جراحی تعویض مفصل زانو شروعی جدید برای بیمار به ارمغان می‌آورد، درد او را کاهش می‌دهد و حرکات را تقویت می‌کند. بااین‌حال، بهبودی پس از عمل به صبر، پیروی از قوانین و دانستن فعالیت‌های ایمن، مانند بالا رفتن از پله‌ها نیاز دارد.
تحقیقات نشان می‌دهند بالا رفتن از پله‌ها نسبت به راه رفتن و ایستادن فشار بیشتری بر زانوها اعمال می‌کند. این فشار حدود سه برابر وزن بدن بیمار است. بنابراین توجه به مراقبت‌های بعد از تعویض مفصل زانو به بهبودی بیمار کمک شایان توجهی می‌کند.
آیا می توان پس از تعویض زانو از پله بالا رفت؟
خوشبختانه، مطالعات نشان داده‌اند که پس از تعویض مفصل زانو می‌توانید در کنار بسیاری از فعالیت‌های دشوارتر، از پله‌ها بالا بروید. یک مطالعه تحقیقاتی توسط سوانسون و همکارانش نشان داد که بیش از 95٪ از مردم هیچ محدودیتی در بالا رفتن از پله پس از تعویض زانو نداشتند. این وضعیت شامل سایر فعالیت‌های کم‌فشار مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری، شنا و گلف نیز می‌شود. بنابراین پس از تعویض زانو، اکثر افراد از توانایی های حرکتی خود راضی هستند.
تاثیر جراحی تعویض مفصل زانو
اگرچه تعویض زانو مانعی برای بالا رفتن از پله نیست، اما باید توجه داشته باشید که جراحی سهولت عملکرد طبیعی زانو را باز نمی گرداند. افرادی که تحت عمل تعویض مفصل زانو قرار می‌گیرند، حتی یک سال پس از جراحی، محدودیت‌هایی در سطح فعالیت و توانایی‌های فیزیکی دارند. بالا رفتن از پله بعد از تعویض مفصل زانو در مردان و زنان به ترتیب 51% و 43% کندتر از توانایی آنها در بالا رفتن از پله در زمان قبل از عمل جراحی بود. مردانی که تعویض کامل مفصل زانو داشتند در مقایسه با افراد بدون تعویض زانو، 37 تا 39 درصد ضعیف‌تر بوده و 36 تا 37 درصد کمتر با زانوهای خود کار می کردند. در زنان ، پس از تعویض مفصل زانو، قدرت عضلات بازکننده زانو حدود 28 درصد کمتر بوده و 24 درصد کمتر فعالیت می کردند.
نکات مربوط به بالا رفتن از پله‌ها بعد از تعویض مفصل زانو
بالا رفتن از پله فعالیتی کاربردی است که بسیاری از بیماران بعد از عمل تعویض مفصل زانو مشتاقانه منتظر انجام دادن آن هستند. بااین‌حال، برای اطمینان از بهبودی ایمن و موفقیت‌آمیز، مهم است که با احتیاط و به تدریج به بالا رفتن از پله‌ها بپردازید. در اینجا چند دستورالعمل برای کمک به شما برای بالا رفتن از پله‌ها آورده شده‌اند:
- با پزشک خود مشورت کنید. قبل از تلاش برای بالا رفتن از پله‌ها، با جراح ارتوپد یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید. آنها پس از بررسی قدرت زانو و پیشرفت شما، تعیین می‌کنند آمادگی بالا رفتن از پله‌ها را دارید یا خیر.
- با راه‌پله‌های ساده‌تر شروع کنید. در ابتدا از پله‌هایی که چالش کمتری دارند، شروع کنید. به‌عنوان مثال از پله‌های کوتاه‌تر و نرده‌دار شروع کنید. درصورت امکان، از نرده‌ها برای پشتیبانی و ثبات بیشتر استفاده کنید.
- قدم به قدم پیش بروید. در ابتدا روی برداشتن یک قدم و حفظ تکنیک مناسب تمرکز کنید. بهتر است ابتدا پای جراحی‌نشده را روی پله قرار داده و سپس پای عمل‌شده را به‌دنبال آن روی پله قرار دهید. این الگو فشار روی زانوی جراحی‌شده را کاهش می‌دهد.
- عجله نکنید. هنگام بالا رفتن از پله‌ها عجله نکنید. هر قدم را آهسته و با دقت بردارید و به خودتان زمان کافی برای بالا رفتن از پله‌ها بدهید. عجله کردن باعث از بین رفتن تعادل شما می‌شود.
