منیسک یک پد غضروفی است که بهعنوان ضربهگیر عمل کرده، تغذیه زانو را تسهیل میکند، استرس را انتقال داده و روانکاری را افزایش میدهد. هنگامی که مینیسک پاره میشود، یک کیست کوچک در مجاورت پارگی ایجاد میشود. تصور میشود که این کیست بهعنوان بخشی از پاسخ درمانی بدن ایجاد میشود. کیست منیسک مجموعهای از مایع مفصلی (مایع سینوویال) است که هنگام پارگی غضروف مینیسک، معمولاً بهدلیل آسیب زانو تشکیل میشود. درحالیکه کیستهای منیسک جدی نیستند، میتوانند باعث درد و تورم زانو یا مشکلات حرکتی زانو شوند.
کیست منیسک چگونه ایجاد میشود؟
کیستهای منیسک اغلب همراه با پارگیهای منیسک دیده میشوند که بهدلیل تغییرات دژنراتیو در منیسک رخ میدهند، اگرچه ممکن است همراه با آسیب به زانو (آسیب چرخشی یا پیچشی) اتفاق بیفتند.
چه چیزی خطر ایجاد کیست منیسک را افزایش میدهد؟
عواملی که خطر ایجاد کیست مینیسک را افزایش میدهند شامل موارد زیر هستند:
- ورزشهای چرخشی و پیچشی که در اثر آنها ممکن است مینیسکها پاره شوند
- ورزشهای تماسی (فوتبال) و ورزشهایی که در آنها چسبندگی خوب کفش و تغییر جهت ناگهانی لازم است (اسکواش، راکتبال، بسکتبال)
- آسیب قبلی زانو
- آسیب همراه زانو، به ویژه آسیبهای رباطی
- افزایش سن، که در آن پارگیهای دژنراتیو منیسک افزایش مییابند
- شرایط بدنی ضعیف (قدرت و انعطافپذیری کم)
علائم کیست منیسک چیست؟
علائم و نشانههای کیست مینیسک شامل موارد زیر هستند:
- درد، بهویژه هنگام ایستادن روی پای آسیبدیده و حساسیت در امتداد مفصل زانو
- برآمدگی سفت در محل کیست معمولاً در قسمت خارجی زانو
- با کشیده شدن زانو ممکن است کیست آشکارتر شود
- گاهیاوقات یک برآمدگی بدون درد مشاهده میشود
- تورم زانو
- حساسیت خط مفصل بر روی منیسک آسیبدیده
- قفل شدن مفصل یا آسیب رباط که باعث ناتوانی در صاف کردن کامل زانو میشود
- انحراف زانو
عوارض احتمالی
- عود مکرر علائم، که منجر به یک مشکل مزمن میشود
- آسیب مکرر زانو، به خصوص اگر ورزش خیلی زود پس از آسیب یا جراحی از سر گرفته شود
- پیشرفت پارگی (پارگی بزرگتر میشود) یا اندازه کیست در صورت عدم درمان
- آرتروز زانو در سالهای بعد (با برداشتن پارگی یا بدون جراحی)
- عوارض جراحی، ازجمله عفونت، خونریزی، آسیب به اعصاب (بیحسی، ضعف، فلج)، ادامه درد، قفل شدن، عدم التیام منیسک (درصورت ترمیم)، نیاز به جراحی بیشتر، سفتی زانو (از دست دادن حرکت)، و عود کیست
- فرسایش استخوان و مفاصل در اثر فشار ناشی از کیست
- آسیب به اعصاب در اثر فشار ناشی از کیست
کیست منیسک چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص معمولاً با بازرسی و لمس یک توده مجزا مستقیماً روی یک خط مفصل داخلی یا جانبی به راحتی آشکار میشود. تشخیص کیست منیسک با امآرآی تأیید میشود که هم کیست و هم پارگی منیسک مرتبط را نشان میدهد. این اختلال را نباید با «کیست بیکر»، که مجموعهای از مایع است که بیشتر در قسمت داخلی پشت زانو جمع میشود، اشتباه گرفت. هنگامی که زانو به هر دلیلی متورم میشود، مایع میتواند این فضا را گسترش دهد و باعث ایجاد کیست شود.
سونوگرافی نیز میتواند به تجسم کیست و هدایت آسپیراسیون کمک کند، که در آن یک سوزن درون کیست قرار داده میشود تا محتویات آن بیرون بیاید.
