ورم مفصل ران، اگرچه ممکن است به اندازه درد آن شایع به نظر نرسد، اما میتواند نشانهای مهم از وجود مشکلات و التهاب در این مفصل بزرگ و حیاتی باشد. این ورم میتواند از تورمی خفیف و نامحسوس تا برآمدگی‌ای قابل مشاهده و دردناک متغیر باشد و اغلب با علائمی مانند درد، سفتی، محدودیت حرکت و گرمی در ناحیه لگن همراه است. ازآنجایی‌که مفصل ران نقشی محوری در حرکت و تحمل وزن بدن ایفا می‌کند، هرگونه ورم در این ناحیه باید جدی گرفته شود و نیاز به بررسی دقیق پزشکی دارد تا علت اصلی آن شناسایی و درمان مناسب آغاز گردد.
در این مطلب قصد داریم در خصوص ورم مفصل ران، دلایل ایجاد، علائم و روش‌های تشخیص و درمان صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
ورم مفصل ران چگونه ایجاد میشود؟
مفاصل بدن برای اینکه به فعالیت خود ادامه دهند و بهتر حرکت کنند، علاوه‌بر غضروف، رباط، تاندون و ... به اجزای دیگری نظیر کپسول و مایع مفصلی احتیاج دارند.
شاید این دو عضو در ظاهر اجزای مهمی به نظر نرسند، اما برای اینکه استخوان‌ها و مفصل‌ها راحت‌تر حرکت کنند به این اجزا احتیاج دارند. همان‌طور که می‌دانید حدود شصت درصد وزن بدن را آب تشکیل می‌دهد. این مایعات به‌طور مساوی در تمام اجزای بدن قرار گرفته‌اند. وجود آب در درون مفاصل بدن نیز ضروری است و به مایعات موجود در مفصل‌ها، مایع مفصلی می‌گویند.
مایع مفصلی، مایعی لزج و چسبناک است که علاوه‌بر به حرکت در آوردن مفصل، در تغذیه کردن بافت‌های غضروف نیز کاربرد دارد. این مایع از درون کپسول مفصلی ترشح میشود و فعالیت خود را با حرکت به سمت بافت استخوان و مفصل آغاز می‌کند.
پس درون همه مفاصل بدن به‌طور طبیعی مایعی وجود دارد ولی مقدار آن کم و اندک است. برخی بیماری‌ها یا آسیب‌های وارد به مفصل موجب افزایش مقدار مایع مفصلی می‌شوند. ورم مفصل ران، عارضه‌ای است که به‌دنبال افزایش حجم مایع مفصل ران ایجاد میشود. با بالا رفتن مقدار حجم مایع یا آب مفصلی، مقدار حجم مفصل نیز افزایش می‌یابد.
چه بیماریهایی سبب ورم مفصل ران می‌شوند؟
مفصل ران یکی از بزرگترین مفصل‌های بدن است که در انتقال وزن بدن از بالاتنه به اندام‌های تحتانی نقش اساسی ایفا می‌کند. مفصل ران ازجمله مفصل‌هایی است که تحرک بالایی دارد و باعث میشود استخوان پا آزادانه به هر طرف حرکت کند.
این مفصل‌ها فعالیت‌های خود را مدیون کپسول مفصلی است که نقش تولید مایع مفصلی را برعهده دارد. یعنی بدین معنا که استخوان‌ها و مفاصل بدن نیز برای اینکه راحت‌تر در کنار یکدیگر حرکت کنند به آب یا مایع (به مقدار کم و محدود) احتیاج دارند.
حتما مطالعه کنید : تعویض مفصل ران در بیماران اسپوندیلیت آنکیلوزلان: چرا و چه زمان
ورم مفصل ران، عارضه‌ای است که به‌دنبال افزایش مایع درون مفصل یا ورم مفصل ران ایجاد میشود. البته این عارضه خود به خود و ناگهانی رخ نمی‌دهد بلکه در بروز آن برخی عوامل و علل دخیل هستند که از شایع‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تومورهای لگن
زمانی که فرایند رشد و تقسیم سلول‌ها دچار مشکل شود، سلول‌ها به‌صورت غیر قابل کنترلی رشد میکنند و نتیجه آن، تشکیل توده‌هایی درون استخوان‌ها است. به این توده‌های اضافی در مفصل، تومورهای استخوانی می‌گویند.