- از نرده برای پشتیبانی استفاده کنید. همان‌طور که اعتمادبه‌نفس و قدرت خود را به دست می‌آورید، همچنان از نرده برای حمایت استفاده کنید. قبل از اعمال وزن خود روی نرده، از محکم و پایدار بودن آن اطمینان حاصل کنید.
- از فشار بیش‌ازحد به زانو خودداری کنید. به بدن خود توجه کنید و از فشار بیش‌ازحد به زانو خودداری کنید. درصورت نیاز استراحت کنید و به علائم ناراحتی یا درد زانو توجه داشته باشید.
- کفش مناسب بپوشید. برای بالا رفتن از پله‌ها از کفش‌های مناسب استفاده کنید. از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌های لغزنده خودداری کنید؛ زیرا خطر افتادن را افزایش می‌دهند.
- به تدریج تعداد پله‌ها را افزایش دهید. به تدریج تعداد پله‌هایی را که بالا می‌روید و تعداد دفعات بالا رفتن از پله‌ها را افزایش دهید. ابتدا با چند پله شروع کنید و با افزایش قدرت خود به تدریج به سمت بالا بروید.
- فرم مناسب خود را حفظ کنید. در هنگام بالا رفتن از پله‌ها، روی حفظ وضعیت و تراز مناسب بدن تمرکز کنید. پشت خود را صاف نگه دارید، عضلات مرکزی خود را درگیر کرده و از تکیه دادن بیش‌ازحد به نرده خودداری کنید.
- تمرینات خود را ادامه دهید. به انجام تمرینات توصیه‌شده توسط فیزیوتراپ خود برای تقویت عضلات اطراف مفصل زانو ادامه دهید. فیزیوتراپ برنامه‌ای منظم برای تقویت عضلات ساق پا و اطراف مفصل زانو ارائه می‌دهد. عضلات قوی‌تر، ثبات و پشتیبانی بهتری را در هنگام بالا رفتن از پله فراهم می‌کنند.
- به علائم خود توجه کنید. به درد، تورم یا ناراحتی جدید یا تکرارشونده در زانو یا نواحی اطراف توجه کنید. اگر علائم غیرعادی داشتید، برای ارزیابی بیشتر با پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر دچار خستگی بیش‌ازحد شدید استراحت کنید.
- از حواس‌پرتی خودداری کنید. در هنگام بالا رفتن از پله‌ها روی کار خود تمرکز کنید و از عواملی که باعث حواس‌پرتی شما می‌شوند مانند صحبت کردن با تلفن یا حمل اجسام سنگین اجتناب کنید. روی حفظ فرم مناسب و آگاهی از محیط اطراف خود تمرکز کنید.
- درصورت لزوم نور محیط را افزایش دهید. برای جلوگیری از افتادن نور راه‌پله را افزایش دهید. درصورت نیاز هنگام بالا رفتن از پله‌ها در مناطق کم‌نور از چراغ قوه استفاده کنید.
- موانع از روی پله‌ها بردارید. هر گونه مانعی که باعث افتادن می‌شود را از روی پله‌ها بردارید تا مسیری صاف و ایمن پیش رو داشته باشید. اطمینان حاصل کنید که هیچ فرش، اسباب‌بازی یا سایر وسایلی که ممکن است باعث زمین خوردن یا از دست دادن تعادل شما شوند، روی پله‌ها وجود ندارند.
با رعایت این نکات و احتیاط‌ها، می‌توانید خطر افتادن هنگام بالا رفتن از پله‌ها پس از جراحی تعویض مفصل زانو را به حداقل برسانید. همیشه ایمنی را در اولویت قرار دهید و درصورت داشتن هر گونه نگرانی یا سؤالی با پزشک و فیزیوتراپ خود مشورت کنید.
جمع‌بندی
یکی از فعالیت‌هایی که بیمار بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو با شوق و اشتیاق انجام می‌دهد، بالا رفتن از پله‌ها است. اما ازآنجایی‌که بالا رفتن از پله‌ها فشار زیادی بر روی زانو اعمال می‌کند، توجه به نکات کلیدی و روش‌های درست بالا رفتن از پله‌ها از اهمیت زیادی برخوردار هستند. درواقع اعمال فشار اضافی بر روی زانوی جراحی‌شده و عدم رعایت دستورالعمل‌ها منجر به آسیب مجدد به زانو یا طولانی شدن روند بهبودی بعد از عمل می‌شوند. بنابراین بعد از عمل تعویض مفصل زانو به دستورالعمل‌های ارائه‌شده توسط پزشک و فیزیوتراپ خود توجه کنید. نکته مهم دیگر برای بهبودی سریع بعد از عمل جراحی تعویض مفصل زانو، انتخاب پزشکی متخصص و باتجربه است. دکتر علیرضا جواهری جراح ارتوپد و فوق‌تخصص حاذقی است که درزمینه جراحی‌های زانو و لگن تخصص دارد. شما می‌توانید با مراجعه به این پزشک توانا عمل جراحی تعویض مفصل زانو را با خیال راحت انجام دهید و از توصیه‌ها و دستورالعمل‌های او برای مراقبت‌های بعد از عمل بهره‌مند شوید. بنابراین اگر قصد دارید عمل جراحی تعویض مفصل زانو انجام دهید با شماره 02129123462 تماس بگیرید و برای دریافت نوبت اقدام کنید.
