مفصل ران جایی است که سر استخوان ران به لگن میرسد. چرخش به خارج به چرخش غیرطبیعی به خارج لگن نسبت به زانو اشاره دارد. این عارضه میتواند بیماران را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد و منجر به استرس غیرطبیعی در ناحیه کمر، لگن و زانو و راه رفتن غیرطبیعی شود.
وضعیت مخالف، که در آن استخوان ران دارای چرخش غیرطبیعی به سمت داخل است، چرخش ران به داخل یا فمورال آنته ورژن نامیده میشود.
این بیماری معمولاً مادرزادی است، به این معنی که کودکان با آن متولد میشوند. در بسیاری از موارد، کودک ممکن است از بیماری خلاص شود. در مواردی که کودک از چرخش ران به خارج خلاص نمیشود، ممکن است بیماری به اندازهای خفیف باشد که باعث ایجاد هیچ گونه چالش سلامت قابل توجهی نشود. بااینحال، در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای اصلاح چرخش باشد. تغییر شکل پیچشی میتواند پس از شکستگی نیز رخ دهد که در آن استخوان با تغییر شکل یا جوش بد بهبود مییابد.
چرخش ران به خارج چیست؟
چرخش ران به خارج یا رترو ورژن فمورال وضعیتی است که در آن گردن استخوان ران نسبت به ساقه فمور به سمت خارج میچرخد. این بدان معناست که لگن نسبت به زانو به سمت عقب (خلفی) پیچ خورده است. ازآنجاییکه قسمت پایین استخوان ران به زانو متصل است، به این معنی است که زانو نسبت به لگن به سمت بیرون پیچ خورده است.
چرخش ران به خارج میتواند در یک یا هر دو پا رخ دهد. در برخی موارد، رترو ورژن فمورال ممکن است با یک تغییر شکل پیچشی جداگانه، مانند چرخش در استخوان ساق، ترکیب شود.
علت چرخش ران به خارج
علت دقیق رترو ورژن فمورال مشخص نیست. چرخش ران به خارج اغلب یک بیماری مادرزادی است، به این معنی که از بدو تولد وجود دارد و در رحم رشد میکند. همچنین به نظر میرسد که مربوط به موقعیت کودک در هنگام رشد در رحم باشد.
چرخش ران به خارج اغلب بهصورت ارثی در خانوادهها منتقل میشود. همچنین این بیماری میتواند پس از یک ضربه فیزیکی مانند شکستگی استخوان ران رخ دهد.
علائم رترو ورژن فمورال
اولین علامت چرخش ران به خارج معمولاً تشخیص بصری استخوان ران چرخیده است. بااینحال، در برخی موارد، تشخیص آن ممکن است دشوار باشد، به خصوص اگر رترو ورژن فمورال با یک تغییر شکل چرخشی جداگانه مانند پیچخوردگی تیبیا همراه باشد.
علائم چرخش ران به خارج ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- تمایل پا به سمت بیرون (به جای مستقیم به جلو) در هنگام راه رفتن
- دیر راه رفتن کودکان
- کف پای صاف
- مشکل در دویدن
- خسته شدن سریع با فعالیت بدنی
- تعادل یا هماهنگی ضعیف
- درد لگن و زانو
- درد کمر
- دژنراسیون یا آرتریت مفصل ران
تشخیص چرخش ران به خارج
اگر پزشک مشکوک به چرخش ران به خارج باشد، معاینه فیزیکی پاها و لگن را علاوه بر بررسی سابقه پزشکی بیمار و سوابق خانوادگی انجام میدهد. پزشک همچنین نحوه راه رفتن بیمار را مشاهده میکند تا نشانههایی از تمایل پا به سمت خارج در هنگام راه رفتن پیدا کند. او همچنین ممکن است برای بررسی ناهنجاریهای احتمالی، عکس رادیوگرافی یا سیتی اسکن را درخواست کند. تشخیص چرخش ران به خارج گاهیاوقات میتواند دشوار باشد؛ زیرا موقعیت رایج مورد استفاده برای تصویربرداری با اشعه ایکس ممکن است چرخش را در گردن فمور نشان ندهد.