تومورهای لگن باعث ترشح مایع مفصلی بیشتر در بخش مفصل می‌شوند. از این رو بیمار در کنار درد و علائم مختلف در ناحیه لگن، به ورم مفصل ران نیز دچار میشود.
شکستگی مفصل ران
شکستگی مفصل ران که به آن شکستگی هیپ نیز می‌گویند، دسته‌ای از شکستگی‌ها است که در آن قسمت بالایی استخوان ران (یعنی محلی که استخوان ران با لگن چفت میشود)، دچار شکستگی میشود. شکسته شدن مفصل باعث خونریزی و پارگی رباط‌ها و اجزای ران میشود که همین مسئله بیمار را در معرض ورم مفصل ران قرار می‌دهد.
آرتروز مفصل ران
در بیماری آرتروز مفصل ران، غضروف قرارگرفته در ناحیه بین مفصل لگن و ران بهدلیل وارد شدن ضربه شدید به مفصل یا افزایش سن فرسوده میشود. با تخریب شدن غضروف، سیستم ایمنی بدن برای مقابله با این عارضه به کپسول مفصل دستور می‌دهد تا مایع بیشتری را تولید کند و همین موضوع موجب ورم کردن مفصل ران میشود.
آرتریت یا التهاب مفصل ران؛ اصلی‌ترین علت ورم مفصل
به ملتهب شدن مفصل، آرتریت می‌گویند. بیماری آرتریت یکی از رایج‌ترین دلایل بروز درد در ناحیه ران و لگن است که عموماً با ورم مفصل ران همراه می‌باشد. برخی بیماری آرتریت را با آرتروز مفصل اشتباه می‌گیرند و گمان میکنند این دو بیماری یک بیماری مشترک هستند.
اما بهتر است بدانید انواع گوناگونی از بیماری آرتریت وجود دارند که بیماری آرتروز، شایع‌ترین نوع آرتریت است که به آن آرتریت استخوانی می‌گویند.
آرتریت اختلالی است که مربوط به بیماری واحدی نیست. یعنی نمی‌توان گفت علتی مشخص در بروز این بیماری دخیل است. عوامل متعددی در بروز آرتریت یا التهاب مفصل ران دخیل هستند که شایع‌ترین آنها شامل موارد زیر می‌باشند:
- آسیب‌های مفصلی
- عوامل ژنتیکی
- اختلال در سیستم ایمنی بدن
- بروز عفونت در محل مفصل
در صورتی که مفصل ران به هر علتی به آرتریت دچار شود، بافت درون کپسول مفصل ملتهب میشود و مایع زیادی ترشح می‌کند. با بالا رفتن مقدار ترشح مایع مفصلی، مفصل دچار تورم میشود و شکل و حجم مایع تغییر می‌کند.
انواع روش‌های درمان ورم مفصل ران
برای درمان قطعی ورم مفصل ران ابتدا باید جراح ارتوپد علت عارضه را به‌طور دقیق تشخیص دهد. در صورتی که روش‌های خانگی برای درمان ورم مفصل ران مؤثر نباشند یا ورم مفصل ران به دلیل مشکلی جدی ایجاد شده باشد، پزشک از روش‌ها و درمان‌های تهاجمی استفاده می‌کند. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:
بیرون کشیدن آب مفصل
از این روش زمانی استفاده میشود که مایع مفصل به حدی رسیده باشد که بتوان آن را با سرنگ خارج کرد. در این روش پزشک آب اضافی مفصل ران را با سرنگی از مفصل ران خارج میشود تا از وارد شدن آسیب جدی به مفصل جلوگیری شود.
تزریق کورتیزون
کورتیزون یا کورتون‌ها ازجمله داروهای قوی ضدالتهابی هستند که استفاده از آنها حتماً باید تحت نظر پزشک متخصص باشد. تزریق درون‌بافتی این داروها تنها در مواردی استفاده میشود که درمان‌های معمولی و کم خطرتر نتوانسته‌اند مشکل بیمار را مرتفع کنند. توجه داشته باشید هیچگاه نباید از این روش به‌عنوان اولین روش برای درمان ورم مفصل ران استفاده کرد.
