یکی از آسیب های ورزشی ، پارگی رباط صلیبی خلفی می باشد که می تواند عوارض های نامطلوبی را بر زانو وارد آورد.
در این مقاله به پارگی رباط صلیبی خلفی ، عوارض ناشی از آن و راه های درمان این عارضه ، می پردازیم.
نقش رباط صلیبی خلفی (PCL) ، برقراری اتصال استخوان فمور ( ران) با استخوان تیبیا (ساق پا)، می باشد. رباط صلیبی خلفی از رباط ACL مستحکم تر و بزرگتر می باشد اما با این حال احتمال آسیب دیدن این رباط و پاره شدن آن، نیز وجود دارد.
دكتر سيد عليرضا امين جواهري ، جراح و متخصص ارتوپد و فوق تخصص جراحي زانو و لگن از سوئیس هستند و مي توانند با استفاده از دانش و تجربيات خود در زمينه ، پارگی رباط صلیبی خلفی ، به شما كمك كنند.شما عزیزان می توانید ، براي كسب اطلاعات بيشتر و معاينه حضوري ، از راه های زیر اقدام کنید:
شماره تماس: ٠٢١٧٠٦٢٤٠٠ و کانال اینستاگرام
رباط PCL نسبت به رباط متقاطع ناحیه ی جلویی پا ، قدرت بیشتری دارد اما لازم به ذکر است که فیبرهای موجود در رباط متقاطع جلویی، مایل تر می باشند.
مهم ترین وظیفه و عملکرد رباط متقاطع ناحیه ی پشتی، مانع شدن از در رفتگی تیبیا ( استخوان درشت نی) می باشد. نحوه ی عمل رباط صلیبی خلفی PCL به این گونه است که مانع از حرکت استخوان درشت نی به سمت عقب ، در مفصل زانو می شود. ازنقش های مهم رباط صلیبی PCL می توان به کمک به پایداری زانو در حرکت به صورت چرخشی ، نیز اشاره کرد. پارگی رباط صلیبی خلفی نسبت به پارگی رباط صلیبی ACL ، نادر تر می باشد.
علل آسیب رباط صلیبی خلفی PCL
- آسیب های رباط صلیبی خلفی معمولا با وارد آمدن ضربه ی مستقیم به زانویی که به حالت خم شده ( flexion ) قرار دارد، ایجاد می شوند. به طور مثال: آسیب ایجاد شده در زانوی سرنشین جلوی اتومبیل به دلیل برخورد به داشبورد، در تصادف ( یکی از شایع ترین علل آسیب دیدن رباط صلیبی خلفی )
- آسیب دیدن در ورزش هایی مانند فوتبال ، اسکی و ... ( افتادن روی زانوی خم شده)
- در آسیب دیدگی رباط صلیبی خلفی ، علائمی همچون تق تق کردن زانو حس نمی شود ، اما اختلال در راه رفتن بیمار و محدود شدن حرکت زانو ، در فرد ایجاد می گردد.
درمان غیرجراحی پارگی رباط صلیبی خلفی
در کشیدگی و یا پارگی های خفیف و جزئی رباط صلیبی PCL ، اگر سایر لیگامنت های زانو مختل نشده باشند ، از درمان غیرجراحی یا محافظه کارانه ( conservative ) بهره گرفته می شود.
این تکنیک های درمانی مشتمل بر کنترل کردن درد و تورم های اولیه می باشد که به دنبال آن توانایی رباط صلیبی ریکاوری شود.
فیزیوتراپی
انجام تمرینات فیزیوتراپی به منظور تقویت کردن عضلات جلوی ران (چهارسر یا quadriceps) ، سبب می شود تا عملکرد زانو و پایداری آن جبران شود. همچنین با انجام فیزیوتراپی ، دامنه ی حرکت زانو تقویت می شود و به حالت اولیه برمی گردد. با انجام نرمش های خاصی می توان توان عضلات ران مخصوصا عضله ی چهار سر ران را ، بالا برد و قوی ساخت.
در مراحل ابتدایی درمان ، با تجویز پزشک ؛ امکان استفاده از زانو بند به منظور جلوگیری از تشدید آسیب دیدگی، وجود دارد. در این مدت استفاده از عصا، سبب می شود تا نیروی وزن زیادی به اندام وارد نشود و میزان آسیب افزایش نیابد.
درمان جراحي پارگی رباط صلیبی خلفی
در شرایطی که علاوه بر رباط صلیبی خلفی ، اجزا و رباط های دیگر مفصل زانو نیز، دچار آسیب شده باشند از جراحی به منظور درمان عوارض موجود استفاده می شود. همچنین اگر پارگی رباط صلیبی توام با شکستگی و یا کنده شدن، تکه ای از استخوان تیبیا باشد نیز، از جراحی به منظور درمان، بهره گرفته می شود.