کیست منیسک چگونه درمان میشود؟
درمان اولیه شامل داروها و یخدرمانی برای تسکین درد و کاهش تورم زانو است. کیست ممکن است با استفاده از بیحسکننده موضعی و یک سوزن کوچک برای برداشتن محتویات کیستها آسپیره شود. بااینحال، این روش معمولاً بهطور موقت مؤثر است و مایع برمیگردد. برخی از پزشکان ممکن است از تزریق مقدار کمی کورتیزون به کیست استفاده کنند. ممکن است جراحی به عنوان درمان قطعی توصیه شود. این کار با آرتروسکوپی انجام میشود، که در آن یک دوربین کوچک به مفصل زانو وارد شده و یک پورتال کوچک دیگر (دهانه) ایجاد میشود تا ابزارها را به داخل مفصل بیاورند. در طی آرتروسکوپی، منیسک پارهشده با جراحی برداشته میشود. سپس کیست منیسک از حالت فشرده خارج میشود. اغلب تنها برداشتن پارگی منیسک به کیست اجازه میدهد تا کوچک شود و بدون درمان دیگری ناپدید شود. جراح شما ممکن است توصیه کند در زمان برداشتن پارگی منیسک، مایع کیست را با سوزن و سرنگ خارج کنید. پس از جراحی، کشش و تقویت مفصل آسیبدیده، سفت و ضعیفشده و عضلات اطراف ضروری است. اینها ممکن است با یا بدون کمک فیزیوتراپ انجام شوند.
داروها
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، مانند آسپرین و ایبوپروفن (در عرض 7 روز قبل از جراحی مصرف نکنید)، یا سایر مسکنهای جزئی مانند استامینوفن، اغلب توصیه میشوند. این داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید. در صورت بروز هرگونه خونریزی، ناراحتی معده یا علائم واکنش آلرژیک، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.
- داروهای مسکن ممکن است درصورت لزوم توسط پزشک شما تجویز شود. فقط طبق دستورالعمل استفاده کنید.
- تزریق کورتیزون التهاب را کاهش داده و ممکن است اندازه کیست را کاهش دهد. بااینحال، محدودیتی برای تعداد دفعات تجویز کورتیزون وجود دارد؛ زیرا باعث ضعیف شدن بافت ماهیچهای و تاندون میشود.
یخدرمانی
یخدرمانی برای تسکین درد و کاهش التهاب استفاده میشود. این روش درمانی باید به مدت 10 تا 15 دقیقه هر 2 تا 3 ساعت برای التهاب و درد و بلافاصله پس از هر فعالیتی که علائم شما را تشدید میکند، استفاده شود. از کمپرس یخ یا ماساژ یخ برای یخدرمانی استفاده کنید.
چگونه میتوان از کیست مینیسک پیشگیری کرد؟
روشهای زیر به پیشگیری از کیست منیسک کمک میکنند:
- قبل از تمرین بهطور مناسب گرم کنید و ورزشهای کششی انجام دهید
- به حفظ قدرت ران، زانو و ساق پا توجه کنید
- به حفظ انعطاف و استقامت بدن توجه داشته باشید
- در حین انجام ورزشهای پرش یا تماسی، با کمک وسایل کمکی مانند باندهای الاستیک و بریس از مفاصل آسیبپذیر محافظت کنید
- از تجهیزات حفاظتی مناسب در حین فعالیت استفاده کنید و از تناسب صحیح تجهیزات ازجمله طول مناسب گیرهها مطمئن شوید.
چه زمانی میتوانید به ورزش یا فعالیت خود بازگردید؟
اگرچه کیستهای منیسک درمان نمیشوند اما ممکن است در طول زمان، به ویژه با اصلاح فعالیت، علائم آنها کاهش یابند. اگر کیست علامتی نداشته باشد، دلیلی ندارد که فرد نتواند در فعالیتها شرکت کند. اگر جراحی برای رفع منیسک و رفع فشار کیست انجام شود، ممکن است بیمار بتواند در سه هفته بعد از عمل به فعالیت ورزشی خود بازگردد.
جمعبندی
کیست منیسک آسیبی در زانو است که در اثر پارگی غضروف منیسک در زانو ایجاد میشود. این مشکل میتواند پس از آسیبدیدگی یا بهدلیل انحطاط مینیسک اتفاق بیفتد. کیست منیسک همیشه علائمی ایجاد نمیکند ولی زمانی که با علائم همراه باشد باعث درد، برآمدگی روی زانو و تورم یا قفل شدن مفصل میشود. کیستهای منیسک را میتوان تخلیه کرد، اما ممکن است مجدد ایجاد شوند. درمان جراحی کیست مینیسک تنها راه برای درمان دائمی این مشکل و جلوگیری از بازگشت آن است.
منابع