جراحی سینوویکتومی
سینووکتومی به معنای تراشیدن لایه مخاطی داخلی کپسول مفاصل می‌باشد که این کار هم میتواند به شیوه جراحی باز و هم به شیوه جراحی بسته آرتروسکوپی انجام بگیرد. روش جراحی سینووکتومی برای درمان آرتریت ناشی از روماتیسم حاد یا مزمن و عفونت‌های مفصلی که باعث ورم مفصل ران می‌شوند، کاربرد دارد.
فیزیوتراپی برای مفصل ران
توصیه مهم دیگر برای کاهش درد و ورم مفصل ران فیزیوتراپی است. فیزیوتراپی به‌ویژه برای کسانی که جراحی تعویض مفصل لگن انجام داده‌اند و در مسیر بهبودی هستند، توصیه میشود.
بعد از جراحی تعویض مفصل ران، باید روی بازگردانی حرکت طبیعی مفصل کار کنید، که بهترین روش آن انجام تمرینات فیزیوتراپی است.
دو هدف اصلی فیزیوتراپی برای مفصل ران، حفظ قدرت عضلات و بازگرداندن تحرک مفاصل است. اگر این دو هدف برآورده شوند، درد کمتری هم خواهید داشت.
مفصل ران، شکل گوی و کاسه‌ای دارد. بنابراین حرکت را در سه جهت و به شکل‌های مختلف امکان‌پذیر می‌کند، که عبارت‌اند از:
- خم شدن مفصل ران، که ران را به‌سوی تنه می‌کشاند.
- کشش مفصل ران، که ران را از تنه دور می‌کند.
- و چرخش مفصل ران، که دامنه حرکتی حدود 45 درجه‌ای دارد.
اگر کشش مفصل با انجام تمرین‌های درست و مداوم فیزیوتراپی انجام شود، حرکت طبیعی مفصل بازمی‌گردد و درد و ورم مفصل ران کاهش می‌یابند.
نکته دیگر اینکه حرکت تکراری مفصل ران، مثل وقتی از دوچرخه ثابت استفاده می‌کنیم هم لغزندگی مفصل را بیشتر می‌کند و هم قابلیت حرکت چرخشی آن را بازمی‌گرداند.
با انجام حرکات مناسب، مایع سینوویال (Synovial) که روان‌کننده طبیعی مفصل است هم افزایش می‌یابد.
واقعیت این است که عضلات بدن انسان جاذب ضربه هستند. هرچه عضلات اطراف ران خود را قوی‌تر کنیم، فشار به مفصل ران کاهش می‌یابد.
این کاهش فشار، به کاهش درد و ورم مفصل ران منجر خواهد شد. پس اگر تمرین‌های فیزیوتراپی برایتان تجویز شده‌اند، حتماً آنها را جدی بگیرید.
درمان خانگی ورم مفصل ران
درمان ورم مفصل ران بستگی به علت آن دارد. یعنی پزشک متخصص ارتوپد ابتدا باید علت ورم مفصل را بداند تا بتواند بر اساس آن بهترین روش درمانی را پیشنهاد دهد. درمان خانگی یکی از راه‌هایی است که می‌توانید برای بهبودی موقتی و خلاصی از ورم مفصل امتحان کنید.
البته این روش در درمان ورم‌هایی که بهدلیل آسیب خفیف ایجاد شده‌اند بسیار مؤثر واقع میشود. روش‌های خانگی درمان ورم مفصل ران شامل موارد زیر هستند:
استراحت کردن و کاهش فعالیت‌های روزمره
زمانی که ناحیه آسیب‌دیده دچار تورم و درد میشود، لازم نیست کار خاصی بکنید. فقط برای چندین ساعت استراحت کنید و دست از فعالیت بکشید. استراحت یکی از مؤثرترین روش‌ها در تسکین درد و تورم است. استراحت کردن به بدن کمک می‌کند تا به مقابله با التهاب و ورم برود.
نوشیدن آب کافی
با نوشیدن آب کافی می‌توانید کمک زیادی به کاهش التهاب مفصل بکنید. با این کار مانع از تجمع بیشازحد مایع در مفصل و بروز درد می‌شوید.
یخ درمانی محل ورم مفصل
استفاده از یخ و یخ درمانی راه‌حل مؤثری برای درمان ورم مفصل ران ناشی از آسیب‌دیدگی است. یخ درمانی درد را درمان می‌کند و التهاب مفصل را کاهش می‌دهد و همین مسئله سرعت بهبودی را افزایش می‌دهد.
