منیسک‌ها ساختارهای فیبروغضروفی نرم در زانو هستند که مانند ضربه‌گیر برای ساق پا، زانو و لگن عمل کرده و به عمق بخشیدن به پلاتو تیبیا، بهبود مفصل استخوان ران روی استخوان درشت‌نی، تثبیت زانو و جذب شوک کمک می‌کنند. منیسک داخلی به‌طور خاص تقریباً شکلی نیم‌دایره‌ای را تشکیل می‌دهد و 50-60٪ از سطح مفصلی بین کندیل درونی ران (فمور) و پلاتو تیبیا داخلی را می‌پوشاند. منیسک داخلی مانند یک فنجان مکنده عمل می‌کند و استخوان درشت‌نی و ران را در کنار هم در مفصل نگه می دارد. مینیسک داخلی دارای منبع خونرسانی است و ازطریق اعصاب تیبیال خلفی، اعصاب ابتوراتور (سدادی) و فمورال تحریک می‌شود. منیسک داخلی در قسمت داخلی پلاتو تیبیا قرار دارد.
آناتومی
منیسک داخلی تقریباً 1.4 اینچ (3.5 سانتی‌متر) طول دارد. ضخامت آن از خلفی به قدامی یکسان است. مینیسک داخلی را می‌توان به پنج ناحیه قدامی- خلفی تقسیم کرد. منطقه 1 به چسبندگی ریشه قدامی اشاره دارد. ناحیه 2a و 2b به ناحیه قدامی میانی بین مرز خلفی ریشه قدامی و مرز قدامی رباط جانبی داخلی سطحی اشاره دارد. منطقه 3 به بخشی از منیسک داخلی اشاره دارد که در کنار رباط جانبی داخلی قرار دارد. منطقه 4 به شاخ خلفی و منطقه 5 به ریشه خلفی اشاره دارد.
مینیسک داخلی ازطریق شاخ قدامی و شاخ خلفی به پلاتو تیبیا متصل می‌شود. شاخ قدامی منیسک داخلی به سطح قدامی درشت‌نی در پلاتو تیبیا چسبیده است. شاخ قدامی با الیاف رباط عرضی و رباط صلیبی قدامی روی درشت‌نی ادغام می‌شود. شاخ خلفی منیسک داخلی محکم به قسمت خلفی کپسول مفصلی چسبیده است. منیسک داخلی به رباط جانبی داخلی متصل می‌شود و تحرک آن را محدود می‌کند. مینیسک داخلی هیچ چسبندگی مستقیمی به هیچ عضله‌ای ندارد، اما اتصالات غیرمستقیم کپسول به نیمه غشایی ممکن است باعث ایجاد انقباض شاخ خلفی شوند.
در مقایسه با مینیسک جانبی، مینیسک داخلی یک هلال سی شکل است که از نظر اندازه و ضخامت تغییرپذیری کمتری دارد و قسمت کوچکتری از پلاتو تیبیا را می‌پوشاند. منیسک داخلی در قسمت قدامی، توسط رباط عرضی و کشکک به‌طور مستقیم یا رباط کشککی به منیسک جانبی متصل می‌شود.
منیسک داخلی سطح بیشتری از استخوان درشت‌نی را در مقایسه با منیسک جانبی می‌پوشاند. منیسک داخلی از بیرون ضخیم‌تر و در داخل نازک‌تر است و در مقطع به‌صورت مثلث (از جلو یا عقب) ظاهر می‌شود. هر دو منیسک فضای بین استخوان‌های ساق پا را پر می‌کنند و استخوان ران را بالشتک می‌کنند تا بر روی استخوان درشت‌نی لیز نخورد یا ساییده نشود.
به‌طور کلی، درست مانند منیسک جانبی، منیسک داخلی برای گشاد و عمیق کردن سطح مفصلی استخوان درشت‌نی عمل می‌کند تا هماهنگی با کندیل‌های فمورال را بهبود بخشد. هماهنگی بهبودیافته مفصل کمک می‌کند تا بار وارد شده بر روی مفصل پخش شود و استخوان‌های زیرین به‌صورت بالشتک عمل کرده و از آسیب به مفصل زانو محافظت کنند.