اگر بیمار دارای یک ناهنجاری چرخشی جداگانه مانند پیچخوردگی استخوان درشتنی باشد - چرخش استخوان ساق پا به سمت داخل - آنگاه تشخیص رترو ورژن فمورال دشوارتر نیز میشود. این به این دلیل است که برعکس، چرخش نادرست استخوان ران و درشتنی اغلب پاها را در حین راه رفتن موازی میکند، که اغلب باعث میشود ناهماهنگی لگن و زانو مورد توجه قرار نگیرد.
رترو ورژن فمورال چگونه درمان میشود؟
بسیاری از کودکانی که با چرخش ران به خارج متولد میشوند، از این بیماری خلاص میشوند و بهبود مییابند. برای کسانی که از آن رها نمیشوند، رترو ورژن خفیف فمورال ممکن است هیچ مشکل مهمی ایجاد نکند.
بااینحال، چرخش بیشازحد فمورال میتواند بر مفاصل لگن و زانو فشار وارد کند، که اغلب منجر به درد مفاصل و سایش غیرطبیعی میشود. در این شرایط، ممکن است از یک روش جراحی به نام استئوتومی فمورال استفاده شود. این جراحی شامل برش و تنظیم مجدد استخوان ران است.
در برخی موارد، پزشک ممکن است یک نسخه کمتر تهاجمی از استئوتومی استخوان ران را انجام دهد. در این نوع جراحی، استخوان فمور ازطریق یک پورتال بریده میشود و یک میله داخل مدولاری به داخل حفره مغز استخوان وارد میشود. بنابراین، یک چرخش طبیعی بین مفصل ران و زانو ایجاد میشود و تغییر شکل پیچشی را اصلاح میکند. این روش ممکن است برای کودکان بالای 10 سال و بزرگسالان انجام شود و بهبودی سریع و قابل اعتمادی به همراه دارد. در این روش جراح میتواند عضلات و دیگر ساختارهای مهمی را که دور ران را احاطه کردهاند، حفظ کند. برش روی استخوان ران اعمال نمیشود، این برش میتواند به اندازه کافی طولانی باشد تا یک میله از بالا وارد استخوان ران شود. در این روش، عضلات نباید از قسمت بالایی استخوان ران بلندتر شوند.
علاوه بر این، نوآوریها در جراحی ارتوپدی، درمان ناهنجاریهای پیچشی را ازطریق روشهای کم تهاجمی، مانند آرتروسکوپی هیپ، ممکن میسازد. روش آرتروسکوپی فقط شامل ایجاد یک برش کوچک و استفاده از دوربین برای مشاهده داخل مفصل ران و انجام ترمیمات لازم است. ازآنجاییکه این روش یک عمل سرپایی است، بیماران درد نسبتاً کمی را تجربه میکنند و میتوانند همان روز به خانه بروند. علاوه بر این، بیماران میتوانند در عرض 2-3 روز پس از جراحی به سر کار بازگردند. ورزشکاران نیز میتوانند بین 3-6 ماه بعد از عمل جراحی به فعالیتهای ورزشی خود بازگردند.
بیمارانی که پس از استئوتومی استخوان فمور و جراحی هیپ بهبود مییابند، تحت نظارت دقیق در طول توانبخشی، با نظارت دقیق حرکت مفصل، تحمل وزن، تقویت عضلات و پیشرفت فعالیت قرار میگیرند.
جمعبندی
بیماران مبتلا به چرخش ران خفیف مشکلی ندارند اما چرخش ران شدید زندگی بیمار را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث درد شدید در کمر، لگن و زانوها میشود. بنابراین درمان آن در این شرایط ضروری است. دکتر علیرضا جواهری متخصص در زمینه عملهای لگن و زانو است. در صورتی که نیاز به انجام عمل جراحی برای درمان چرخش ران به خارج دارید با شماره 02129123462 تماس بگیرید و جهت دریافت نوبت ویزیت اقدام نمایید.
منابع