استفاده از مواد غذایی ضدالتهاب و ورم
با مصرف مواد غذایی حاوی خوراکی‌های ضدالتهابی می‌توانید به کاهش التهاب حاصل از ورم مفصل ران کمک کنید. بادام، کلم بروکلی، حبوبات، روغن زیتون و اغلب سبزیجات و میوه‌ها دارای خواص ضدالتهابی هستند و ورم حاصل از آسیب‌دیدگی مفصل ران را تا حدودی کاهش می‌دهند.
جمع‌بندی
ورم مفصل ران، حتی اگر خفیف باشد، علامتی مهم است که نباید نادیده گرفته شود. این تورم میتواند نشانهای از التهاب یا آسیب در این مفصل حیاتی باشد که مسئول حرکت و تحمل وزن بدن ماست. ورم ممکن است با علائمی مانند درد، سفتی، محدودیت در حرکت و احساس گرما در ناحیه لگن همراه باشد. دلایل مختلفی میتوانند منجر به ورم مفصل ران شوند. با توجه به نقش کلیدی مفصل ران در فعالیت‌های روزمره، هرگونه ورم در این ناحیه باید جدی گرفته شده و برای تشخیص دقیق و شروع درمان مناسب، فوراً به پزشک مراجعه شود. درمان زودهنگام میتواند از پیشرفت مشکل و بروز عوارض طولانی‌مدت جلوگیری کند و به شما کمک کند تا هرچه سریع‌تر به زندگی فعال و بدون درد بازگردید. دکتر علیرضا جواهری یکی از متخصصان باتجربه درزمینه درمان مشکلات لگن، زانو و ران است. بنابراین اگر نیاز به مشاوره دارید با تلفن‌های مطب تماس بگیرید و از خدمات ما بهره‌مند شوید.
منابع
سوالات متداول
بله، ورم و درد مفصل ران در دوران بارداری شایع است. این امر بهدلیل تغییرات هورمونی (مانند هورمون ریلکسین که باعث شل شدن رباط‌ها میشود) و افزایش وزن بدن است که فشار بیشتری به مفاصل وارد می‌کند. درصورت عدم درمان، این درد میتواند پس از زایمان نیز ادامه یابد.
مطالب مشابه
عمل کوردکامپرشن لگن، عملی جراحی است که برای درمان استئونکروز مفصل ران استفاده میشود. این روش شامل ایجاد سوراخی بزرگ، یا چندین سوراخ کوچک در استخوان مرده سر استخوان ران به منظور کاهش فشار در استخوان است. این کار امکان افزایش جریان خون را فراهم کرده و کانال‌هایی برای رگ‌های خونی جدید ایجاد می‌کند تا مناطق آسیب‌دیده مفصل ران را تغذیه کنند. این روش میتواند تخریب استخوان و مفصل ران را کُند یا متوقف کند.
پس از جراحی رباط صلیبی، تجربه مقداری درد طبیعی است. سطوح درد میتوانند بر اساس شرایط فردی متفاوت باشند، اما به‌طور کلی، درد خفیف تا متوسط نشان می‌دهد که بدن در حال بهبودی است. اما درد شدید ، تیز یا دردی که به‌جای بهبودی، بدتر شود نگران‌کننده است و گاها نشانه عفونت، لخته‌ی خون یا بهبود نامناسب است.
عفونت مفصل لگن وضعیتی جدی است که زمانی رخ می‌دهد که میکروارگانیسم‌های مضر مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها به لگن یا بافت استخوانی اطراف آن حمله کنند. این عفونت‌ها میتوانند باعث درد شدید، تورم و سفتی قابل توجهی شوند و حرکت یا استفاده عادی از مفصل لگن را دشوار سازند.
عفونت زانو وضعیت پزشکی جدی‌ای است که اغلب به درمان فوری و تهاجمی نیاز دارد. هنگامی که باکتری‌ها باعث آلوده شدن مایع مفصلی (مایعی که مفصل زانو را روان می‌کند) می‌شوند، عفونتی به نام عفونت مفصلی اتفاق میفتد.
آرتریت زانو به التهاب و تخریب غضروف مفصل زانو اشاره دارد؛ غضروفی که وظیفه دارد به‌عنوان ضربه‌گیر استخوان‌ها عمل کند و خم و راست شدن نرم و روان زانو را امکان‌پذیر سازد.