خونرسانی منیسک داخلی
خونرسانی منیسک‌ها عمدتاً از شریان‌های تناسلی داخلی، جانبی و میانی منشأ می‌گیرد. این سه شریان شاخه‌هایی از شریان پوپلیتئال (رگی خونی که پشت مفصل زانو قرار دارد) هستند. نواحی اولیه عروقی، قسمت‌های فوقانی و تحتانی منیسک هستند که تنها 10 تا 30 درصد منیسک را دریافت‌کننده مستقیم خون می‌کنند. بخش باقی‌مانده از منیسک داخلی با مواد مغذی ازطریق انتشار مایع سینوویال پر می‌شود. به دلیل عدم خونرسانی مستقیم به بیشتر ساختار، منیسک داخلی پس از آسیب یا در طول فرآیند پس از عمل در بهبودی مشکل دارد.
عصب‌رسانی منیسک داخلی
مینیسک داخلی توسط شاخه‌های عصب تیبیال خلفی و شاخه‌های انتهایی اعصاب ابتوراتور و فمورال عصب‌رسانی می‌شود. رشته‌های عصبی به هم متصل می‌شوند و کپسول مفصلی را عصب‌رسانی می‌کنند. شاخ‌های قدامی و خلفی منیسک داخلی با پایانه‌های عصبی آزاد (گیرنده‌های درد) و سه گیرنده مکانیکی مختلف (پایانه‌های عصبی روفینی، گیرنده‌های پاچینی و اندام‌های وتری گلژی) عصب‌رسانی می‌شوند. این گیرنده‌های مکانیکی مختلف به حمایت از مفصل زانو و سازگاری با حرکات مختلف کمک می‌کنند.
آسیب‌های مینیسک داخلی
آسیب‌های منیسک می‌توانند در جمعیت بیماران جوان و مسن رخ دهند. صدمات در جمعیت جوان در نتیجه یک آسیب تروماتیک حاد رخ می‌دهند. شکایت رایج در بین بیماران، درد فوری و تیز در ناحیه داخلی زانو پس از آسیب است. شایع‌ترین مکانیسم آسیب منیسک در این جمعیت، پیچ‌خوردگی بر روی زمین است که می‌تواند ازطریق فعالیت‌های ورزشی یا برخورد مستقیم با فرد دیگر رخ دهد. آسیب به منیسک به‌دلیل نیروهای چرخشی است که به زانوی خمیده وارد می‌شود. صدمات در جمعیت مسن به‌دلیل تغییرات دژنراتیو در طول زمان اتفاق میفتند.
انواع پارگی منیسک در زیر ذکر شده‌اند:
- طولی
- شعاعی
- دسته سطلی
- فلپ
- افقی
- دژنراتیو
پارگی مینیسک می‌تواند در نتیجه یک ضربه جانبی به زانو ایجاد شود. بیماران معمولاً با شکایت از درد داخلی زانو در امتداد خط مفصل، تورم داخلی و قفل شدن زانو (نمی‌توانند زانوی خود را به‌طور کامل باز کنند) به پزشک مراجعه می‌کنند. آسیب‌های همزمان رباط داخلی زانو و رباط صلیبی قدامی اغلب در کنار آسیب‌های منیسک داخلی به‌دلیل نزدیکی مینیسک به این رباط‌ها رخ می‌دهند. به‌طور کلی، پارگی ریشه منیسک کمتر از پارگی بدنه منیسک است.
