیز به روش های مختلفی انجام می شود که شامل:
تعویض کامل شانه
به جایگزینی مفصل آسیب دیده شانه با یک پروتز گوی مانند کاملا صیقلی داده شده که به یک میله در درون یک کاسه پلاستیکی متصل است جراحی تعویض کامل شانه می گویند.
جراحی آرتروپلاستی شانه نیز به روش های مختلفی انجام می شود که از رایج ترین آنها می توان :
همی آرتروپلاستی میله دار
در صورتی که جراح ارتوپد تنها مفصل گوی مانند شانه را تعویض کند به این عمل همی آرتروپلاستی می گویند. از این روش جراحی زمانی استفاده می شود که سرشانه به شدت آسیب ببیند ولی کاسه آن سالم باشد.
همی آرتروپلاستی سطحی
در این نوع جراحی آرتروپلاستی شانه تنها غضروف روی گوی مفصل با پروتز بدون میله تعویض می شود. فایده این جراحی، نگه داشتن استخوان طبیعی است و برای کسانی که از آرتروز شانه رنج می برند کاربرد دارد.
عمر مفصل مصنوعی بکاررفته در جراحی آرتروپلاستی
جراحی مجدد آرتروپلاستی چه زمانی انجام می شود؟
مفصل مصنوعی نیز همچون دیگر اجزای بدن عمر ابدی نخواهد داشت و در حالت طبیعی بین 15تا20سال عمر می کند. اما گاهی مواقع به دلیل رعایت نکردن برخی اصول و توصیه های پزشکی، این زمان کوتاه تر می شود و بیمار نیاز به جراحی آرتروپلاستی مجدد پیدا می کند.
جراحی آرتروپلاستی یا تعویض مفصل می تواند بیمار را از دردی که سال ها فعالیت های زندگی را مختل کرده است؛ رها کند. اما دلایل متعددی وجود دارد که موجب می شود مفصل مصنوعی مجدد نیاز به تعویض داشته باشد. از مهم دلایل جراحی مجدد تعویض مفصل یا آرتروپلاستی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شل و لق شدن مفصل مصنوعی
- عفونت مفصل مصنوعی
- آسیب دیدگی و شکستگی استخوان اطراف مفصل
- ناپایداری و دررفتگی مفصل مصنوعی
- سابیدگی مفصل مصنوعی
- شکسته شده مفصل مصنوعی
مطالب مشابه
تومور لگن می‌تواند باعث درد، تورم یا شکستگی در بیمار شود. روش‌های مختلفی برای درمان تومور لگن وجود دارند که بهترین آنها، جراحی است.
مور مور شدن پا به‌دلایل متعددی اتفاق میفتد و می‌تواند ناشی از بیماری‌های متفاوتی باشد. به‌عنوان مثال، دیابت کنترل‌نشده می‌تواند به زخم‌های مزمن و درنهایت قطع عضو منجر شود. مشکلات دیسک کمر ممکن است با بی‌اختیاری ادرار، اختلالات جنسی یا حتی فلج همراه شوند. در موارد مسمومیت نیز، مور مور شدن پا می‌تواند نشانه‌ای خطرناک و تهدیدکننده زندگی باشد.
شکستگی رقصنده در پنجمین متاتارس زمانی رخ می‌دهد که تاندون یا رباط متصل به استخوان، قطعه کوچکی از استخوان را جدا می‌کند. این آسیب اغلب به‌دلیل انقباض ناگهانی و شدید عضلانی رخ می‌دهد که باعث شکستن قطعه‌ای از استخوان می‌شود.
شیوع روماتیسم مفصلی در زنان جوان 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان است و این نسبت با افزایش سن کاهش می‌یابد. بیشترین تشخیص‌ها در زنان جوان 25 تا 45 ساله رخ می‌دهد.
سندرم تونل تارسال (TTS) می‌تواند باعث درد، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در پاها شود. این بیماری به‌خاطر التهاب عصب تیبیال خلفی که در امتداد قسمت داخلی مچ پا قرار دارد، ایجاد می‌شود. التهاب به‌دلیل آسیب عصبی و فشردگی اتفاق میفتد.
سزاموئیدیت، اختلالی است که در آن استخوان‌های سزاموئید و بافت‌های نرم اطراف آنها دچار التهاب و درد می‌شوند. درد در زیر مفصل انگشت شست پا احساس می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند افراد جوان و فعال بیشتر تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند.
مورتون نوروما (نوروم مورتون) التهاب عصبی در پای شما است. این بیماری به‌خاطر بزرگ شدن اعصاب بین انگشتی، بین استخوان‌های متاتارس، که پا را به انگشتان سوم و چهارم (انگشتان میانی نزدیک به انگشت کوچک پا) متصل می‌کنند، اتفاق میفتد.
بیماری متاتارسالژیا به درد و التهاب در قسمت توپی‌شکل کف پا اشاره دارد. این ناحیه بین قوس‌ها و انگشتان پا در کف پا قرار دارد. درد ناشی از متاتارسالژیا معمولاً زیر یک یا چند استخوان از پنج استخوان در پایه انگشتان پا و بالای استخوان متاتارس رخ می‌دهد.
التهاب فاشیای پلانتار زمانی اتفاق میفتد که فاشیا بیش‌ازحد استفاده شود یا به‌صورت مداوم تحت کشش باشد. آسیب به این رباط باعث تورم آن می‌شود. این التهاب باعث می‌شود راه رفتن با درد همراه باشد.
آرتریت روماتوئید (RA) در پاها به‌دلیل بیماری‌ای خودایمنی رخ می‌دهد. درنتیجه سیستم ایمنی بدن فرد به اشتباه به بدن خود حمله می‌کند. این حمله باعث التهاب در پوشش مفاصل می‌شود، به غضروف‌های موجود در آنها آسیب وارد می‌کند و درنهایت مفاصل آسیب‌دیده و بافت‌های پشتیبان آنها را از بین می‌برد.
نظرات
-
الماس نفجم
سلام من مدت یک سال پیش ازبالای ماشین افتادم متاسفانه دکترهم رفتم ولی متوجه نشدن فقط مقدرای داروی التهاب ویتامین برام تجویزکردن وبازم دردم کم نشدبعدازمدت ۶ماه رفتم کرمانشاه دکترکیخسرومردانپورواقعا خداخیرش بده گفت باید مفصل رانت رومصنوعی کنم ولی فکرکنم زیادآسیب ندیده به دلیل خون نرسیدن به مفصلم شده که باعث شده سرفموراستخوانم سیاه بشه حالا خواهش میکنم اگرکسی خبرداره که چقدرهزینه نیمه تعویض فموراستخوانم چقدره وبعدارزش داره که تعویض کنم یعنی دوباره میتونم بعضی اوقات ازکوه بالابرم یادیگه نبایداینطورکارایی روانجام بدم
مدیر سایتسلام خدا قوت حتما با تعویض مفصل همه ورزش ها رو می تونید انجام بدید فقط باید در عمل جراحی از بهترین پروتز استفاده بشه و با بهترین برش انجام بشه من شخصا خودم از برش قدامی این جراحی رو انجام میدم و نتیجش هم خیلی خوب بوده و تو سایت و اینستاگرامم هم می تونید مریض ها و نتایج جراحی ها رو مشاهده کنید.