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) برای لگن، گزینه درمانی ترمیمی است که برای رفع درد و التهاب ناشی از بیماریهایی مانند آرتروز، پارگی‌های لابروم، یا سایر آسیب‌های بافت نرم طراحی شده است.
تاندونیت لگن، عارضه‌ای التهابی است که تاندون‌های اطراف مفصل لگن را درگیر می‌کند. میتواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکت شود و معمولاً در ورزشکاران و افرادی که حرکات تکراری ران انجام می‌دهند، مشاهده میشود.
آسیب‌های وارده به زانوها میتوانند در اثر رگ به رگ شدن یا پارگی رباط‌ها یا استفاده از بیشازحد از زانو اتفاق بیفتند. زانو بزرگترین مفصل در بدن انسان است. این مفصل، ساق پا را به ران متصل می‌کند و به شما اجازه می‌دهد راه بروید، بدوید، بپرید، برقصید و در سایر فعالیت‌های روزانه شرکت کنید.
کیست‌های استخوان ساب کندرال (SBCs) کیسه‌های پر از مایعی هستند که در داخل مفاصلی مانند زانو، لگن و شانه تشکیل می‌شوند. این کیسه‌ها معمولاً در درجه اول با هیالورونیک اسید پر شده‌اند. هیالورونیک اسید مایعی در مایع مفصلی است که مفصل را روان می‌کند. کیست‌های استخوان ساب کندرال از نظر فنی کیست نیستند. در عوض، آنها ضایعات پر از مایع هستند که توسط استخوان احاطه شده‌اند.
شکستگی‌های استرسی در استخوان‌های پا و مچ پا شایع هستند؛ زیرا ما به‌طور مداوم با ایستادن، راه رفتن، دویدن و پریدن به آنها نیرو وارد می‌کنیم. در شکستگی استرسی، استخوان می‌شکند اما معمولاً جابجا نمی‌شود.
نظرات
-
فرنوش مرادی
با سلام مادر من پشت ران پاش متورم شده فقط ی ناحیس.درد کمی داره و دیسک کمر خفیفی داره ام آر آی انجام داده فقط دیسک نشون داده الان چرا خب ی روزایی متورم میشه و یه روزایی ن؟! پیش پزشکای زیادی رفتیم داروهم زیاد استفاده کرده ولی بهبود نشده
مدیر سایتخدا قوت می تونه حساسیت تاندونی باشه اما از یک طرف دیگر ام آر آی کمر هم گرفته شود تا بررسی دقیق اون مشکل مشخص بشه.
-
الهام
عرض سلام و احترام مدتی است که دچار درد در ناحیه کمر و ورم در ناحیه ران پای راست شده ام که بنابر تشخیص پزشک دیسک کمر بوده است ولی برای ورم پا تشخیصی ندادن به فیزیو تراپ مراجعه نمودم که عنوان نمودن بورسیت متورم شده و آب اورده پس هز ۷ جلسه فیزیوتراپی و لیزر درمانی نتیجه ای نگرفتم و دو روز است که در سمت پلو و کنار لگن ورم زیادی ایجاد شده است . ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
مدیر سایتخدا قوت کار خوبی کردید فیزیوتراپی انجام دادید حتما داروهای ضد التهاب هم مصرف کنید و زمان زیادی میگذره و گاهی هم اصلا این ورم نمی خوابه و اهمیت بالینی هم ندارد.
-
بهناز حاتمی
باعرض سلام خدمت شما من روی ران پای سمت راستم از کنار چند روزی مارش و سوزش داشت و بعد. ورم کرد و استخوانم برجسته شده درد ندارن فقط بعضی اوقات سوزش داره ممنون میشم راهنماییم کنید
مدیر سایتخدا قوت بایستی عکس رادیوگرافی و سی تی اسکن گرفته بشه تا مشخص بشه که در حقیقت کیفیت استخوان به چه نحوی است.
-
منیره خوشحالت طهرانی
هنگام دویدن صدایی در ناحیه مفصل ران ولگن ایجاد وان ناحیه متورم و روناک شده
مدیر سایتسلام خدا قوت حتما باید عکس رادیولوژی و ام آر آی گرفته بشه و معاینه دقیق هم انجام بشه تا یک نشخیص درست صورت بگیره