اگر علائم زیر سه نشانه یا نشانه‌های بیشتر مشاهده کردید، تشخیص آسیب منیسک داخلی قطعی در نظر گرفته می‌شود:
- حساسیت در یک نقطه روی خط مفصل داخلی
- درد در ناحیه خط مفصل داخلی در حین هایپراکستنشن مفصل زانو
- درد در ناحیه خط مفصل داخلی در هنگام هایپرفلکسیون (فراخمیدگی) مفصل زانو
- درد در حین چرخش بیرونی پا و پایین ساق زمانی که زانو در زوایای مختلف در حدود 70 تا 90 درجه خم می‌شود.
- ضعف یا آتروفی عضله چهار سر ران
تشخیص آسیب مینیسک داخلی را می‌توان بر اساس آزمایش‌های ویژه ازجمله اشعه ایکس یا ام‌آرآی انجام داد.
منابع
مطالب مشابه
مدت زمان استراحت و محدودیت‌های فعالیت‌ها می‌تواند بسته به وضعیت جسمی هر فرد و نوع جراحی متفاوت باشد. در این دوران، توجه به دستورات پزشک، انجام تمرینات مناسب و صبر و شکیبایی برای بهبودی کامل از اهمیت زیادی برخوردار است.
درد پا یک علامت شایع با دلایل گوناگون است که ممکن است ناشی از استفاده بیش‌ازحد، ساییدگی، آسیب‌های ورزشی یا یک بیماری خاص باشد. این درد می‌تواند به‌صورت گرفتگی عضلانی، درد شبانه، یا احساس تیر کشیدن در پای چپ یا راست ظاهر شود.
دلایل متعددی می‌توانند موجب بروز درد پا در شب شوند که برخی به سبک زندگی مرتبط بوده و برخی دیگر ناشی از بیماری‌های مختلف هستند. خوشبختانه، روش‌های درمانی متنوعی برای کاهش این دردها وجود دارند.
در کنار مصرف دارو، رژیم غذایی متعادل می‌تواند واکنش‌های التهابی بدن که منجر به درد می‌شوند را کاهش دهد. همچنین، وزن سالم حاصل از تغذیه مناسب، فشار وارده بر مفاصل را کم کرده و سلامت لگن را تقویت می‌کند.
اسپاسم عضلانی (که به آن گرفتگی عضلانی نیز گفته می‌شود) زمانی رخ می‌دهد که عضله شما به طور غیرارادی و اجباری به طور غیرقابل کنترلی منقبض شده و نمی‌تواند شل شود. اسپاسم عضلانی مشکلی کاملاً طبیعی و شایع است و می‌تواند بخشی یا تمام یک عضله یا چند ماهیچه را در یک گروه درگیر کند.
درد پا از زانو به پایین می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از بیماری‌هایی که ممکن است با درد در این ناحیه شروع شوند شامل تاندونیت، نوروپاتی دیابتی و شین اسپلینت هستند. همچنین، گرفتگی عضلانی نیز می‌تواند باعث ایجاد درد در پا از زانو به پایین شود.
دو نوع اصلی تعویض دوطرفه مفصل لگن وجود دارند: تعویض مرحله‌ای مفصل لگن و تعویض همزمان مفاصل. تعویض دوطرفه مفصل لگن کمتر از تعویض یک‌طرفه رایج است.
پزشک برای تأیید تشخیص و ارزیابی بیشتر مفصل زانو از نظر پارگی مینیسک، تصویربرداری با اشعه ایکس و رزونانس مغناطیسی (MRI) را تجویز می نماید.
در اختلال کوتاهی پا اندازه پاهای بیمار قرینه نیست و مقداری اختلاف در طول پاها وجود دارد. اگر این اختلاف طول کمتر از ۲ سانتی‌متر باشد، به درمان نیاز ندارد اما اگر اختلاف طولی بیشتر از آن باشد، می‌توان با درمان های جراحی این اختلال را مدیریت یا درمان کرد.
تجربه بیمارانی که تعویض مفصل لگن انجام داده اند به شما کمک می کند از واقعیت های زندگی این افراد بعد از عمل و نحوه بازگشت آنها به انجام فعالیت های مورد علاقه شان مطلع شوید تا بتوانید بهترین تصمیم را برای خود بگیرید.