معمولا در جراحی پارگی رباط صلیبی خلفی ، جراح ارتوپد تاندونی از سایر قسمت های بدن به منطقه ی مربوطه انتقال می دهد تا جایگزین بافت تحلیل رفته و از دست داده شده، شود. به دنبال این امر داربستی به منظور ترمیم شدن رباط پاره شده ایجاد می گردد. بافت انتقالی را بافت گرافت می نامند.
بافت های گرافت در جراحی پارگی رباط صلیبی PCL
انواع متفاوتی از بافت گرافت در جراحی های ترمیمی رباط صلیبی خلفی PCL مورد استفاده قرار می گیرند. که عبارتند از:
- اتوگرافت
- اتوآلوگرافت
- تاندون آشیل
- تاندون پاتلا
امروزه با پیشرفت فناوری و علم پزشکی، از آرتروسکوپی زانو به منظور ترمیم رباط صلیبی خلفی ، بهره گرفته می شود.
انجام فعالیت های روزمره ی بیمار بعد از مراحل درمان ، بستگی به میزان شدت وآسیب وارد شده به رباط ها و لیگامان های دیگر مفصل زانو دارد. در این حالت توصیه می شود با انجام معاینات لازم طبق دستور متخصص ارتوپد عمل کنید.
انجام فیزیوتراپی در درمان پارگی رباط متقاطع خلفی زانو ( از هر تکنیک درمانی ای که استفاده شده باشد اعم از جراحی و یا راه های درمانی دیگر) ، امری مهم و ضروری می باشد. در مراحل ابتدایی فیزیوتراپی ، بازگشت توانایی حرکات کامل مفصل زانو ، مورد توجه می باشد.
در مرحله ی بعدی ، عضلات اطراف مفصل زانو، تقویت می گردند و به دنبال سایر مراحل فیزیوتراپی ، به انجام حرکات هماهنگ و درست اندام های تحتانی توسط ورزشکار ، کمک می شود.
مطالب مشابه
. یکی از مهم‌ترین خطرات، افزایش احتمال بروز مشکلات قلبی، به‌ویژه در 90 روز اول پس از جراحی است. مشکلات قلبی که ممکن است پس از جراحی تعویض مفصل رخ دهند شامل حمله قلبی، ایست قلبی و آریتمی یا ضربان قلب نامنظم هستند.
اگر بیمار مبتلا به پوکی استخوان پس از جراحی تعویض مفصل زانو یا مفصل لگن- حتی سال‌ها بعد از عمل - زمین بخورد، استخوان‌های ضعیف اطراف ایمپلنت ممکن است به راحتی دچار شکستگی شوند.
بیمارانی که قبل و بعد از تعویض مفصل سیگار می کشند، 10 برابر بیشتر از غیرسیگاری‌ها نیاز به جراحی مجدد دارند. همچنین، احتمال بروز عوارضی مانند لخته شدن خون، ضربان قلب نامنظم و نارسایی کلیه در آن‌ها بیشتر است.
درمانی خانگی مینیسک زانو به کاهش درد ناشی از پارگی مینیسک زانو کمک می‌کنند. اما برای درمان قطعی به مراجعه به پزشک و استفاده از روش‌های درمانی اصولی‌تر ازجمله دارودرمانی و گاهاً عمل جراحی نیاز است.
کندروپلاستی یا دبریدمان توسط آرتروسکوپی عمل جراحی‌ای است که برای صاف کردن غضروف آسیب‌دیده در زانو استفاده می‌شود. این روش کم تهاجمی از دوربین کوچکی به نام آرتروسکوپ برای بررسی داخل و از ابزارهای کوچک برای ترمیم زانو استفاده می‌کند.
سندرم باند ایلیوتیبیال (ITBS) یک آسیب شایع جانبی زانو است. استفاده بیش‌ازحد و خمیدگی و کشیدگی مکرر زانو معمولاً باعث این نوع آسیب می‌شود. زمانی این آسیب رخ می‌دهد که باند IT سفت، تحریک یا ملتهب شود.
آسیب‌های ورزشی معمولاً باعث پارگی رباط صلیبی قدامی می‌شوند و احتمالاً برای ترمیم آن به جراحی نیاز خواهید داشت. اکثر افراد بهبودی کامل پیدا می‌کنند و ورزش را بدون عواقب طولانی‌مدت از سر می‌گیرند.
کیست منیسک مجموعه‌ای از مایع مفصلی (مایع سینوویال) است که هنگام پارگی غضروف مینیسک، معمولاً به‌دلیل آسیب زانو تشکیل می‌شود.
منیسک داخلی تقریباً شکلی نیم‌دایره‌ای را تشکیل می‌دهد و مانند یک فنجان مکنده عمل می‌کند و استخوان درشت‌نی و ران را در کنار هم در مفصل نگه می دارد.
کلاب فوت (پاچنبری) اختلالی مادرزادی است که در آن پای کودک پیچ خورده است و با خم شدن انگشتان پا در زاویه‌ای خاص به طرفین خم می‌شود.