منابع
مطالب مشابه
شیوع روماتیسم مفصلی در زنان جوان 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان است و این نسبت با افزایش سن کاهش می‌یابد. بیشترین تشخیص‌ها در زنان جوان 25 تا 45 ساله رخ می‌دهد.
سندرم تونل تارسال (TTS) می‌تواند باعث درد، بی‌حسی و سوزن سوزن شدن در پاها شود. این بیماری به‌خاطر التهاب عصب تیبیال خلفی که در امتداد قسمت داخلی مچ پا قرار دارد، ایجاد می‌شود. التهاب به‌دلیل آسیب عصبی و فشردگی اتفاق میفتد.
سزاموئیدیت، اختلالی است که در آن استخوان‌های سزاموئید و بافت‌های نرم اطراف آنها دچار التهاب و درد می‌شوند. درد در زیر مفصل انگشت شست پا احساس می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند افراد جوان و فعال بیشتر تحت تأثیر این بیماری قرار می‌گیرند.
مورتون نوروما (نوروم مورتون) التهاب عصبی در پای شما است. این بیماری به‌خاطر بزرگ شدن اعصاب بین انگشتی، بین استخوان‌های متاتارس، که پا را به انگشتان سوم و چهارم (انگشتان میانی نزدیک به انگشت کوچک پا) متصل می‌کنند، اتفاق میفتد.
بیماری متاتارسالژیا به درد و التهاب در قسمت توپی‌شکل کف پا اشاره دارد. این ناحیه بین قوس‌ها و انگشتان پا در کف پا قرار دارد. درد ناشی از متاتارسالژیا معمولاً زیر یک یا چند استخوان از پنج استخوان در پایه انگشتان پا و بالای استخوان متاتارس رخ می‌دهد.
التهاب فاشیای پلانتار زمانی اتفاق میفتد که فاشیا بیش‌ازحد استفاده شود یا به‌صورت مداوم تحت کشش باشد. آسیب به این رباط باعث تورم آن می‌شود. این التهاب باعث می‌شود راه رفتن با درد همراه باشد.
آرتریت روماتوئید (RA) در پاها به‌دلیل بیماری‌ای خودایمنی رخ می‌دهد. درنتیجه سیستم ایمنی بدن فرد به اشتباه به بدن خود حمله می‌کند. این حمله باعث التهاب در پوشش مفاصل می‌شود، به غضروف‌های موجود در آنها آسیب وارد می‌کند و درنهایت مفاصل آسیب‌دیده و بافت‌های پشتیبان آنها را از بین می‌برد.
درد کف پا در هنگام راه رفتن می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی، ازجمله پوشیدن کفش‌های نامناسب، انجام فعالیت‌هایی مانند دویدن یا پیاده‌روی‌های طولانی‌مدت، ایستادن طولانی در محل کار و … باشد. این درد ممکن است از مشکلاتی در استخوان‌ها، اعصاب، غضروف، تاندون‌ها یا رباط‌های پا ناشی شود.
اگر لوپوس دارید، به احتمال زیاد درد مفاصل یکی از علائم شماست. خبر خوب این است که بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری مزمن خودایمنی می‌توانند درد مفاصل را با دارو و ورزش کنترل کنند. اما اگر درد مفاصل شما از کنترل خارج شده است و در فعالیت‌های روزانه‌تان اختلال ایجاد می‌کند، جراحی تعویض مفصل زانو ممکن است راه‌حل مناسبی باشد.
تحقیقات نشان می‌دهند رژیم غذایی خاصی برای درمان روماتیسم مفصلی وجود ندارد، اما برخی غذاها می‌توانند به کاهش التهاب (تحریک، درد، تورم) در بدن شما کمک کنند. آنها همچنین می‌توانند به مدیریت وزن که برای جلوگیری از فشار بیش‌ازحد بر مفاصل مهم است، کمک می‌کنند.